-
2 Op de lijsten, zoals deze ter kennis van de kiezers worden gebracht, worden vermeld
de nummers van de lijsten en, in voorkomend geval, de aanduidingen van de politieke
groeperingen en de nummers van de lijsten waarmee die lijsten tot een lijstencombinatie
zijn verbonden en worden de kandidaten kolomsgewijs vermeld zoals ze op de kandidatenlijst
voorkomen, met weglating van het adres en de geboortedatum. De lijsten worden gedrukt
in de volgorde van de toegekende nummers. De kandidaten worden per lijst doorlopend
genummerd.
De stembus moet aan de volgende vereisten voldoen:
-
a. De bus kan worden afgesloten met een deksel dat voorzien is van een slot.
-
b. Het deksel is in het midden voorzien van een sleuf waardoor de stembiljetten in de
bus kunnen worden gestoken.
-
c. De sleuf kan op zodanige wijze worden afgesloten dat deze daarna slechts kan worden
geopend, nadat het deksel is losgemaakt.
In elk stemlokaal bevindt zich een zodanig aantal stemhokjes dat een goede voortgang
van de stemming is gewaarborgd.
In elk stemlokaal is een voor het publiek bestemde ruimte. De tafel van het stembureau
en de stemhokjes bevinden zich in de niet voor het publiek bestemde ruimte.
Het onbruikbaar maken van teruggegeven stembiljetten geschiedt door het aanbrengen
van het woord "onbruikbaar" op de beide zijden van het stembiljet.
Nadat de laatste tot de stemming toegelaten kiezer heeft gestemd, wordt de sleuf van
de stembus afgesloten.
§ 2. Het combineren van stemmingen
-
1 Voor zover de stemgerechtigden voor de stemming ingevolge de Kieswet en de andere stemming, onderscheidenlijk stemmingen, dezelfde zijn, kan de burgemeester
besluiten dat tevens voor een of meer andere stemmingen gelden:
De leden van het stembureau kunnen ook werkzaamheden voor de andere stemming, onderscheidenlijk
stemmingen, verrichten, mits deze werkzaamheden de voortgang van de stemming ingevolge
de Kieswet niet belemmeren.
Indien zowel voor de stemming ingevolge de Kieswet als voor een of meer andere stemmingen stembiljetten worden gebruikt, gelden de volgende
bepalingen:
-
a. In het stemlokaal worden, voor zover nodig, stembussen bijgeplaatst.
-
b. De stembiljetten voor de andere stemming, onderscheidenlijk stemmingen, hebben een
zodanige kleur dat zij voldoende kunnen worden onderscheiden van de stembiljetten
voor de stemming ingevolge de Kieswet.
-
c. Indien in een stemlokaal stembussen zijn bijgeplaatst, worden de stembussen onmiddellijk
na elkaar geopend.
-
d. Na het openen van de stembus of stembussen worden de stembiljetten voor de stemming
ingevolge de Kieswet gescheiden van de stembiljetten voor de andere stemming, onderscheidenlijk stemmingen,.
[tekstcorrectie :“stemmingen,.” moet zijn “stemmingen.”]
Indien zowel voor de stemming ingevolge de Kieswet als voor een of meer andere stemmingen stemmachines worden gebruikt, kan de burgemeester
besluiten dat de stemmachines tevens voor een of meer van deze andere stemmingen worden
gebruikt, mits Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties daarvoor
ingevolge artikel J 14a goedkeuring heeft verleend.
§ 3. Het stemmen door middel van elektronische stemmachines
De bepalingen van dit besluit die betrekking hebben op het gebruik van stembiljetten,
stembussen en stemhokjes, blijven buiten toepassing, indien door middel van elektronische
stemmachines wordt gestemd.
-
2 De goedkeuring wordt verleend indien de stemmachine voldoet aan de eisen die gesteld
worden in artikel J 33, tweede lid, van de Kieswet, artikel J 14b en de Ministeriële regeling, bedoeld in het vierde lid, en is voorzien van een deugdelijke
gebruiksaanwijzing voor de kiezer.
-
1 Een stemmachine mag slechts voor meer dan één stemming tegelijkertijd worden gebruikt,
indien Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de stemmachine
voor dit gebruik heeft goedgekeurd. Het besluit tot goedkeuring vermeldt het maximale
aantal stemmingen dat met de stemmachine tegelijkertijd mag worden uitgevoerd.
-
2 Indien bij een verkiezing het stempaneel van een stemmachine die door Onze Minister
van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is goedgekeurd voor het gebruik bij
de verkiezingen overeenkomstig de wijze, bedoeld in het eerste lid, onder a, niet
groot genoeg is om alle kandidatenlijsten op te vermelden, kan de stemmachine zodanig
ingericht worden, dat de kiezer overeenkomstig de volgende wijze op de stemmachine
een stem op een kandidaat kan uitbrengen:
de kiezer kiest eerst een kandidatenlijst uit een op het stempaneel getoond overzicht
van alle nummers van de lijsten en, voorzover deze boven de lijst zijn geplaatst,
van de aanduidingen van politieke groeperingen. Vervolgens maakt de kiezer een keuze
voor een kandidaat door op een op het stempaneel vermeld overzicht van nummers, het
nummer in te drukken dat correspondeert met het nummer van de kandidaat van voorkeur
zoals vermeld op het overzicht van kandidatenlijsten dat boven het stempaneel is bevestigd.
-
2 Indien op een stemmachine wordt gestemd overeenkomstig de wijze, bedoeld in artikel J 14 b, tweede lid, worden de lijsten van kandidaten over wie de stemming moet geschieden bevestigd
boven het stempaneel. Op het stempaneel worden vermeld de nummers van de lijsten en,
voorzover deze boven de lijst zijn geplaatst, de aanduidingen van politieke groeperingen.
Daaronder wordt vermeld een overzicht van nummers, beginnend bij nummer 1 tot en met
het nummer dat gelijk is aan het nummer van de laatste kandidaat op de kandidatenlijst
met de meeste kandidaten.
De burgemeester draagt zorg dat de stemmachines tijdig voor de stemming in gereedheid
worden gebracht en voor de aanvang van de stemming worden opgesteld in de niet voor
het publiek bestemde ruimte van de aangewezen stemlokalen.
In elk stemlokaal bevindt zich een zodanig aantal stemmachines dat een goede voortgang
van de stemming is gewaarborgd.
-
3 Bij elke stemmachine waarop de kiezer een stem uitbrengt op de wijze, bedoeld in artikel J 14b, eerste lid, onder b, wordt goed zichtbaar voor de kiezer een overzicht bevestigd van alle lijsten van
kandidaten over wie de stemming moet geschieden.
Indien in één stemlokaal meer dan één stemmachine wordt gebezigd, kan het aantal leden
van het stembureau zodanig worden uitgebreid als voor het verrichten van de taken,
bedoeld in de artikelen J 21 tot en met J 23e, noodzakelijk is.
Op de dag van de stemming gaat het stembureau tijdig voor de aanvang van de stemming
na of de stemmachine voor het gebruik gereed is en of er geen stemmen in het geheugen
van de stemmachine zijn opgeslagen. De voorzitter draagt er zorg voor dat bij aanvang
van de stemming de machine kan worden vrijgegeven.
Indien gebruik wordt gemaakt van een stemmachine die door het stembureau voor elke
kiezer wordt vrijgegeven, zijn de artikelen J 21 tot en met J 23 van toepassing.
Nadat het stembureau de handelingen, bedoeld in artikel J 25, tweede tot en met vierde lid, van de Kieswet, of artikel K 11 van de Kieswet en, indien van toepassing, artikel L 17 van de Kieswet, heeft verricht, overhandigt de voorzitter aan de kiezer een volgnummer voor het
gebruik van de stemmachine dat is voorzien van het wapen of de naam van de gemeente,
dan wel van een aanduiding van de datum waarop en het vertegenwoordigd orgaan waarvoor
de verkiezing wordt gehouden. Na afgifte van dat volgnummer aan het derde lid van
het stembureau geeft deze de machine vrij voor gebruik door de kiezer.
Nadat de stemmachine voor hem is vrijgegeven, gaat de kiezer naar de stemmachine om
de stemhandelingen te verrichten.
Indien een kiezer, nadat hem een volgnummer is overhandigd, weigert van de machine
gebruik te maken, houdt de voorzitter daarvan aantekening.
Indien een kiezer de stemmachine op een bepaalde kandidaat instelt doch zich verwijdert
zonder zijn stem te hebben vastgelegd, wordt de machine door het derde lid van het
stembureau teruggebracht in de stand voordat de machine werd vrijgegeven. De voorzitter
houdt daarvan aantekening.
Indien gebruik wordt gemaakt van een stemmachine waarbij de vrijgave geschiedt door
de kiezer met behulp van een vrijgavekaart, zijn de artikelen J 23b tot en met J 23e van toepassing.
De kiezer die na ontvangst van de vrijgavekaart weigert van een stemmachine gebruik
te maken of een stemmachine gebruikt zonder zijn stem te hebben vastgelegd, geeft
de vrijgavekaart terug aan de voorzitter.
Indien bij het uitbrengen van de stem blijkt dat de vrijgavekaart geen toegang geeft
tot de stemmachine of dat de vrijgavekaart anderszins niet functioneert, geeft de
kiezer de vrijgavekaart terug aan de voorzitter. Deze maakt op verzoek van de kiezer
een nieuwe vrijgavekaart geldig voor gebruik en overhandigt deze aan de kiezer. De
kiezer gaat vervolgens naar de stemmachine om de stemhandelingen te verrichten.
Indien een stemmachine tijdens de stemming wegens beschadiging of storing door een
andere wordt vervangen, draagt de voorzitter van het stembureau er zorg voor dat de
te vervangen stemmachine wordt geblokkeerd voor het uitbrengen van stemmen. Op de
vervangende machine is artikel J 20 van overeenkomstige toepassing.
Nadat de laatste tot de stemming toegelaten kiezer heeft gestemd, draagt de voorzitter
er zorg voor dat de stemmachine wordt geblokkeerd voor het uitbrengen van stemmen.
§ 4. De schorsing van de zitting van het stembureau
-
2 Van de schorsing van de zitting van het stembureau doet de burgemeester, tenzij het
de verkiezing betreft van de leden van de gemeenteraad, onverwijld mededeling aan
de voorzitter van het hoofdstembureau.
-
1 Indien de stemming is geschorst, wordt de sleuf van de stembus onmiddellijk in tegenwoordigheid
van de in het stemlokaal aanwezige kiezers afgesloten. Indien een stemmachine wordt
gebezigd, wordt de stemmachine voor het uitbrengen van stemmen geblokkeerd.
-
2 Vervolgens wordt de stembus verzegeld en wordt de sleutel waarmee de stembus is afgesloten,
in een te verzegelen enveloppe gedaan. Indien een stemmachine wordt gebezigd, wordt
de sleutel waarmee de stemmachine voor het uitbrengen van stemmen kan worden vrijgegeven
en geblokkeerd, in een te verzegelen enveloppe gedaan.
Indien de stemopneming is geschorst voordat de stembus zou worden geopend of, indien
een stemmachine wordt gebezigd, voordat de voorzitter de handelingen zou verrichten
die nodig zijn om een afdruk van de uitkomsten van de stemming te verkrijgen, is artikel J 27, tweede lid en derde lid, aanhef en onder a tot en met f, van overeenkomstige toepassing.
-
1 Indien de stemopneming is geschorst nadat de stembus is geopend, worden alle stembiljetten
die zich in de stembus bevonden, daarin teruggedaan, waarna de stembus wordt gesloten
en verzegeld. De sleutel waarmee de stembus is afgesloten, wordt in een te verzegelen
enveloppe gedaan.
-
2 Indien een stemmachine wordt gebruikt en de stemopneming is geschorst nadat de voorzitter
is begonnen de handelingen te verrichten die nodig zijn om een afdruk van de uitkomsten
van de stemming te verkrijgen, wordt de stemmachine voor de stemopneming geblokkeerd.
De hiervoor gebruikte sleutel wordt in een te verzegelen enveloppe gedaan.
Van de geschorste zitting wordt proces-verbaal opgemaakt. Bij ministeriële regeling
wordt voor het proces-verbaal een model vastgesteld.
Onmiddellijk na de ondertekening van het proces-verbaal wordt dit met de stembus dan
wel de stemmachine, de verzegelde pakken en de verzegelde enveloppe door de voorzitter
bij de burgemeester in bewaring gegeven.
De burgemeester stelt tijdig voor de aanvang van de hervatte zitting de hem ingevolge
artikel J 31 overgegeven stembus dan wel stemmachine, verzegelde pakken en verzegelde enveloppe
ter beschikking van het stembureau.
-
2 Indien bij de geschorste stemming een stemmachine is gebruikt, wordt voor de hervatte
stemming dezelfde machine gebezigd. Is de schorsing het gevolg geweest van een beschadiging
van of storing in de stemmachine, dan behoeft bij de hervatte stemming niet dezelfde
machine te worden gebezigd. Wordt in dat geval de stemming met een andere stemmachine
hervat, dan is artikel J 20 van overeenkomstige toepassing.
In geval van een schorsing als bedoeld in artikel J 28 opent het stembureau na de aanvang van de hervatte zitting de verzegelde pakken en
verzegelde enveloppe en begint het opnieuw met de stemopneming.
-
1 In geval van een schorsing als bedoeld in artikel J 29, eerste lid, opent het stembureau na de aanvang van de hervatte zitting de verzegelde enveloppe
en de stembus en zet het de stemopneming voort.
-
2 In geval van een schorsing als bedoeld in artikel J 29, tweede lid, opent het stembureau na de hervatting van de zitting de verzegelde enveloppe, stelt
het de stemmachine in bedrijf en zet het de stemopneming voort.
§ 5. Waarnemers bij de verkiezingen
-
1 Indien, ter uitvoering van een verdrag of een internationale afspraak, waarnemers
bij een verkiezing dienen te worden toegelaten of Onze Minister van Buitenlandse Zaken
tot zodanige toelating heeft besloten, brengt Onze Minister van Buitenlandse Zaken
deze verkiezing tijdig onder de aandacht van de bij het verdrag of de internationale
afspraak betrokken staten dan wel internationale organisaties, onder vermelding van
de mogelijkheid om personen bij de verkiezing als waarnemer op te laten treden.
-
2 De aanmelding bevat ten aanzien van iedere voorgedragen persoon ten minste de naam,
de voorletters, het adres, de leeftijd, alsmede een nadere omschrijving van zijn functie.
Tijdens de uitoefening van zijn functie neemt de waarnemer strikte neutraliteit in
acht, geeft geen blijk van zijn politieke gezindheid, mengt zich niet in de verkiezingsprocedure
en houdt zich aan de Nederlandse wet- en regelgeving.
Onze Minister van Buitenlandse Zaken verstrekt de waarnemer een speciaal legitimatiebewijs
van internationale waarnemer. Tijdens de uitoefening van zijn functie draagt de waarnemer
dit bewijs voor een ieder zichtbaar op zijn kleding.
Bij ministeriële regeling kunnen nadere regels worden gesteld omtrent de aanmeldingsprocedure
voor waarneming, het maximum aantal waarnemers en de duur van de waarneming en omtrent
de rechten en verplichtingen van waarnemers.
