Er kunnen drie soorten nationale visa worden onderscheiden:
                                                
                                                
                                                   - 
                                                      a.  een visum voor terugkeer; 
- 
                                                      b.  een visum voor verblijf van langere duur (mvv) (type D); 
- 
                                                      c.  een mvv gecombineerd met visum kort verblijf (D+C-visum). 
Ad a Visum voor terugkeer
                                                
                                                Een terugkeervisum is een nationaal visum, dat recht geeft op terugkeer naar Nederland
                                                   (zie artikel 2.3, eerste lid, onder d, Vb).
                                                
                                                Een dergelijk visum kan onder bepaalde voorwaarden door de Visadienst, aan vreemdelingen
                                                   die daarom verzoeken, worden afgegeven indien:
                                                
                                                
                                                
                                                De indiening van een verzoek om een terugkeervisum geschiedt op dezelfde wijze als
                                                   een verzoek tot wijziging of verlenging van een visum.
                                                
                                                Het model van de aanvraag om verlening van een terugkeervisum wordt beheerd door de
                                                   IND. Dit geldt ook voor de modellen van de beschikkingen tot afwijzing van deze aanvraag.
                                                   Het terugkeervisum is opgenomen in model M2-C.
                                                
                                                Vreemdelingen in procedure
                                                
                                                Een vreemdeling aan wie het is toegestaan om in Nederland een (definitieve) beslissing
                                                   op zijn aanvraag tot het verlenen van een verblijfsvergunning asiel dan wel regulier
                                                   af te wachten, heeft, indien hij na uitreis uit Nederland aanspraak wil maken op wedertoegang
                                                   tot Nederland, hiervoor een terugkeervisum nodig. Indien de vreemdeling niet visumplichtig
                                                   is voor Nederland geldt deze eis niet.
                                                
                                                Ten aanzien van de vreemdeling die in afwachting is van de beslissing op een aanvraag
                                                   tot het verlenen van een verblijfsvergunning regulier (eerste aanleg, bezwaar of beroep)
                                                   geldt het volgende. Indien de vreemdeling is ingereisd zonder te beschikken over de
                                                   vereiste mvv welke overeenkomt met het verblijfsdoel waarvoor de verblijfsvergunning
                                                   is aangevraagd, en evenmin besloten is dat er sprake is van een gerechtvaardigd beroep
                                                   op de hardheidsclausule of vrijstelling van het mvv-vereiste, wordt aan hem geen terugkeervisum
                                                   verleend.
                                                
                                                De vreemdeling die rechtmatig verblijf heeft op grond van artikel 8, aanhef en onder f, g of h, Vw, én met de vereiste mvv is ingereisd, welke overeenkomt met het verblijfsdoel waarvoor
                                                   de verblijfsvergunning is aangevraagd, komt in aanmerking voor een terugkeervisum,
                                                   indien:
                                                
                                                
                                                   - 
                                                      1. sprake is van een dringende reden die geen uitstel van vertrek gedoogt; 
- 
                                                      2.  de vreemdeling zich gedurende zijn verblijf in Nederland heeft gehouden aan de maatregelen
                                                         van toezicht in het kader van de Vw; 
- 
                                                      3. de vreemdeling, om de reden voor vertrek uit en terugkeer naar Nederland aannemelijk
                                                         te maken, alle daarvoor noodzakelijke gegevens heeft verstrekt en bescheiden heeft
                                                         overgelegd aan de verzoekende instantie; 
- 
                                                      4.  de vreemdeling zelfstandig beschikt over een geldig document voor grensoverschrijding; 
- 
                                                      5.  het OM geen bezwaar heeft tegen vertrek uit Nederland in verband met vervolging wegens
                                                         strafbare feiten of tenuitvoerlegging van een vonnis; 
- 
                                                      6.  de beslissing op een aanvraag tot het verlenen van een verblijfsvergunning, een bezwaarschrift,
                                                         een beroep op de Rechtbank of een hoger beroep op de ABRvS niet binnen de geldigheidsduur
                                                         van het terugkeervisum wordt verwacht. 
In de volgende gevallen is er sprake van dringende redenen die geen uitstel van vertrek
                                                   gedogen:
                                                
                                                
                                                   - 
                                                      –  ernstige ziekte of overlijden van een nabije bloedverwant (in de eerste en tweede
                                                         graad); 
- 
                                                      –  het bijwonen van een huwelijk van een nabije bloedverwant (in de eerste en tweede
                                                         graad); 
- 
                                                      –  onder voogdij gestelde minderjarigen die met het pleeggezin op vakantie naar het
                                                         buitenland gaan; 
- 
                                                      –  deelname aan een in het kader van de opleiding of studie van belang zijnde excursie
                                                         of werkweek in het buitenland; of 
- 
                                                      –  deel uitmaken van een sportteam dat Nederland in het buitenland zal vertegenwoordigen. 
Daarnaast kunnen vreemdelingen die voor zakelijke doeleinden wensen te reizen in aanmerking
                                                   komen voor een terugkeervisum, ongeacht het feit of er sprake is van dringende redenen
                                                   die geen uitstel van vertrek gedogen. Deze categorie vreemdelingen dient wel te voldoen
                                                   aan de voorwaarden 2 tot en met 6 zoals hierboven opgesomd. Bovendien moeten zij kunnen
                                                   aantonen dat zij een aanvraag tot het verlenen van een reguliere verblijfsvergunning
                                                   hebben ingediend en hiervoor leges hebben betaald.
                                                
                                                Het terugkeervisum wordt voor een vreemdeling die rechtmatig verblijf houdt op grond
                                                   van artikel 8, aanhef en onder f, g of h, Vw alleen kort voor het vertrek van de vreemdeling afgegeven. Het terugkeervisum wordt
                                                   afgegeven met een geldigheidsduur voor het beoogde doel, maar voor ten hoogste drie
                                                   maanden. De geldigheidsduur van een terugkeervisum kan na uitreis niet worden gewijzigd
                                                   of verlengd. De geldigheidsduur van het noodzakelijke document voor grensoverschrijding
                                                   dient ten minste één maand langer te zijn dan de termijn waarbinnen de vreemdeling
                                                   op grond van zijn terugkeervisum kan terugkeren.
                                                
                                                Het terugkeervisum is in deze gevallen slechts geldig voor één reis, tenzij het gaat
                                                   om vreemdelingen die voor zakelijke doeleinden wensen te reizen. Deze categorie vreemdelingen
                                                   kan een terugkeervisum voor meerdere reizen krijgen.
                                                
                                                Terugkeervisa ten behoeve van asielzoekers
                                                
                                                Een terugkeervisum kan worden verleend aan een vreemdeling die een aanvraag tot het
                                                   verlenen van een verblijfsvergunning asiel (als bedoeld in de artikelen 28 en 33 Vw) heeft gedaan en rechtmatig verblijf houdt op grond van artikel 8, aanhef en onder f, g of h, Vw, indien althans aan de hierboven onder 1 tot en met 6 genoemde voorwaarden is voldaan.
                                                   Echter, deze vreemdelingen komen niet in aanmerking voor een terugkeervisum wanneer
                                                   het de terugkeer vanuit het land van herkomst betreft.
                                                
                                                Vreemdelingen in het bezit van een verblijfsvergunning
                                                
                                                In principe hebben vreemdelingen die in het bezit zijn van een verblijfsvergunning
                                                   asiel dan wel regulier geen terugkeervisum nodig indien zij na een reis naar het buitenland
                                                   (binnen dan wel buiten het Schengengebied) weer naar Nederland willen terugkeren.
                                                   Immers, deze vreemdelingen hebben zonder visum toegang tot Nederland indien zij beschikken
                                                   over:
                                                
                                                
                                                   - 
                                                      –  een paspoort of ander erkend reisdocument en een afzonderlijk document als bedoeld
                                                         in bijlage 7 VV; of 
- 
                                                      –  een paspoort en een door het ministerie van BuZa afgegeven geprivilegieerdendocument
                                                         (zie A2/6.2.3). 
Niettemin kan aan deze vreemdelingen op hun verzoek een terugkeervisum worden afgegeven,
                                                   indien zij dit visum nodig hebben voor de reis door of naar een land gelegen buiten
                                                   het Schengengebied (bijvoorbeeld ter verkrijging van visumfaciliteiten voor of toegang
                                                   tot dat land).
                                                
                                                Het vorenstaande geldt ook voor:
                                                
                                                
                                                   - 
                                                      –  Molukkers die op grond van de Wet betreffende de positie van Molukkers (Stb. 1976,
                                                         468) als Nederlander worden behandeld; en 
- 
                                                      –  vreemdelingen die al wel een positieve beslissing op hun aanvraag tot het verlenen
                                                         van een verblijfsvergunning regulier hebben ontvangen maar nog in afwachting zijn
                                                         van een verblijfsdocument als bedoeld in bijlage 7 VV. 
Zij behoeven hiervoor géén dringende reden aan te dragen.
                                                
                                                De geldigheidsduur van zowel het grensoverschrijdingsdocument als de geldigheidsduur
                                                   van de aan de vreemdeling verleende verblijfsvergunning dient de duur van het terugkeervisum
                                                   met ten minste één maand te overschrijden.
                                                
                                                Het terugkeervisum wordt voor ten hoogste één jaar verleend. Echter, dit laat onverlet
                                                   dat de vreemdeling zijn hoofdverblijf niet buiten Nederland mag vestigen. De geldigheidsduur
                                                   van een terugkeervisum kan na uitreis niet worden gewijzigd of verlengd. Het terugkeervisum
                                                   kan, voor de hiervoor genoemde vreemdelingen, worden verleend voor één of meerdere
                                                   reizen.
                                                
                                                Terugkeervisa aan vreemdelingen die in afwachting zijn van een beslissing op hun aanvraag
                                                   tot verlenging of wijziging van de vergunning
                                                
                                                Een terugkeervisum kan tevens worden verstrekt aan de vreemdeling die in het bezit
                                                   is (was) van een verblijfsvergunning, indien hij (tijdig) verlenging of wijziging
                                                   van de beperking van zijn vergunning heeft gevraagd. In deze gevallen behoeft geen
                                                   dringende reden te worden aangevoerd. De overige voorwaarden zoals eerder vermeld
                                                   onder 2 tot en met 6 ‘vreemdeling in procedure’ blijven onverkort van kracht.
                                                
                                                Aan studenten die in afwachting zijn van een beslissing op hun aanvraag tot verlenging
                                                   van de verleende vergunning kan – indien zij in het kader van hun studie voor langere
                                                   tijd naar het buitenland moeten reizen – een terugkeervisum worden verleend met een
                                                   geldigheidsduur van maximaal zes maanden. De student dient de noodzaak en de duur
                                                   van zijn verblijf in het buitenland met documenten te onderbouwen.
                                                
                                                Houders van een verblijfsvergunning asiel
                                                
                                                Een terugkeervisum kan worden verleend aan een vreemdeling die in het bezit is van
                                                   een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde of onbepaalde tijd. Zij behoeven hiervoor
                                                   géén dringende reden aan te dragen. Echter, deze vreemdelingen komen niet in aanmerking
                                                   voor een terugkeervisum wanneer het de terugkeer vanuit het land van herkomst betreft.
                                                   Het is hierbij niet van belang of het om een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde
                                                   of voor onbepaalde tijd gaat.
                                                
                                                Indien de vreemdeling beschikt over een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd,
                                                   vormt een aanvraag tot het verlenen van een terugkeervisum voor terugkeer uit het
                                                   land van herkomst grond om op basis van artikel 32, eerste lid, onder c, Vw een aanvraag tot verlenging van die verblijfsvergunning af te wijzen. De grond voor
                                                   verlening is daaraan immers kennelijk ontvallen. Ook de vreemdeling die beschikt over
                                                   een verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde tijd komt niet in aanmerking voor een
                                                   terugkeervisum voor terugkeer uit het land van herkomst, aangezien diens vluchtelingenpaspoort
                                                   niet geldig is voor zijn land van herkomst.
                                                
                                                Indien de vreemdeling die in het bezit is van de verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde
                                                   tijd, van oordeel is dat hij niet meer behoeft te vrezen voor vervolging in zijn land
                                                   van herkomst, bijvoorbeeld vanwege een regimewijziging, dan kan hij zich tot de eigen
                                                   autoriteiten wenden voor het verkrijgen van een nieuw nationaal document voor grensoverschrijding,
                                                   waarmee hij naar het land van herkomst kan reizen.
                                                
                                                Kosten terugkeervisa
                                                
                                                Voor de behandeling van een aanvraag voor een terugkeervisum zijn leges verschuldigd
                                                   (zie verder A2/4.3.5).
                                                
                                                Ad b Visum voor verblijf van langere duur (mvv) (type D)
                                                
                                                Visa voor een verblijf van langere duur (type D) zijn visa die door de diplomatieke
                                                   of consulaire vertegenwoordiging van een Schengenstaat overeenkomstig de eigen wetgeving
                                                   worden afgegeven. In de Nederlandse situatie geeft het D-visum de houder het recht
                                                   tot inreis in Nederland om vervolgens een verblijfsvergunning aan te vragen voor een
                                                   verblijf van langer dan drie maanden.
                                                
                                                Een dergelijk visum geeft de houder bovendien het recht op doorreis over het grondgebied
                                                   van de overige Schengenstaten te reizen, teneinde zich te begeven naar het Schengenstaat
                                                   dat het visum heeft verleend. Voor een dergelijke doorreis dient de vreemdeling overigens
                                                   te voldoen aan de normale voorwaarden voor binnenkomst als bedoeld in A2/4.2, met uitzondering van het middelenvereiste (zie ook hoofdstuk I, § 2.2 en hoofdstuk
                                                   V, § 5, BNL-kader, GVI).
                                                
                                                De mvv is een nationaal visum dat wordt afgegeven door een Nederlandse diplomatieke
                                                   of consulaire vertegenwoordiging in het buitenland (artikel 1, onder h, Vw).
                                                
                                                Een mvv-verklaring, in de vorm van een voorbedrukt formulier (zie BNL-bijlage VI,
                                                   GVI), kan in de plaats komen van de mvv gesteld in het paspoort. In dat geval moet
                                                   de houder van de verklaring steeds in het bezit zijn van het daarin aangegeven reisdocument.
                                                
                                                Zie voor bepalingen omtrent aanvraag, afgifte en vrijstellingen van een mvv B1/1.1 tot en met B1/1.3 van de Vc.
                                                
                                                Ad c Mvv gecombineerd met visum kort verblijf (D+C-visum)
                                                
                                                De aanvraag om afgifte van een mvv leidt in de praktijk veelal tot afgifte van een
                                                   D+C-visum. Dit is een combinatie van een nationaal visum voor langere duur met een
                                                   reisvisum (zie artikel 18, SUO, hoofdstuk I, § 2.2, GVI en B1/1.1).
                                                
                                                Het C-deel van dit combinatievisum is geldig voor een periode van maximaal negentig
                                                   dagen vanaf de dag van afgifte en wordt verstrekt als multi-entry visum. Het D-deel
                                                   van het combinatievisum is geldig voor een periode van honderdtachtig dagen vanaf
                                                   de datum van afgifte.