Toegestane instrumenten onderzoek leerachterstanden schooljaar 2021–2022
[Regeling vervallen per 01-10-2021]
Cito Volgsysteem primair onderwijs (LOVS)
[Regeling vervallen per 01-10-2021]
Het Didactische Leeftijds Equivalent (DLE) hebt u nodig bij de doorverwijzing van
leerlingen naar het lwoo en het pro. Door Cito wordt niet bij alle toetsen een koppeling
gemaakt met DLE’s in de rapportages. Cito gebruikt voor de rapportage vaardigheidsscores
en functioneringsniveaus. Wanneer u gebruik maakt van het Computerprogramma LOVS,
kunt u via het onderwijskundig rapport wel de benodigde DLE´s opvragen voor de doorverwijzing
naar lwoo en pro. Ook kunt u de betreffende tabellen gebruiken in de publicatie DLE-Schalen voor de omzetting van ruwe scores (papieren versie) of vaardigheidsscores (digitale
versie) naar DLE’s.
Het is niet mogelijk om een directe verbinding te leggen tussen de scores op de papieren
toets en de digitale versie, omdat in beide gevallen langs een andere route de resultaten
worden verkregen. Het is daarom noodzakelijk te vermelden welke toetsversie is gebruikt.
Door- of terugtoetsen
[Regeling vervallen per 01-10-2021]
De algemene regel is dat voor een goede niveaubepaling een toetsversie gebruikt moet
worden die het beste past bij het feitelijke leerniveau van de leerling. Mocht uit
de uitslag blijken dat bij nader inzien toch niet de juiste toetsversie is gekozen,
dan moet er in principe worden door- of teruggetoetst. Maar waaraan zie je dat? Wanneer
moet er dan worden door- of teruggetoetst? Dat verschilt per toetssoort.
De eerste groep van toetsen waar door- of terugtoetsen aan de orde zou kunnen zijn,
betreft:
-
– LOVS Technisch lezen onderdeel Leestempo
-
– LOVS Begrijpend lezen, Cito 2.0 en 3.0
-
– LOVS Spelling, Cito 2.0 en 3.0
-
– LOVS Rekenen-wiskunde, Cito 2.0 en 3.0
Bij deze leerjaargebonden toetsen moet in principe worden door- of teruggetoetst als
de feitelijke uitslag meer dan één leerjaar (in DLE’s uitgedrukt: meer dan 10 punten)
van de verwachte score af ligt. Stel: u vermoedt dat de leerling op het niveau van
halfweg leerjaar 5 zal scoren. U zet dus toets M5 in met een DL van 25. U verwacht
dus een score die ligt tussen DLE 15 en 35. Als de toetsscore inderdaad binnen die
range valt, hoeft er niet doorgetoetst te worden. Valt de score daarbuiten, dan moet
er in principe wel doorgetoetst worden met een andere toetsversie. Zie daarvoor een
tweetal voorbeelden hieronder.
Voorbeeld één: de leerling haalt op de M5-toets een score die correspondeert met een
DLE van 36. Dit is geen pro-score maar een score die past bij lwoo. De afwijking van
de gevonden score is groter dan 10 DLE-punten. Daarom legt u ter nadere verifiëring
van de juistheid van dit niveau nu de M6- of E6-toets voor om te zien waar het niveau
dan op uitkomt. U voegt beide toetsscores toe aan het onderwijskundig rapport.
Voorbeeld twee: opnieuw wordt een M5-toets afgenomen, maar nu blijkt de DLE die hoort
bij de score van de leerling maar 14 te bedragen. Ook hier is de afstand groter dan
10 DLE-punten, maar omdat de uitkomst nog steeds op pro-niveau ligt, is terug toetsen
niet noodzakelijk.
De toepassing van deze regel mag minder strikt gehanteerd worden als alle relevante
gegevens in een eenduidige richting wijzen en door- of terugtoetsen naar alle waarschijnlijkheid
niet tot een andere indicatie zal leiden. Echter: als de toets uitslag van de leerling
meer dan 10 DLE-punten van de gekozen toetsversie af ligt, moet in ieder geval worden
door- of teruggetoetst als:
-
– dit toetsresultaat duidelijk afwijkt van de gegevens uit het onderwijskundig rapport
of het leerlingvolgsysteem, of;
-
– er sprake is van strijdige gegevens (sommige scores verwijzen naar lwoo en andere
naar pro), of;
-
– er sprake is van een IQ tussen 75 en 80 (omdat dit het overlapgebied is tussen lwoo
en pro).
Aan het eind van deze bijlage is een tabel opgenomen over hoe door- of terug te toetsen
bij dit soort toetsen.
Als u op deze wijze te werk gaat, hoeft nooit meer dan twee keer getoetst te worden.
Uitgangspunt is dat de leerling de eerste keer een toets voorgelegd krijgt, die naar
de verwachting van de afnemer van de toets past bij het niveau van de leerling. De
eventuele tweede toets die u kiest sluit aan bij het op de eerste toets behaalde niveau.
Die twee gegevens zullen voor elke commissie die over de aanvragen beslist voldoende
zijn. Wel is het van groot belang dat u precies de toets instructies van de betreffende
toets handleiding volgt.
De toetsserie Begrijpend Lezen 345678 is de tweede groep van toetsen waar mogelijk
door- of teruggetoetst moet worden. Begrijpend lezen 345678 bestaat uit 5 toetsen
met het afnamebereik 34, 345, 56, 678 en 78. De toetsen zijn apart genormeerd en de
toets wordt geleverd inclusief normeringstabellen. Voor deze serie gelden de doortoetsregels.
De DLE-range van de toetsen 345 en 678 is op zich tamelijk breed. In voorgaande toelichtingen
hebben we bij deze toetsen daarom niet verwezen naar de door- of terugtoets noodzaak,
omdat die zich bij een globale schatting van het leerniveau van de leerling maar sporadisch
zal voordoen. Wanneer gebruik gemaakt wordt van ‘tussenvormen’, moet hier wel op gelet
worden.
In de handleiding van de betreffende toetsen wordt dit ook aangegeven. De algemene
regel hier is dat de toetsuitslag alleen gebruikt kan worden als de score een DLE-waarde
uit de tabel oplevert.
Voor toets 56 moeten minstens 15 items goed zijn. Scores daaronder leveren geen DLE-waarde
op: er moet dus teruggetoetst worden. Een score van 31 tot 35 levert aan de bovenkant
van de lijst geen DLE-waarde op: hier moet dus doorgetoetst worden met versie 78 of
678. Voor toets 78 geldt: de minimale score moet 21 zijn (van de 40 items). Een lagere
score betekent dat er teruggetoetst moet worden.
Adviestabel door- en terugtoetsen E-toetsen CITO-LOVS
|
Niveau van de toets
|
Behaald DLE
|
Advies
|
|
Groep E4
|
< 10
|
Doortoetsen niet nodig: pro-score
|
|
Groep E4
|
> 30
|
Kies een Toets van groep 5
|
|
Groep E5
|
< 20
|
Doortoetsen niet nodig: pro-score
|
|
Groep E5
|
> 40
|
Kies een Toets van groep 6
|
|
Groep E6
|
< 30
|
Kies een Toets van groep 4
|
|
Groep E6
|
> 50
|
Kies een Toets van groep 7
|
|
Groep E7
|
< 40
|
Kies een Toets van groep 6 (zie noot 1)
|
|
Groep E7
|
> 60
|
Doortoetsen niet nodig: score valt buiten lwoo-criteria.
|
¹ Is de score lager dan het voorafgaande leerjaar dat u adaptief had gekozen, dan
is het advies: neem de toets van het leerjaar waar de behaalde DLE-score naar verwijst.
Dit kan twee of meer leerjaren lager worden als uw startniveau veel te hoog is geweest.
Adviestabel door- en terugtoetsen M-toetsen CITO-LOVS
|
Niveau van de toets
|
Behaald DLE
|
Advies
|
|
Groep M4
|
< 5
|
Doortoetsen niet nodig: pro-score
|
|
Groep M4
|
> 25
|
Kies een Toets van groep 5
|
|
Groep M5
|
< 15
|
Doortoetsen niet nodig: pro-score
|
|
Groep M5
|
> 35
|
Kies een Toets van groep 6
|
|
Groep M6
|
< 25
|
Kies een Toets van groep 5 (zie noot 1)
|
|
Groep M6
|
> 45
|
Kies een Toets van groep 7
|
|
Groep M7
|
< 35
|
Kies een Toets van groep 6 (zie noot 1)
|
|
Groep M7
|
> 55
|
Kies een Toets van groep 8
|
|
Groep M8
|
< 45
|
Kies een Toets van groep 7 (zie noot 1)
|
Adviestabel door- en terugtoetsen Begrijpend Lezen 345678
|
Begrijpend lezen 56
|
< 15 items goed
|
Kies nu versie 34
|
|
Begrijpend lezen 56
|
> 30 items goed
|
Kies nu versie 78
|
|
Begrijpend lezen 78
|
< 21 items goed
|
Kies nu versie 56
|
