Doelmatigheid en doeltreffendheid
[Regeling vervallen per 01-04-2013]
De NMa streeft er naar om de beperkte onderzoekscapaciteit waarover zij beschikt daar
in te zetten waar haar onderzoeks- en handhavingsbevoegdheden (het meest) nodig zijn
om een einde te maken aan een overtreding en/of de nadelige gevolgen daarvan.
Voor het antwoord op de vraag of een onderzoek van de NMa naar een mogelijke overtredingdoelmatig is, verkent de NMa ten eerste of zij de meest aangewezen (overheids)instantie is
om op te treden. Het kan bijvoorbeeld doelmatiger zijn om het signaal of de klacht,
gelet op de aard daarvan, te laten onderzoeken door een andere toezichthouder of door
de mededingingsautoriteit van een andere lidstaat. Bij toetsing aan de doelmatigheid
van haar optreden, hecht de NMa voorts belang aan de mogelijkheden van de klager om
buiten de NMa om een einde te maken aan de gedraging waarover deze klaagt. Daarbij
houdt de NMa ook rekening met de hoedanigheid van de klager. In bepaalde gevallen
kan de civiele rechter de meer aangewezen instantie zijn. Dat kan meer in het bijzonder
het geval zijn als reeds een geding bij de civiele rechter aanhangig is.
Ten tweede maakt de NMa een inschatting van de middelen die nodig zijn om een overtreding
vast te stellen en het vervolgens gewenste effect te bereiken – beëindiging van de
overtreding en beëindiging of ongedaanmaking van de nadelige gevolgen daarvan. Naarmate
daarvoor verhoudingsgewijs meer middelen nodig zijn, zal het optreden van de NMa doorgaans
minder doelmatig zijn.
Bij signalen of klachten over de overtreding van sectorspecifieke regelgeving voor
de energie- en vervoermarkten beoordeelt de NMa de doelmatigheid van een onderzoek
om een overtreding vast te stellen ten slotte mede in het licht van de vraag of er
sprake is van een geschil dat de NMa via een geschillenprocedure kan beslechten. Als
vuistregel hanteert de NMa dat in het geval reeds een geschil bij haar aanhangig is,
onderzoek van de NMa naar aanleiding van een signaal of klacht niet doelmatig is.
Is geen geschil aanhangig, maar heeft een klacht betrekking op een kwestie die de
NMa als geschil geschikter zou kunnen behandelen, dan zal de NMa ook dat gegeven meewegen
bij de vraag of onderzoek naar de klacht doelmatig is.
Voor het antwoord op de vraag of een onderzoek van de NMa naar een mogelijke overtreding
doeltreffend is, verkent de NMa onder andere of het waarschijnlijk is dat de NMa na uitgebreid
onderzoek een overtreding kan vaststellen. Daarbij houdt de NMa rekening met de controle
die de bestuursrechter uitoefent en de eisen die daarbij worden gesteld aan het handhavend
optreden door de NMa. Indien op basis van onderzoek een overtreding zou kunnen worden
vastgesteld, beoordeelt de NMa op welke wijze die mogelijke overtreding en de nadelige
gevolgen daarvan definitief zouden kunnen worden beëindigd. Bij deze beoordeling kan
de NMa ook betrekken of van haar interventie mogelijk een precedentwerking uitgaat
waardoor vergelijkbare overtredingen zullen worden beëindigd of voorkomen en daarmee
het voor de markt of de consument gewenste effect wordt bereikt.