Implementatiebesluit toegankelijkheidsvoorschriften personenvervoer per vliegtuig en over water

Geraadpleegd op 25-12-2025.
Geldend van 28-06-2025 t/m heden.

Origineel opschrift en aanhef

Besluit van 21 mei 2024, houdende regels betreffende toegankelijkheidsvoorschriften voor het personenvervoer per vliegtuig en over water ter implementatie van richtlijn (EU) 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten (Implementatiebesluit toegankelijkheidsvoorschriften personenvervoer per vliegtuig en over water)

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van Onze Minister van Infrastructuur en Waterstaat, van 13 juni 2023, nr. IENW/BSK-2023/143978, Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken;

Gelet op de artikelen 2, 3, 4, derde en vijfde lid, 5, 13, eerste, tweede, derde en vierde lid, 14, eerste, tweede, derde, vijfde, zesde en achtste lid, 15, eerste en vierde lid, 23, 24, tweede lid, en 25 van Richtlijn (EU) 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten en artikel 2a, tweede lid, van de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte;

De Afdeling advisering van de Raad van State gehoord (advies van 3 april 2024, nr. W17.23.00132/IV);

Gezien het nader rapport van Onze Minister van Infrastructuur en Waterstaat, van 13 mei 2024, nr. IenW/BSK-2024/119315, Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken;

Hebben goedgevonden en verstaan:

Artikel 1. Definities

In dit besluit wordt verstaan onder:

• betaalterminal: apparaat met als voornaamste functie het verrichten van betalingen met gebruik van betaalinstrumenten als omschreven in artikel 4, punt 14, van Richtlijn (EU) 2015/2366 op een fysiek verkooppunt, doch niet in een virtuele omgeving;

• consument: natuurlijke persoon die het desbetreffende product koopt of de desbetreffende dienst afneemt voor andere doeleinden dan zijn handels-, bedrijfs-, ambachts- of beroepsactiviteit;

• dienst: dienst als omschreven in artikel 4, punt 1, van Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad;

• diensten voor personenvervoer over water: passagiersdiensten

  • a. met vertrek vanuit een Nederlandse haven;

  • b. naar een Nederlandse haven indien de passagiersdienst wordt uitgevoerd door een Unievervoerder; of

  • c. met een cruise waarvan de haven van inscheping gelegen is in Nederland, met uitzondering van:

    • 1° passagiersschepen tot 12 passagiers;

    • 2° schepen waarvan de voor de bedrijfsvoering van het schip verantwoordelijke bemanning uit ten hoogste drie leden bestaat of die voor een passagiersdienst in totaal een afstand van minder dan 500 m enkele reis afleggen;

    • 3° andere excursies en toeristische trips dan cruises; of

    • 4° schepen die niet mechanisch worden voortgestuwd, evenals originele en individuele replica’s van historische passagiersschepen die vóór 1965 zijn ontworpen, voornamelijk zijn gebouwd met de originele materialen en zijn gecertificeerd voor het vervoer van maximaal 36 passagiers;

• diensten voor personenvervoer per vliegtuig: commerciële luchtdiensten voor passagiers, uitgevoerd door een luchtvaartmaatschappij door middel van een reguliere of niet-reguliere vlucht die het algemene publiek tegen vergoeding wordt aangeboden, als vlucht op zich of als onderdeel van een pakket, met vertrek van, doorreis via of aankomst op een luchthaven, indien deze luchthaven in Nederland is gelegen, met inbegrip van vluchten vanaf een luchthaven in een derde land naar een luchthaven in Nederland ingeval de diensten door in de Unie gevestigde luchtvaartmaatschappijen worden verricht;

• dienstverlener: natuurlijke of rechtspersoon die een dienst voor personenvervoer per vliegtuig of over water verleent op de Nederlandse markt of aanbiedt consumenten in Nederland een dergelijke dienst te verlenen, alsmede de rechtspersoon die interactieve zelfbedieningsterminals ten behoeve van vervoer door de lucht en over water ter beschikking stelt aan passagiers;

• elektronische ticketingdiensten: systeem waarmee tickets voor personenvervoer worden aangekocht, ook online, door middel van een apparaat met interactieve computerfuncties, en dat die tickets in elektronische vorm aan de koper ter beschikking stelt, zodat deze op papier kunnen worden afgedrukt of tijdens de reis op een mobiel apparaat met interactieve computerfuncties kunnen worden getoond;

• elektronische tickets: systeem waarmee een vervoersbewijs in de vorm van één of meerdere reistickets, een abonnement of reissaldo elektronisch wordt opgeladen op een fysiek vervoersbewijs of ander hulpmiddel, in plaats van op een papieren ticket te worden afgedrukt;

• geharmoniseerde norm: geharmoniseerde norm als omschreven in artikel 2, punt 1, onder c), van Verordening (EU) nr. 1025/2012;

• interactieve computerfuncties: functionaliteiten ter ondersteuning van de interactie tussen mens en apparaat, die de verwerking en transmissie van gegevens, stem of video of iedere combinatie daarvan mogelijk maken;

• micro-onderneming: onderneming met minder dan 10 werknemers en een jaaromzet of een jaarlijks balanstotaal van ten hoogste € 2.000.000;

• passagiersdienst: een commerciële dienst voor het vervoer van passagiers over zee of over binnenwateren volgens een gepubliceerde dienstregeling;

• personen met een handicap: personen met langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuiglijke beperkingen die in hun interactie te kampen hebben met diverse drempels die hen kunnen beletten volledig, effectief en op voet van gelijkheid met anderen in de samenleving te participeren;

• realtimetekst: vorm van schriftelijke conversatie tussen twee punten of in meerpuntenconferenties, waarbij de ingevoerde tekst op zodanige wijze wordt verzonden dat het bericht door de gebruiker wordt ervaren als doorlopend en letter voor letter tot stand komend;

• richtlijn: Richtlijn (EU) 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten (PbEU 2019, L 151);

• technische specificatie: een technische specificatie als omschreven in artikel 2, punt 4, van Verordening (EU) nr. 1025/2012, ter nakoming van de op een product of dienst van toepassing zijnde toegankelijkheidsvoorschriften;

• Unievervoerder: een vervoerder die gevestigd is op het grondgebied van een lidstaat of vervoer aanbiedt per passagiersdienst naar of vanaf het grondgebied van een lidstaat.

Artikel 2. Toepassingsgebied

• 1 Dit besluit is van toepassing op diensten voor personenvervoer per vliegtuig en over water met betrekking tot de volgende elementen:

  • a. websites;

  • b. op basis van mobiele apparaten, onder meer via mobiele applicaties, geleverde diensten;

  • c. elektronische tickets en elektronische ticketingdiensten;

  • d. het verstrekken van informatie over vervoersdiensten, waaronder realtime-reisinformatie; dit wordt, wat informatieschermen betreft, beperkt tot interactieve schermen op Nederlands grondgebied; en

  • e. interactieve zelfbedieningsterminals op Nederlands grondgebied, uitgezonderd terminals die als geïntegreerde onderdelen zijn geïnstalleerd in luchtvaartuigen en schepen die voor het aanbieden van een of meer onderdelen van deze diensten voor personenvervoer worden gebruikt.

• 2 Dit besluit is niet van toepassing op de volgende inhoud van websites en mobiele toepassingen:

  • a. vooraf opgenomen, op tijd gebaseerde media die gepubliceerd zijn vóór 28 juni 2025;

  • b. kantoorbestandformats die gepubliceerd zijn vóór 28 juni 2025;

  • c. onlinekaarten en -karteringsdiensten, indien essentiële informatie op een toegankelijke, digitale wijze wordt verstrekt in het geval van voor navigatie bestemde kaarten;

  • d. van derden afkomstige inhoud die niet door de betrokken dienstverlener wordt gefinancierd of ontwikkeld en waarover deze geen zeggenschap heeft;

  • e. inhoud van websites en toepassingen op basis van mobiele apparaten die kunnen worden aangemerkt als archieven, waarvan de inhoud niet wordt bijgewerkt of aangepast na 28 juni 2025.

Artikel 3. Toegankelijkheidsvoorschriften

• 1 De aangeboden diensten voor personenvervoer over water en per vliegtuig voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften in afdeling III en afdeling IV, onderdeel c, bij bijlage I van de richtlijn.

• 2 Micro-ondernemingen die diensten aanbieden zijn vrijgesteld van de voorschriften bedoeld in het eerste lid.

Artikel 4. Verhouding met bestaande Uniewetgeving

Diensten die voldoen aan de voorschriften voor de verstrekking van toegankelijke informatie en van informatie over toegankelijkheid in de zin van de Verordeningen (EG) nr. 261/2004, (EG) nr. 1107/2006 en (EU) nr. 1177/2010, worden vermoed aan de overeenkomstige voorschriften van dit besluit te voldoen tenzij artikel 3, eerste lid, aanvullende voorschriften bevat.

Artikel 5. Verplichtingen van dienstverleners

De dienstverleners zijn verplicht tot:

• a. het ontwerpen en verlenen van aangeboden diensten voor personenvervoer over water en per vliegtuig in overeenstemming met artikel 3, eerste lid;

• b. het overeenkomstig bijlage V bij de richtlijn opstellen van de vereiste informatie en toelichten van de manier waarop de diensten aan de toepasselijke toegankelijkheidsvoorschriften voldoen;

• c. het schriftelijk en mondeling ter beschikking stellen van informatie aan het publiek op een manier die mede toegankelijk is voor personen met een handicap;

• d. het bewaren van die informatie zolang de dienst in werking is;

• e. het toepassen van procedures die garanderen dat de dienstverlening in overeenstemming blijft met de toepasselijke toegankelijkheidsvoorschriften;

• f. het op gepaste wijze rekening houden met veranderingen in de dienstverlening, veranderingen in de toepasselijke toegankelijkheidsvoorschriften, veranderingen in de geharmoniseerde normen of in technische specificaties op basis waarvan wordt verklaard dat een dienst aan de toegankelijkheidsvoorschriften voldoet;

• g. het onmiddellijk treffen van corrigerende maatregelen indien de aangeboden dienst niet in overeenstemming is met de onderdelen a tot en met f;

• h. het onmiddellijk op de hoogte brengen van Onze Minister van Infrastructuur en Waterstaat, waarbij in het bijzonder de aard van de non-conformiteit en alle getroffen corrigerende maatregelen uitvoerig worden beschrijven.

Artikel 6. Fundamentele wijziging van diensten en onevenredige last

• 1 De in artikel 3 bedoelde toegankelijkheidsvoorschriften zijn uitsluitend van toepassing voor zover de naleving ervan:

  • a. geen ingrijpende wijziging van een dienst vereist, resulterend in een fundamentele wijziging van de wezenlijke aard ervan, en

  • b. geen onevenredige last voor de betrokken dienstverlener oplevert.

• 2 Dienstverleners voeren een beoordeling uit om te kunnen bepalen of het naleven van de in artikel 3 bedoelde toegankelijkheidsvoorschriften tot een fundamentele wijziging leidt of, overeenkomstig de criteria in bijlage VI bij de richtlijn, een onevenredige last als bedoeld in het eerste lid van dit artikel oplevert.

• 3 Dienstverleners documenteren de in het tweede lid genoemde beoordeling en bewaren alle relevante resultaten gedurende een periode van vijf jaar nadat de dienst voor het laatst op de markt is verleend.

• 4 Waar er sprake is van een onevenredige last, vernieuwen dienstverleners voor elke categorie of soort dienst hun beoordeling van de onevenredige last:

  • a. naar aanleiding van wijziging van de aangeboden dienst; of

  • b. op verzoek van Onze Minister van Infrastructuur en Waterstaat; en

  • c. in ieder geval om de vijf jaar.

• 5 Dienstverleners die uit andere bronnen dan eigen middelen financiering ontvangen ter verbetering van de toegankelijkheid, ongeacht of het om publieke of particuliere financiering gaat, kunnen geen beroep doen op het eerste lid, onderdeel b.

• 6 Dienstverleners, met uitzondering van micro-ondernemingen, die voor een specifieke dienst een beroep doen op het eerste lid, verstrekken informatie daartoe aan onze Minister van Infrastructuur en Waterstaat.

Artikel 7. Vermoeden van conformiteit

• 1 Diensten die voldoen aan geharmoniseerde normen of delen daarvan waarvan de referenties in het Publicatieblad van de Europese Unie zijn bekendgemaakt, worden vermoed in overeenstemming te zijn met de toegankelijkheidsvoorschriften, bedoeld in artikel 3, eerste lid, voor zover deze normen of delen daarvan die voorschriften bestrijken.

• 2 Diensten die in overeenstemming zijn met op grond van artikel 15, derde lid, van de richtlijn vastgestelde technische specificaties of delen daarvan, worden vermoed in overeenstemming te zijn met de toegankelijkheidsvoorschriften, bedoeld in artikel 3, eerste lid.

• 3 Diensten waarvan de kenmerken, onderdelen en functies voldoen aan de overeenkomstig afdeling VI van bijlage I bij de richtlijn vastgestelde toegankelijkheidsvoorschriften, worden voor wat deze kenmerken, onderdelen en functies vermoed te voldoen aan de desbetreffende verplichtingen inzake toegankelijkheid krachtens andere Uniehandelingen dan de richtlijn, tenzij in die andere Uniehandelingen anders wordt bepaald.

• 4 Diensten die in overeenstemming zijn met de geharmoniseerde normen en specificaties, of delen daarvan, die zijn vastgesteld overeenkomstig artikel 15 bij de richtlijn, worden vermoed in overeenstemming te zijn met het derde lid, voor zover deze normen en technische specificaties of delen daarvan aan de toegankelijkheidsvoorschriften van de richtlijn voldoen.

Artikel 8. Omhangbepaling

Na de inwerkingtreding van de Implementatiewet toegankelijkheidsvoorschriften producten en diensten, berust dit besluit op artikel 5c van de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte.

Artikel 9. Inwerkingtreding

• 1 Dit besluit treedt in werking met ingang van 28 juni 2025.

• 2 Bij koninklijk besluit kan een ander tijdstip worden vastgesteld waarop artikel 8 in werking treedt.

Artikel 10. Citeertitel

Dit besluit wordt aangehaald als: Implementatiebesluit toegankelijkheidsvoorschriften personenvervoer per vliegtuig en over water.

Origineel slotformulier en ondertekening

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.

Gegeven te

’s-Gravenhage, 21 mei 2024

Willem-Alexander

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,

M.G.J. Harbers

Uitgegeven de negenentwintigste mei 2024

De Minister van Justitie en Veiligheid,

D. Yeşilgöz-Zegerius