Bijlage bij het Besluit vaststelling beleidskader subsidiëring farmaceutische ANZ-dienstverlening
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
Inhoud:
1. Inleiding
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
In 2008 werd voor apotheken een gedifferentieerd tarief geïntroduceerd voor spoedrecepten
die ’s avonds, ’s nachts of op zondag (ANZ) werden aangeboden. Apothekers mochten
een hoger bedrag in rekening brengen dan tijdens reguliere tijden, de NZA bepaalde
maximale tarieven. In de afgelopen jaren bleek deze systematiek, van landelijk gehanteerde
toeslagen bovenop het normale tarief, voor veel dienstapotheken onvoldoende te zijn
om de exploitatie rond te krijgen.
Vanaf januari 2014 is een nieuwe financieringsstructuur afgesproken, waarbij verzekeraars
farmaceutische ANZ-zorg gezamenlijk inkopen op basis van een representatiemodel op
non-concurrentiële basis. Aan de hand van een transparante begroting stelt de lokaal
dominante zorgverzekeraar samen met één andere zorgverzekeraar een terhandstellingtarief
per dienstapotheek vast, dat vervolgens door alle zorgverzekeraars wordt gehanteerd.
De tarieven voor ANZ-zorg zijn vrij. Omdat de vraag naar het aantal spoedrecepten
en de exploitatiekosten per dienstapotheek sterk verschillen, levert dit uiteenlopende
tarieven op. Doordat deze zorg onder het verplicht eigen risico van verzekerde valt,
heeft de hoogte van de tarieven geleid tot commotie bij patiënten.
Om hoge eigen betalingen voor farmaceutische ANZ-zorg te voorkomen stelde de Minister
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor 2016 en 2017 een subsidie ter beschikking
aan apothekers met een tarief voor terhandstelling in geval van ANZ-dienstverlening
boven de € 45, om zodoende de mogelijkheid te bieden aan dienstapotheken om de in
rekening te brengen tarieven van deze zorg te verlagen. Omdat voor een aantal apotheken
met hoge tarieven nog geen oplossing is gevonden of pas medio 2018 wordt gevonden,
is besloten deze regeling met een jaar te verlengen, voor het jaar 2018.
Op de subsidieverstrekkingen op grond van dit beleidskader is de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS van toepassing.
2. Centrale begrippen
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
Voor de toepassing van dit beleidskader worden de volgende begrippen gehanteerd:
-
Extramurale farmaceutische zorg: het verstrekken van een product (geneesmiddelen of hulpmiddelen) en de bijbehorende
zorgverlening (verstrekken van advies of begeleiding) ten behoeve van een verantwoord
gebruik van het product.
-
Farmaceutische Avond-, Nacht- en Zondag dienstverlening (ANZ-dienstverlening): extramurale farmaceutische zorg die in de avonden, nachten en op zondag wordt verleend,
indien de zorgvraag binnen onderstaande tijden binnenkomt en de zorgaanbieder de farmaceutische
zorgverlening ook binnen deze tijden start:
-
− tussen 18.00 uur en 08.00 uur van de opvolgende dag, of
-
− tussen 08.00 uur en 18.00 uur op een zondag, of
-
− tussen 08.00 uur en 18.00 uur op Nieuwjaarsdag, Tweede Paasdag, Koningsdag, Hemelvaartsdag,
Bevrijdingsdag in elk lustrumjaar (2020, etc.), Tweede Pinksterdag, beide kerstdagen.
Deze zorg wordt verleend door ANZ-gecontracteerde apotheken waaronder reguliere openbare
apotheken en apotheekhoudende huisartsen.
Indien de zaterdagen worden meegeteld in de ANZ-dienstverlening wordt gesproken over
ANW-dienstverlening (farmaceutische Avond-, Nacht- en Weekend dienstverlening).
Flat fee tarief: er bestaan apotheken die op zaterdag open zijn en éénzelfde tarief voor ANZ-zorg en
zaterdagzorg hanteren. De terhandstellingen verstrekt op zaterdag worden meegerekend
in de begroting van de ANZ-uren. Dit zijn zogenaamde flat fee tarieven.
Tarieven terhandstelling:
Onder terhandstelling van een geneesmiddel wordt verstaan: het rechtstreeks aan de
patiënt dan wel diens verzorger verstrekken of doen bezorgen van een geneesmiddel
dat uitsluitend op recept ter hand mag worden gesteld, aan de patiënt voor wie het
geneesmiddel is bestemd, dan wel aan beroepsbeoefenaren als bedoeld in artikel 36, veertiende lid, onder a tot en met d, van de Wet op de beroepen in de
individuele gezondheidszorg.
Op basis van de kosten voor de dienstverlening die de apotheek levert voor het bereiden
en/of leveren van één geneesmiddel worden tarieven voor de terhandstelling berekend.
De tarieven van een terhandstelling vallen onder het verplicht eigen risico van de
verzekerde.
Bij de berekening van de tarieven wordt in dit beleidskader uitgegaan van de tarieven
inclusief BTW.
3. Doel
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
Via dit beleidskader wil het Ministerie van VWS bijdragen aan het tegengaan van grote
verschillen in de tarieven voor farmaceutische ANZ-dienstverlening en bereiken dat
deze zorg voor alle patiënten binnen aanvaardbare financiële grenzen ter beschikking
staat.
4. Activiteiten
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
De volgende apotheken komen in aanmerking voor een subsidie:
-
− Alle apotheken met een tarief boven de € 45,– per terhandstelling voor ANZ-dienstverlening
-
− Alle apotheken met een tarief boven de € 45,– per terhandstelling voor ANW-dienstverlening,
waarbij een flat fee tarief wordt gehanteerd doordat de terhandstellingen van de dienstverlening
op zaterdag meegerekend worden in de begroting.
De volgende activiteiten van de apotheek komen in aanmerking voor een subsidie:
De praktijkkosten van een apotheek die gedurende ANZ-uren gemaakt worden (bijvoorbeeld
personeelskosten, kosten van waarneming, huisvestingskosten, afschrijvingen, ICT kosten,
auto en bezorgkosten).
Hierbij wordt uitgegaan van de gebruikelijke afschrijftermijnen in het economische
verkeer en worden praktijkkosten vergeleken met kosten in voorgaande jaren.
5. Subsidie
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
Voor het jaar 2018 wordt, een tarief van maximaal € 45,– per terhandstelling voor
ANZ-dienstverlening acceptabel geacht (€ 42,45 excl. BTW).
Indien de tarieven voor de terhandstelling hoger zijn dan € 45,– komt het verschil
in aanmerking voor verlening van subsidie (gestelde tarief min € 45,–).
De subsidie is te beschouwen als een projectsubsidie en voorts als een subsidie als
bedoeld in artikel 1.5, onder a, onder 1°, of artikel 1.5, onder c, onder 2°, of artikel 1.5,
onder d, van de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS, met dien verstande dat het subsidiabele bedrag wordt bepaald op basis van het aantal
verwachte ter handstellingen en het op grond daarvan berekende tarief.
Het bedrag van de subsidieverlening kan ambtshalve worden bijgesteld aan de hand van
de daadwerkelijke tarieven zoals die in de loop van 2018 bekend zullen zijn.
6. Voorwaarden en verplichtingen
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
Om in aanmerking te komen voor een subsidie moet – naast hetgeen daarover is opgenomen
in de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS – aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
-
• Zonder subsidie van het Ministerie van VWS zou het tarief uitkomen op meer dan € 45,–
(incl. BTW).
-
• Apotheken dienen een begrotingsaanvraag in te dienen voor verwacht tarief en volume
voor 2018. Het tarief dat de apotheek in de begroting voor 2018 opvoert wijkt in redelijkheid
niet af van gebruikelijke tarieven van de dienstapotheek. Bij grote afwijkingen dient
een onderbouwing te worden gegeven.
-
• Zodra de contracten voor de dienstverlening 2018 tussen apotheker en zorgverzekeraar
zijn vastgesteld, verstrekt de subsidieontvanger aan het Ministerie van VWS het voor
2018 vastgesteld tarief.
-
• Verantwoording van het subsidiebedrag gebeurt in 2019 op basis van de artikelen 7.3, 7.7, respectievelijk 7.8, eerste lid, van de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS. Als activiteitenverslag kan worden volstaan met een opgave van het aantal ter handstellingen,
onderverdeeld naar via de verzekeraars vergoede terhandstellingen, contant afgerekende
terhandstellingen en een te maken onderscheid in verzekerde en onverzekerde terhandstellingen
en niet in Nederland verzekerden. Een assurancerapport is niet vereist, maar bij een
subsidieverlening boven de € 125.000 zal een controle plaatsvinden op de bij de aanvraag
tot vaststelling ingediende volumes. Dit gebeurt aan de hand van cijfers van zowel
Vektis als SFK.Door het aanvragen van de subsidie stemt de aanvrager er mee in dat
gegevens van de SFK hiervoor gebruikt kunnen worden. Gevonden afwijkingen bij de controle
kunnen in samenhang met de werkelijke kosten leiden tot een lagere vaststelling van
de subsidie, nadat de aanvrager hierover is gehoord.
-
• Bij de vaststelling wordt uitgegaan van de daadwerkelijk gemaakte kosten en inkomsten,
tot maximaal het verleningsbedrag. Indien een lager volume wordt verwacht dan begroot,
en er geen mogelijkheid is de daaraan verbonden kosten binnen de exploitatie te dekken,
dient tijdig een herziening van de subsidie te worden aangevraagd bij het Ministerie
van VWS, zodat de subsidieverlening en de bevoorschotting tussentijds hierop kan worden
aangepast.
-
• Apotheken nemen de verplichting op zich tot het verrichten van de DAEB, bestaande
uit het verlenen van farmaceutische ANZ-dienstverlening, zoals omschreven in dit Beleidskader.
-
• De Kaderregeling gaat uit van een maandelijkse bevoorschotting van het verleende subsidiebedrag. Indien
een apotheker het subsidiebedrag in andere termijnen of in één keer wil ontvangen,
dient daartoe een onderbouwd verzoek te worden gedaan.
-
• Aanvragen om een subsidie op grond van dit Beleidskader moeten voorafgaand aan de
activiteiten worden ingediend. Voor subsidies die minder bedragen dan € 25.000 dient
achteraf een aanvraag ingediend te worden. De subsidie kan dan in zo’n geval ook zonder
voorafgaande verlening direct worden vastgesteld.
-
• Apotheken werken samen met professionals en verzekeraars aan trajecten om doelmatige
inrichting van acute zorg in de regio te verbeteren.
-
• Deze subsidieregeling is alleen toepasbaar op farmaceutische ANZ-zorg en is van tijdelijke
aard (alleen voor het jaar 2018). De subsidieregeling vervalt met ingang van 1 januari
2020.
-
• Deze subsidieregeling zal niet van toepassing zijn op overige vormen van zorg met
uiteenlopende tarieven.
7. Dienst van algemeen economisch belang
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
Apothekers zijn te beschouwen als ondernemingen. Indien zij financiële steun van de
overheid ontvangen kan sprake zijn van staatssteun. Daardoor zou er bij subsidieverstrekking
op basis van dit beleidskader in beginsel sprake kunnen zijn van staatssteun.
Spoedeisende farmaceutische ANZ-zorg zal met name in de krimpgebieden echter niet
(vanzelf) door de markt naar maatschappelijk aanvaardbare voorwaarden worden verricht
of door de markt zelf worden opgepakt. De farmaceutische zorg op avonden, ’s nachts
of op zondag is voor de apotheker in deze dunbevolkte gebieden in verhouding duurder
is, gezien het beperkte aantal cliënten. Zij zijn daarom, om de exploitatie rendabel
te houden, soms genoodzaakt tarieven in rekening te brengen die boven de € 45 uitkomen.
Deze prijzen zijn onaanvaardbaar hoog voor cliënten. Het Ministerie van VWS acht het
van belang dat deze zorgverlening tegen een voor cliënten aanvaardbare prijs wel in
stand blijft.
Het verrichten van farmaceutische ANZ-zorg in dunbevolkte gebieden en krimpgebieden
wordt daarom aangewezen als een dienst van algemeen economisch belang (DAEB) in de
zin van artikel 106, tweede lid, van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese
Unie, wanneer zij genoodzaakt zijn om tarieven in rekening te brengen die boven de
€ 45 uitkomen.
Subsidieontvangers worden bij de subsidieverstrekking belast met de uitvoering van
deze DAEB.
De verwachting is dat de subsidiebedragen voor alle ontvangers onder een bedrag van
€ 500.000 zullen uitkomen. Dit betekent dat zij onder de reikwijdte van verordening 360/2012 betreffende de toepassing van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag betreffende
de werking van de Europese Unie op de-minimissteun verleend aan diensten van algemeen
economisch belang verrichtende ondernemingen (DAEB de minimisverordening) zullen vallen.
Deze steun is daarmee vrijgesteld van de verplichting tot aanmelding zoals in artikel
108, derde lid, van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie. Om te
verzekeren dat aan de voorwaarden van de DAEB de minimisverordening is voldaan dienen
alle aanvragers een de-minimisverklaring te tekenen waarin zij aangeven dat zij niet
meer dan € 500.000 steun ontvangen over een periode van drie belastingjaren.
8. Procedure
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
De algemene procedure voor het verstrekken van een projectsubsidie is vastgelegd in
de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS. Deze is te raadplegen via www.wetten.overheid.nl.
9. Slot
[Regeling vervallen per 01-01-2020]
De ingangsdatum van dit beleidskader is 1 januari 2018. Aanvragen dienen ingediend
te worden voor deze datum om voor subsidie in aanmerking te komen. Uitzondering hierop
zijn aanvragen die onder de grens van € 25.000 blijven. Subsidies onder de € 25.000
mogen ook achteraf worden aangevraagd: binnen 22 weken na 1 januari 2019.