Preambule
De Staten die partij zijn bij dit Verdrag,
In herinnering brengende, dat de Verenigde Naties ingevolge artikel 55 van hun Handvest voorwaarden van economische vooruitgang en de oplossing van internationale economische
vraagstukken dienen te bevorderen,
Gelet op resolutie 1028 (XI) van de Algemene Vergadering de landen zonder zeekust
en de uitbreiding van de internationale handel betreffende, waarmede „onder erkenning
van de behoefte van landen zonder zeekust aan toereikende doorvoermogelijkheden bij
het bevorderen van de internationale handel”, de regeringen van de Lid-Staten werd
verzocht „de behoeften van de Lid-Staten zonder zeekust ten aanzien van de doorvoerhandel
ten volle te erkennen en deze staten met het oog daarop toereikende faciliteiten op
het gebied van het daarop betrekking hebbende internationale recht en gebruik toe
te staan, daarbij rekening houdende met de uit de economische ontwikkeling in de toekomst
voortvloeiende behoeften van de landen zonder zeekust”,
In herinnering brengend artikel 2 van het Verdrag inzake de volle zee, dat bepaalt dat, aangezien de volle zee voor alle naties open is, geen enkele Staat
op wettige wijze enig deel van de volle zee aan zijn soevereiniteit kan onderwerpen,
alsmede artikel 3 van het genoemde Verdrag, dat bepaalt:
-
„1. Ten einde de vrijheid van de zee te kunnen genieten op gelijke voet met kuststaten,
dienen Staten die geen zeekust hebben, vrije toegang tot de zee te hebben. Te dien
einde dienen Staten die gelegen zijn tussen de zee en een Staat die geen zeekust heeft,
in gemeenschappelijk overleg met laatstbedoelde Staat en in overeenstemming met de
bestaande internationele verdragen:
-
(a) aan de staat die geen zeekust heeft, op basis van wederkerigheid, vrije doortocht
en doorvoer over hun gebied te verlenen en
-
(b) aan schepen die de vlag van die Staat voeren, een behandeling toe te kennen, welke
gelijk is aan de behandeling toegekend aan hun eigen schepen of aan de schepen van
enige andere Staat, wat betreft toegang tot zeehavens en het gebruik van zodanige
havens.
-
2. De Staten die gelegen zijn tussen de zee en een Staat die geen zeekust heeft, dienen
in gemeenschappelijk overleg met laatstbedoelde Staat en rekening houdende met de
rechten van de kuststaat of de Staat die doortocht en doorvoer verleent, en met de
bijzondere omstandigheden van de Staat die geen zeekust heeft, alle kwesties te regelen
die verband houden met de vrijheid van doortocht en doorvoer en met gelijke behandeling
in de havens, indien die Staten niet reeds partij zijn bij bestaande internationale
verdragen.”
Opnieuw bevestigende de volgende door de Conferentie der Verenigde Naties voor Handel
en Ontwikkeling aangenomen beginselen, waarbij wel te verstaan is dat deze beginselen
onderling verband houden en dat ieder beginsel moet worden beoordeeld in zijn samenhang
met de andere beginselen:
Beginsel I
De erkenning van het recht van vrije toegang tot de zee van ieder land zonder zeekust
is een essentieel beginsel voor de uitbreiding van de internationale handel en voor
de economische ontwikkeling.
Beginsel II
Schepen die varen onder de vlag van landen zonder zeekust dienen in territoriale wateren
en op binnenwateren gelijke rechten te hebben en daaraan dient een behandeling te
worden toegekend die gelijk is aan de behandeling toegekend aan schepen die varen
onder de vlag van aan de zeekust gelegen Staten, niet zijnde de Staat aan wie het
desbetreffende grondgebied toebehoort.
Beginsel III
Ten einde op gelijke voet met aan de kust gelegen Staten de vrijheid der zeeën te
genieten, dienen Staten zonder zeekust vrije toegang tot de zee te hebben. Met het
oog daarop kennen Staten, gelegen tussen de zee en een Staat zonder zeekust, in gemeenschappelijk
overleg met de laatste en overeenkomstig bestaande internationale verdragen, aan schepen
die de vlag van die Staat voeren, wat de toegang tot zeehavens en het gebruik van
die havens betreft, een behandeling toe die gelijk is aan de behandeling toegekend
aan hun eigen schepen of aan schepen van een andere Staat.
Beginsel IV
Voor een zo krachtig mogelijke bevordering van de economische ontwikkeling der landen
zonder zeekust zouden alle Staten, op basis van wederkerigheid, die landen vrije en
onbelemmerde doorgang dienen te verlenen, en wel op zodanige wijze dat zij onder alle
omstandigheden en voor alle soorten van goederen vrije toegang hebben tot de regionale
en internationale handel.
Transitogoederen zouden niet onderworpen mogen zijn aan douanerechten.
In het transitoverkeer gebruikte transportmiddelen zouden niet onderworpen mogen zijn
aan hogere heffingen of lasten dan die, welke voor het gebruik van transportmiddelen
van het land van doorvoer worden geheven.
Beginsel V
De doorvoerstaat heeft het recht, met behoud van de volledige soevereiniteit over
zijn grondgebied, alle maatregelen te nemen die nodig zijn ter verzekering dat de
uitoefening van het recht van vrije en onbelemmerde doorvoer op generlei wijze inbreuk
maakt op zijn rechtmatige belangen, onverschillig van welke aard deze zijn.
Beginsel VI
Het sluiten van regionale en andere internationale overeenkomsten dient door alle
Staten te worden aangemoedigd, ten einde de ontwikkeling van een universele benadering
van de oplossing der speciale en bijzondere vraagstukken verband houdende met de handel
en de ontwikkeling van landen zonder zeekust in de verschillende delen van de wereld
te versnellen.
Beginsel VII
De aan landen zonder zeekust met het oog op hun bijzondere geografische ligging verleende
faciliteiten en bijzondere rechten vallen niet onder de werking van de meestbegunsitigingsclausule.
Beginsel VIII
De beginselen die het recht van vrije toegang tot de zee van de Staat zonder zeekust
regelen, stellen op geen enkele wijze tussen twee of meer der Verdragsluitende Partijen
bestaande overeenkomsten ter zake van deze vraagstukken terzijde, noch vormen zij
een belemmering voor het sluiten van dergelijke overeenkomsten in de toekomst, mits
deze overeenkomsten geen regeling inhouden die minder gunstig is dan, of in strijd
is met de bovengenoemde bepalingen,
Zijn overeengekomen als volgt: