De overeenkomstsluitende partijen zijn het volgende overeengekomen:
                                    
                                    
                                       Ad artikel 26 en Protocol 13
                                       
                                    
                                    Vóór de inwerkingtreding van de Overeenkomst onderzoekt de Gemeenschap met de betrokken
                                       EVA-Staten of de voorwaarden zijn vervuld waaronder artikel 26 van de Overeenkomst,
                                       onverminderd de bepalingen van Protocol 13, lid 1, door de Gemeenschap en de betrokken
                                       EVA-Staten zal worden toegepast in de sector visserij;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 56, lid 3
                                       
                                    
                                    De term “merkbaar” in artikel 56, lid 3, van de Overeenkomst wordt geacht de betekenis
                                       te hebben waarin hij is gebruikt in de bekendmaking van de Commissie inzake overeenkomsten
                                       van geringe betekenis die niet onder artikel 85, lid 1, van het Verdrag tot oprichting van de Europese Economische Gemeenschap vallen (PB C 231 van 12.9.1986, blz. 2);
                                    
                                    
                                       Ad artikel 90
                                       
                                    
                                    In het reglement van orde van de EER-Raad zal worden bepaald dat de besluiten van
                                       de EVA-ministers met eenparigheid van stemmen worden genomen;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 91
                                       
                                    
                                    Zo nodig stelt de EER-Raad in zijn reglement van orde de mogelijkheid vast om subcomités
                                       of werkgroepen op te richten;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 91, lid 2
                                       
                                    
                                    In het reglement van orde van de EER-Raad zal worden bepaald dat de bewoordingen “wanneer
                                       de omstandigheden zulks vereisen” in artikel 91, lid 2, ook de situatie omvatten waarbij
                                       een overeenkomstsluitende partij in overeenstemming met artikel 89, lid 2, gebruik
                                       maakt van haar recht om iedere aangelegenheid aan de orde te stellen (“droit d'évocation”);
                                    
                                    
                                       Ad artikel 94, lid 3
                                       
                                    
                                    Het Gemengd Comité van de EER zal op een van zijn eerste vergaderingen bij de goedkeuring
                                       van zijn reglement van orde een besluit nemen over de oprichting van subcomités of
                                       werkgroepen die specifiek nodig zijn om het comité bij de uitvoering van zijn taken
                                       bij te staan, bij voorbeeld op het gebied van de oorsprong en in andere douane-aangelegenheden;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 102, lid 5
                                       
                                    
                                    In geval van een voorlopige schorsing overeenkomstig artikel 102, lid 5, worden het
                                       toepassingsgebied en de inwerkingtreding daarvan duidelijk bekendgemaakt;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 102, lid 6
                                       
                                    
                                    Artikel 102, lid 6, is uitsluitend van toepassing op daadwerkelijk verworven rechten
                                       maar niet op verwachtingen. Enkele voorbeelden van verworven rechten zijn:
                                    
                                    
                                       - 
                                          
- een schorsing betreffende het vrije verkeer van werknemers heeft geen weerslag op
                                             het recht van een werknemer om te blijven wonen in een overeenkomstsluitende partij
                                             waarnaar hij al verhuisd was alvorens de regels werden geschorst;
                                        
                                       - 
                                          
- een schorsing betreffende de vrijheid van vestiging heeft geen weerslag op de rechten
                                             van een onderneming in een overeenkomstsluitende partij waar de onderneming zich al
                                             had gevestigd alvorens de regels werden geschorst;
                                        
                                       - 
                                          
- een schorsing betreffende investeringen, bijvoorbeeld in de vastgoedsector, heeft
                                             geen weerslag op investeringen die vóór het tijdstip van schorsing hadden plaatsgevonden;
                                        
                                       - 
                                          
- een schorsing betreffende overheidsopdrachten heeft geen weerslag op de uitvoering
                                             van een opdracht die al vóór de schorsing was gegund;
                                        
                                       - 
                                          
- een schorsing betreffende de erkenning van een diploma heeft geen weerslag op het
                                             recht van de houder van dat diploma om zijn beroepsactiviteit op grond van dat diploma
                                             voort te zetten in een overeenkomstsluitende partij die het diploma niet heeft uitgereikt;
                                        
                                    
                                    
                                    
                                       Ad artikel 103
                                       
                                    
                                    Indien een besluit door de EER-Raad wordt genomen is artikel 103, lid 1, van toepassing;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 109, lid 3
                                       
                                    
                                    De term “toepassing” in artikel 109, lid 3, omvat ook de tenuitvoerlegging van de
                                       Overeenkomst;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 111
                                       
                                    
                                    Schorsing is niet in het belang van de goede werking van de Overeenkomst en dus dient
                                       alles in het werk te worden gesteld om zulks te vermijden;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 112, lid 1
                                       
                                    
                                    De bepalingen van artikel 112, lid 1, bestrijken ook de situatie in een bepaald gebied;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 123
                                       
                                    
                                    De partijen zullen de bepalingen van artikel 123 niet op onrechtmatige wijze aanwenden
                                       om de verbreiding van inlichtingen op hel gebied van de mededinging te voorkomen;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 129
                                       
                                    
                                    Indien een van de partijen niet bereid zou zijn de Overeenkomst te bekrachtigen, herzien
                                       de ondertekenaars de situatie;
                                    
                                    
                                       Ad artikel 129
                                       
                                    
                                    Indien een van de partijen de Overeenkomst niet bekrachtigt, roepen de overige overeenkomstsluitende
                                       partijen een diplomatieke conferentie bijeen om de gevolgen van de niet-bekrachtiging
                                       voor de Overeenkomst te beoordelen en de mogelijkheid na te gaan om een protocol goed
                                       te keuren met de wijzigingen waarop de voorgeschreven binnenlandse procedures moeten
                                       worden toegepast. Die conferentie wordt bijeengeroepen zodra is duidelijk geworden
                                       dat een van de overeenkomstsluitende partijen de Overeenkomst niet zal bekrachtigen
                                       of ten laatste wanneer de datum van inwerkingtreding van de Overeenkomst niet is nageleefd;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 3
                                       
                                    
                                    De aanhangsels 2 tot 7 worden vóór de inwerkingtreding van de overeenkomst voltooid.
                                    
                                    De aanhangsels 2 tot 7 worden zo spoedig mogelijk opgesteld en in ieder geval vóór
                                       1 juli 1992. Wat aanhangsel 2 betreft, stellen deskundigen een lijst op van basisprodukten
                                       waarvoor prijscompensatie geldt, aan de hand van de basisprodukten waarop vóór de
                                       inwerkingtreding van de overeenkomst prijscompensatiemaatregelen in de overeenkomstsluitende
                                       partijen gelden;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 3, artikel 11
                                       
                                    
                                    Ten einde de toepassing van Protocol 2 bij de Vrijhandelsovereenkomsten te vergemakkelijken,
                                       worden de bepalingen van Protocol 3 bij elk van die Vrijhandelsovereenkomsten betreffende
                                       de definitie van het begrip produkten van oorsprong en de methoden van administratieve
                                       samenwerking vóór de inwerkingtreding van de EER-Overeenkomst gewijzigd. Die wijzigingen
                                       hebben tot doel bovengenoemde bepalingen, onder meer die betreffende het bewijs van
                                       oorsprong en de administratieve samenwerking, zoveel mogelijk in overeenstemming te
                                       brengen met de bepalingen van Protocol 4 van de EER-Overeenkomst, met handhaving van
                                       de diagonale cumulatie en van de overeenkomstige bepalingen die thans krachtens Protocol
                                       3 van toepassing zijn. Die wijzigingen houden geen verandering in van de mate van
                                       liberalisatie die in het kader van de Vrijhandelsovereenkomsten tot stand is gebracht;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 9
                                       
                                    
                                    Vóór de inwerkingtreding van de Overeenkomst zetten de Gemeenschap en de betrokken
                                       EVA-Staten hun besprekingen voort over de aanpassing van de wetgeving in verband met
                                       de doorvoer van vis en visserijproduklen, ten einde tot een bevredigende regeling
                                       te komen;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 11, artikel 14, lid 3
                                       
                                    
                                    De Gemeenschap zal, onder volledige naleving van de coördinerende taak van de Commissie,
                                       directe contacten leggen als uiteengezet in werkdocument XXI/201/89 van de Commissie,
                                       waar zulks kan leiden tot een flexibele en doeltreffende functionering van dit protocol
                                       en voor zover zulks op basis van wederzijdsheid geschiedt;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 16 en bijlage VI
                                       
                                    
                                    De mogelijkheid om na het verstrijken van de overgangsperioden betreffende het vrije
                                       personenverkeer bilaterale overeenkomsten op het gebied van de sociale zekerheid te
                                       handhaven, kan bilateraal tussen Zwitserland en de betrokken landen worden besproken;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 20
                                       
                                    
                                    De overeenkomstsluitende partijen stellen in het kader van de betrokken internationale
                                       organisaties de regels op voor de toepassing van structurele verbeteringsmaatregelen
                                       op de Oostenrijkse vloot, rekening houdend met de mate waarin deze vloot zal deelnemen
                                       aan de markt waarvoor de structurele verbeteringsmaatregelen waren opgezet. Daarbij
                                       wordt naar behoren rekening gehouden met de datum waarop de verplichtingen van Oostenrijk
                                       in het kader van de structurele verbeteringsmaatregelen in werking treden;
                                    
                                    
                                       Ad Protocollen 23 en 24 (artikel 12 betreffende de talen)
                                       
                                    
                                    De Commissie van de EG en de toezichthoudende autoriteit van de EVA werken praktische
                                       regelingen uit voor wederzijdse bijstand of enige andere geschikte werkwijze, vooral
                                       in verband met de kwestie van vertalingen;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 30
                                       
                                    
                                    De volgende EG-Comités op het gebied van de statistische informatie zijn aangewezen
                                       als comités waaraan de EVA-landen volledig deelnemen overeenkomstig artikel 2 van
                                       bovengenoemd Protocol :
                                    
                                    
                                       - 
                                          
1. 
                                             Comité Statistisch Programma van de Europese Gemeenschappen
                                             
                                           Als opgericht bij:
                                          389 D 0382: Besluit 89/382/EEG, Euratom van de Raad van 19 juni 1989 tot oprichting
                                             van een Comité Statistisch Programma van de Europese Gemeenschappen (PB nr. L 181
                                             van 28.6.1989, blz. 47);
                                        
                                       - 
                                          
2. 
                                             Comité voor monetaire, financiële en betalingsbalansstatistiek
                                             
                                          Als opgericht bij:
                                          391 D 0115 : Besluit 91/115/EEG van de Raad van 25 februari 1991 tot oprichting van
                                             een Comité voor monetaire, financiële en betalingsbalansstatistiek (PB nr. L 59 van
                                             6.3.1991, blz. 19);
                                        
                                       - 
                                          
3. 
                                             Comité statistisch geheim
                                             
                                          Als opgericht bij:
                                          390 R 1588: Verordening (Euratom, EEG) nr. 1588/90 van de Raad van 11 juni 1990 betreffende
                                             de toezending van onder de statistische geheimhoudingsplicht vallende gegevens aan
                                             het Bureau voor de Statistiek van de Europese Gemeenschappen (PB nr. L 151 van 15.6.1990,
                                             blz. 1);
                                        
                                       - 
                                          
4. 
                                             Comité voor de Harmonisatie van de opstelling van het BNP tegen marktprijzen
                                             
                                          Als opgericht bij:
                                          389 L 0130: Richtlijn 89/130/EEG, Euratom van de Raad van 13 februari 1989 betreffende de harmonisatie van de opstelling
                                             van het bruto nationaal produkt tegen marktprijzen (PB nr. L 49 van 21.2.1989, blz.
                                             26);
                                        
                                       - 
                                          
5. 
                                             Raadgevend Comité voor statistische informatie op economische en sociaal gebied
                                             
                                          Als opgericht bij:
                                          391 D 0116: Besluit 91/116/EEG van de Raad van 25 februari 1991 tot oprichting van
                                             het Europees Raadgevend Comité voor statistische informatie op economisch en sociaal
                                             gebied (PB nr. L 59 van 6.3.1991, blz. 21).
                                          De rechten en verplichtingen van de EVA-Staten in bovengenoemde EG-Comités worden
                                             geregeld door de gemeenschappelijke verklaring voor procedures die van toepassing
                                             zijn in gevallen waarin de EVA-Staten uit hoofde van artikel 76 en deel VI van de
                                             Overeenkomst en de overeenkomstige protocollen volledig aan de EG-Comités deelnemen;
                                        
                                    
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 36, artikel 2
                                       
                                    
                                    De EVA-Staten besluiten vóór de inwerkingtreding van de Overeenkomst hoeveel leden
                                       van elk van hun Parlementen in het Gemengd Parlementair Comité zullen zetelen;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 37
                                       
                                    
                                    Overeenkomstig Protocol 23, artikel 6, slaat de verwijzing naar het Raadgevend Comité
                                       voor mededingingsregelingen en economische machtsposities (Verordening (EEG) nr. 17/62 van de Raad) ook op de volgende comités:
                                    
                                    
                                       - 
                                          
- het Raadgevend Comité voor mededingingsregelingen en economische machtposities op
                                             het gebied van het vervoer (Verordening (EEG) nr. 1017/68 van de Raad);
                                        
                                       - 
                                          
- het Adviescomité voor mededingingsregelingen en economische machtposities op het gebied
                                             van het vervoer over zee (Verordening (EEG) nr. 4056/86 van de Raad);
                                        
                                       - 
                                          
- het Adviescomité voor overeenkomsten en machtsposities in het luchtvervoer (Verordening (EEG) nr. 3975/87 van de Raad);
                                        
                                    
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 37
                                       
                                    
                                    Op grond van de herzieningsclausule in artikel 101, lid 2, van de Overeenkomst, zal
                                       bij de inwerkingtreding van de Overeenkomst het volgende comité aan de lijst in protocol
                                       37 worden toegevoegd:
                                    
                                    Coördinatiegroep voor wederzijdse erkenning van hoger-onderwijsdiploma's (Richtlijn 89/48/EEG van de Raad).
                                    
                                    De procedures voor de wijze van deelneming zullen nader worden vastgelegd;
                                    
                                    
                                       Ad Protocol 47
                                       
                                    
                                    Zij zullen een stelsel uitwerken voor wederzijdse bijstand tussen de instanties die
                                       zijn belast met de controle op de naleving van de communautaire en de nationale bepalingen
                                       in de wijnbouwsector, aan de hand van de ter zake doende bepalingen van Verordening (EEG) nr. 2048/89 van de Raad van 19 juni 1989 tot vaststelling van algemene regels inzake de controle
                                       in de wijnbouwsector. De nadere uitwerking van deze wederzijdse bijstand zal worden
                                       vastgesteld vóór de inwerkingtreding van de Overeenkomst. Tot dat systeem is uitgewerkt,
                                       zijn de ter zake doende bepalingen van de bilaterale overeenkomsten tussen de Gemeenschap
                                       en Zwitserland respectievelijk de Gemeenschap en Oostenrijk inzake samenwerking en
                                       controle in de wijnbouwsector van toepassing;
                                    
                                    
                                       Ad bijlagen VI en VII
                                       
                                    
                                    Vóór de inwerkingtreding van de EER-Overeenkomst dienen nog bijkomende specifieke
                                       aanpassingen als omschreven in een document van onderhandelingsgroep III van 11 november
                                       1991 plaats te vinden op het gebied van de sociale zekerheid en de wederzijdse erkenning
                                       van beroepskwalificaties;
                                    
                                    
                                       Ad bijlage VII
                                       
                                    
                                    Vanaf de inwerkingtreding van de EER-Overeenkomst mag geen enkel land waarop deze
                                       Overeenkomst van toepassing is zich beroepen op artikel 21 van Richtlijn 75/362/EEG van de Raad van 16 juni 1975 (PB nr. L 167 van 30.6.1975, blz. 1) om van onderdanen
                                       van andere landen waarop de Overeenkomst van toepassing is, te eisen dat zij een aanvullende
                                       voorbereidende opleiding volgen om in aanmerking te komen voor aanwijzing als arts
                                       in het kader van een sociale-zekerheidsstelsel;
                                    
                                    
                                       Ad bijlage VII
                                       
                                    
                                    Vanaf de inwerkingtreding van de EER-Overeenkomst mag geen enkel land waarop deze
                                       Overeenkomst van toepassing is, zich beroepen op artikel 20 van Richtlijn 78/686/EEG van de Raad van 25 juli 1978 (PB nr. L 233 van 24.8.1978, blz. 1) om van onderdanen
                                       van andere landen waarop de Overeenkomst van toepassing is, te eisen dat zij een aanvullende
                                       voorbereidende opleiding volgen om in aanmerking te kunnen komen voor aanwijzing als
                                       beoefenaar van de tand- heelkunde in het kader van een sociale-zekerheidsstelsel;
                                    
                                    
                                       Ad bijlage VII
                                       
                                    
                                    Ingenieurs van de Stichting van het Zwitsers Register van Ingenieurs, Architecten
                                       en Technici (REG) vallen onder artikel 1, sub d), eerste alinea, van Richtlijn 89/48/EEG van de Raad van 21 december 1988 (PB nr. L 19 van 24.1.1989, blz. 16) betreffende
                                       een algemeen stelsel van erkenning van hoger-onderwijsdiploma's waarmee beroepsopleidingen
                                       van ten minste drie jaar worden afgesloten voor zover zij voldoen aan het bepaalde
                                       in artikel 1, sub a), van deze richtlijn;
                                    
                                    
                                       Ad bijlage IX
                                       
                                    
                                    Vóór 1 januari 1993 stellen Finland, IJsland en Noorwegen elk een lijst op van de
                                       verzekeringsondernemingen buiten de sector levensverzekering die zijn vrijgesteld
                                       van de voorschriften van de artikelen 16 en 17 van Richtlijn 73/239/EEG van de Raad (PB nr. L 228 van 16.8.1973, blz. 3) en doen die lijst aan de andere
                                       overeenkomstsluitende partijen toekomen;
                                    
                                    
                                       Ad bijlage IX
                                       
                                    
                                    Vóór 1 januari 1993 stelt IJsland een lijst op van de levensverzekeringsondernemingen
                                       die zijn vrijgesteld van de voorschriften in de artikelen 18, 19 en 20 van Richtlijn 79/267/EEG van de Raad (PB nr. L 63 van 13.3.1979. blz. 1) en doet die aan de andere overeenkomstsluitende
                                       partijen toekomen;
                                    
                                    
                                       Ad bijlage XIII
                                       
                                    
                                    De EVA-Staten onderzoeken Richtlijn 91/439/EEG van de Raad van 29 juli 1991 betreffende het rijbewijs, in overeenstemming met de
                                       onderling afgesproken procedure, met het oog op de opneming daarvan in bijlage XIII
                                       betreffende vervoer;
                                    
                                    
                                       Ad bijlage XIII
                                       
                                    
                                    De EVA-Staten die partij zijn bij de Europese Overeenkomst nopens de arbeidsvoorwaarden voor de bemanningen van motorrijtuigen
                                          in het internationale vervoer over de weg (AETR) tekenen vóór de inwerkingtreding van de onderhavige overeenkomst het volgende voorbehoud
                                       bij de AETR aan: "Vervoer dat plaatsvindt tussen overeenkomstsluitende partijen van
                                       de EER wordt beschouwd als nationaal vervoer in de zin van de AETR, voor zover daarbij
                                       geen doorvoer plaatsvindt over het grondgebied van een derde land dat een partij bij
                                       de AETR is". De Gemeenschap neemt de nodige maatregelen om de overeenkomstige wijzigingen
                                       aan te brengen in het voorbehoud van de Lid-Staten van de EG;
                                    
                                    
                                       Ad bijlage XVI
                                       
                                    
                                    Artikel 100 van de Overeenkomst is van toepassing op de comités op het gebied van
                                       de overheidsopdrachten.