Memorie van Overeenstemming over het Bestuur door de Europese Unie over Mostar, Genève,, 05-07-1994

Geraadpleegd op 28-03-2024.
Geldend van 05-07-1994 t/m heden

Memorie van Overeenstemming over het Bestuur door de Europese Unie over Mostar

Authentiek : NL

Memorie van Overeenstemming over het Bestuur door de Europese Unie over Mostar

DE LID-STATEN VAN DE EUROPESE UNIE, optredend in het kader van de Unie, in volledige samenwerking met de EUROPESE COMMISSIE en

DE LID-STATEN VAN DE WESTEUROPESE UNIE,

hierna de „Zendende Partij" te noemen,

enerzijds, en

DE REPUBLIEK BOSNIË-HERZEGOVINA,

alsmede

DE FEDERATIE BOSNIË EN HERZEGOVINA,

HET PLAATSELIJK BESTUUR VAN OOST-MOSTAR,

HET PLAATSELIJK BESTUUR VAN WEST-MOSTAR EN

DE KROATEN VAN BOSNIË-HERZEGOVINA,

hierna de „Ontvangende Partij" te noemen,

anderzijds,

naar behoren vertegenwoordigd,

tezamen hierna de „Overeenkomstsluitende Partijen" te noemen,

Gelet op

  • - het door de Partijen bij de op 18 maart 1994 in Washington ondertekende Overeenkomsten aan de Europese Unie gerichte verzoek om zo spoedig mogelijk het Bestuur van de gemeente Mostar te organiseren,

  • - de relevante bepalingen van de grondwet van de Federatie van Bosnië-Herzegovina,

  • - de oprechte wens van de Europese Unie bij te dragen tot het herstel van de vrede in het gebied en de terugkeer van normale levensomstandigheden voor de inwoners,

Herinnerend aan het besluit van de Raad van Ministers van de Europese Unie (EU) van 18 april 1994, waarin onder meer de benoeming van een vertegenwoordiger van de Europese Unie werd bevestigd,

Hebben over het volgende overeenstemming bereikt:

Artikel 1. Instelling van het bestuur door de EU

Het bestuur van de gemeente Mostar wordt overgenomen door de Europese Unie overeenkomstig deze Memorie van Overeenstemming.

Artikel 2. Doelstellingen en beginselen van het EU-Bestuur

De doelstellingen en beginselen van het EU-Bestuur zijn:

  • - de partijen tijd te geven voor het vinden van een duurzame oplossing voor het bestuur van de gemeente Mostar. Het EU-Bestuur loopt niet vooruit op blijvende regelingen betreffende de status van Mostar,

  • - bij te dragen tot een algemeen klimaat dat bevorderlijk is voor de uitwerking en stabilisering van permanente regelingen door de partijen die leiden tot een ongedeeld, in eigen behoeften voorziend en multi-etnisch bestuur van de stad,

  • - bij te dragen tot het houden van democratische verkiezingen, die zullen moeten plaatsvinden voor het EU-Bestuur ten einde loopt,

  • - te helpen bij de terugkeer naar het gewone leven voor alle burgers van de gemeente Mostar,

  • - te helpen bij het herstel van de openbare voorzieningen,

  • - te helpen bij het waarborgen van de bescherming van de rechten van de mens,

  • - te helpen bij het scheppen van de voorwaarden voor de terugkeer naar huis van alle ontheemde burgers van Mostar,

  • - te helpen bij het organiseren en verlenen van humanitaire hulp,

  • - te helpen bij de voorbereiding en de uitvoering van programma's voor economische wederopbouw,

  • - te helpen bij het waarborgen van de handhaving van de openbare orde,

  • - te helpen bij de hervatting van alle openbare diensten in de stad,

  • - te helpen met het waarborgen van de nationale, religieuze en culturele identiteit van alle mensen in het door de EU bestuurde gebied, in overeenstemming met de grondwet van de Fedεratie van Bosnië-Herzegovina.

Artikel 3. Steun voor de EU-vertegenwoordiger

De Ontvangende Partij verbindt zich ertoe de EU-vertegenwoordiger naar beste kunnen te steunen bij de uitoefening van zijn taken en te goeder trouw met hem samen te werken aan de verwezenlijking van de in artikel 2 hierboven uiteengezette doelstellingen en beginselen.

Artikel 4. Termijn

  • 1 De gemeente Mostar staat maximaal twee jaar vanaf de dag waarop de EU-vertegenwoordiger zijn taken officieel opneemt, onder bestuur van de EU. De Raad van Ministers van de Europese Unie behoudt zich het recht voor het EU-bestuur op elk moment te beëindigen als hij van mening is dat de daarvoor gestelde voorwaarden wezenlijk zijn veranderd of als één van de partijen niet aan haar verlichtingen voldoet.

  • 2 Het EU-bestuur begint zijn in deze Memorie van Overeenstemming beschreven taken zo spoedig mogelijk na ondertekening daarvan door alle Overeenkomstsluitende Partijen, zoals vastgesteld door de Raad van Ministers van de Europese Unie.

Artikel 5. Gebied onder EU-bestuur

  • 1 Overeenkomstig Hoofdstuk IX, artikel 10 van de Grondwet van de Federatie van Bosnië-Herzegovina, omvat het gebied onder EU-bestuur de gemeente van de stad Mostar.

  • 2 Gelet op de noodzaak van een spoedige aanvang van het EU-bestuur alsmede van de behoefte aan daadwerkelijke demilitarisering van het gebied onder EU-bestuur is aanvankelijk de specifieke afbakening van het gebied onder EU-bestuur die welke is aangegeven op de kaart die aan deze Memorie van Overeenstemming is gehecht.

Artikel 6. Benoeming van de vertegenwoordiger

De vertegenwoordiger wordt benoemd door de Raad van Ministers van de Europese Unie en is een onderdaan van een Lid-Staat van de EU.Gedurende de periode van het EU-bestuur kan de Raad na overleg met de Ontvangende Partij de vertegenwoordiger te allen tijde vervangen.

Artikel 7. Bevoegdheden van de vertegenwoordiger

  • 1 De Vertegenwoordiger beschikt over de noodzakelijke bevoegdheden om de in artikel 2 hierboven genoemde doelstellingen en beginselen van het EU-bestuur te verwezenlijken, en om de gemeente Mostar-stad goed en doelmatig te besturen, waarbij hij het algehele subsidiariteitsbeginsel in acht neemt en naar behoren rekening houdt met de zienswijzen en wensen van de plaatselijke partijen en van de plaatselijke bevolking.

  • 2 De Vertegenwoordiger past de Grondwet van de Federatie van Bosnië-Herzegovina toe overeenkomstig Hoofdstuk IX, artikel 10, van deze Grondwet.

  • 3 De Vertegenwoordiger handelt op instructie van de Raad van Ministers van de Europese Unie, waaraan hij op gezette tijden verslag uitbrengt.

  • 4 De Vertegenwoordiger werkt nauw samen met de Regeringen van Bosnië en Herzegovina, en van de Federatie van Bosnië-Herzegovina, de Verenigde Naties en andere internationale organisaties.

Artikel 8. Adviesraad

Er wordt een Adviesraad ingesteld van vijf Bosniërs, vijf Kroaten en vijf vertegenwoordigers van een groep van anderen, waaronder drie Servische vertegenwoordigers. De Adviesraad dient de vertegenwoordiger van advies bij alle aangelegenheden die betrekking hebben op het bestuur van de gemeente Mostar-stad, met inbegrip van voorstellen voor de benoeming van ingezetenen van Mostar als co-hoofd op departementsniveau. De Adviesraad stelt bij consensus zijn besluiten vast, waarmee naar behoren rekening wordt gehouden door de Vertegenwoordiger die het definitieve besluit neemt. Voor het verstrijken van de termijn van het EU-bestuur wordt de Adviesraad vervangen door een democratisch gekozen gemeenteraad.

Artikel 9. Structuur van het bestuur

  • 1 De Vertegenwoordiger staat aan het hoofd van de gemeente Mostarstad onder EU-bestuur en van het stadsbestuur. Hij werkt in overleg en nauwe samenwerking met de plaatselijke partijen en houdt naar behoren rekening met hun zienswijzen en wensen.

  • 2 De Vertegenwoordiger wordt bijgestaan door een aantal speciale EU-adviseurs, waaronder een diplomatiek adviseur, een militair adviseur en een adviseur voor vluchtelingenzaken, welke door de Raad van Ministers van de EU worden benoemd.

  • 3 Het stadsbestuur maakt waar mogelijk gebruik van de bestaande bestuursstructuren.

    Hangende nadere bestudering worden er zeven departementen ingesteld:

    • - Gemeente-administratie

    • - Financiën en belastingen

    • - Wederopbouw

    • - Economische en vervoersinfrastructuur

    • - Onderwijs en cultuur

    • - Openbare orde

    • - Volksgezondheid en sociale zaken.

    Elk departement staat onder gezamenlijke leiding van een door de Raad van Ministers van de Europese Unie benoemde EU-ambtenaar en. naar gelang van het geval, één of twee door de Vertegenwoordiger benoemde ingezetenen van Mostar. De Vertegenwoordiger heeft het recht om na overleg met de Adviesraad de departementale structuur en de verdeling van verantwoordelijkheden waar nodig te wijzigen. Bij besluiten inzake het personeel van het stadsbestuur ligt de uiteindelijke beslissing bij de Vertegenwoordiger.

  • 4 Op voorstel van de Adviesraad benoemt de EU-vertegenwoordiger drie uit verschillende gemeenschappen afkomstige leden van de Adviesraad tot hoofdraden, die de EU-vertegenwoordiger adviseren bij zijn dagelijks werk.

Artikel 10. Wetten en voorschriften

  • 1 De wetten en voorschriften van de Federatie van Bosnië-Herzegovina zijn van toepassing in de stad Mostar, overeenkomstig Hoofdstuk IX, artikel 10, van de Grondwet van de Federatie van Bosnië-Herzegovina.

  • 2 De Adviesraad heeft het recht om aan de EU-vertegenwoordiger voorstellen voor te leggen inzake de uitvaardiging van aanvullende of andere voorschriften die in het gebied onder EU-bestuur van toepassing zijn. De Adviesraad kan op eigen gezag een groep juridische deskundigen instellen. Die groep heeft verhoudingsgewijs dezelfde samenstelling als de Adviesraad.

  • 3 Na overleg met de Adviesraad heeft de EU-vertegenwoordiger het recht om met inachtneming van Hoofdsuk IX, artikel 10, van de Grondwet andere of aanvullende voorschriften uit te vaardigen die in het gebied onder EU-bestuur van toepassing zijn, indien hij zulks voor het functioneren van het bestuur of in het belang van de gemeente Mostar-stad nodig acht.

Artikel 11. Rechtbanken

  • 1 De overeenkomstig de Grondwet ingestelde rechtbanken in de gemeente Mostar-stad blijven volledig onafhankelijk hun gerechtelijke taken vervullen op basis van de geldende wetgeving, met inbegrip van de overeenkomstig artikel 10 hierboven door de EU-vertegenwoordiger uitgevaardigde voorschriften.

  • 2 Mocht een dergelijke rechtbank bijstand wensen van de politie van Mostar, dan dient het een verzoek in bij de gezamenlijke hoofden van het Departement van openbare orde. De uiteindelijke beslissing omtrent een dergelijk verzoek ligt bij de EU-vertegenwoordiger.

Artikel 12. Politie

Er wordt een op alle niveaus ongedeelde politiemacht ingesteld onder gezag van de EU-vertegenwoordiger. De samenstelling van de politie is op alle niveaus evenredig met die van de bevolking in het gebied onder EU-bestuur. De politie omvat een internationaal onderdeel, dat wordt geleverd door de Westeuroρese Unie (WEU) als onderdeel van het EU-bestuur. Nadere details worden in een apart document uiteengezet.

Artikel 13. WEU-politie-onderdeel

  • 1 Het WEU-politieonderdeel informeert en adviseert de EU-vertegenwoordiger over alle aspecten van de situatie met betrekking tot de openbare orde in Mostar, met inbegrip van vertrouwenwekkende maatregelen, vluchtelingenbewegingen en de behandeling van personen die verdacht worden van oorlogsmisdaden.

    Het geeft advies over de instelling van selectieprocedures, het uitvoeren van de selectie en het organiseren van de opleiding, en maakt daarbij zoveel mogelijk gebruik van onder meer aanwezig gekwalificeerd personeel en passende bestaande faciliteiten.

    Het WEU-politieonderdeel is gerechtigd om bepaalde politietaken, zoals crimineel onderzoek, VΙP-bescherming en public relations, op het niveau van het centrale hoofdbureau van politie te organiseren, uit te voeren, te leiden en te controleren. Het controleert en houdt toezicht op andere politietaken op het niveau van de plaatselijke ρolitiebureaus, zoals de tenuitvoerlegging van gerechtelijke vonnissen, bewaking en vervoer van burgers in hechtenis, bewaking van gevoelige gebieden, routinepatrouilles, verkeerscontrole, ontwapening van burgers (als onderdeel van het normale politiewerk), controle van personen en goederen en bescherming van eigendommen van burgers.

    De WEU-politieagenten zullen aanvankelijk in passende rangen worden ingezet op het niveau van het centrale hoofdbureau van politie, terwijl hun inzet op het niveau van de plaatselijke politiebureaus zal plaatsvinden na evaluatie van de situatie door de Vertegenwoordiger.

  • 2 Het WEU-ρolitieonderdeel staat onder leiding van een coτnmissaris die rechtstreeks verslag uitbrengt aan en handelt op instructie van de EU-vertegenwoordiger.

  • 3 Ten einde zijn activiteiten goed te doen aansluiten bij het algemene administratieve kader, staat het WEU-politieonderdeel in verbinding met de autoriteiten in Mostar en met organisaties die in en rond Mostar actief zijn.

  • 4 WEU-poIitieagenten dragen de voorgeschreven politieuitrusting. lndividuele wapens voor zelfverdediging kunnen daar deel van uitmaken. Dergelijke wapens worden geregistreerd overeenkomstig de internationale praktijk bij soortgelijke missies. AΙle WEU-personeel is duidelijk herkenbaar als leden van de WEU-missie door een passende zichtbare identificatie.

  • 5 De politiecommissaris evalueert op gezette tijden de situatie met betrekking tot de openbare orde en doet aanbevelingen voor aanpassingen, met name wat betreft een weloverwogen wijziging van de omvang en de betrokkenheid van het internationale WEU-politieonderdeeL

Artikel 14. Demilitarisering

  • 1 Het gebied onder EU-bestuur wordt voor de aanvang van het EU-bestuur onder UNPROFOR-toezicht volledig gedemilitariseerd. Gedurende het EU-bestuur bevindt zich geen militair of paramilitair personeel van de partijen zonder toestemming van de EU-vertegenwoordiger in het gebied onder EU-bestuur.

Artikel 15. Vluchtelingen en ontheemden

  • 1 Alle personen die ten tijde van de volkstelling van 1991 Mostar als hoofdverblijfplaats hadden, hebben het recht om naar de stad terug te keren. Het EU-bestuur onderneemt de noodzakelijke stappen om een programma op te zetten dat de voorwaarden moet scheppen waaronder deze personen naar huis kunnen terugkeren. Het recht op terugkeer naar huis van degenen die hun toevlucht in de stad hebben gezocht zal worden bevorderd.

  • 2 Vluchtelingen en ontheemden in Mostar genieten de internationaal gewaarborgde rechten die hun uit hoofde van hun status worden toegekend, totdat het algemene normalisatieproces de voorwaarden heeft geschapen waardoor terugkeer naar de plaatsen waaruit zij verdreven zijn of andere plaatsen van hun keuze mogelijk is. Het EU-bestuur werkt samen met de bevoegde internationale organisaties aan een programma dat de terugkeer van deze personen moet bevorderen.

Artikel 16. Bescherming en vrijheid van beweging

  • 1 De Ontvangende Partij is verantwoordelijk voor de volledige bescherming van de EU-vertegenwoordiger en het EU-personeel.

  • 2 Ten einde hun activiteiten te kunnen uitvoeren, genieten de EU-vertegenwoordiger, de EU-adviseurs, het EU-personeel en overige EUambtenaren, alsmede hun voertuigen, vaartuigen, Iuchtvaartuigen en uitrusting onbeperkte vrijheid van beweging in, van en naar het gebied onder EU-bestuur.

Artikel 17. Reizen en Vervoer

  • 1 Voertuigen, vaartuigen en luchtvaartuigen van het EU-bestuur zijn in het bestuursgebied niet onderworpen aan verplichte registratie of vergunningsplicht, op voorwaarde dat al deze voertuigen verzekerd zijn tegen wettelijke aansprakelijkheid.

  • 2 Het EU-bestuur mag wegen, bruggen, kanalen en andere waterwegen en havenfaciliteiten op het grondgebied van de Ontvangende Partij gebruiken zonder betaling van rechten, tolgeld of heffingen, met inbegrip van kadegeld.

Artikel 18. Communicatie

  • 1 De leden van het EU-bestuur hebben in het kader van hun activiteiten toegang tot passende telecommunicatieapparatuur van de Ontvangende Partij.

  • 2 Het EU-personeel van het EU-bestuur heeft het recht op onbeperkte communicatie via eigen radioapparatuur (met inbegrip van satelliet-, mobiele en handradio), telefoon, telegraaf, facsimile en andere middelen.

Artikel 19. Privileges en Immuniteiten

  • 1 Gedurende hun missie worden aan de EU-vertegenwoordiger en de EU-leden van het bestuur door de Ontvangende Partij mutatis mutandis de privileges en immuniteiten toegekend van diplomatieke ambtenaren overeenkomstig het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer.

  • 2 Het EU-bestuur heeft het recht om vrij van belasting of andere beperkingen apparatuur, proviand, voorraden en andere goederen in te voeren die voor exclusief en officieel gebruik van het bestuur dienen, en om dergelijke apparatuur, voor zover nog bruikbaar, alle niet-verbruikte proviand, voorraden en andere op dergelijke wijze ingevoerde goederen opnieuw uit te voeren of anderszins te verwijderen.

  • 3 De Overeenkomstsluitende Partijen kunnen andere bepalingen inzake privileges en immuniteiten vaststellen alsmede praktische regelingen die bestemd zijn om het functioneren van het EU-bestuur te vergemakkelijken, zoals logies, huisvesting en andere faciliteiten.

Artikel 20. Vergoeding

Overeenkomstig de algemene beginselen van het internationaal recht vergoedt de Ontvangende Partij aan de Zendende Partij volledig alle schade, verlies of letsel van enig EU-lid van het EU-bestuur in verband met het bestuur, en stelt zij de Zendende Partij schadeloos voor eisen die voortvloeien uit of op enige manier verband houden met de activiteiten van de EU-leden van het bestuur.

Artikel 21. Financiën

  • 1 De gemeente Mostar voorziet het personeel van de Zendende Partij van voldoende bureau- en woonfaciliteiten, waaronder het „Bejaardenhuis"-gebouw, en zorgt voor een ambtswoning voor de Bestuurder. De daarmee gemoeide kosten komen ten laste van de gemeentebegroting. Lopende kosten en diensten in verband met de huisvesting van EU-leden van het bestuur komen ten laste van de Zendende Partij.

  • 2 Alle fondsen waarover de plaatselijke partijen beschikken voor het bestuur of delen daarvan, worden ter beschikking gesteld van het Departement van Financiën en Belastingen. Het Departement voegt deze fondsen toe aan de gemeentekas.

  • 3 Alle lopende kosten van het bestuur, behoudens uitgaven die voortvloeien uit de speciale aard van het EU-bestuur (b.v. salarissen van internationaal personeel, kosten van internationale telecommunicatie en reiskosten), komen ten laste van de gemeentebegroting.

Artikel 22. Inwerkingtreding

Deze Memorie van Overeenstemming treedt in werking bij haar ondertekening door de Overeenkomstsluitende Partijen.

Ondertekend te Genève, op 5.VII. 1994 in zeven exemplaren, in de Deense, Duitse, Engelse, Franse, Griekse, Italiaanse, Nederlandse, Portugese, Spaanse, Bosnische en Kroatische taal.

Naar boven