Specifiek interventiebeleid NVWA voedselinformatie levensmiddelen (IB02-SPEC 42, versie 05)

[Regeling vervallen per 13-01-2024.]
Geraadpleegd op 04-05-2024.
Geldend van 01-12-2023 t/m 12-01-2024

Besluit van de inspecteur-generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit namens de Minister voor Medische Zorg en Sport, van 16 november 2020 tot vaststelling van het Specifiek interventiebeleid voedselinformatie levensmiddelen (IB02-SPEC 42, versie 05)

1. Onderwerp

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Het specifiek interventiebeleid voedselinformatie levensmiddelen, voorheen genaamd “etikettering levensmiddelen”, beschrijft binnen de kaders van het algemeen interventiebeleid NVWA (NVWA-IB02) de klasseindeling en interventies voor de beoordeling van specifieke overtredingen ten aanzien van voedselinformatie. Voorbeelden van voedselinformatie zijn etiketten, presentatie en reclamefolders (inclusief websites). Levensmiddelenfabrikanten moeten verplichte voedselinformatie bij levensmiddelen verstrekken. Daarnaast kunnen levensmiddelenfabrikanten ook vrijwillig informatie verstrekken, op voorwaarde dat deze voldoet aan de van toepassing zijnde regelgeving.

Overtredingen die door de inspecteur/toezichthouder worden waargenomen en die niet in dit IB02-SPEC 42 zijn opgenomen, worden voorgelegd aan de Afdeling Expertise van de Directie Handhaven, teneinde een interventie te bepalen.

2. Begrippen en wettelijke basis

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

2.1. Begrippen

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Voedselinformatie

informatie over een levensmiddel als bedoeld in artikel 2, tweede lid, onderdeel a, van Verordening (EU) Nr. 1169/2011 en informatie op verpakte levensmiddelen die tussen bedrijven worden verhandeld (B2B)

2.2. Gebruikte afkortingen

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

BB

Bestuurlijke boete

SW

schriftelijke waarschuwing

Voor overige definities en begrippen wordt verwezen naar het algemeen interventiebeleid NVWA-IB02.

2.3. Wettelijke Basis

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

De wettelijke basis voor het specifiek interventiebeleid voedselinformatie levensmiddelen is de Warenwet en de Europese wetgeving met betrekking tot levensmiddelen.

De belangrijkste wettelijke bepalingen krachtens de Warenwet zijn:

De belangrijkste Europese wettelijke bepalingen zijn:

  • Verordening (EU) Nr. 1169/2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten;

  • Verordening (EG) Nr. 1924/2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen;

  • Verordening (EG) Nr. 1925/2006 betreffende de toevoeging van vitaminen en mineralen en bepaalde andere stoffen aan levensmiddelen;

  • Verordening (EU) Nr. 609/2013 voor zuigelingen en peuters bedoelde levensmiddelen, voeding voor medisch gebruik en de dagelijkse voeding volledig vervangende producten voor gewichtsbeheersing;

  • Gedelegeerde Verordening (EU) Nr. 127/2016 betreft de bijzondere samenstellings- en informatievoorschriften betreffende volledige zuigelingenvoeding en opvolgzuigelingenvoeding en informatievoorschriften betreffende de voeding van zuigelingen en peuters;

  • Gedelegeerde Verordening (EU) Nr. 128/2016 betreffende de bijzondere samenstellings- en informatievoorschriften betreffende voeding voor medisch gebruik;

  • Gedelegeerde Verordening (EU) Nr. 1798/2017 betreffende de bijzondere samenstellings- en informatievoorschriften voor de dagelijkse voeding van volledig vervangende producten voor gewichtsbeheersing;

  • Richtlijn (EEG) Nr. 211/1976 inzake het voorverpakken naar gewicht of volume van bepaalde producten in voorverpakkingen;

  • Verordening (EG) Nr. 1333/2008 inzake levensmiddeladditieven;

  • Verordening (EG) Nr. 1334/2008 inzake aroma’s en bepaalde voedselingrediënten met aromatiserende eigenschappen voor gebruik in levensmiddelen;

  • Verordening (EG) Nr. 1332/2008 inzake voedingsenzymen;

  • Verordening (EG) nr. 853/2004 inhoudende specifieke hygiënevoorschriften voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong;

  • Verordening (EU) Nr. 432/2012 tot vaststelling van een lijst van toegestane gezondheidsclaims voor levensmiddelen die niet over ziekterisicobeperking en de ontwikkeling en gezondheid van kinderen gaan;

  • Uitvoeringsverordening (EU) nr. 668/2014 inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen;

  • Verordening (EU) nr. 1151/2012 inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen;

  • Verordening (EG) Nr. 1379/2013 houdende een gemeenschappelijke marktordening voor visserijproducten en aquacultuurproducten;

  • Richtlijn (EG) Nr. 112/2001 inzake voor menselijke voeding bestemde vruchtensappen en bepaalde soortgelijke producten;

  • Uitvoeringsverordening (EU) Nr. 828/2014 betreffende de voorschriften voor de voorlichting van de consument over de afwezigheid of de verminderde aanwezigheid van gluten in levensmiddelen;

  • Verordening (EG) Nr. 608/2004 inzake de etikettering van voedingsmiddelen en voedselingrediënten met toegevoegde fytosterolen, fytosterolesters, fytostanolen en/of fytostanolesters.

3. Werkwijze

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

3.1. Het bepalen van de ernst van de overtreding

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Overtredingen worden ingedeeld naar klassen zoals gedefinieerd in het algemeen interventiebeleid NVWA-IB02.

Wanneer er door een overtreding een gevaar voor de volksgezondheid of gevaar voor de veiligheid van de consument kan ontstaan, of een overtreding ernstig misleidend is, dan is er sprake van een overtreding klasse B.

Er is sprake van een overtreding klasse C wanneer een overtreding misleidend en/of feitelijk onjuist is.

Wanneer er door een overtreding geen gevaar voor de volksgezondheid of gevaar voor de veiligheid van de consument kan ontstaan, er geen sprake is van misleiding en er geen feitelijke onjuistheden, niet zijnde een overtreding C, zijn geconstateerd dan is sprake van een overtreding klasse D.

In de bijlage van dit document zijn de bepalingen van de geldende wetgeving ingedeeld in een overtredingsklasse met bijbehorende interventie(s).

Afwijken van de in dit document voorgeschreven interventie is alleen mogelijk in overleg met, en na akkoord van, het afdelingshoofd. De onderbouwing van de reden om af te wijken wordt vastgelegd.

3.2. Het bepalen van interventies bij een overtreding

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Sanctionerende interventie

Overtredingen van de Warenwet worden doorgaans bestuurlijk beboet. Aan het Openbaar Ministerie (OM) worden overtredingen voorgelegd indien voor daarvoor op basis van de Wet op de economische delicten (Wed) een hogere geldboete kan worden opgelegd dan de voorziene bestuurlijke boete, en:

  • indien de opzettelijke of roekeloze overtreding een direct gevaar voor de gezondheid of veiligheid van de mens tot gevolg heeft óf

  • de in de bijlage ter zake van de overtreding voorziene bestuurlijke boete aanmerkelijk wordt overschreden door het met de overtreding behaalde economisch voordeel (artikel 32a, derde lid, Warenwet).

Strafrechtelijke afdoening is niet voorbehouden aan een vooraf aan te geven overtreding van een bepaald voorschrift, maar kan in beginsel bij alle overtredingen van de bij of krachtens de Warenwet gestelde voorschriften noodzakelijk zijn.

De kolommen ‘interventies’ en ‘follow-up na overtreding; interventies bij herhaalde overtreding’ in de bijlagen van dit document vermelden uitsluitend de bestuurlijke boete als sanctionerende interventie die doorgaans wordt toegepast. Dit laat onverlet dat, als een overtreding zowel bestuursrechtelijk als strafrechtelijk kan worden afgedaan, op grond van de specifieke feiten en omstandigheden kan worden besloten om in plaats van een bestuurlijke boete een proces verbaal op te maken ten behoeve van strafrechtelijke afdoening. Op voorhand is niet in de bijlagen van dit document aan te geven wanneer wordt overgegaan tot een strafrechtelijke sanctionerende interventie. Daarom vormt deze paragraaf een aanvulling op bovengenoemde kolommen in de bijlagen.

In alle gevallen geldt overigens dat een strafrechtelijke sanctionerende interventie (een proces verbaal) te allen tijde kan worden gecombineerd met een bestuursrechtelijke corrigerende interventie (een herstelmaatregel).

Corrigerende interventie

Corrigerende interventies kunnen naast of in plaats van sanctionerende interventies worden ingezet. Dat kan nuttig zijn zodra blijkt dat sanctionerende interventies (alleen) onvoldoende leiden tot naleving van de regelgeving. Voor welke corrigerende interventie gekozen wordt verschilt van geval tot geval. Voorbeelden hiervan zijn een last onder dwangsom, een verbod tot het verrichten van bepaalde activiteiten, ingrijpen in het productieproces.

Corrigerende interventies hebben als doel te bevorderen dat de overtreder zijn bedrijfsprocessen blijvend beheerst zodat bestaande overtredingen worden beëindigd en nieuwe worden voorkomen. Een corrigerende interventie moet proportioneel zijn, toegesneden op de specifieke situatie van de overtreder. Een corrigerende interventie mag niet ingrijpender voor de overtreder zijn dan strikt noodzakelijk om de overtreding te beëindigen of herhaling ervan te voorkomen. Overgaan tot ingrijpender corrigerende interventies kan indien kan worden gemotiveerd waarom een minder ingrijpende corrigerende interventie onvoldoende effect heeft gehad of zal hebben.

Specifieke corrigerende interventie

Als een of meer overtredingen worden geconstateerd die in ernst, aantal en tijdsbestek een corrigerende interventie rechtvaardigen wordt met een specifieke corrigerende interventie in het bedrijfsproces ingegrepen. Dit ingrijpen kan betrekking hebben op:

  • a. beëindiging van een overtreding of

  • b. voorkoming van nieuwe overtredingen.

Een specifieke corrigerende interventie kan betrekking hebben op de kwaliteitsdocumenten van het bedrijf waarmee het bedrijf naleving van de regelgeving beoogt te borgen. Voorbeelden van dergelijke corrigerende interventies zijn:

  • verplichten de standaardwerkwijzen aan te passen;

  • verplichten de inhoud en frequentie van bedrijfscontroles en monitoringsprocedures aan te passen;

  • verplichten de instructies voor het gebruik van bepaalde apparatuur aan te passen.

Aan een specifieke corrigerende interventie kan een last onder dwangsom of last onder bestuursdwang worden verbonden.

Als opnieuw overtredingen worden geconstateerd wordt opnieuw een specifieke corrigerende interventie ingezet als ernst, aantal en tijdsbestek van de overtreding(en) dit rechtvaardigt. Zonodig met ingrijpender maatregelen of een hogere dwangsom.

Generieke corrigerende interventie

Mocht de overtreder ondanks een of meer specifieke corrigerende interventies nieuwe overtredingen blijven begaan die in ernst, aantal en tijdsbestek ingrijpen rechtvaardigen kan worden overgegaan tot een generieke corrigerende interventie. Hiertoe kan ook meteen worden overgegaan als er weliswaar nog geen (herhaalde) specifieke corrigerende interventie is opgelegd maar er op voorhand aanwijzingen zijn dat deze onvoldoende tot naleving zullen leiden.

Bij het bepalen van nut en noodzaak van een generieke interventie wordt integraal bekeken in hoeverre de overtreder, afgezien van de wettelijke eisen voor voedselinformatie van levensmiddelen, andere wettelijke eisen naleeft waarop de NVWA toezicht houdt.

3.3. Herhaalde overtreding en verscherpt toezicht

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Herhaalde overtreding

Er is sprake van een herhaalde overtreding wanneer tijdens een (her)inspectie opnieuw een overtreding van dezelfde wettelijke norm wordt vastgesteld, waarvoor tegen de overtreder in de daaraan voorafgaande periode van drie jaar reeds een interventie werd toegepast.

Stapeling

Tijdens een inspectie kunnen overtredingen van verschillende wettelijke voorschriften en van verschillende overtredingsklassen worden vastgesteld. Voor het handelen in dergelijke situaties zie 2.3 van het algemeen interventiebeleid, NVWA-IB02. Ten aanzien van het stapelen van overtredingen geldt, bij het opleggen van de bestuurlijke boete, dat er wordt uitgegaan van maximaal vijf overtredingen per overtreder, per controlemoment.

Verscherpt toezicht

Als bij meerdere opeenvolgende (her)inspecties blijkt dat overtredingen zich blijven voordoen, kan de NVWA besluiten verscherpt toezicht in te stellen. Dit wordt ook aan de overtreder medegedeeld. Verscherpt toezicht houdt in dat de NVWA vaker inspecteert en, indien zij overtredingen constateert, naast een sanctionerende interventie ook corrigerende interventies kan opleggen die passend zijn om de geconstateerde overtreding(en) te beëindigen of herhaling ervan te voorkomen. Per overtreder wordt een maatwerkaanpak opgesteld. Na afloop van een van tevoren vastgestelde periode wordt geëvalueerd of voortzetting van het verscherpt toezicht wenselijk is. Ook dit wordt gecommuniceerd met de overtreder.

5. Divers

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

Vervanging

Deze beleidsregel vervangt het op 20 december 2016 vastgestelde Specifiek interventiebeleid etikettering levensmiddelen (IB02-SPEC 42, versie 04). Ten opzichte van versie 04 zijn de wettelijke normen en overtredingsklassen vollediger en eenduidiger geformuleerd. Bestaande regels in de bijlage met meerdere wettelijke normen zijn waar nodig uitgesplitst naar evenzovele regels, het hoofddocument en de bijlage ingericht volgens een uniforme opzet, geldend voor alle domeinen.

Citeertitel

Deze beleidsregel wordt aangehaald als “Specifiek interventiebeleid NVWA voedselinformatie levensmiddelen (IB02-SPEC 42, versie 05)”.

De bijlage van dit spec is te vinden op de internetpagina van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (www.nvwa.nl/interventiebeleid).

Inwerkingtreding

Deze beleidsregel treedt in werking met ingang van 1 januari 2021.

Deze beleidsregel wordt in de Staatscourant geplaatst.

De Minister voor Medische Zorg en Sport,

namens deze:

inspecteur-generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit,

M.A. Ruys

Bijlage

[Regeling vervallen per 13-01-2024]

[Red: Gepubliceerd op www.nvwa.nl/interventiebeleid.]

Naar boven