Model Jaarverslaggeving CAK bestuurlijke verantwoording burgerregelingen 2023

Geraadpleegd op 09-05-2024.
Geldend van 22-12-2023 t/m heden

Origineel opschrift en aanhef

Model Jaarverslaggeving CAK bestuurlijke verantwoording burgerregelingen 2023

1. Inleiding

Dit Model Jaarverslaggeving CAK vormt een uitwerking van de afspraken voor het financieel verslag als onderdeel van de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen 2023 van het CAK. Het CAK moet de verantwoordingsdocumenten vergezeld van de controleverklaring en het accountantsverslag vóór 1 juli van het jaar volgend op het verslagjaar toezenden aan het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De regels voor het accountantsonderzoek en de op te leveren accountantsproducten heeft de NZa vastgelegd in het Protocol accountantsonderzoek CAK bestuurlijke verantwoording burgerregelingen 2023 (hierna: protocol).

In de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen legt het CAK verantwoording af met betrekking tot de uitvoering van 18 wettelijke regelingen en taken. Dit betreffen:

• 1. Onverzekerbare vreemdelingenregeling;

• 2. Gemoedsbezwaardenregeling;

• 3. Onverzekerdenregeling;

• 4. Wanbetalersregeling;

• 5. Verstrekking compensatiebijdrage aan zorgverzekeraars voor het verzekerd houden van wanbetalers;

• 6. Overgangsregeling Missionarissen;

• 7. Overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland;

• 8. Beheerskosten overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland;

• 9. Administratie en inning bijdrage verdragsgerechtigden (verzekeringskantoor);

• 10. Verrekening zorglasten met verdragslanden (verbindingsorgaan);

• 11. Verrekening zorglasten verdragslanden via Orgaan van de woonplaats;

• 12. Beheerskosten Orgaan van de woonplaats;

• 13. Verrekeningen verdragslanden via Orgaan van de verblijfplaats;

• 14. Verrekening zorglasten via Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden;

• 15. Beheerskosten Orgaan van de verblijfplaats en Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden;

• 16. Vorderingen op zorgverzekeraars inzake verdragen;

• 17. Beheerskosten medefinanciering sociaal attachés;

• 18. Vrijwillige Overeenkomst Zorgkostendekking (VOZD)1.

Verdeling taken tussen VWS en de NZa

Het Ministerie van VWS beoordeelt de uitvoering van de (begrotingsgefinancierde) burgerregelingen. Dit betreffen de hierboven genoemde taken 1 en 2. De NZa houdt toezicht op de rechtmatige uitvoering van de premiegefinancierde burgerregelingen. Dit betreffen de hierboven genoemde taken 3 tot en met 18.

Scope model

Om toezicht uit te kunnen oefenen moeten de NZa en het Ministerie van VWS over informatie beschikken. Artikel 27 van de Wmg en artikel 6.2.6 van de Wlz (juncto artikel 4.3.1 van de Wlz) wijzen de verantwoordingsdocumenten en de accountantsproducten aan die jaarlijks door het CAK moeten worden ingediend. Op basis van artikel 27 en artikel 31 van de Wmg kan de NZa regels stellen voor de wijze waarop het CAK haar verantwoordingsdocumenten inricht. Door middel van dit model wordt hier invulling aan gegeven.

Het inhoudelijk takenpakket van de burgerregelingen vloeit voort uit internationale en nationale wet- en regelgeving. Dit zijn:

• – de Zorgverzekeringswet (Zvw);

• – de Wet langdurige zorg (Wlz);

• – de Europese Verordeningen (EG) nrs. 883/2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels, 987/2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) en nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels;

• – de Europese Richtlijn 2011/24/EU betreffende de toepassing van de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende zorg;

• – Diverse bilaterale sociale zekerheidsverdragen.

2. Verantwoordingsstructuur

Het financieel verslag2 is opgenomen in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen. In de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen wordt verantwoording afgelegd over het financieel beheer ter borging van de rechtmatigheid van de uitvoering van de wettelijke regelingen en taken door het CAK en de rechtmatige totstandkoming van de daaruit voortvloeiende baten en lasten en activa en passiva van de financiële stromen. De nadere eisen die worden gesteld aan de bestuurlijke verantwoording van het CAK zijn opgenomen in dit model. De bestuurlijke verantwoording burgerregelingen bestaat uit drie componenten:

• 1. andere informatie die minimaal uit de volgende onderdelen bestaat:

  • a) voorwoord en inleiding;

  • b) de verantwoording over ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financieel beheer van de wettelijke taken;

  • c) de verantwoording over de borging van de rechtmatigheid van de financiële stromen;

  • d) de bestuursverklaring met eventuele bijlagen;

  • e) de verantwoording over hoeveel Schengen- en Engelstalige medicijnverklaringen zijn afgegeven in het verantwoordingsjaar, inclusief een prognose van het verwachte aantal aanvragen voor het volgende jaar;

  • f) de bijlage over de verantwoording van de uitvoering van de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden;

  • g) de verantwoording over klachten en bezwaarschriften;

  • h) de verantwoording over de opvolging verbeterpunten vorige verslagjaar – NZa.

• 2. financiële overzichten van baten en lasten en toelichtingen daarop;

• 3. financiële overzichten van activa en passiva en toelichtingen daarop.

Ad 1: andere informatie

De andere informatie in de bestuurlijke verantwoording bestaat minimaal uit bovengenoemde onderdelen a tot en met h. Onderdeel a spreekt hierbij voor zich. De verantwoording bij de overige onderdelen wordt onderstaand nader beschreven.

Onderdeel b ‘de verantwoording over de ordelijkheid en controleerbaarheid van het financieel beheer’

In dit onderdeel beschrijft het CAK onder andere in hoeverre de organisatorische maatregelen ter borging van de rechtmatigheid gedurende het verantwoordingsjaar hebben gefunctioneerd. Voor een nadere toelichting op de minimaal voorgeschreven inhoudelijke aandachtpunten wordt verwezen naar paragraaf 3.1.

Onderdeel c ‘de verantwoording over de borging van de rechtmatigheid van de financiële stromen’

Bij de verantwoording over de borging van de rechtmatigheid geeft het CAK aan op welke manier en in hoeverre de rechtmatigheid van de in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen opgenomen financiële stromen is gewaarborgd. Als in de uitvoering van de wettelijke regelingen en taken wordt voldaan aan de voorschriften van de wet- en regelgeving, dan zijn de betreffende processen en de daaruit voortvloeiende baten en lasten en activa en passiva van de financiële stromen rechtmatig. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar hoofdstuk 4.

Onderdeel d ‘de bestuursverklaring’

In de bestuursverklaring geeft de Raad van Bestuur van het CAK aan of de informatie in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen een getrouw beeld geeft van de uitvoering van de wettelijke regelingen en taken, in overeenstemming met het model en de voor het CAK geldende wet- en regelgeving.

Onderdeel e ‘de verantwoording Schengen- en Engelstalige medicijnverklaringen’

Indien een burger naar het buitenland reist en medicijnen bij zich heeft die een of meer bestanddelen bevatten die onder de Opiumwet vallen, is de burger verplicht om een Schengen- of Engelstalige medicijnverklaring bij zich te dragen. Het CAK geeft deze verklaringen af. Ten aanzien van de beide verklaringen gelden specifieke regels.

Het CAK neemt op verzoek van het Ministerie van VWS onder dit onderdeel op hoeveel Schengen- en Engelstalige medicijnverklaringen zijn afgegeven in het verslagjaar. Verder wordt een prognose opgenomen van het verwachte aantal aanvragen voor het volgende jaar. Er is geen specifieke financiële stroom voor de afgifte van de Schengen- en Engelstalige medicijnverklaringen. De door het CAK in dit kader gemaakte kosten worden verantwoord onder de beheerskosten van het CAK. Deze kosten worden verantwoord in de jaarrekening van het CAK.

Onderdeel f ‘bijlage verantwoording Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden’ (SOV)

Over de uitvoering van de SOV stelt het CAK op verzoek van het Ministerie van VWS separaat een verantwoording op, voorzien van een controleverklaring van de externe accountant. Volledigheidshalve neemt het CAK in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen de bijlage op over de rechtmatige uitvoering van de SOV in het boekjaar.

Onderdeel g ‘de verantwoording over klachten en bezwaar’

In de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen besteedt het CAK aandacht aan de interne beheersing van de klachten- en bezwaarbehandeling binnen het CAK. Hierbij besteedt het CAK aandacht aan de wijze waarop zij bewaakt dat klachten en bezwaarschriften volgens de voorschriften van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) worden afgehandeld.

Onderdeel h.’de verantwoording over de opvolging verbeterpunten vorige verslagjaar – NZa’

Het CAK geeft hierbij in een totaaloverzicht toelichting op de stand van zaken en de voortgang in de opvolging van verbeterpunten in de uitvoering van de wettelijke regelingen en taken door het CAK waarover de NZa heeft gerapporteerd in de toezichtsrapportage(s) in voorgaand jaar en ook eerdere jaren indien die rapportagepunten nog niet zijn afgewikkeld. Daarnaast dient een overzicht van (nog) niet opgevolgde onrechtmatigheden, fouten en onzekerheden te worden verantwoord (van voorgaand verslagjaar en eerdere jaren).

Ad 2 en 3 ‘financiële overzichten’

In de financiële overzichten worden de baten en lasten van de financiële stromen opgenomen in een totaaloverzicht en in specificatieoverzichten per financiële stroom met toelichtingen daarop.

In de financiële overzichten worden de activa en passiva van de financiële stromen opgenomen in een totaaloverzicht en in specificatieoverzichten per regeling, minimaal in verloopoverzichten met balansstanden, balansmutaties en vergelijkende cijfers, met toelichtingen daarop. In de toelichting wordt per financiële stroom opgenomen welke taken het CAK uitvoert, het normenkader, de gehanteerde waarderingsgrondslag en eventuele bijzonderheden en/of analyses van financiële ontwikkelingen ten overstaan van voorgaand boekjaar. Dit betreffen de verloopoverzichten van de rekening-courantposities en de openstaande vorderingen en een uitsplitsing per financiële stroom (m.u.v. de baten en lasten van het verbindingsorgaan) voor de rekening-courant CAK – Zorginstituut.

Toelichting bij de ‘analyse debiteurenpositie’

Het CAK neemt in de financiële overzichten van de activa en passiva, indien van toepassing, per financiële stroom debiteurenvorderingen op. Deze vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen (zie bijlage 1). In de toelichting wordt een nadere uiteenzetting gegeven.

Daarnaast dient in de toelichting het verloop van de voorziening wegens oninbaarheid van vorderingen op onverzekerden en wanbetalers te worden weergegeven. Het CAK vormt deze conform de intern gehanteerde methodiek, met inachtneming van de procedures zoals vastgelegd in het debiteurenbeleid cluster Buitenland en het debiteurenbeleid ‘Wanbetalers- en Onverzekerdenregeling CAK’, alsmede de bepalingen uit de Awb omtrent verjaring. De te hanteren sjablonen en modellen die gebruikt worden in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen volgen de inrichtingsvoorschriften zoals opgenomen in bijlage 2 van dit model. De te hanteren uitgangspunten en waarderingsgrondslagen zijn opgenomen in bijlage 1 van dit model.

3. Begrippenkader

3.1. Ordelijkheid en controleerbaarheid

Het CAK beschrijft in het onderdeel ordelijkheid en controleerbaarheid van het financieel beheer (onderdeel b van de andere informatie) de organisatorische maatregelen die gedurende het jaar bij het CAK aanwezig zijn geweest om de rechtmatige uitvoering van de wettelijke regelingen en taken te borgen. In dit onderdeel moet het CAK in elk geval aan de volgende zes punten aandacht besteden:

• 1. het gevoerde beleid;

• 2. de naleving van wet- en regelgeving;

• 3. de administratieve organisatie en interne beheersing;

• 4. de geautomatiseerde gegevensverwerking;

• 5. de bestrijding van misbruik en oneigenlijk gebruik;

• 6. de tijdige afstorting van ontvangen gelden.

De uitwerking van deze onderdelen richt zich bij de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen op de uitvoering van deze regelingen. De wijze waarop de Raad van Bestuur van het CAK zich verantwoordt, is vormvrij. Als enige voorwaarde geldt dat in ieder geval afzonderlijk wordt ingegaan op de hieronder genoemde zes punten.

Ad 1: het gevoerde beleid

Hierbij besteedt het CAK aandacht aan:

• – het gevoerde en voorgenomen beleid;

• – de doeltreffendheid van het beleid en de bedrijfsvoering;

• – de invloed van het gevoerde beleid;

• – verantwoording over de (financiële) gevolgen voor de burger en voor de dienstverlening van (actuele) knelpunten in de uitvoering.

Ad 2: de naleving van wet- en regelgeving

Hierbij besteedt het CAK aandacht aan:

• – het volledig, juist en tijdig toepassen van geldende wet- en regelgeving in het verslagjaar;

• – de wijze waarop het onderhoud van procedurebeschrijvingen en werkinstructies plaatsvindt naar aanleiding van wijzigingen in geldende wet- en regelgeving.

Ad 3: de administratieve organisatie en interne beheersing

Hierbij besteedt het CAK aandacht aan:

• – de maatregelen die zijn getroffen om de rechtmatige uitvoering en totstandkoming van de baten en lasten en activa en passiva van de financiële stromen van de uitgevoerde burgerregelingen te waarborgen;

• – de actualiteit van de procesbeschrijvingen per regeling en de koppeling tussen de procesbeschrijvingen en de werkprogramma’s;

• – de maatregelen die zijn genomen in het kader van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR);

• – de voorzieningen die het CAK heeft getroffen waardoor personen en instellingen, die met het CAK in aanraking komen in verband met de uitvoering van de taak van het CAK, in de gelegenheid zijn voorstellen tot verbetering van werkwijzen en procedures te doen;

• – de wijze waarop het risicomanagementsysteem en de interne beheersstructuur is ingericht en in hoeverre de interne beheersmaatregelen gedurende het jaar hebben gewerkt. Met daarbij een expliciete toelichting van belangrijke actuele zaken (tot het moment van indiening van de bestuurlijke verantwoording), risico’s en knelpunten in de uitvoering;

• – de belangrijkste uitkomsten van de interne controles en intern uitgevoerd toezicht en de vervolgacties die op basis van de uitkomsten van deze controles zijn genomen;

• – de wijze waarop de betrouwbaarheid en de continuïteit van de managementinformatie voor de algehele besluitvorming en de interne en externe financiële verantwoording is gewaarborgd c.q. de knelpunten die zich daarin nog voordoen.

Ad 4: de geautomatiseerde gegevensverwerking

Hierbij besteedt het CAK aandacht aan:

• – de opzet, het bestaan en de werking van de maatregelen om de bedrijfscontinuïteit van de geautomatiseerde systemen te waarborgen;

• – de opzet, het bestaan en de werking van de maatregelen voor de toegangsbeveiliging van de geautomatiseerde systemen;

• – de opzet, het bestaan en de werking van de maatregelen voor change management van de geautomatiseerde systemen;

• – de belangrijkste uitkomsten van de uitgevoerde IT-audits naar de opzet, het bestaan en de werking en de vervolgacties die op basis van de uitkomsten van deze controles zijn genomen;

• – de mate waarin in de applicaties geprogrammeerde controles – application controls – zijn opgenomen die de juiste uitvoering van de taken door het CAK garanderen, de continue werking hiervan en de mate waarin het CAK steunt op deze controles.

Ad 5: de bestrijding van misbruik en oneigenlijk gebruik

Hierbij besteedt het CAK aandacht aan:

• – de hoofdlijnen van het beleid ter voorkoming van misbruik en oneigenlijk gebruik;

• – de onderzoeken die in het verslagjaar hebben plaatsgevonden, de aard van de fraude (interne of externe fraude) en tot welke resultaten en verbeteracties deze zaken geleid hebben.

Ad 6: de tijdige afstorting van ontvangen gelden

Hierbij besteedt het CAK aandacht aan:

• – de gemaakte afspraken met onder andere de fondsbeheerder, zorgverzekeraars en het Ministerie van VWS over het tijdig afstorten van gelden;

• – de opzet, het bestaan en de werking van de mitigerende maatregelen die garanderen dat de ontvangen gelden tijdig worden afgestort aan onder andere de fondsbeheerder, zorgverzekeraars en het Ministerie van VWS;

• – de belangrijkste uitkomsten van het intern uitgevoerd toezicht op de opzet, het bestaan en de werking van de mitigerende maatregelen en de vervolgacties die op basis van de uitkomsten van deze controles zijn genomen.

3.2. Getrouwheid

Het CAK dient ervoor te zorgen dat de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen een getrouw (juist en volledig) beeld geeft van de uitvoering van de wettelijke taken. Juistheid en volledigheid houden in hun algemeenheid in dat het beeld dat de verstrekte verantwoordingsinformatie oproept overeenkomt met de feiten (de werkelijkheid) en geschikt is voor het doel waartoe deze informatie aan de gebruiker wordt verstrekt. In dit kader dienen de in de financiële verantwoording opgenomen baten en lasten, activa en passiva en toelichtingen daarop een feitelijke weergave te zijn van de transacties, de uitgevoerde werkzaamheden en de gebeurtenissen in het verslagjaar. De baten en lasten en de activa en passiva in de financiële overzichten dienen te worden verantwoord met inachtneming van de waarderingsgrondslagen zoals opgenomen in bijlage 1.

3.3. Rechtmatigheid

Rechtmatigheid in algemene zin wil zeggen dat de verantwoordingsinformatie in overeenstemming is met de geldende wet- en regelgeving.

Afhankelijk van de financiële dimensie van het rechtmatigheidsbegrip kan onderscheid worden gemaakt tussen financiële rechtmatigheid en procedurele rechtmatigheid. Bij financiële rechtmatigheid hebben handelingen en beslissingen van een organisatie directe financiële gevolgen. De rechtmatige uitvoering van taken is direct gekoppeld aan de financiële stromen. Bij procedurele rechtmatigheid heeft de rechtmatige uitvoering van taken in beginsel geen financiële dimensie3. De uitvoering van deze taken kan niet direct worden gekoppeld aan een financiële stroom, maar kan op een later moment in de tijd wel een financiële consequentie met zich meebrengen. Het betreffen bepaalde procedurele (tussen)prestaties en/of inspanningsverplichtingen die het CAK moet leveren om te komen tot een juiste, volledige en tijdige eindprestatie richting de cliënt, de fondsen, het Ministerie van VWS, zorgverzekeraars of zorgaanbieders.

Het CAK dient zich in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen te verantwoorden over bijzonderheden die hieromtrent mogelijk hebben gespeeld of nog spelen bij de verschillende wettelijke regelingen en taken. Het CAK dient zich in ieder geval te verantwoorden over de uitvoering door het CAK met betrekking tot:

• – de procedures inzake het opvolgen en/of oplossen van (technische) storingen en/of signaleringslijsten (zoals functionele uitvalbakken) in een proces om tijdig te komen tot de eindprestatie;

• – de procedures inzake het opvolgen en/of oplossen van signaleringslijsten ten behoeve van de juiste verwerking bij het opleggen van boetes of premies;

• – de procedures inzake de incasso-inspanningen ter voorkoming van het afboeken van vorderingen.

Het betreffen hier puur de taken die onder de directe verantwoordelijkheid en binnen de invloedsfeer van het CAK vallen. Het tijdigheidsaspect is bij deze taken in de uitvoering door het CAK van groot belang, gelet op de mogelijke latente nadelige financiële consequentie voor onder andere een cliënt en/of een fonds en/of een zorgaanbieder.

Bij de rechtmatige uitvoering van taken kan voor de daarbij gebruikte gegevens onderscheid worden gemaakt tussen directe verantwoordelijkheid en gebruikersverantwoordelijkheid.

Bij directe verantwoordelijkheid is het CAK geheel verantwoordelijk voor de uitkomsten van een proces en moet de organisatie instaan voor de volledigheid, juistheid en tijdigheid van de daarmee samenhangende uitkomsten of informatie.

Bij gebruikersverantwoordelijkheid moet het CAK ook zorgen voor de juiste, volledige en tijdige uitvoering van een bepaald proces en is de organisatie verantwoordelijk voor de uitkomsten daarvan. Het CAK mag echter uitgaan van de betrouwbaarheid (juistheid, volledigheid en tijdigheid) van de gegevens die derden aanleveren. Op de betrouwbaarheid van deze gegevens hoeft de organisatie zelf geen controle uit te voeren. Voorbeelden hiervan zijn gegevens die door en/of namens de zorgverzekeraars, de Sociale Verzekeringsbank (SVB), de Belastingdienst, buitenlandse verbindingsorganen, de Organen van de woonplaats of (tijdelijk) verblijf aan het CAK worden verstrekt.

Als voorwaarde hierbij geldt dat de aanleverings- en (opvraag)procedures en de ingerichte infrastructuur van het CAK (technisch) goed functioneren, zodat deze procedures en infrastructuur in voldoende mate waarborgen dat gegevens beschikbaar zijn voor de eigen administratie van het CAK en geen problemen veroorzaken die de uitvoering van de wettelijke taken door het CAK belemmeren of vertragen.

3.4. Fouten en onzekerheden

Uitgangspunt is dat het CAK alle fouten en onzekerheden in het verslagjaar uitzoekt, oplost en indien mogelijk corrigeert. Ongecorrigeerde fouten en onzekerheden dienen in het eerstvolgende verslagjaar alsnog opgevolgd te worden teneinde deze onzekerheden en fouten op te heffen, tenzij de betreffende toezichthouder (in samenspraak met de keten in zijn toezichtsrapport of goedkeuringsbrief) aangeeft het ‘niet corrigeren’ te honoreren vanwege bepaalde zwaarwegende belangen. Wanneer geen correctie heeft plaatsgevonden moet het CAK dit duidelijk motiveren. Dit geldt ook voor fouten en/of onzekerheden uit voorgaande jaren die nog niet zijn afgewikkeld. Indien het CAK om een bepaalde reden onvoldoende of niet de geschikte informatie kan verkrijgen, doet het CAK opgave van de verhindering, tenzij het een verhindering in een financiële stroom betreft waarvoor gebruikersverantwoordelijkheid geldt. In dit geval licht het CAK een (mogelijk) geïmporteerde fout of onzekerheid toe in de bestuurlijke verantwoording. Over het algemeen is het, voor een adequate onderbouwing van het rechtmatigheidsoordeel van de accountant, noodzakelijk dat het CAK mogelijke fouten en onzekerheden zoveel mogelijk kwantificeert. Saldering van fouten of onzekerheden met betrekking tot een getrouw beeld of een rechtmatigheid is niet toegestaan.

Geconstateerde procedurele (niet financiële) rechtmatigheidsfouten en/of onzekerheden, die niet te kwantificeren zijn, worden separaat verantwoord door het CAK, met een toelichting op de oorzaak, het plan van aanpak richting de oplossing en de werkwijze om dit in het vervolg te voorkomen.

4. Rechtmatigheidskader

4.1. Inleiding

Gelet op de diversiteit van de regelingen is het rechtmatigheidskader onderverdeeld naar de desbetreffende wettelijke regelingen en taken die het CAK uitvoert. Als bij de uitvoering van deze wettelijke regelingen en taken en daarover afgelegde verantwoording wordt voldaan aan de relevante bepalingen uit de geldende wet- en regelgeving, dan zijn de daaruit voortvloeiende financiële stromen als rechtmatig aan te merken.

4.2. Financiële stromen

4.2.1. Onverzekerbare vreemdelingenregeling

Taak

Het CAK is verantwoordelijk voor het verstrekken van een wettelijke bijdrage aan zorgverleners die inkomsten derven als gevolg van de medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerbare vreemdelingen. Deze groep omvat:

• – vreemdelingen die een aanvraag voor een verblijfsvergunning regulier hebben ingediend;

• – vreemdelingen die bezwaar of beroep hebben ingesteld tegen een afwijzende beslissing op een aanvraag voor een reguliere verblijfsvergunning;

• – vreemdelingen die niet rechtmatig in Nederland verblijven.

Wettelijk uitgangspunt is dat de onverzekerbare vreemdeling zelf verantwoordelijk is voor de betaling van de geleverde zorg. Slechts in die gevallen waarin, ondanks inspanningen van de zorgaanbieder, geen kosten verhaald kunnen worden op de patiënt, biedt de wet een mogelijkheid om een beroep te doen op een bijdrage uit de onverzekerbare vreemdelingenregeling. Het CAK vergoedt alleen de zorg die valt onder de Zvw of onder de Wlz-aanspraken. Het CAK dient voor deze zorgkosten jaarlijks een begroting in bij het Ministerie van VWS en verantwoordt zich daarover. De zorglasten voor onverzekerbare vreemdelingen komen niet ten laste van het Zorgverzekeringsfonds. De balansposities verantwoordt het CAK in rekening-courant bij het Ministerie van VWS. Voor het bepalen van de tarieven bij de declaraties van de ziektekosten maakt het CAK gebruik van de aangeleverde NZa-tarieven. Voor de juistheid van deze aangeleverde NZa-tarieven geldt voor het CAK een gebruikersverantwoordelijkheid.

Normenkader

Het CAK is op grond van de Wlz (artikel 6.1.2 onder i), de Zvw (artikel 122a), de Vreemdelingenwet 2000 (artikel 10), het Besluit Zorgverzekeringen (artikel 3b.1) en de Regeling Zorgverzekering (artikel 7a.1) belast met de uitvoering van de regeling Onverzekerbare vreemdelingen.

Koppeling financiële stromen

Het CAK baseert de verantwoording op de ultimo boekjaar bekende stand van de zorginstellingen ontvangen en betaalde declaraties. De bijdrage van het Ministerie van VWS is niet gelijk aan de lasten. De lasten zijn gelijk aan de uitgaven aan de zorgaanbieders. Eventuele verschillen tussen verleende voorschotten van het Ministerie van VWS en de afrekeningen met de zorgaanbieders worden later verrekend met het Ministerie van VWS. Dit wordt verantwoord in het financieel overzicht van de activa en passiva (inclusief verloopoverzicht) van deze financiële stroom. Op verzoek van het Ministerie van VWS worden de bedragen in de toelichting in euro’s met twee decimalen weergegeven.

4.2.2. Gemoedsbezwaardenregeling

Taak

Gemoedsbezwaarden zijn personen die zich op grond van hun geloofsovertuiging niet verzekeren. Een gemoedsbezwaarde kan bij de SVB ontheffing van de premieplicht voor de Zvw aanvragen. Na het verlenen van een ontheffing meldt de SVB de gemoedsbezwaarde aan bij het CAK. Voor de aangeleverde gegevens van de SVB en van de Belastingdienst geldt voor het CAK een gebruikersverantwoordelijkheid.

Gemoedsbezwaarden hebben wel de verplichting om een bijdragevervangende belasting (BVB) te betalen. De hoogte van de BVB voor de Zvw is gelijk aan de inkomensafhankelijke bijdrage die de gemoedsbezwaarde zou moeten betalen indien hij wel verzekeringsplichtig zou zijn. De BVB die de gemoedsbezwaarde voor de Zvw betaalt wordt apart gezet op een spaarrekening bij het CAK. Gemoedsbezwaarden hebben het recht op vergoeding van ziektekosten uit de door hen individueel gespaarde bedragen. Dit voor zover de ziektekosten niet uitstijgen boven het saldo van de spaarrekening die het CAK aanhoudt. Op de spaarrekening bij het CAK wordt een collectief saldo per gezin aangehouden waaruit betaald kan worden. Voor het bepalen van de tarieven bij de declaraties van de ziektekosten maakt het CAK gebruik van de aangeleverde NZa-tarieven. Voor de juistheid van deze aangeleverde NZa-tarieven geldt voor het CAK een gebruikersverantwoordelijkheid.

Normenkader

Het CAK is op grond van de Wlz (artikel 6.1.2 onder h), de Zvw (artikel 39, tweede lid onder d, artikel 57 en artikel 70), de Wet Financiering Sociale Verzekeringen (artikelen 64 t/m 67) en de Regeling Zorgverzekering (artikelen 6.4.1, 6.4.2 en 6.4a1) belast met de uitvoering van de Gemoedsbezwaardenregeling.

Koppeling financiële stromen

Het CAK baseert de verantwoording op de ultimo boekjaar bekende financiële stroom op basis van de vastgestelde BVB door de Belastingdienst, met inachtneming van de schattingen van deze belastingen door het CAK, indien dit nog niet door de Belastingdienst is vastgesteld. De verleende uitkeringen zijn gelijk aan de lasten. De vervallen polissen worden afgerekend met het Zorginstituut. Dit wordt verantwoord in het financiële overzicht van de activa en passiva (inclusief verloopoverzicht) van deze financiële stroom.

4.2.3. Onverzekerdenregeling

Taak

Verzekeringsplichtige personen die nalaten een zorgverzekering af te sluiten zijn onverzekerd. Zij worden door de SVB opgespoord door middel van bestandsvergelijking. De gegevensbestanden worden door de SVB beheerd. De SVB meldt de resultaten van de bestandsvergelijking maandelijks aan het CAK. Het CAK heeft ten aanzien van de aangeleverde gegevens een gebruikersverantwoordelijkheid.

Een onverzekerde persoon die is opgespoord krijgt een brief van het CAK. In deze brief wordt hij gewezen op het feit dat hij is gesignaleerd als iemand die (vermeend) verzekeringsplichtig is voor de Zvw, maar die geen zorgverzekering heeft afgesloten. De onverzekerde persoon krijgt vervolgens drie maanden de gelegenheid om alsnog een zorgverzekering af te sluiten of aan te geven welke omstandigheden maken dat hij niet verzekeringsplichtig is.

Wanneer drie maanden na de aanschrijving blijkt dat betrokkene zich nog altijd niet verzekerd heeft, legt het CAK een boete op. De hoogte van de boete is gelijk aan driemaal de tot een maandbedrag herleide standaardpremie, zoals bedoeld in de Wet op de zorgtoeslag (Wtz). De boete kan tweemaal worden opgelegd. De tweede boete wordt opgelegd wanneer blijkt dat iemand drie maanden na het opleggen van de eerste boete nog altijd niet verzekerd is. Indien bij een volgende bestandsvergelijking blijkt dat de onverzekerde na twee boetes nog altijd onverzekerd is, dan verzekert het CAK de betrokkene ambtshalve bij een zorgverzekeraar. Om te voorkomen dat deze verzekerde onmiddellijk na ambtshalve verzekering zijn premie niet betaalt, is hij gedurende een periode van twaalf maanden een bestuursrechtelijke premie verschuldigd, en mag hij in deze periode niet wisselen van zorgverzekeraar.

Het CAK kan de bestuursrechtelijke premie in de vorm van broninhouding inhouden op het loon of de uitkering van betrokkene. Blijkt broninhouding van de bestuursrechtelijke premie niet mogelijk dan draagt het CAK de inning over aan het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). Het CJIB is gemandateerd om namens het CAK de vordering te innen. De inningsactiviteiten vallen onder de directe verantwoordelijkheid van het CAK en het CAK verantwoordt zich hierover in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen. Het CAK verstrekt aan het CJIB een controleprotocol met betrekking tot de verantwoording van het CJIB inzake de inning van de bestuursrechtelijke premie voor de Onverzekerden- en Wanbetalersregeling. De eindverantwoording van het CJIB dient vergezeld te zijn van een controleverklaring van de externe accountant van het CJIB.

Zorgverzekeraars ontvangen voor personen die ambtshalve zijn verzekerd een compensatiebijdrage van het CAK. Deze bijdrage wordt betaald per kalenderjaar en is afkomstig uit het Zvf.

Normenkader

Het CAK is op grond van de Wlz (artikel 6.1.2d), de Zvw (artikel 9a t/m d, artikel 18e en artikel 34a), de Wtz (artikel 5, tweede lid), de Regeling vaststelling standaardpremie en bestuursrechtelijke premies 2023, de Regeling Zorgverzekering (artikel 6.4.a.1 en artikelen 6.5.1 t/m 6.5.4), de Beleidsregels CAK inning bestuursrechtelijke premie Zorgverzekeringswet 01-08-2018 en de Beleidsregel CAK betaling bestuurlijke boete onverzekerden Zorgverzekeringswet 2017 belast met de uitvoering van de Onverzekerdenregeling.

4.2.4. Wanbetalersregeling

Taak

De Wanbetalersregeling houdt in dat zorgverzekeraars in het geval van wanbetaling de verzekering niet mogen schorsen. De regeling voorkomt dat een verzekeringnemer door de verzekeraar wordt geroyeerd vanwege een premieachterstand en zorgt zo voor het in stand houden van de dekking van de verzekering voor de verzekeringsnemer. Omdat dit een niet beïnvloedbaar risico vormt voor de zorgverzekeraars kunnen zij onder bepaalde voorwaarden verzekerden bij het CAK aanmelden als wanbetaler.

Het CAK ontvangt van alle zorgverzekeraars maandelijks bestanden met aan- en afmeldingen van wanbetalers met een betalingsachterstand van minimaal zes maanden. De zorgverzekeraars zijn verantwoordelijk voor de juistheid, volledigheid en tijdigheid (waaronder actualiteit) van de aangeleverde gegevens van de personen die als wanbetaler worden aangemeld. Het CAK heeft ten aanzien van deze gegevens een gebruikersverantwoordelijkheid. De zorgverzekeraar verstrekt een bestuursverklaring bij de aanmelding als bewijs dat aan de voorwaarden is voldaan. De NZa ziet erop toe dat zorgverzekeraars deze bestuursverklaring terecht afgeven.

Het CAK start de bestuursrechtelijke premie-inning in de maand volgend op de maand van de aanmelding en legt de door zorgverzekeraars aangemelde wanbetalers een bestuursrechtelijke premie op van een door de Minister van VWS bepaald percentage van de nominale rekenpremie. Het CAK int de bestuursrechtelijke premie in beginsel via broninhouding. Indien broninhouding niet mogelijk is, draagt het CAK de vordering over aan het CJIB. Het CJIB is gemandateerd om namens het CAK de vordering te innen. De inningsactiviteiten vallen onder de directe verantwoordelijkheid van het CAK en het CAK verantwoordt zich hierover in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen. Het CAK verstrekt aan het CJIB een controleprotocol met betrekking tot de verantwoording van het CJIB inzake de inning van de bestuursrechtelijke premie voor de Onverzekerden- en Wanbetalersregeling. De eindverantwoording van het CJIB dient vergezeld te zijn van een controleverklaring van de externe accountant van het CJIB.

Het is wettelijk geregeld4 dat de Belastingdienst de zorgtoeslag van een aan het CJIB overgedragen wanbetaler direct aan het CJIB betaalt ten behoeve van de premieverplichting van de wanbetaler. De aangemelde wanbetalers stromen uit de Wanbetalersregeling indien de zorgverzekeraar de betreffende wanbetaler afmeldt. Het af te dragen percentage van de door het CAK ontvangen bedragen is door het Ministerie van VWS vastgesteld.

Normenkader

Het CAK is op grond van de Wlz (artikel 6.1.2 onder e), de Zvw (artikel 18a t/m g, 34a, en 39, tweede en derde lid), de Wtz (artikel 5, tweede lid), de Regeling zorgverzekering (artikel 6.5.1 t/m 6.5.7 en 7b.1), de Regeling vaststelling standaardpremie en bestuursrechtelijke premies 2023, de Beleidsregels CAK inning bestuursrechtelijke premie Zorgverzekeringswet 01-08-2018 en de Beleidsregels CAK verstrekking bijdrage aan zorgverzekeraars voor het verzekerd houden van wanbetalers van de nominale premie Zorgverzekeringswet 2017 belast met de uitvoering van de Wanbetalersregeling.

4.2.5. Verstrekking compensatiebijdrage aan zorgverzekeraars voor het verzekerd houden van wanbetalers

Taak

Zorgverzekeraars ontvangen voor het verzekerd houden van wanbetalers een compensatiebijdrage van het CAK die gelijk is aan de standaardpremie zoals bedoeld in de Wtz. Deze bijdrage wordt verstrekt indien de zorgverzekeraar de dekking van de verzekering in stand laat, de wettelijk voorgeschreven incasso-inspanningen verricht en voldoende medewerking verleent aan activiteiten die zijn gericht op aflossing van de schuld. De bijdrage wordt betaald per kalenderjaar, is afkomstig uit het Zvf en voorkomt dat zorgverzekeraars wanbetalers royeren. Het risico voor de eerste zes maanden premieachterstand wordt gedragen door de zorgverzekeraar zelf. Er vindt een gegevensaanlevering vanuit de zorgverzekeraars plaats zodat kan worden vastgesteld dat wat volgens de zorgverzekeraars moet worden gecompenseerd overeenkomt met de administratie (facturatiegegevens) van het CAK. Gedurende de looptijd van een polis van een wanbetaler is het mogelijk dat het CAK het betalen van de compensatiebijdrage aan de zorgverzekeraar moet opschorten omdat de wanbetaler een stabilisatieovereenkomst of een betalingsregeling met de zorgverzekeraar overeengekomen is. De zorgverzekeraar meldt de begin- en einddatum hiervan aan het CAK. De zorgverzekeraar heeft over deze periode geen recht op compensatie.

Normenkader

Het CAK is grond van de Wlz (artikel 6.1.2 onder f), de Zvw (artikel 18a t/m g, 34a en 39 tweede en derde lid), de Wtz (artikel 5, tweede lid), de Regeling zorgverzekering (artikel 6.5.1 t/m 6.5.7 en 7b.1), de Regeling vaststelling standaardpremie en bestuursrechtelijke premies 2023, de Beleidsregels CAK inning bestuursrechtelijke premie Zorgverzekeringswet 01-08-2018 en de Beleidsregels CAK verstrekking bijdrage aan zorgverzekeraars voor het verzekerd houden van wanbetalers van de nominale premie Zorgverzekeringswet 2017 belast met het verstrekken van een compensatiebijdrage aan zorgverzekeraars voor het verzekerd houden van wanbetalers.

4.2.6. Overgangsregeling Missionarissen

Taak

Missionarissen betalen premie aan zorgverzekeraar CZ en dienen bij CZ hun declaraties in. CZ brengt het verschil tussen de ontvangen premie en de gedeclareerde zorgkosten in rekening bij het CAK. Dit saldo gaat ten laste van het Zvf. Het CAK ontvangt jaarlijks een eindverantwoording van CZ met controleverklaring van de interne accountantsdienst van CZ met betrekking tot de uitvoering van de overgangsregeling Missionarissen.

Normenkader

Het CAK is op grond van de Invoerings- en aanpassingswet Zorgverzekeringswet (artikelen 2.2.5 en 2.2.6) belast met de uitvoering van de overgangsregeling Missionarissen. De uit de overgangsregeling Missionarissen voortvloeiende baten en lasten, activa en passiva van de financiële stromen zijn rechtmatig indien deze in overeenstemming zijn met de in het bovengenoemde normenkader gestelde eisen op het gebied van juistheid, volledigheid en tijdigheid.

De totale last van de financiële stroom wordt opgeknipt in de werkelijke zorgkosten en een schattingspost betreffende de ‘nog te betalen zorglasten’. Het schattingselement is buiten scope gesteld en vormt geen onderdeel van controle. Een controletolerantie van 10% is van toepassing voor het meest betekenisvolle gedeelte van deze financiële stroom, namelijk de werkelijke zorgkosten. De rechtmatigheid van de werkelijke zorgkosten wordt vastgesteld aan de hand van ingediende declaraties en deze controle wordt uitgevoerd door de interne accountantsdienst van CZ.

De overweging inzake de verantwoording en controle van deze regeling is wenselijk bevonden in de keten vanwege doelmatigheidsredenen aangezien sprake is van een aflopende regeling die relatief klein is van omvang. De kosten en baten van de assurance die anders moet worden verkregen (met inbegrip van de externe accountant) wegen niet meer tegen elkaar op. De overgangsregeling kent al tijden een zogenoemd ‘granieten’ klantbestand. Dit wil zeggen dat er geen klanten meer bijkomen, maar dat er alleen klanten afgaan. Daarbij speelt dat de regeling met een terugkerende onzekerheid kampt met betrekking tot de schattingspost betreffende de ‘nog te betalen zorglasten’ die in de trend der jaren uitkomt op circa 5% van de totaalsom van baten en lasten van deze regeling. Deze schattingspost loopt er in het jaar daaropvolgend weer uit met werkelijk ingediende declaraties, waar dan wel assurance over de rechtmatigheid wordt verkregen.

4.2.7. Overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland

Taak

Bij de invoering van de Zvw is besloten dat personen die in het buitenland wonen en al AWBZ-zorg genoten, dit kunnen blijven doen. Er komen geen nieuwe rechthebbenden meer bij. Zorgverzekeraar Zilveren Kruis verzorgt de administratie voor deze regeling namens het CAK. Het CAK ontvangt jaarlijks een eindverantwoording van Zilveren Kruis met een controleverklaring van de externe accountant van Zilveren Kruis met betrekking tot de overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland.

Normenkader

Het CAK is op grond van de Invoerings- en aanpassingswet Zorgverzekeringswet (artikelen 3.1.2 t/m 3.1.6) belast met de uitvoering van de overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland.

4.2.8. Beheerskosten overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland

Taak

Het CAK heeft een overeenkomst met zorgverzekeraar Zilveren Kruis voor de uitvoering van de overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland namens het CAK. Hierin is tevens een vergoeding voor de uitvoeringskosten opgenomen die separaat in de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen wordt verantwoord. Daarnaast heeft het CAK aan Zilveren Kruis een controleprotocol verstrekt ten behoeve van de controleverklaring van de externe accountant van Zilveren Kruis bij de (financiële) verantwoording door Zilveren Kruis bij deze aan haar uitbestede taak.

Normenkader

Het CAK is op grond van de Invoerings- en aanpassingswet Zorgverzekeringswet (artikel 3.1.2 t/m 3.1.6) belast met de uitvoering van de overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland en heeft dit uitbesteed aan Zilveren Kruis. De jaarlijkse beheerskosten vloeien voort uit de overeenkomst overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland, die het CAK heeft afgesloten met Zilveren Kruis.

4.2.9. Administratie en inning bijdrage verdragsgerechtigden (verzekeringskantoor)

Taak

Internationale regelingen zorgen er onder andere voor dat mensen die zich binnen de EU/EER en Zwitserland of tussen Nederland en de verdragslanden verplaatsen hun ziektekostendekking niet verliezen. Personen die in een ander EU-land of verdragsland wonen hebben onder bepaalde omstandigheden aanspraak op medische zorg in het woonland ten laste van Nederland. Nederland vergoedt de door het orgaan in het woonland vergoede zorg uit het verzekerde pakket van het woonland.

Voor deze zorg betaalt de verdragsgerechtigde een bijdrage die wordt geïnd door het CAK. Deze bijdrage bestaat uit inkomensafhankelijke bijdragen voor de Wlz en de Zvw en een nominale component. De hoogte van de verdragsbijdrage wordt gecorrigeerd met een woonlandfactor. Voor elk verdragsland geldt een aparte woonlandfactor. De woonlandfactor zorgt ervoor dat de hoogte van de verdragsbijdrage in overeenstemming is met de omvang en de kosten van het zorgpakket in het woonland van de verdragsgerechtigde.

Voor het incassoproces volgt het CAK het intern opgestelde debiteurenbeleid cluster Buitenland. Het debiteurenbeleid geeft onder meer aan hoe het CAK de opgelegde bijdragen moet incasseren en wanneer afboeking wegens oninbaarheid plaatsvindt.

Normenkader

• – Het CAK is bevoegd orgaan in de zin van artikel 1 onderdeel q onder iii van Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels en bilaterale sociale zekerheidsverdragen (Verordening (EG) nr. 883/2004).

• – in Titel III, Hoofdstuk 1 van Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels (Verordening (EG) nr. 883/2004) zijn de relevante prestaties opgenomen.

• – het CAK is op grond van artikel 6.1.2, onder g, van de Wlz juncto artikel 69, tweede lid, van de Zvw belast met de inning van de verdragsbijdrage. Op grond van artikel 39, tweede lid, van de Zvw komen deze bijdragen ten gunste van het Zvf.

Daarnaast is de volgende wet- en regelgeving van toepassing:

• – Artikel 69 Zvw;

• – Regeling zorgverzekering (artikel 6.3.1 t/m 6.3.4);

• – Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen 1999;

• – Besluit van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 3 augustus 2015, houdende de aanwijzing van enige organen ingevolge Verordening (EG) nr. 883/2004;

• – Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 27 oktober 2022, kenmerk 3439287-1035439-Z, houdende wijziging van de Regeling in verband met het vaststellen van de woonlandfactoren voor het jaar 2023 ten behoeve van de gedifferentieerde berekening van de bijdrage voor verdragsgerechtigden;

• – Beleidsregels CAK vergoeden van declaraties naar Nederlands tarief;

• – Handels- en Samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Britannie en Noord-Ierland, anderzijds.

De toepasselijke bilaterale sociale zekerheidsverdragen betreffen:

• – Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek Turkije inzake sociale zekerheid;5

• – Algemeen Verdrag inzake sociale zekerheid tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Koninkrijk Marokko;6

• – Verdrag inzake sociale zekerheid tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Socialistische Federatieve Republiek Joegoslavië (geldt voor Bosnië-Herzegovina, Montenegro en Servië);

• – Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek Tunesië inzake sociale zekerheid;

• – Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek Kaapverdië inzake sociale zekerheid;

• – Verdrag tussen de regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de regering van Macedonië inzake sociale zekerheid.

4.2.10. Verrekening zorglasten met verdragslanden (verbindingsorgaan)

Taak

Het CAK vervult voor Nederland de taak van internationaal verbindingsorgaan op het gebied van de interstatelijke kostenafrekening. Die taak houdt in dat het CAK voor de Europese sociale zekerheidsverordeningen en bilaterale sociale zekerheidsverdragen zorgdraagt voor de wederzijdse verrekening van de zorglasten die het gevolg zijn van de toepassing van de internationale regelingen.

Het CAK belast de door buitenlandse verbindingsorganen ingediende schuldvorderingen van Nederlandse verzekerden, bijvoorbeeld voor spoedeisende zorg tijdens een vakantie, door aan de Nederlandse zorgverzekeraars van betrokkenen. Het CAK registreert deze geldstroom via de balans vanwege het kostenneutrale karakter.

De zorglasten van verdragsgerechtigden komen ten laste van het Zvf. Deze groep bestaat uit personen die in het buitenland wonen, maar ten laste van Nederland in het woonland aanspraak hebben op medische zorg. Het betreft gepensioneerden/uitkeringsgerechtigden (en hun eventuele gezinsleden) en de (achtergebleven) gezinsleden van in Nederland Zvw-verzekeringsplichtigen.

De verrekeningen van de zorglasten met verdragslanden vinden zowel op basis van vaste bedragen als tegen werkelijk gemaakte kosten plaats. Dit is afhankelijk van wat de betreffende internationale regeling daarover bepaalt.

Het kan voorkomen dat goedgekeurde buitenlandse declaraties met betrekking tot verdragsgerechtigden achteraf bezien (deels) moeten worden gecorrigeerd door een wijziging in de verzekeringspositie met terugwerkende kracht. Dit, als gevolg van de correcties met terugwerkende kracht door het buitenlandse verbindingsorgaan. Dit geeft een onzekerheid in de verantwoording waarbij gebruikersverantwoordelijkheid speelt ten aanzien van de juistheid, volledigheid en tijdigheid van de ingediende declaraties. Eventuele retrospectieve wijzigingen dienen naar aard en omvang te worden toegelicht.

Normenkader

Het CAK is op grond van alle onderstaand vermelde artikelen aangewezen als verbindingsorgaan voor Nederland. Dit betreft:

• – titel III, Hoofdstuk 1, van Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels, in de zin van artikel 1, tweede lid, onderdeel b, van Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels;

• – artikel 3 van het Besluit van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 3 augustus 2015, houdende de aanwijzing van enige organen ingevolge Verordening (EG) nr. 883/2004.

Zie paragraaf 4.2.9 Administratie en inning bijdrage verdragsgerechtigden (verzekeringskantoor) voor de toepasselijke bilaterale sociale zekerheidsverdragen.

4.2.11. Verrekeningen verdragslanden via Orgaan van de woonplaats

Taak

Op grond van internationale regelingen hebben buitenlandse verzekerden die in Nederland wonen of werken recht op wettelijke medische zorg. Het Orgaan van de woonplaats (zorgverzekeraar CZ is door het Ministerie van VWS aangewezen als Orgaan van de woonplaats) betaalt aan Nederlandse zorgaanbieders de kosten van zorg van de ten laste van verdragslanden verzekerde personen. Deze kosten brengt het Orgaan van de woonplaats in rekening bij het CAK als internationaal verbindingsorgaan voor Nederland. Het CAK brengt deze lasten op haar beurt in rekening bij de verdragslanden op basis van werkelijk gemaakte kosten of vaste bedragen, afhankelijk wat van toepassing is.

In het geval van werkelijk gemaakte kosten brengt het CAK evenveel in rekening bij de verdragslanden als dat zij aan het Orgaan van de woonplaats betaalt. Er zijn voor het CAK dus geen baten of lasten en de administratie loopt via de balans van het CAK.

In geval er wordt afgerekend op basis van vaste bedragen rekent het CAK af met de verdragslanden op basis van een vast bedrag per verdragsgerechtigde in Nederland. De lasten (te betalen aan het Orgaan van de woonplaats) zijn dan niet gelijk aan de opbrengsten (te ontvangen van de verdragslanden) waardoor een last- of bateverschil resteert dat respectievelijk ten laste of ten gunste van het Zvf komt.

Het CAK en CZ verhouden zich tot elkaar als ketenpartners en hebben in een overeenkomst afspraken met elkaar gemaakt over de publieke taakuitoefening van CZ. Ook betaalt het CAK namens het Ministerie van VWS de beheerskosten van CZ. Volgens de overeenkomst wordt de verantwoording van CZ over de uitvoering door de taak van het Orgaan van de woonplaats voorzien van een controleverklaring van de externe accountant van het Orgaan van de woonplaats inzake de juistheid en volledigheid van de verantwoording en rechtmatigheid van de financiële stromen. Conform onderlinge afspraak wordt dit tijdig opgeleverd aan het CAK, uiterlijk op 31 mei van het jaar volgend op het verantwoordingsjaar.

Het CAK heeft ten aanzien van informatie die afkomstig is van CZ een gebruikersverantwoordelijkheid. Eventuele onzekerheden in de verkregen informatie van CZ dienen naar aard en omvang te worden beschreven en toegelicht in de bestuurlijke verantwoording door het CAK. Tevens treft het CAK waarborgen dat de contractuele bepalingen met CZ worden nageleefd.

Normenkader

• – CZ is voor de toepassing van Titel I, artikel 1 onderdeel r en Titel III, Hoofdstuk 1 van Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels en artikel 123 van de Zvw aangewezen als Orgaan van de woonplaats;

• – in Titel III, Hoofdstuk 1 van Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels zijn de relevante prestaties opgenomen.

• – de grondslag voor de beheerskostenvergoeding is artikel 39, derde lid, onder e, van de Zvw en artikel 2 van het Besluit van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 3 augustus 2015, houdende de aanwijzing van enige organen ingevolge Verordening (EG) nr. 883/2004.

Zie paragraaf 4.2.9 Administratie en inning bijdrage verdragsgerechtigden (verzekeringskantoor) voor de toepasselijke bilaterale verdragen.

4.2.12. Beheerskosten Orgaan van de woonplaats

Taak en grondslag

Zorgverzekeraar CZ ontvangt voor de uitvoering van zijn taak als Orgaan van de woonplaats een vergoeding vanuit het Zvf. Het CAK is belast met de uitvoering van de buitenlandtaak en betaalt deze vergoeding aan CZ als Orgaan van de woonplaats en belast deze door aan het Zorginstituut als fondsbeheerder van het Zvf. De vergoeding vindt plaats op basis van prijs maal hoeveelheid van de zorgkosten van verdragsverzekerden die in Nederland wonen en elders verzekerd zijn. De prijs wordt jaarlijks door het CAK geïndexeerd en de aantallen worden door CZ aangeleverd. De afspraken die het CAK met CZ heeft gemaakt over de publieke taakuitoefening zijn vastgelegd in een overeenkomst. Volgens de overeenkomst wordt de verantwoording over de uitvoering van deze taak van het Orgaan van de woonplaats voorzien van een controleverklaring van hun accountant inzake de juistheid en volledigheid van de verantwoording en rechtmatigheid van de financiële stromen. Conform onderlinge afspraak wordt dit uiterlijk op 31 mei van het jaar volgend op het verantwoordingsjaar opgeleverd aan het CAK.

Het CAK heeft ten aanzien van de juistheid van de door CZ aangeleverde aantallen een gebruikersverantwoordelijkheid. Eventuele onzekerheden in de verkregen informatie van CZ dienen naar aard en omvang te worden beschreven en toegelicht in de bestuurlijke verantwoording door het CAK. Tevens treft het CAK waarborgen dat de contractuele bepalingen met CZ worden nageleefd.

Normenkader

Zie paragraaf 4.2.11 Verrekeningen verdragslanden via Orgaan van de woonplaats.

4.2.13. Verrekening zorglasten verdragslanden via Orgaan van de verblijfplaats

Taak

Op grond van internationale regelingen hebben buitenlandse verzekerden en Nederlandse verdragsgerechtigden die tijdelijk in Nederland verblijven recht op wettelijke medische zorg. De uitvoering hiervan is in handen van het Orgaan van de verblijfplaats. Het Ministerie van VWS heeft zorgverzekeraar Zilveren Kruis aangewezen als Orgaan van de verblijfplaats voor Nederland. Daarnaast is Zilveren Kruis aangewezen als Bevoegd orgaan voor de zorg van Nederlandse verdragsgerechtigden die tijdelijk in Nederland verblijven (zie hiervoor verder paragraaf 4.2.14).

De afspraken die het CAK met Zilveren Kruis heeft gemaakt over de publieke taakuitoefening zijn vastgelegd in een overeenkomst. De verantwoording over de uitvoering van de taak van Orgaan van de verblijfplaats wordt door de externe accountant van Zilveren Kruis gecontroleerd en voorzien van een controleverklaring inzake de juistheid en volledigheid van de verantwoording en rechtmatigheid van de financiële stromen.

Het Orgaan van de verblijfplaats betaalt aan zorginstellingen de kosten van zorg van de ten laste van verdragslanden verzekerde personen. Deze kosten brengt zij in rekening bij het CAK als internationaal verbindingsorgaan voor Nederland. Het CAK brengt deze lasten op haar beurt in rekening bij de verdragslanden.

Zorgaanbieders die zorg hebben verleend aan tijdelijk in Nederland verblijvende buitenlandse verzekerden en Nederlandse verdragsgerechtigden, declareren de kosten bij Zilveren Kruis. De kosten voor buitenlands verzekerden worden via het CAK als verbindingsorgaan in rekening gebracht bij de buitenlandse verbindingsorganen.

Het CAK heeft ten aanzien van informatie die afkomstig is van Zilveren Kruis een gebruikersverantwoordelijkheid. Eventuele onzekerheden in de verkregen informatie van Zilveren Kruis dienen naar aard en omvang te worden beschreven en toegelicht in de bestuurlijke verantwoording door het CAK. Tevens treft het CAK waarborgen dat de contractuele bepalingen met Zilveren Kruis worden nageleefd.

Normenkader

• – Zilveren Kruis is voor de toepassing van artikel 1 onderdeel r en Titel III, Hoofdstuk 1 van Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels en artikel 123 van de Zvw aangewezen als Orgaan van de verblijfplaats.

• – in Titel III, Hoofdstuk 1 van Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels zijn de relevante prestaties opgenomen.

• – de grondslag voor de beheerskostenvergoeding is artikel 39, derde lid, onder e, van de Zvw. Artikel 2 van het Besluit van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 3 augustus 2015, houdende de aanwijzing van enige organen ingevolge Verordening (EG) nr. 883/2004.

Zie paragraaf 4.2.9 Administratie en inning bijdrage verdragsgerechtigden (verzekeringskantoor) voor de toepasselijke bilaterale verdragen.

4.2.14. Verrekening zorglasten via Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden

Taak

Het Ministerie van VWS heeft Zilveren Kruis aangewezen als Bevoegd orgaan voor het verlenen en vergoeden van verstrekkingen tijdens een tijdelijk verblijf in Nederland voor de zorg van Nederlandse verdragsgerechtigden. Verstrekkingen komen ten laste van het Zvf. De afspraken die het CAK met Zilveren Kruis heeft gemaakt over de publieke taakuitoefening zijn vastgelegd in een overeenkomst.

Het CAK heeft ten aanzien van informatie die afkomstig is van Zilveren Kruis een gebruikersverantwoordelijkheid. Eventuele onzekerheden in de verkregen informatie van Zilveren Kruis dienen naar aard en omvang te worden beschreven en toegelicht in de bestuurlijke verantwoording door het CAK. Tevens treft het CAK waarborgen dat de contractuele bepalingen met Zilveren Kruis worden nageleefd en dat een accountant een controleverklaring verstrekt inzake de juistheid en volledigheid van de verantwoording en rechtmatigheid van de financiële stromen.

Normenkader

• – Zilveren Kruis is voor de toepassing van artikel 1 onderdeel q onder iii en Titel III, Hoofdstuk 1 van Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels aangewezen als Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden.

• – in Titel III, Hoofdstuk 1 van Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels zijn de relevante prestaties opgenomen.

• – de grondslag voor de beheerskostenvergoeding is artikel 39, derde lid, onder e van de Zvw. Artikel 1 van het Besluit van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 3 augustus 2015, houdende de aanwijzing van enige organen ingevolge Verordening (EG) nr. 883/2004.

4.2.15. Beheerskosten Orgaan van de verblijfplaats en Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden

Taak

Zorgverzekeraar Zilveren Kruis ontvangt voor de uitvoering van zijn taken als Orgaan van de verblijfplaats en Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden een vergoeding vanuit het Zvf. Het CAK betaalt deze vergoedingen aan Zilveren Kruis en belast deze door aan het Zorginstituut als fondsbeheerder van het Zvf. De afspraken die het CAK met Zilveren Kruis heeft gemaakt over de publieke taakuitoefening, zijn vastgelegd in een overeenkomst.

Het CAK heeft ten aanzien van informatie die afkomstig is van Zilveren Kruis een gebruikersverantwoordelijkheid. Eventuele onzekerheden in de verkregen informatie van Zilveren Kruis dienen naar aard en omvang te worden beschreven en toegelicht in de bestuurlijke verantwoording door het CAK. Tevens treft het CAK waarborgen dat de contractuele bepalingen met Zilveren Kruis worden nageleefd en dat een accountant een controleverklaring verstrekt inzake de juistheid en volledigheid van de verantwoording en rechtmatigheid van de financiële stromen.

Normenkader

Zie paragraaf 4.2.13 Verrekening zorglasten verdragslanden via Orgaan van de verblijfplaats en paragraaf 4.2.14 Verrekening zorglasten Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf Nederlandse verdragsgerechtigden.

4.2.16. Vorderingen op zorgverzekeraars inzake verdragen

Taak

Het CAK is belast met het vorderen van gelden op zorgverzekeraars inzake de kosten die voor Nederlandse verzekerden zijn gemaakt op grond van verdragen. De kosten die het CAK bij de zorgverzekeraars in rekening brengt zijn gelijk aan de kosten die Nederlandse verzekerden hebben gemaakt op grond van verdragen. Er zijn voor het CAK dus geen baten of lasten en de administratie loopt over de balans van het CAK.

Normenkader

Het CAK is door haar taak als verbindingsorgaan (zie paragraaf 4.2.10 Verrekeningen zorglasten met verdragslanden (verbindingsorgaan)) onder meer belast met het vorderen van gelden op zorgverzekeraars inzake bilaterale sociale zekerheidsverdragen. Regels hierover zijn te vinden in Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels (artikel 35 en 41) en Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels (artikel 66, tweede lid, en artikel 67). Artikel 3 van het Besluit van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 3 augustus 2015 houdende de aanwijzing van enige organen ingevolge Verordening (EG) nr. 883/2004.

Zie paragraaf 4.2.9 Administratie en inning bijdrage verdragsgerechtigden voor de toepasselijke bilaterale sociale zekerheidsverdragen.

4.2.17. Beheerskosten medefinanciering sociaal attachés

Taak

Het CAK financiert op grond van een overeenkomst met de SVB de Bureaus voor Sociale Zaken (de sociaal attachés) mee. De sociaal attachés waar het CAK gebruik van maakt, zijn gevestigd in Marokko, Turkije en Spanje. De attachés zijn in dienst van de SVB en voeren in opdracht van Nederlandse uitvoeringsinstellingen diensten uit op het terrein van de sociale zekerheid. Zij geven lokaal informatie over de Nederlandse sociale verzekeringen, waaronder de Zvw, en treden daarmee voor het CAK op als lokaal aanspreekpunt voor wat betreft de verdragsgerechtigden die in deze landen wonen of (tijdelijk) verblijven.

De SVB krijgt hiervoor een vergoeding uit het Zvf. Afhankelijk van de activiteiten die de sociaal attachés uitvoeren voor het CAK wordt het bedrag van de beheerskosten vastgesteld en doorberekend aan het Zvf. De SVB dient hiervoor facturen in bij het CAK.

De verantwoording voor deze geldstroom bestaat uit ingediende facturen (op basis van een kostenopgave bijlage) door de SVB, waarop de SVB het factuurbedrag naar rato factureert aan de verschillende Nederlandse uitvoeringsinstellingen, waaronder het CAK, voor wat betreft de activiteiten (aantallen geleverde prestaties) die de sociaal attachés voor de betreffende uitvoeringsorganisatie hebben verricht. Op de betrouwbaarheid van de inhoud van de ingediende facturen door de SVB geldt een gebruikersverantwoordelijkheid voor het CAK. Eventuele onzekerheden in de verkregen informatie van de SVB dienen naar aard en omvang te worden beschreven en toegelicht in de bestuurlijke verantwoording door het CAK.

De daartoe gemandateerde functionarissen van het CAK beoordelen de ingediende facturen van de SVB zichtbaar op juistheid (voor zover mogelijk) conform de contractuele bepalingen tussen de SVB en het CAK en beslissen over de acceptatie en betaling daarvan ten laste van het Zvf.

Normenkader

De SVB ontvangt een vergoeding voor de activiteiten die sociaal attachés voor het CAK verrichten op basis van de Zvw (artikel 39, derde lid, onder e. Dit betreffen activiteiten in het kader van de taken voortvloeiend uit artikel 69, eerste lid).

4.2.18. Vrijwillige overeenkomst zorgkostendekking (VOZD)

Op 4 juni 2015 heeft het Europese Hof van Justitie (HvJ EU) uitspraak gedaan in de zaak Fischer-Lintjens. De uitspraak ziet toe op de toepassing van de aanwijsregels van Verordening (EEG) nr. 1408/71, de rechtsvoorganger van Verordening (EG) nr. 883/2004, met betrekking tot de ziektekostendekking voor gepensioneerden. Nederland werd in die casus, door de toekenning met terugwerkende kracht van een wettelijk pensioen, bevoegd om op te komen voor de ziektekosten met ingang van de ingangsdatum van het pensioen. Er ontstond echter een hiaat in de ziektekostendekking voor betrokkene, doordat de Zvw het sluiten van een zorgverzekering met terugwerkende kracht beperkt. Een zorgverzekering kan immers hooguit vier maanden terugwerken tot het moment waarop de verzekeringsplicht ontstond. Het HvJ EU oordeelde dat dit hiaat in de ziektekostendekking in strijd is met het Europese recht. De uitspraak is van toepassing op alle gevallen waarin iemand met toepassing van de aanwijsregels met terugwerkende kracht onder de Nederlandse socialezekerheidswetgeving valt.

Vooruitlopend op een wettelijke regeling heeft de voorzitter van de Raad van Bestuur van het CAK een volmacht (opdrachtbrief van het Ministerie van VWS met kenmerk 1236218-168051-Z van 16 november 2017, Besluit volmacht CAK Zorgkostendekking retroactief internationaal van 16 november 2017) van de Minister van VWS gekregen om in gevallen als deze namens de Staat vaststellingsovereenkomsten te sluiten met betrokken personen, de zogenaamde Vrijwillige overeenkomst zorgkostendekking (VOZD). De burger beslist zelf of hij een overeenkomst sluit. De vergoede zorgkosten worden gedekt vanuit het Zvf, de geïnde bijdrage komt ten gunste van het Zvf (artikel 39 van de Zorgverzekeringswet).

De VWS Verzamelwet 2023, waarvan de wettelijke VOZD-regeling onderdeel uitmaakt, is vooralsnog niet controversieel verklaard en is in behandeling bij de Tweede Kamer. Door de aankomende Tweede Kamerverkiezingen is inwerkingtreding per 1 januari 2024 niet meer mogelijk. Een nieuwe datum van inwerkingtreding is op dit moment nog niet bekend. Tot het moment van de inwerkingtreding van deze regeling zijn de uit de VOZD regeling voortvloeiende baten en lasten en activa en passiva rechtmatig indien deze voldoen aan de volmacht zoals verstrekt door het Ministerie van VWS.

Bijlage 1. Toelichtingen en waarderingsgrondslagen

Algemeen

Algemeen

Voor zover niet anders vermeld worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De bestuurlijke verantwoording burgerregelingen is opgesteld in euro’s. De bestuurlijke verantwoording burgerregeling is met toepassing van het baten- en lastenstelsel opgesteld, met uitzondering van de financiële stroom ‘Onverzekerbare vreemdelingen’ en de ‘Overgangsregeling Missionarissen’. Bij deze financiële stroom worden de grondslagen volgens het kasstelsel gehanteerd. De bestuurlijke verantwoording burgerregelingen is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Indien hier geen specifieke grondslagen worden genoemd, dient Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek gevolgd te worden.

Vergelijking voorgaand jaar

De gehanteerde grondslagen zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar.

Gebruikersverantwoordelijkheid

Het CAK is bij de uitvoering van verschillende regelingen afhankelijk van gegevensaanleveringen door derden. Voor de financiële stromen van deze partijen geldt voor het CAK een gebruikersverantwoordelijkheid. In het geval dat er sprake is van een gebruikersverantwoordelijkheid en wanneer er sprake is van een (geïmporteerde) onzekerheid, wordt dit toegelicht in de financiële overzichten van de baten en lasten en activa en passiva van de financiële stromen bij de betreffende regeling met uiteenzetting van de geconstateerde onzekerheden.

Gebruik van schattingen

Bij de toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de financiële overzichten vormt de Raad van Bestuur van het CAK zich verschillende oordelen en schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de financiële overzichten opgenomen bedragen. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. Indien de schattingen voor het geven van inzicht voor de gebruikers van de financiële overzichten noodzakelijk zijn, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen in de toelichting bij de betreffende financiële stroom of balanspost.

Grondslagen voor waardering van activa en passiva

Vorderingen

De in het overzicht opgenomen vorderingen betreffen vorderingen op derden. Een voorziening voor verwachte oninbaarheid, gebaseerd op een beoordeling per balansdatum, is in mindering gebracht. De veronderstellingen die van invloed zijn op het bepalen van de (omvang van de) voorziening per regeling worden per jaar door de Raad van Bestuur van het CAK beoordeeld en vastgesteld. Het risico voor oninbaarheid is voor rekening van het betreffende fonds.

Financiële verplichtingen

De in het overzicht opgenomen verplichtingen betreffen schulden aan derden.

Specificaties rekening-courant Zorginstituut

In de toelichtingen bij de financiële overzichten van de activa en passiva dienen specificaties van het verloop van de rekening-courant met het Zorginstituut van de verschillende burgerregelingen te worden opgenomen. Hiervoor is een format zoals afgestemd met het Zorginstituut opgenomen in bijlage 2.

Overgangsregeling Missionarissen

Voor de verwerking van de financiële stromen en activa en passiva wordt het kasstelsel gehanteerd. In de toelichting wordt een uiteenzetting van de afloop van de balanspositie per 31 mei van het volgende boekjaar opgenomen.

Liquide middelen

De liquide middelen betreffen bankrekeningen met de rekening-couranten met het Ministerie van Financiën, het Zorginstituut en bij de onverzekerbare vreemdelingenregeling het Ministerie van VWS.

Bij de bestuurlijke verantwoording burgerregelingen is sprake van schatkistbankieren. Het schatkistbankieren is gebaseerd op het principe van zero-balancing. Zero-balancing betekent dat het saldo op een bankrekening aan het einde van de dag wordt afgeroomd of juist aangevuld tot nul.

De liquide middelen in het kader van de uitvoeringstaken maken integraal deel uit van het Zvf of het Fonds langdurige zorg (Flz) en worden integraal verantwoord in het betreffende fondsverslag, uitgebracht door het Zorginstituut. De zorglasten voor onverzekerbare vreemdelingen komen niet ten laste van het Zvf. De liquide middelen ten aanzien van de onverzekerbare vreemdelingen verantwoordt het CAK in de rekening-courant met het Ministerie van VWS.

De eventuele beschikbare middelen per eind van het jaar staan niet vrij ter beschikking van het CAK.

Grondslagen voor de bepaling van baten en lasten

Baten worden in de rekening van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting heeft plaatsgevonden of de wettelijke taak is uitgevoerd, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting heeft plaatsgevonden of de wettelijke taak is uitgevoerd, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Interestbaten en -lasten

Indien in het kader van een uitvoeringstaak sprake is van interestbaten en/of -lasten aan derden worden deze apart vermeld. Deze interestbaten en -lasten worden verantwoord in het jaar waarop de interestbaten of -lasten betrekking hebben.

Bijlage 2. Inrichtingsvoorschriften financiële overzichten

Bij het opstellen van de financiële overzichten moet gebruik gemaakt worden van onderstaande modellen. Het CAK is de ruimte gelaten om daar waar het nodig is van toepassing zijnde aanvullende regels in de modellen toe te voegen.

1. Onverzekerbare vreemdelingenregeling

Uitgaven

Uitgaven onverzekerbare vreemdelingen (x €, 2 decimalen)	Jaar T	Jaar T–1
Eerstelijns zorgverleners
Farmacie
Hulpmiddelen
Ambulancevervoer
Huisartsenzorg
Verloskundige zorg
Kraamzorg
Tandheelkundige zorg
Paramedische zorg
Subtotaal eerstelijns zorgverleners
Ziekenhuizen
Wlz/AWBZ-instellingen
GGZ
Wijkverpleging
Overige uitgaven
Subtotaal ziekenhuizen
Totale uitgaven onverzekerbare vreemdelingen

Activa en passiva

Rekening-courant met het Ministerie van VWS inzake onverzekerbare vreemdelingen (x €, 2 decimalen)	Jaar T	Jaar T–1
Balans per 1 januari
Uitgaven
Ontvangen budget
Balans per 31 december

2. Gemoedsbezwaardenregeling

Verloopoverzicht (inclusief baten en lasten)

Verloopoverzicht gemoedsbezwaarden (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Saldo rekeningen gemoedsbezwaarden per 1 januari
Ingehouden bijdragevervangende belasting (baten)
Verleende vergoedingen voor zorglasten (lasten)
Saldo rekeningen gemoedsbezwaarden voor resultaatbestemming

Saldo rekening gemoedsbezwaarden per 31 december (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Resultaatbestemming
Toevoeging ten gunste van het Zvf
Toevoeging aan rekening gemoedsbezwaarden (B)
Totaal resultaatbestemming

3. Onverzekerdenregeling

Baten en lasten

Baten en lasten onverzekerdenregeling (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Baten
Boetes opgelegd aan onverzekerden
Premies opgelegd aan ambtshalve verzekerden
Totale baten
Lasten
Te betalen premies aan zorgverzekeraars
Afdracht bestuurlijke boetes (aan het Ministerie van VWS)
Mutatie voorziening oninbaar
Totale lasten
Saldo baten en lasten

Activa en passiva

Onverzekerdenregeling (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Activa
Totale waarde vorderingen onverzekerden op 1 januari
Te ontvangen boetes en premies onverzekerden
Ontvangen boetes onverzekerden
Ontvangen premies onverzekerden
Afboekingen
Overige mutaties
Totaal waarde vorderingen onverzekerden per 31 december
Passiva
Verplichtingen per 1 januari
Te betalen afdracht boetes aan Zvf
Te betalen premies aan zorgverzekeraars
Betaalde premies aan zorgverzekeraars
Betaalde afdracht Zvf
Overige betalingen
Totale waarde verplichtingen onverzekerden per 31 december

Voorziening oninbaar onverzekerden

Toelichting balans (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Stand per 1 januari
Dotatie
Vrijval
Afboeking
Stand per 31 december

4. Wanbetalersregeling

Baten en lasten

Baten en lasten wanbetalersregeling (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Baten
Bestuursrechtelijke premies wanbetalers
Totale baten
Lasten
Afdracht wettelijke premieopslag
Mutatie voorziening oninbaar
Totale lasten
Saldo baten en lasten

Activa en passiva

Wanbetalersregeling x € 1.000	Jaar T	Jaar T–1
Activa
Totale waarde vorderingen wanbetalers per 1 januari
Bestuursrechtelijke premies wanbetalers
Ontvangen bestuursrechtelijke premies
Afboekingen
Overige mutaties
Totale waarde vorderingen per 31 december
Passiva
Verplichtingen per 1 januari
Afdracht wettelijke premieopslag
Betaalde wettelijke premieopslag
Overige betalingen
Totaal waarde verplichtingen wanbetalers per 31 december

Voorziening oninbaar wanbetalersregeling

Toelichting balans (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Stand per 1 januari
Dotatie
Vrijval
Afboeking
Stand per 31 december

5. Verstrekking compensatiebijdrage aan zorgverzekeraars voor het verzekerd houden van wanbetalers

Verloopoverzicht (inclusief baten en lasten)

Verloopoverzicht verstrekking compensatiebijdrage aan zorgverzekeraars voor het verzekerd houden van wanbetalers x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Vorderingen of verplichtingen per 1 januari
Te betalen compensatie wanbetalers aan zorgverzekeraars
Betaalde compensatie wanbetalers aan zorgverzekeraars
Nog te vorderen of nog te betalen compensatie wanbetalers aan zorgverzekeraars per 31 december

6. Overgangsregeling Missionarissen

Baten en lasten

Toelichting op baten en lasten (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Bijdragen missionarissen
Zorglasten missionarissen

Activa en passiva

Nog te betalen zorglasten missionarissen (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Stand per 1 januari
Mutatie schuld
Geïnd
Stand per 31 december

7. Overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland

Lasten

Lasten overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Totaal doorberekend door Zilveren Kruis

8. Beheerskosten overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland

Lasten

Beheerskosten overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Doorberekend door Zilveren Kruis aan beheerskosten
Totaal doorberekend door internationale verdragspartners

9. Administratie en inning bijdrage verdragsgerechtigden (verzekeringskantoor)

Baten en lasten

Bijdragen verdragsgerechtigden (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Baten
Opgelegd
Correctie voorgaande jaren
Totale baten
Lasten
Heffingsrente niet ingezetenen
Voorziening oninbaar
Totale lasten
Saldo baten en lasten

Activa en passiva

Vorderingen bijdragen verdragsgerechtigden (x € 1.000)	Jaar T
Stand per 1 januari
Te innen
Geïnd
Afgeboekt
Totale waarde vorderingen
Voorziening oninbaar
Waarde vorderingen per 31 december

Voorziening oninbaar

Voorziening oninbaar bijdrage verdragsgerechtigden (€ x 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Stand per 1 januari
Dotatie
Vrijval
Afboeking
Stand per 31 december

10. Verrekeningen zorglasten met verdragslanden (verbindingsorgaan)

Baten en lasten

Doorberekend aan internationale verdragspartners (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Baten
Zorgverzekeringsfonds
Fonds langdurige zorg
Totaal baten internationale verdragspartners
Lasten
Doorberekend over uitvoeringsjaar
Correctie voorgaande jaren
Totale lasten internationale verdragspartners

Activa

Vorderingen op internationale verdragspartners (x € 1.000)	Zvf	Flz	AFBZ	Totaal
Saldo per 1 januari boekjaar T
Doorberekend aan internationale verdragspartners
Per saldo te ontvangen
Ontvangen van internationale verdragspartners
Saldo per 31 december boekjaar T
Saldo per 1 januari boekjaar T–1
Doorberekend aan internationale verdragspartners
Per saldo te ontvangen
Ontvangen van internationale verdragspartners
Saldo per 31 december boekjaar T–1

Passiva

Verplichtingen aan internationale verdragspartners (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Saldo per 1 januari
Doorberekend door internationale verdragspartners
Per saldo te betalen
Betaald aan internationale verdragspartners
Verplichtingen per 31 december

11. Verrekening zorglasten verdragslanden via Orgaan van de woonplaats

Baten en lasten

Verrekening zorglasten verdragslanden via Orgaan van de woonplaats (€ x 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Via Orgaan van de woonplaats
Totaal doorberekend via Orgaan van de woonplaats (baten/lasten)

Activa en passiva

Vorderingen/verplichtingen inzake verdragslasten (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Saldo per 1 januari
Mutatie vorderingen/verplichtingen
Betaald
Saldo per 31 december

12. Beheerskosten Orgaan van de woonplaats

Baten en lasten

Toelichting op baten en lasten beheerskosten (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Beheerskosten van het Organen van de woonplaats (lasten)
Totale lasten beheerskosten Orgaan van de woonplaats

Activa en passiva

Verschuldigde beheerskosten aan Orgaan van de woonplaats (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Saldo per 1 januari
Mutatie schuld
Geïnd
Saldo per 31 december

13. Verrekeningen verdragslanden via Orgaan van de verblijfplaats

Baten en lasten

Doorberekend aan internationale verdragspartners (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Via Orgaan van de verblijfplaats
Totaal doorberekend aan internationale verdragspartners (baten/lasten)

Activa en passiva

Vorderingen/verplichtingen inzake verdragslanden en verdragsgerechtigden aan Orgaan van de verblijfplaats (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Saldo per 1 januari
Mutatie vorderingen/verplichtingen
Betaald
Saldo per 31 december

14. Verrekeningen zorglasten via Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden

Baten en lasten

Bevoegd Orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Baten/lasten

Activa en passiva

Vorderingen/verplichtingen inzake Zilveren Kruis als bevoegd Orgaan tijdelijk verblijf Nederlands verzekerden (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Saldo per 1 januari
Mutatie vorderingen/verplichtingen
Betaald
Saldo per 31 december

15. Beheerskosten Orgaan van de verblijfplaats en Bevoegd orgaan voor tijdelijk verblijf van Nederlandse verdragsgerechtigden

Baten en lasten

Toelichting op baten en lasten beheerskosten (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Beheerskosten Orgaan van de verblijfplaats (lasten)
Beheerskosten Bevoegd orgaan tijdelijk verblijf Nederlandse verdragsgerechtigden (lasten)
Totale lasten beheerskosten Orgaan van de verblijfplaats

Activa en passiva

Schuld inzake Orgaan van de verblijfplaats en bevoegd Orgaan tijdelijk verblijf Nederlands verzekerden	1 januari jaar T	Mutatie schuld	Betaald	31 december Jaar T
Verschuldigde beheerskosten aan Orgaan van de verblijfplaats (x € 1.000)
Verschuldigde beheerskosten inzake Bevoegd orgaan van tijdelijk verblijf Nederlands verdragsgerechtigden (x € 1.000)
Schuld inzake Orgaan van de verblijfplaats en bevoegd Orgaan tijdelijk verblijf Nederlands verzekerden	1 januari Jaar T–1	Mutatie schuld	Betaald	31 december Jaar T–1
Verschuldigde beheerskosten aan Orgaan van de verblijfplaats (x € 1.000)
Verschuldigde beheerskosten inzake Bevoegd orgaan van tijdelijk verblijf Nederlands verdragsgerechtigden (x € 1.000)

16. Vorderingen op zorgverzekeraars inzake verdragen

Activa

Vorderingen op zorgverzekeraars inzake verdragen (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Saldo per 1 januari 2022
Te verrekenen met de zorgverzekeraars
Per saldo te ontvangen
Ontvangen van zorgverzekeraars
Saldo per 31 december 2022

17. Beheerskosten medefinanciering sociaal attachés

Baten en lasten

Toelichting op baten en lasten Zvf (x € 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Beheerskosten sociaal attachés
Totaal beheerskosten sociaal attachés

Activa en passiva:

Overzicht van activa en passiva x € 1.000	1 januari jaar T	Mutatie schuld	Betaald	31 december jaar T
Verschuldigde beheerskosten sociaal attachés

18. Vrijwillige overeenkomst zorgkostendekking (VOZD)

Baten

Aan betrokkenen in rekening gebrachte premie (€ x 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Aan betrokkenen in rekening gebrachte premie

Lasten

Door betrokkenen in rekening gebrachte zorgkosten (€ x 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Door betrokkenen in rekening gebrachte zorgkosten

Activa en passiva

Vorderingen (€ x 1.000)	Jaar T	Jaar T–1
Saldo per 1 januari
Aan betrokkenen in rekening gebrachte zorgpremie
Per saldo te ontvangen zorgpremie
Ontvangen zorgpremie van betrokkenen
Vorderingen nog te ontvangen zorgpremie per 31 december
Verplichtingen (€ x 1.000)
Saldo per 1 januari
Door betrokkenen in rekening gebrachte zorgkosten
Per saldo te betalen zorgkosten
Betaalde zorgkosten aan betrokkenen
Verplichtingen nog te betalen zorgkosten per 31 december

Opbouw saldo Rekening-courant met Zorginstituut

Rekening-courant Zorginstituut (€ x 1.000)	Jaar T	Voorschot/ afdracht	Resultaat	Overig	Jaar T–1
RC verdragslanden (totaal)
RC bijdragen verdragsgerechtigden
RC gemoedsbezwaarden
RC wanbetalers (incl. compensatie zorgverzekeraars)
RC Onverzekerden
RC Missionarissenregeling
RC Overgangsregeling AWBZ-zorg buitenland
RC Beheerskosten medefinanciering sociaal attachés
RC Vrijwillige overeenkomst zorgkostendekking (VOZD)
Totaal

1. De huidige VOZD-regeling wordt door het CAK op basis van een volmacht uitgevoerd. Deze regeling wordt vervangen door de wettelijke VOZD-regeling. Een exacte ingangsdatum is nog niet bekend. ^ [1]
2. Conform artikel 6.2.6 van de Wlz en artikel 27 van de Wmg. ^ [2]
3. Met uitzondering van gevallen waarbij een procedurele rechtmatigheid wel gekoppeld kan worden aan een specifieke stroom en derhalve (direct) leidt tot een financiële onrechtmatigheid. ^ [3]
4. Op basis van artikel 18f lid 6 van de Zvw en artikel 5 lid 3 van de Beleidsregels CAK inning bestuursrechtelijke premie Zorgverzekeringswet 2018. ^ [4]
5. Het verdrag met Turkije regelt het recht op zorg van gepensioneerden in Turkije. Voorwaarde is dat gepensioneerden volgens het Nederlandse recht een aanspraak op verstrekkingen hebben. In de huidige situatie wordt aan deze voorwaarde niet voldaan, Omdat gepensioneerden niet in Nederland wonen of werken. Sinds 2006 ontbreekt daarmee de formele basis voor het recht op vergoeding van zorg en medische kosten. Een concreet voorstel tot wijziging van het Turks-Nederlandse verdrag ligt al sinds het jaar 2000 op tafel. Dit voorstel maakt vergoeding van zorg en medische kosten voor gepensioneerden in Turkije mogelijk. De betreffende wijziging is onderdeel van een breder pakket van sociale zekerheden dat dient te worden aangepast. Het CAK kan dit knelpunt niet zelfstandig oplossen en is hierbij afhankelijk van de ministeries van VWS en SZW. Het CAK handelt in deze situatie, in opdracht van het Ministerie van VWS en vooruitlopend op de inwerkingtreding van deze verdragswijziging, al wel in de geest van deze wijziging. Het Ministerie van VWS heeft aangegeven zich binnen haar mogelijkheden in te spannen om de verdragswijziging in werking te laten treden. ^ [5]
6. In het verdrag met Marokko is opgenomen dat het recht op vergoeding van zorg en medische kosten alleen geldt voor personen die verzekerd (of meeverzekerd) zijn op grond van de (niet meer bestaande) Ziekenfondswet. Hierdoor ontbreekt eveneens sinds 2006 de formele basis voor vergoeding van zorg en medische kosten. Het Ministerie van VWS is sinds 2007 bezig om de bepaling in het verdrag aan te passen. Ook hier is waarschijnlijk geen spoedig resultaat te verwachten. Het CAK kan dit knelpunt niet zelf oplossen. ^ [6]