[Regeling vervallen per 01-04-2012]
Per 1 september 2010 is door middel van de wet MBVEO in artikel 141a strafbaar gesteld het opzettelijk gelegenheid, middelen of inlichtingen verschaffen
tot het plegen van geweld tegen personen of goederen. Met deze strafbaarstelling wordt
opsporing van dergelijke gedragingen, bijvoorbeeld in de vorm van afspraken die hooligans
via sms-berichten, internetcontacten, telefoongesprekken en andere methoden van communicatie-uitwisseling
van tevoren maken die o.a. openlijke geweldpleging kunnen bevorderen en een groot
gevolg kunnen hebben voor de veiligheid van personen en goederen, in een vroeg stadium
mogelijk gemaakt.
Politie en Openbaar Ministerie kunnen dan op basis van een verdenking van deze gedragingen
tot opsporing overgaan. Zij hoeven geen informatie te hebben over fysieke voorbereidingshandelingen,
zoals het voor handen hebben van voorwerpen die zijn bestemd tot het begaan van geweldsmisdrijven.
Door wijziging van artikel 67 van het wetboek van strafvordering is bovendien voorlopige hechtenis mogelijk.
In toenemende mate komt er bij politie en OM informatie binnen dat hooligans met elkaar
de confrontatie zoeken buiten de voetbalstadions. De nieuwe strafbaarstelling biedt
een passend juridisch instrument. Dergelijke informatie kan voor het OM en de politie
aanleiding vormen tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Daarbij kunnen bijzondere
opsporingsbevoegdheden zoals telefoontap of observatie worden toegepast.
Om de handhaving van dit wetsartikel effectief te laten zijn, is het van belang om een goede informatiepositie in hooligangroeperingen
te hebben. De regionale inlichtingendienst (RID) heeft tot taak informatie in te winnen
in het kader van de openbare orde; de informatieinwinning op het gebied van voetbalvandalisme
is binnen de politie dan ook daar veelal belegd. De informatie van de RID over voorbereiding
van mogelijk geweld kan na verstrekking daarvan in een proces verbaal aan tactische
politiecollega’s het startpunt vormen van een opsporingsonderzoek.
Mede omdat de informatie voorts kan leiden tot inzet van bijzondere opsporingsbevoegdheden
dient ten aanzien van dit proces-verbaal tevoren door het OM, bij voorkeur door de
CIE-officier van justitie een juridisch (strafrechtelijke) toetsing plaats te vinden
en wordt tevens de betrouwbaarheid van de informatie getoetst. Overigens kan de informatie
over hooligans in ‘Hooligans in beeld’ de binnengekomen RID-informatie ondersteunen.
Het OM draagt er zorg voor dat toetsing van informatie op korte termijn plaatsvindt
en streeft ernaar om met de politie, voor zover juridisch en praktisch mogelijk, een
opsporingsonderzoek naar voorbereidingen van openlijke geweldpleging te starten.
De strafbaarstelling van voorbereiding van geweld laat onverlet de mogelijkheid om
bij dreigende confrontaties preventief in te grijpen, al dan niet met gebruikmaking
van de bestaande noodbevoegdheden van de burgemeester.
De wet MBVEO (artikel 172a Gemeentewet) biedt de burgemeester van de plaats waar de confrontatie zou moeten plaatsvinden
voorts de mogelijkheid tot het opleggen van preventieve gebiedsverboden aan bekende
hooligans die van elders zouden aanreizen voor de confrontatie; dit gebiedsverbod
kan worden gecombineerd met een meldingsplicht van die hooligans in de gemeente van
vertrek (het zogenoemde ‘reisverbod’).
Afstemming in de driehoek over toepassing van deze bestuurlijke instrumenten en opsporing
op grond van artikel 141a strafrecht is gewenst.