Regeling projectsubsidies voor literaire vertalingen

Geraadpleegd op 25-12-2025.
Geldend van 10-09-2025 t/m heden.

Origineel opschrift en aanhef

Regeling projectsubsidies voor literaire vertalingen

Het bestuur van de Stichting Nederlands Letterenfonds,

gelet op de Algemene wet bestuursrecht,

gelet op artikel 10, vierde lid, van de Wet op het specifiek cultuurbeleid,

gelet op het Algemeen reglement Nederlands Letterenfonds,

besluit:

De volgende regeling Projectsubsidies voor literair vertalers vast te stellen.

Artikel 1. Definities

In deze regeling wordt verstaan onder:

• a. bestuur: het bestuur van het Letterenfonds;

• b. belastbaar verzamelinkomen: het bedrag, zoals gedefinieerd in artikel 2.18 van de Wet inkomstenbelasting 2001 en zoals definitief vastgesteld door de inspecteur van de Belastingdienst in de definitieve aanslag inkomstenbelasting;

• c. Cariben: het Caribisch deel van het Koninkrijk zijnde de landen Aruba, Curaçao, Sint Maarten en de drie openbare lichamen Bonaire, Saba en Sint Eustatius;

• d. Engels: de Engelse taal zoals door haar moedertaalsprekers wordt gehanteerd in het Caribisch deel van het Koninkrijk;

• e. gevorderde vertaler: een natuurlijk persoon die op het moment van het indienen van de aanvraag minimaal twee vertalingen op grond van een modelcontract heeft gemaakt, waarvan minimaal één reeds gepubliceerd;

• f. hij: onder hij wordt tevens verstaan iedere andere genderaanduiding die door de betreffende persoon als geëigend wordt ervaren;

• g. Letterenfonds: Stichting Nederlands Letterenfonds;

• h. modelcontract: een overeenkomst tussen vertaler en uitgeverij betreffende de exploitatierechten op de publicatie waarin minimaal de bepalingen over het royalty-percentage en de licentie zijn overeengekomen, zoals geregeld in het Modelcontract GAU (of LUG)/Auteursbond voor literaire vertalingen;

• i. Papiaments: Papiamento en Papiamentu;

• j. starter: natuurlijk persoon die een projectsubsidie aanvraagt op grond van deze regeling voor een eerste, tweede of derde literaire vertaling of voor een vertaling uit een taal dan wel in een taalcombinatie waarvoor de aanvrager niet eerder een projectsubsidie heeft aangevraagd;

• k. uitgeverij: een rechtspersoon die op continue basis bedrijfsactiviteiten ontplooit ten behoeve van de uitgave van literaire werken en voldoet aan de volgende voorwaarden:

  • – beschikt over een onafhankelijke, ter zake kundige redactie die de vertaler begeleidt bij de totstandkoming van de vertaling;

  • – biedt de uit te geven vertaling of de uit te geven vertalingen op regelmatige basis aan de boekhandel aan en verspreidt papieren uitgaven via de reguliere boekhandel;

  • – voorziet zijn vertalingen van een ISBN;

• l. vertaling: een literaire vertaling in papieren of elektronische boekvorm van een literair werk in het Nederlands, het Fries, het Papiaments of voor publicaties op Bonaire, Sint Maarten, Saba of Sint-Eustatius in het Engels;

• m. website: de website van het Letterenfonds, zijnde www.letterenfonds.nl.

Artikel 2. Doel van de regeling

Op grond van deze regeling kan het Letterenfonds projectsubsidies verstrekken voor starters en gevorderde vertalers voor de totstandkoming van een literaire vertaling.

Artikel 3. Vereisten vertaling

De vertaling waarvoor subsidie wordt aangevraagd voldoet aan de volgende voorwaarden:

• a. op het moment van aanvragen verkeert de vertaling nog in het beginstadium;

• b. de vertaling wordt rechtstreeks uit de brontaal gemaakt en komt niet tot stand via een tussentaal;

• c. de vertaling wordt niet door meer dan twee vertalers gemaakt;

• d. de te schrijven vertaling voldoet aan dezelfde eisen die in artikel 4, tweede lid, onder d, onderdelen i tot en met vi, worden gesteld aan de reeds gepubliceerde vertaling van de gevorderde vertaler met dien verstande dat in afwijking daarvan de omvang van de vertaling minimaal 10.000 woorden dient te zijn;

• e. in de vertaling komt een naamsvermelding van de vertaler in het colofon en op het omslag.

Artikel 4. Vereisten aanvrager

• 1 Als de aanvrager een starter is, moet de aanvrager voldoen aan de volgende voorwaarden:

  • a. het gemiddelde belastbaar verzamelinkomen van de aanvrager in het tijdvak waarvoor het subsidiebedrag wordt verleend, is naar verwachting niet hoger dan een door het bestuur vastgestelde inkomensgrens;

  • b. aanvrager heeft een modelcontract met een uitgeverij afgesloten voor de uit te voeren vertaling;

  • c. de aanvraag is ingediend uiterlijk een maand na ondertekening van het modelcontract, of als een vertaling op de Cariben verschijnt uiterlijk een maand nadat er een uitgeefplan is opgesteld als bedoeld in artikel 5.

• 2 Als de aanvrager een gevorderde vertaler is, moet de aanvrager voldoen aan de volgende voorwaarden:

  • a. het gemiddelde belastbaar verzamelinkomen van de aanvrager in het tijdvak waarvoor het subsidiebedrag wordt verleend, is naar verwachting niet hoger dan een door het bestuur vastgestelde inkomensgrens;

  • b. aanvrager heeft met het oog op het uitgeven van de vertaling een modelcontract afgesloten met een uitgeverij dan wel heeft de aanvrager een intentieverklaring van een uitgeverij waarin is vastgelegd dat een dergelijk contract zal worden afgesloten;

  • c. van de aanvrager zijn niet meer dan vier door het Letterenfonds gesubsidieerde vertalingen nog ongepubliceerd;

  • d. van de hand van aanvrager is minimaal één vertaling reeds gepubliceerd die voldoet aan de volgende voorwaarden:

    • i. de vertaling is vertaald uit dezelfde brontaal als de tekst waarop de aanvraag betrekking heeft;

    • ii. de vertaling is uitgegeven in een oplage van minimaal 500 exemplaren en de vertaling heeft een omvang van minimaal 20.000 woorden als het gaat om een vertaling in het Nederlands;

    • iii. de vertaling is uitgegeven in een oplage van minimaal 200 exemplaren en de vertaling heeft een omvang van minimaal 20.000 woorden als het gaat om een vertaling in het Fries, Papiaments of Engels;

    • iv. de vertaling is uitgegeven in een oplage van minimaal 200 exemplaren en de vertaling heeft een omvang van minimaal 20 pagina’s als het gaat om de vertaling van een poëziebundel;

    • v. de vertaling is verspreid via de reguliere boekhandel als het gaat om een papieren publicatie met uitzondering van vertalingen die op de Cariben verschijnen;

    • vi. de vertaling is tenminste vijf jaar via diverse elektronische kanalen voor het publiek beschikbaar gemaakt als het gaat om een digitale publicatie;

    • vii. de vertaling is niet langer dan vier jaar voor het moment van het indienen van de aanvraag gepubliceerd, als het gaat om een vertaaldebuut.

• 3 De hoogte van de inkomensgrens, bedoeld in het eerste lid, onderdeel a, en tweede lid, onderdeel a, wordt bekendgemaakt in de Staatscourant en op de website van het Letterenfonds.

Artikel 5. Uitgaven op de Cariben

Als de vertaling op de Cariben verschijnt, is een modelcontract met een uitgever of een intentieverklaring van een uitgever niet vereist. In plaats daarvan gelden de volgende voorwaarden:

• a. de redactie, publicatie en promotie wordt geregeld in een uitgeefplan, dat is opgesteld in samenwerking met minimaal één externe partner/ of opdrachtgever;

• b. minimaal één externe partner/ of opdrachtgever verzorgt op basis van het hiervoor genoemde uitgeefplan één of meer van de volgende zaken: de redactie, publicatie of promotie;

• c. er is een deskundige redactie;

• d. de afspraken tussen vertaler en partners/opdrachtgevers behelzen een licentie; de vertaler draagt dus niet het volledige auteursrecht op de vertaling over;

• e. de vertaling wordt uitgegeven in een oplage van minimaal 150 exemplaren als het gaat om een papieren uitgave;

• f. de vertaling heeft een minimale omvang van 5.000 woorden voor proza of 10 gedichten voor poëzie; en

• g. de vertaling wordt in boekvorm gepubliceerd binnen twee jaar na de bekendmaking van het subsidiebesluit door het Letterenfonds door diegene die daar volgens de afspraken in het uitgeefplan verantwoordelijk voor is.

Artikel 6. Weigeringsgronden

Een aanvraag voor subsidie kan worden afgewezen:

• a. als de aanvrager niet aantoonbaar heeft voldaan aan verplichtingen gesteld aan eerder door het Letterenfonds toegekende subsidies, dan wel toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van één of meer verplichtingen verbonden aan een eerdere subsidieverlening door het Letterenfonds;

• b. als voor de activiteiten waarvoor een subsidie wordt aangevraagd, door het Letterenfonds al subsidie is verleend;

• c. als een aanvraag dezelfde activiteiten betreft als een aanvraag die eerder op grond van een toets aan de beoordelingscriteria, genoemd in artikel 10, is afgewezen;

• d. als het een uitgave in eigen beheer betreft, behalve wanneer de vertaling op de Cariben verschijnt;

• e. als de vertaler zelf in de productie-, promotie- of distributiekosten participeert of als de vertaler zelf een bepaald aantal exemplaren afneemt tegen betaling, behalve wanneer de vertaling op de Cariben verschijnt; of

• f. als het geplande tijdpad voor de vertaling uitgaat van meer dan 40.000 woorden per maand.

Artikel 7. Aanvraag

• 1 Een aanvraag bestaat uit de volgende verplichte onderdelen:

  • a. een volledig ingevuld aanvraagformulier dat op de website ter beschikking is gesteld en voorzien is van alle verplichte bijlagen; en

  • b. een afschrift van een modelcontract dan wel een intentieverklaring van een uitgeverij waarin is vastgelegd dat een dergelijk contract zal worden afgesloten en waarbij sprake is van een redelijke honorering van de vertaler in het modelcontract. In het geval van een intentieverklaring dient een afschrift van het modelcontract voorafgaand de subsidieverlening te worden overgelegd.

• 3 In afwijking van het eerste lid, onderdeel b, bevat een aanvraag voor een vertaling die verschijnt op de Cariben bewijsstukken dat wordt voldaan aan voorwaarden van artikel 5.

• 4 Een aanvraag van een literair vertaler woonachtig in België kan uitsluitend bij Literatuur Vlaanderen worden ingediend.

• 5 Een starter kan op grond van deze regeling in totaal maximaal drie keer een aanvraag indienen.

• 6 Een vertaler kan op grond van deze regeling per jaar maximaal vier aanvragen indienen.

• 7 Als een eerdere aanvraag van de aanvrager is afgewezen op grond van het criterium vertaalkwaliteit, genoemd in artikel 10, tweede lid, onderdeel a, kan pas een nieuwe aanvraag worden ingediend als een nieuw werk op dat criterium kan worden beoordeeld.

Artikel 8. Aanvraagperiode, verdelingssysteem en subsidieplafond

• 1 Het Letterenfonds behandelt de aanvragen van starters doorlopend op volgorde van binnenkomst.

• 2 Het Letterenfonds behandelt de aanvragen van gevorderde vertalers op volgorde van binnenkomst in maximaal drie subsidierondes per jaar.

• 3 Het Letterenfonds publiceert de openings- en sluitingsdata van de subsidierondes als bedoeld in het tweede lid in de Staatscourant en op de website.

• 4 Als datum van ontvangst van een aanvraag geldt de datum waarop het Letterenfonds een complete aanvraag heeft ontvangen.

• 5 Het jaarlijkse subsidieplafond voor projectsubsidies bedraagt 1.911.000 euro waarvan 50.000 euro voor starters en 1.861.000 euro voor gevorderde vertalers. Wijzigingen van het subsidieplafond worden gepubliceerd in de Staatscourant en op de website.

• 6 Als het subsidieplafond voor één van de categorieën in het desbetreffende jaar of de desbetreffende ronde niet wordt bereikt, kan het bestuur besluiten om het resterende bedrag aan het subsidieplafond van de andere categorie toe te voegen.

Artikel 9. Hoogte van de subsidie

• 1 De hoogte van de subsidie is als volgt:

  • a. een verdubbeling van het woordtarief dan wel regeltarief voor poëzie zoals bepaald in het modelcontract, als de aanvrager een starter is;

  • b. een door het bestuur nader in de Staatscourant te bepalen woordtarief of regeltarief voor poëzie, als de aanvrager een gevorderde vertaler is.

• 2 Een percentuele toeslag kan worden toegekend van:

  • a. 15% aan de gevorderde vertaler vanwege een bovengemiddelde moeilijkheidsgraad van de vertaling;

  • b. 30% aan de gevorderde vertaler vanwege een hoge moeilijkheidsgraad van de vertaling;

  • c. 30% aan de gevorderde vertaler vanwege selectie- en editiewerkzaamheden;

  • d. 100% voor de twee vertalers die op basis van een modelcontract werken aan een duo-vertaling indien:

    • i. sprake is van een junior vertaler, die maximaal 8 eerdere literaire vertalingen heeft gemaakt en een senior vertaler, die minimaal 7 vertalingen meer heeft gemaakt dan de junior vertaler;

    • ii. de vertalers samen maximaal 20.000 woorden per maand vertalen; en

    • iii. de laatste aanvraag van de senior vertaler voor een projectsubsidie niet is afgewezen op basis van vertaalkwaliteit.

• 3 Het subsidiebedrag zoals berekend op basis van het eerste en tweede lid, wordt voor de gevorderde vertaler aangevuld met een subsidiebedrag gelijk aan 150% van het honorarium dat de uitgever beschikbaar stelt voor het voor- of nawoord, onder de voorwaarde dat het honorarium schriftelijk is vastgelegd.

Artikel 10. Beoordelingscriteria

• 1 De aanvraag van een starter wordt getoetst op overtuigingskracht van de motivering.

• 2 De aanvraag van een gevorderde vertaler wordt getoetst aan de volgende criteria, waarbij geldt dat voor toekenning van de subsidie het oordeel over alle beoordelingscriteria positief dient te zijn:

  • a. de vertaalkwaliteit, namelijk de kwaliteit van het literaire vertaaloeuvre van de aanvrager, waaronder met name de kwaliteit van recent gepubliceerde vertalingen;

  • b. de literaire kwaliteit of het literair belang van de brontekst;

  • c. de mate waarin voldoende tijd is gepland om redelijkerwijs een goede vertaling te kunnen maken.

• 3 Indien de vertaalkwaliteit van een aanvrager in een eerdere subsidietoekenning door het Letterenfonds positief is beoordeeld, kan het Letterenfonds deze beoordeling tot uitgangspunt nemen.

Artikel 11. Adviesprocedure

• 1 Het bureau beoordeelt de aanvragen van starters op basis van het beoordelingscriterium van artikel 10, eerste lid.

• 2 Een adviescommissie samengesteld uit leden van de Raad van advies als bedoeld in het Huishoudelijk reglement van het Letterenfonds, adviseert het bestuur over de mate waarin de aanvragen van gevorderde vertalers voldoen aan de beoordelingscriteria in artikel 10, tweede lid, en adviseert over de hoogte van de subsidie. De adviescommissie kan zich laten bijstaan door één of meer externe adviseurs.

Artikel 12. Verdeling budget

• 1 Een subsidieaanvraag van een starter wordt geweigerd als door verstrekking van de subsidie voor zover het subsidieplafond voor starters zou worden overschreden.

• 2 Als het subsidieplafond ontoereikend is om alle aanvragen van gevorderde vertalers te honoreren waarover de adviescommissie in de desbetreffende ronde positief oordeelde, wordt van de gevorderde vertaler die in die ronde meer dan één aanvraag heeft ingediend, slechts één aanvraag gehonoreerd en worden de overige aanvragen doorgeschoven naar de volgende ronde.

• 3 Als het subsidieplafond voor gevorderde vertalers na toepassing van het tweede lid nog ontoereikend is om alle positief beoordeelde aanvragen te honoreren, dan worden in afwijking van artikel 8, tweede lid, deze aanvragen van gevorderde vertalers gelijktijdig behandeld en gehonoreerd volgens indeling in de volgende groepen, waarbij binnen een groep de rangorde wordt bepaald op basis van de in het modelcontract vastgelegde inleverdatum;

  • a. groep A: aanvragen van aanvragers die niet meer dan tien projectsubsidies voor vertalingen hebben ontvangen;

  • b. groep B: aanvragen voor vertalingen van poëzie, kinder- en jeugd, beeldverhaal, essayistiek, toneel, korte verhalen en bloemlezingen;

  • c. groep C: aanvragen voor vertalingen uit een brontaal anders dan het Engels;

  • d. groep D: aanvragen voor vertalingen uit het Engels.

• 4 Als er na toepassing van het derde lid in de desbetreffende subsidieronde nog een bedrag resteert, neemt het bestuur de in het lopende jaar gehonoreerde aanvragen als leidraad. De aanvragen van aanvragers met het minste aantal gehonoreerde projecten krijgen prioriteit.

• 5 Als er na toepassing van het vierde lid nog een bedrag resteert, verdeelt het bestuur dat bedrag over de resterende positief beoordeelde aanvragen van gevorderde vertalers naar rato van het aantal te vertalen woorden.

Artikel 13. Besluit

• 1 Het bestuur beslist binnen 8 weken na het moment waarop de aanvraag van een starter compleet is ontvangen.

• 2 Het bestuur beslist binnen 13 weken na afloop van de periode waarin aanvragen van gevorderde vertalers kunnen worden ingediend.

• 3 De termijn genoemd in het vorige lid bedraagt 22 weken, indien over de aanvraag advies wordt ingewonnen bij een adviescommissie dan wel een nader onderzoek wordt ingesteld.

• 4 Bij het verlenen van de subsidie geeft het bestuur direct een beschikking tot subsidievaststelling.

• 5 In de beschikking wordt de wijze van betaling van de subsidie bepaald.

Artikel 14. Verplichtingen subsidieontvanger

• 1 De subsidie wordt door de subsidieontvanger besteed aan de totstandkoming van de in de aanvraag omschreven vertaling.

• 2 De subsidieontvanger doet onverwijld mededeling aan het Letterenfonds van ingrijpende wijzigingen in de bij de aanvraag overgelegde gegevens.

• 3 Indien de subsidieontvanger de vertaling niet kan voltooien binnen de in de aanvraag vermelde periode dan wel niet zal voltooien, meldt hij dit onverwijld aan het Letterenfonds en maakt hij de redenen hiervoor kenbaar.

• 4 De subsidieontvanger informeert het Letterenfonds te allen tijde juist en waarheidsgetrouw.

• 5 De subsidieontvanger maakt geen inbreuk op auteursrechten van derden.

• 6 Indien een subsidieontvanger subsidies of geldelijke middelen van derde partijen voor de vertaling heeft ontvangen, stelt hij het Letterenfonds hiervan in kennis.

• 7 De subsidieontvanger is verplicht de vertaling direct na publicatie in enkelvoud toe te zenden aan het Letterenfonds.

• 8 In de vertaling is het Letterenfonds vermeld als subsidieverstrekker op een door het Letterenfonds aangegeven wijze.

• 9 Indien de inkomensgrens, bedoeld in artikel 4, eerste lid, onderdeel a, en tweede lid, onderdeel a, is overschreden in het tijdvak waarvoor de subsidie is verleend, meldt de subsidieontvanger dit onverwijld aan het Letterenfonds na ontvangst van de definitieve aanslag inkomstenbelasting over de jaren in het desbetreffende tijdvak.

• 10 De subsidieontvanger werkt mee aan door of namens het Letterenfonds ingesteld onderzoek dat erop is gericht het Letterenfonds inlichtingen te verschaffen ten behoeve van de ontwikkeling van het beleid.

Artikel 15. Intrekkings- en wijzigingsgronden subsidievaststelling

• 1 Het bestuur kan de subsidievaststelling intrekken of wijzigen als de subsidieontvanger niet heeft voldaan aan de aan de subsidie verbonden verplichtingen.

• 2 Als het Letterenfonds constateert dat ingrijpende wijzigingen zijn opgetreden ten opzichte van de bij de aanvraag verstrekte gegevens, kan het de subsidievaststelling intrekken of wijzigen.

• 3 Het bestuur is bevoegd de subsidievaststelling te wijzigen dan wel in te trekken wanneer de termijn, bedoeld in artikel 14, derde lid, is overschreden en de subsidieontvanger naar het oordeel van het bestuur hiervoor geen gegronde redenen heeft kunnen aanvoeren.

• 4 Het bestuur is bevoegd de subsidievaststelling te wijzigen dan wel in te trekken wanneer de inkomensgrens, bedoeld in artikel 4, eerste lid, onderdeel a, en tweede lid onder a, is overschreden.

• 5 Het bestuur is bevoegd de subsidievaststelling te wijzigen dan wel in te trekken op grond van het overlijden van de subsidieontvanger.

• 6 Het bedrag waarmee de subsidie eventueel wordt verlaagd, wordt verrekend met eventueel nog te betalen gedeelten van de subsidie of teruggevorderd.

Artikel 16. Hardheidsclausule

Het bestuur kan, gelet op het belang dat deze regeling beoogt te beschermen, een artikel buiten toepassing laten of daarvan afwijken voor zover strikte toepassing leidt tot een onbillijkheid van overwegende aard.

Artikel 17. Slotbepalingen

• 1 In alle gevallen waarin deze regeling niet voorziet, beslist het bestuur.

• 2 De Regeling projectsubsidies voor literaire vertalingen wordt ingetrokken.

• 3 In afwijking van het tweede lid blijft de Regeling projectsubsidies voor literaire vertalingen van toepassing op voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze regeling verleende subsidies en tijdig ingestelde bezwaar- en beroepschriften.

Artikel 18. Inwerkingtreding

Deze regeling treedt in werking met ingang van 10 september 2025.

Artikel 19. Citeertitel

Deze regeling wordt aangehaald als Regeling projectsubsidies voor literaire vertalingen.

Origineel slotformulier en ondertekening

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst en gepubliceerd op de website van het Letterenfonds (www.letterenfonds.nl).

Het bestuur van het Nederlands Letterenfonds,

Voor deze,

R.N. de Bildt,

directeur-bestuurder