Een voorbeeld van een rechtshandeling die kan strekken tot het afdekken van renterisico’s
ter zake van geldleningen is het afsluiten van een renteswapovereenkomst.
Resultaten op een renteswapovereenkomst welke fiscaal in aanmerking worden genomen
kwalificeren als rentebaten of rentelasten als bedoeld in artikel 15b, zesde lid, onderdeel c, Wet Vpb 1969 voor zover de renteswap daadwerkelijk het renterisico op een geldlening afdekt. Er
wordt in dat geval ook wel gesproken van een swapcombinatie.
Swapcombinatie11
Van een dergelijke swapcombinatie is sprake voor zover de renteswapovereenkomst zodanig
samenhangt met een variabel rentende geldlening dat op balansdatum te verwachten is
dat het renterisico op de geldlening in hoge mate is beperkt, zoals bedoeld in rechtsoverweging
3.2.2. van HR 25 februari 2022, ECLI:NL:HR:2022:312. Daarbij is vereist dat zowel
de renteswapovereenkomst als de geldlening waarop de renteswap betrekking heeft door
dezelfde belastingplichtige is aangegaan.
Resultaten tijdens swapcombinatie
Resultaten op de renteswapovereenkomst in de periode dat sprake is van een swapcombinatie
vallen voor zover die fiscaal in aanmerking worden genomen onder artikel 15b, zesde lid, onderdeel c, Wet Vpb 1969. Ditzelfde geldt voor resultaten op de renteswapovereenkomst als gevolg van de afwikkeling
van de swapcombinatie. Hierbij valt te denken aan resultaten bij afkoop, overdracht
of doorzak van de swapcombinatie.
Amortisatie van agio na doorzak
Van een doorzak is sprake als de combinatie van de renteswapovereenkomst en variabel-rentende
lening wordt omgezet in een vastrentende lening.
Als de rente op de verkregen vastrentende lening als gevolg van de doorzak afwijkt
van de marktrente, kan (dis)agio ontstaan. Voor de behandeling hiervan verwijs ik
naar onderdeel 2.1.7.
Amortisatie van agio na ontstaan belastingplicht
Wanneer de marktrente afwijkt van die op de renteswapovereenkomst kan (dis)agio ontstaan.
Als de renteswapovereenkomst deel uitmaakt van een swapcombinatie kwalificeert amortisatie
van dit (dis)agio als rentebate of last als bedoeld in artikel 15b, zesde lid, onderdeel c, Wet Vpb 1969 wanneer het (dis)agio op de fiscale balans is gekomen als gevolg van het ontstaan
van belastingplicht voor de Wet Vpb 1969.
Mandatory break clause
Een mandatory break clause in een renteswapovereenkomst is een afspraak tot verplicht
beëindigen van die overeenkomst op een vastgestelde datum vóór de einddatum van de
overeenkomst.
Voor het antwoord op de vraag of de resultaten op de renteswapovereenkomst gedurende
de swapcombinatie kwalificeren als rentebaten of lasten als bedoeld in artikel 15b, zesde lid, onderdeel c, Wet Vpb 1969 is het niet van belang of de swapcombinatie eindigt door verloop van de looptijd
van de renteswap of door een zogenaamde ‘mandatory break clause’.
Dit betekent onder andere dat resultaten die in die periode opkomen als gevolg van
een dergelijke clausule, kwalificeren als rentebaten of rentelasten als bedoeld in
artikel 15b, zesde lid, onderdeel c, Wet Vpb 1969. Hierbij valt te denken aan een resultaat als gevolg van een afwijkende marktrente
op breakdatum.