5.1. Algemeen
[Regeling vervallen per 01-01-2015]
In de praktijk komt het voor dat een werknemer een vergoeding moet terugbetalen aan
zijn werkgever, bijvoorbeeld omdat de bijbehorende kosten zich niet hebben voorgedaan.
Terugbetaling individueel belaste vergoeding
Voor de vraag wat het karakter is van een terugbetaling is naar mijn oordeel het oorspronkelijke
karakter van de vergoeding richtinggevend. Als de vergoeding in het verleden bij de
werknemer belast werd, vormt de terugbetaling negatief loon voor de werknemer.
Terugbetaling vrije vergoeding (oud regime)
Betrof het een vrije vergoeding, dan is de terugbetaling geen negatief loon. Zie de
toelichting op artikel 15 van de Wet LB in de memorie van toelichting bij de Invoeringswet IB 2001 (26 728, nr. 3): ‘Indien
een werknemer om welke reden dan ook een vrije vergoeding geheel of gedeeltelijk terugbetaalt,
brengt het in de wet neergelegde systeem mee dat deze terugbetaling niet op enigerlei
wijze in mindering op het loon kan komen. De fiscale behandeling van een dergelijke
situatie is derhalve gelijk aan die van de situatie waarin de werkgever aanstonds
geen of een gedeeltelijke vergoeding verstrekt.’
Terugbetaling gericht vrijgestelde vergoeding (WKR)
Zie hiervoor, bij Terugbetaling vrije vergoeding (oud regime). De terugbetaling van
een gericht vrijgestelde vergoeding heeft om dezelfde wetsystematische reden zowel
voor de werknemer als de werkgever geen gevolgen.
Terugbetaling vergoeding ten laste van de vrije ruimte (WKR)
Voor de terugbetaling van een vergoeding die ten laste kwam van de beschikbare vrije
ruimte geldt het volgende. Zie voor de gevolgen voor de werknemer hiervoor, bij Terugbetaling
vrije vergoeding (oud regime). De terugbetaalde vergoeding komt op het moment waarop
de werknemer deze terugbetaalt in mindering op eventuele vergoedingen en verstrekkingen
waarover de werkgever eindheffing betaalt volgens artikel 31a, tweede lid, van de Wet LB. De terugbetaling vergroot hierdoor de vrije ruimte. Dit laat de wettelijke mogelijkheden
van herrekening onverlet (zie artikel 31a, vierde en vijfde lid, van de Wet LB). Hierbij
is niet van belang of de terugbetaalde vergoeding bij toekenning ten laste van de
vrije ruimte kwam of dat hierover eindheffing werd betaald. Dit is naar mijn oordeel
in overeenstemming met het kasstelsel en het globale en vereenvoudigende karakter
van de werkkostenregeling.