Specifiek interventiebeleid NVWA chemische stoffen in eet- en drinkwaren (IB02-SPEC 43, versie 04)

[Regeling vervallen per 13-01-2024.]
Geraadpleegd op 30-04-2024.
Geldend van 01-12-2023 t/m 12-01-2024

Besluit van de inspecteur-generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit namens de Minister voor Medische Zorg en Sport van 16 november 2020 tot vaststelling van het Specifiek interventiebeleid chemische stoffen in eet- en drinkwaren (IB02-SPEC 43, versie 04)

1. Doel en toepassingsgebied

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Het specifiek interventiebeleid chemische stoffen in eet- en drinkwaren beschrijft binnen de kaders van het algemeen interventiebeleid de interventiegrenzen voor de beoordeling van specifieke overtredingen voor het werkterrein chemische stoffen en geeft per overtreding invulling aan het algemeen interventiebeleid.

Overtredingen waarin dit document niet voorziet, worden voorgelegd aan de Afdeling Expertise van de Directie Handhaven teneinde een interventie te bepalen conform de beoordelingskaders uit dit interventiebeleid.

2. Definities en wettelijke basis

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Hieronder is een aantal specifieke definities opgenomen in aanvulling op de definities en begrippen uit het algemeen interventiebeleid NVWA-IB02.

2.1. Definities en gebruikte afkortingen

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Inspectie

Elke vorm van controle door een inspecteur van de NVWA om na te gaan of de wet- en regelgeving inzake gewasbeschermingsmiddelen en biociden wordt nageleefd. De inspecteur kan, als dit de efficiency van de uit te voeren inspectie ten goede komt, er voor kiezen om deze van te voren aan te kondigen. Dit laat onverlet dat de inspecteur ook zonder aankondiging een inspectie kan uitvoeren.

Herinspectie

Een inspectie (op afstand) ingesteld door een inspecteur van de NVWA die volgt op een eerder ingestelde inspectie, waarbij een overtreding is geconstateerd en naar aanleiding waarvan het noodzakelijk wordt geacht om na de tijdens de eerdere inspectie aangegeven termijn na te gaan of afdoende corrigerende maatregelen zijn genomen om de overtreding op te heffen en nieuwe overtredingen te voorkomen.

Gebruikte afkortingen

CSI

Coördinerend Specialistisch Inspecteur

MRL

Maximum Residu Limiet

2.2. Wettelijke Basis

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

De wettelijke basis voor dit specifiek interventiebeleid is de Warenwet (WW) en de daarin opgenomen EU verordeningen, waarvan de belangrijkste zijn:

Voorts zijn bij de uitvoering en beoordeling van belang:

  • “SANTE/11813/2017 Guidance document on analytical quality control and method validation procedures for pesticide residues and analysis in food and feed”,

  • EU 669/2009; EU1793/2019 (uitgebreide officiële controles op invoer),

  • 333/2007 (bemonsteringswijzen en analysemethoden),

  • 519/2014 (bemonsteringwijzen voor grote partijen),

  • 884/2014 (uitvoeringsverordening tot vaststelling van bijzondere voorwaarden),

  • 884/2014 (invoer van bepaalde diervoeders en levensmiddelen),

  • 885/2014 (invoer van okra’s en kerrie) en

  • 2002/63/EG (vaststelling van communautaire bemonsteringsmethoden).

In artikel 12, eerste lid, van het Warenwetbesluit Bereiding en Behandeling van Levensmiddelen zijn geen getalsmatige limieten opgenomen. Die zijn daarom als volgt vastgesteld, op basis van analogieën met EU 1881/2006 en/of gebaseerd op EFSA opinions (uitgedrukt in microgrammen per kilogram of liter):

5 voor aflatoxine B1 en 10 voor aflatoxinen totaal in “overige specerijen of kruiden”.

2 voor ochratoxine A in bier.

10 voor ochratoxine A in gedroogde vruchten, anders dan gedroogde druiven.

10 voor ochratoxine A in noten, pitten en oliehoudende zaden voor directe humane consumptie.

20 voor ochratoxine A in noten, pitten en oliehoudende zaden om te sorteren/behandelen.

15 voor ochratoxine A in “overige specerijen of kruiden”.

10 voor ochratoxine A in zoethoutwortel voor directe humane consumptie.

400 voor zearalenon in rijst zemelen.

3. Werkwijze

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

3.1. Het bepalen van de ernst van de overtreding

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Overtredingen worden ingedeeld naar de klassen zoals gedefinieerd in het Algemeen Interventiebeleid van de NVWA-IB02. De ernst van de overtreding wordt onder andere bepaald door de mate van het (risico op) gevaar voor de veiligheid van mens, dier en/of milieu. Hoe groter het risico is, des te hoger wordt de overtreding in de bijlage geclassificeerd. Bijvoorbeeld een overschrijding van de MRL die als “schadelijk” wordt beoordeeld (overschrijding van de acute referentie dosis wordt ingedeeld in klasse B. Wanneer een overschrijding van de MRL als “ongeschikt” wordt beoordeeld dan wordt deze ingedeeld in klasse C. In bepaalde gevallen hebben zich (nog) geen daadwerkelijke negatieve gevolgen voorgedaan als gevolg van de overtreding, maar is niet gewaarborgd dat dit zich niet zal voordoen. Bijvoorbeeld: een overschrijding van een MRL in een product tijdens een lopende productie.

Dit specifiek interventiebeleid volgt deze klasseindeling.

In de bijlage van dit document zijn overtredingen van chemische stoffen in voedsel ingedeeld in de verschillende klassen met de daarbij behorende specifieke interventies.

Meerdere overtredingen in 1 monster, of in meerdere monsters die genomen zijn op 1 locatie, worden per geval beoordeeld zoals in de bijlage aangegeven.

Afwijken van de in dit document voorgeschreven interventies is alleen mogelijk in overleg met en na akkoord van het betreffende afdelingshoofd. De onderbouwing om af te wijken wordt vastgelegd.

3.2. Het bepalen van interventies bij een overtreding

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Sanctionerende interventie

Overtredingen van de Warenwet worden doorgaans bestuurlijk beboet. Aan het Openbaar Ministerie (OM) worden overtredingen voorgelegd indien voor daarvoor op basis van de Wet op de economische delicten (Wed) een hogere geldboete kan worden opgelegd dan de voorziene bestuurlijke boete, en:

  • indien de opzettelijke of roekeloze overtreding een direct gevaar voor de gezondheid of veiligheid van de mens tot gevolg heeft óf

  • de in de bijlage ter zake van de overtreding voorziene bestuurlijke boete aanmerkelijk wordt overschreden door het met de overtreding behaalde economisch voordeel (artikel 32a, derde lid, Warenwet).

Strafrechtelijke afdoening is niet voorbehouden aan een vooraf aan te geven overtreding van een bepaald voorschrift, maar kan in beginsel bij alle overtredingen van de bij of krachtens de Warenwet gestelde voorschriften noodzakelijk zijn.

De kolommen ‘interventies’ en ‘follow-up na overtreding; interventies bij herhaalde overtreding’ in de bijlagen van dit document vermelden uitsluitend de bestuurlijke boete als sanctionerende interventie die doorgaans wordt toegepast. Dit laat onverlet dat, als een overtreding zowel bestuursrechtelijk als strafrechtelijk kan worden afgedaan, op grond van de specifieke feiten en omstandigheden kan worden besloten om in plaats van een bestuurlijke boete een proces verbaal op te maken ten behoeve van strafrechtelijke afdoening. Op voorhand is niet in de bijlagen van dit document aan te geven wanneer wordt overgegaan tot een strafrechtelijke sanctionerende interventie. Daarom vormt deze paragraaf een aanvulling op bovengenoemde kolommen in de bijlagen.

In alle gevallen geldt overigens dat een strafrechtelijke sanctionerende interventie (een proces verbaal) te allen tijde kan worden gecombineerd met een bestuursrechtelijke corrigerende interventie (een herstelmaatregel).

Corrigerende interventie

Corrigerende interventies kunnen naast of in plaats van sanctionerende interventies worden ingezet. Dat kan nuttig zijn zodra blijkt dat sanctionerende interventies (alleen) onvoldoende leiden tot naleving van de regelgeving. Voor welke corrigerende interventie gekozen wordt verschilt van geval tot geval. Voorbeelden hiervan zijn een last onder dwangsom, een verbod tot het verrichten van bepaalde activiteiten, ingrijpen in het productieproces.

Corrigerende interventies hebben als doel te bevorderen dat de overtreder zijn bedrijfsprocessen blijvend beheerst zodat bestaande overtredingen worden beëindigd en nieuwe worden voorkomen. Een corrigerende interventie moet proportioneel zijn, toegesneden op de specifieke situatie van de overtreder. Een corrigerende interventie mag niet ingrijpender voor de overtreder zijn dan strikt noodzakelijk om de overtreding te beëindigen of herhaling ervan te voorkomen. Overgaan tot ingrijpender corrigerende interventies, zoals het schorsen of intrekken van een erkenning, kan indien kan worden gemotiveerd waarom een minder ingrijpende corrigerende interventie onvoldoende effect heeft gehad of zal hebben.

Specifieke corrigerende interventie

Als een of meer overtredingen worden geconstateerd die in ernst, aantal en tijdsbestek een corrigerende interventie rechtvaardigen wordt met een specifieke corrigerende interventie in het productieproces ingegrepen. Dit ingrijpen kan betrekking hebben op:

  • a. beëindiging van een overtreding of

  • b. voorkoming van nieuwe overtredingen.

Voorbeelden van corrigerende interventies die betrekking hebben op de feitelijke uitvoering van het proces zijn:

  • a. stopzetten of vertragen van het productieproces of onderdelen daarvan;

  • b. verbieden of verplichten bepaalde activiteiten te verrichten in het productieproces of de manier waarop ze worden verricht.

Een corrigerende interventie kan ook betrekking hebben op de kwaliteitsdocumenten van het bedrijf waarmee het bedrijf naleving van de regelgeving beoogt te borgen. Voorbeelden van dergelijke corrigerende interventies zijn:

  • a. verplichten de standaardwerkwijzen aan te passen;

  • b. verplichten de inhoud en frequentie van bedrijfscontroles en monitoringsprocedures aan te passen;

  • c. verplichten de instructies voor het gebruik van bepaalde apparatuur aan te passen.

Aan een specifieke corrigerende interventie kan een last onder dwangsom of last onder bestuursdwang worden verbonden.

Als opnieuw overtredingen worden geconstateerd wordt opnieuw een corrigerende interventie ingezet als ernst, aantal en tijdsbestek van de overtreding(en) dit rechtvaardigt. Zonodig met ingrijpender maatregelen of een hogere dwangsom.

Generieke corrigerende interventie

Mocht de overtreder ondanks een of meer specifieke corrigerende interventies nieuwe overtredingen blijven begaan die in ernst, aantal en tijdsbestek ingrijpen rechtvaardigen kan worden overgegaan tot een generieke corrigerende interventie, zoals bijvoorbeeld het schorsen of intrekken van de erkenning van een erkende inrichting. Hiertoe kan ook meteen worden overgegaan als er weliswaar nog geen (herhaalde) specifieke corrigerende interventie is opgelegd maar er op voorhand aanwijzingen zijn dat deze onvoldoende tot naleving zullen leiden.

Bij het bepalen van nut en noodzaak van een generieke interventie wordt integraal bekeken in hoeverre de overtrederandere wettelijke eisen naleeft waarop de NVWA toezicht houdt.

3.4. Herhaalde overtreding en verscherpt toezicht

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Herhaalde overtreding

Er is sprake van een herhaalde overtreding wanneer tijdens een (her)inspectie opnieuw een overtreding wordt geconstateerd van dezelfde wettelijke norm of van een wettelijke norm die hetzelfde doel beoogt, waarvoor tegen de overtreder in de daaraan voorafgaande periode van drie jaar reeds een interventie werd toegepast.

Stapeling

Tijdens een inspectie kunnen overtredingen van verschillende wettelijke voorschriften en van verschillende overtredingsklassen worden vastgesteld. Voor het handelen in dergelijke situaties zie 2.3 van het Algemene Interventiebeleid, NVWA-IB02. Ten aanzien van het stapelen van overtredingen geldt, bij het opleggen van de bestuurlijke boete, dat er wordt uitgegaan van maximaal vijf overtredingen per overtreder, per controlemoment, per locatie.

Herinspectie

Na het constateren van een overtreding klasse B of C kan een extra inspectie worden uitgevoerd om na te gaan of gemaakte afspraken over het opheffen van de overtreding zijn nagekomen. Herinspecties kunnen in rekening worden gebracht bij het bedrijf.

Verscherpt toezicht

Als bij meerdere opeenvolgende (her)inspecties blijkt dat overtredingen zich blijven voordoen, kan de NVWA besluiten verscherpt toezicht in te stellen. Dit wordt ook aan de overtreder medegedeeld. Verscherpt toezicht houdt in dat de NVWA vaker inspecteert en, indien zij overtredingen constateert, naast een sanctionerende interventie ook corrigerende interventies kan opleggen die passend zijn om de geconstateerde overtreding(en) te beëindigen of herhaling ervan te voorkomen. Per overtreder wordt een maatwerkaanpak opgesteld. Na afloop van een van tevoren vastgestelde periode wordt geëvalueerd of voortzetting van het verscherpt toezicht wenselijk is. Ook dit wordt gecommuniceerd met de overtreder.

3.4. Internettoezicht

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Op internet worden op handelssites (digitale platforms) geregeld advertenties geplaatst met verboden content. De NVWA kan in die gevallen gegevens bij zowel de aanbieder als de beheerder van de handelssite vorderen op basis van de Algemene wet bestuursrecht. Beheerders van handelssites kunnen de NVWA alternatieven bieden om te interveniëren, zoals het verwijderen van advertenties. In dergelijke gevallen kan de NVWA volstaan met nalevingshulp aan de aanbieder bijvoorbeeld vlak nadat de advertentie is verwijderd. Is er sprake van herhaling dan kunnen alsnog gegevens worden gevorderd en kan worden opgeschaald in de handhaving.

5. Divers

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Vervanging

Deze beleidsregel vervangt het op 23 februari 2015 vastgestelde Specifiek interventiebeleid chemische stoffen in eet- en drinkwaren (IB02-SPEC 43, versie 03). Ten opzichte van versie 03 zijn de wettelijke normen en overtredingsklassen vollediger en eenduidiger geformuleerd. Bestaande regels in de bijlage met meerdere wettelijke normen zijn waar nodig uitgesplitst naar evenzoveel regels. Tenslotte is het hoofddocument en de bijlage ingericht volgens een uniforme opzet, geldend voor alle domeinen.

Citeertitel

Deze beleidsregel wordt aangehaald als “Specifiek interventiebeleid NVWA chemische stoffen in eet- en drinkwaren (IB02-SPEC 43, versie 04)”.

De bijlage van dit spec is te vinden op de internetpagina van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (www.nvwa.nl/interventiebeleid).

Inwerkingtreding

Deze beleidsregel treedt in werking met ingang van 1 januari 2021.

Deze beleidsregel wordt in de Staatscourant geplaatst.

De Minister voor Medische Zorg en Sport,

namens deze:

M.A. Ruys

inspecteur-generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

Bijlage

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

[Red: Gepubliceerd op www.nvwa.nl/interventiebeleid.]

Naar boven