Wanneer het strafrechtelijk onderzoek naar zware misdrijven die grote maatschappelijke
beroering teweeg brengen, geen duidelijk resultaat heeft opgeleverd, kunnen benadeelden
– terecht of onterecht – met twijfels zitten over de kwaliteit van het onderzoek.
Openbaar Ministerie en politie zullen al eerder in het onderzoek voor de vraag komen
te staan of alle onderzoeksrichtingen zijn uitgediept. Een review (tweede beoordeling)
kan daar uitsluitsel over geven.
Een review is een diepgaande systematische herbeoordeling van alle onderzoeksinformatie
en op grond daarvan genomen beslissingen in zowel opsporings- als vervolgingsfase
door deskundigen van OM en politie van buiten de politie-eenheid en het parket die
het opsporingsonderzoek in de zaak hebben verricht, indien nodig aangevuld met externe
deskundigen.
Een review is met andere woorden een totale, integrale herbeoordeling door externen in gevallen waarin nog geen rechterlijke uitspraak ligt in de hoofdzaak.
Doel van een review in niet-opgeloste zaken is derhalve het vinden van nieuwe aanknopingspunten
voor nader technisch en/of tactisch en/of informatief onderzoek. In zaken waarin een
duidelijke verdachte voorhanden is, is het doel een grondige beoordeling of er voldoende
bewijs aanwezig is. Bij twijfel wordt nagegaan of in voldoende mate andere onderzoeksrichtingen
kunnen worden uitgesloten.
In een review staat de waarheidsvinding centraal en niet het functioneren van de bij
de opsporing en vervolging betrokken individuen. Een review is evenmin bedoeld als
een extra appèl-instantie. Het systeem van strafvordering is een uitgekiend systeem
van 'checks and balances', waarbij de belangen van alle betrokkenen worden meegewogen.
Het is de rechter die de vervolgingsbeslissingen van het Openbaar Ministerie (bijvoorbeeld
de beslissing om te zaak te seponeren, de tenlastelegging en de strafeis) toetst.
Indien een tweede beoordeling omissies in het onderzoek blootlegt, dienen deze waar
mogelijk te worden hersteld. De beoordeling kan ook uitwijzen, dat het opsporingsonderzoek
adequaat is uitgevoerd. Dan kan met des te meer overtuiging duidelijk worden gemaakt
dat, ondanks het teleurstellende resultaat, er volgens de regelen der kunst is gehandeld:
er zat helaas niet meer in.
Indien tot een review is besloten, wordt binnen politie en OM gewerkt conform een
verplicht protocol.