Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Wijziging(en) op nader te bepalen datum(s); laatste bekendgemaakt in 2024. Zie het overzicht van wijzigingen.
Geraadpleegd op 10-10-2024.
Geldend van 01-01-2024 t/m heden

Wet van 17 mei 2010, houdende regels met betrekking tot de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba)

Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Allen, die deze zullen zien of horen lezen, saluut! doen te weten:

Alzo Wij in overweging genomen hebben, dat met de eilandgebieden Bonaire, Sint Eustatius en Saba is overeengekomen dat zij een staatsrechtelijke positie krijgen binnen het Nederlandse staatsbestel en worden ingericht als openbaar lichaam in de zin van artikel 134 van de Grondwet en dat het in verband hiermee wenselijk is de instelling en inrichting van deze openbare lichamen te regelen, de samenstelling en bevoegdheid van hun besturen, de openbaarheid van hun vergaderingen alsmede het toezicht op deze besturen, waarbij voor zover mogelijk aansluiting wordt gezocht bij het gemeentelijk bestuursmodel;

Zo is het, dat Wij, de Raad van State gehoord, en met gemeen overleg der Staten-Generaal, hebben goedgevonden en verstaan, gelijk Wij goedvinden en verstaan bij deze:

Hoofdstuk I. Algemene bepalingen

Artikel 1

  • 1 In deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder:

    • a. openbaar lichaam: openbaar lichaam Bonaire, Sint Eustatius of Saba;

    • b. eilandsbestuur: ieder bevoegd orgaan van het openbaar lichaam;

    • c. Onze Minister: Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties;

    • d. Rijksvertegenwoordiger: Rijksvertegenwoordiger voor de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

  • 2 In deze wet wordt onder ambtenaar mede verstaan: degene die op arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht werkzaam is.

Hoofdstuk II. De instelling van de openbare lichamen

Artikel 2

  • 1 Er is een openbaar lichaam Bonaire.

  • 2 Het openbaar lichaam Bonaire omvat de eilanden Bonaire en Klein Bonaire.

  • 3 Het openbaar lichaam Bonaire bezit rechtspersoonlijkheid.

Artikel 3

  • 1 Er is een openbaar lichaam Sint Eustatius.

  • 2 Het openbaar lichaam Sint Eustatius omvat het eiland Sint Eustatius.

  • 3 Het openbaar lichaam Sint Eustatius bezit rechtspersoonlijkheid.

Artikel 4

  • 1 Er is een openbaar lichaam Saba.

  • 2 Het openbaar lichaam Saba omvat het eiland Saba.

  • 3 Het openbaar lichaam Saba bezit rechtspersoonlijkheid.

Artikel 4a

Bij algemene maatregel van bestuur worden de grenzen van de openbare lichamen vastgesteld.

Hoofdstuk III. De inrichting en samenstelling van de organen van het openbaar lichaam

Afdeling II. De eilandsraad

Artikel 6

De eilandsraad vertegenwoordigt de gehele bevolking van het openbaar lichaam.

Artikel 9

Het aantal leden van de eilandsraad bedraagt:

  • a. negen in het openbaar lichaam Bonaire;

  • b. vijf in de openbare lichamen Sint Eustatius en Saba.

Artikel 11

  • 1 Voor het lidmaatschap van de eilandsraad is vereist dat men ingezetene van het openbaar lichaam is, de leeftijd van achttien jaar heeft bereikt en niet is uitgesloten van het kiesrecht.

  • 2 Onder ingezetene wordt verstaan hij die zijn werkelijke woonplaats in het openbaar lichaam heeft.

  • 3 Hij die als ingezetene met een adres is ingeschreven in de bevolkingsadministratie van een openbaar lichaam, wordt, behoudens bewijs van het tegendeel, geacht werkelijke woonplaats te hebben in het openbaar lichaam.

  • 4 Zij die geen Nederlander zijn, dienen tevens te voldoen aan de vereisten dat:

    • a. zij rechtmatig in Nederland verblijven op grond van artikel 3 of artikel 6 van de Wet toelating en uitzetting BES of op grond van een verdrag tussen een internationale organisatie en de Staat der Nederlanden inzake de zetel van deze organisatie in Nederland, en

    • b. zij onmiddellijk voorafgaand aan de dag waarop de eilandsraad beslist over de toelating als lid tot de eilandsraad gedurende een onafgebroken periode van tenminste vijf jaren ingezetene van Nederland waren en beschikten over een verblijfsrecht als bedoeld onder a, dan wel rechtmatig in Nederland verbleven op grond van artikel 8, onder a, b, c, d, e of l, van de Vreemdelingenwet 2000.

  • 5 Geen lid van de eilandsraad kunnen zijn zij die geen Nederlander zijn, en als door andere staten uitgezonden leden van diplomatieke of consulaire vertegenwoordigingen, in Nederland werkzaam zijn, alsmede hun niet-Nederlandse echtgenoten, geregistreerde partners of levensgezellen en kinderen, voor zover dezen met hen een gemeenschappelijke huishouding voeren.

Artikel 12

Ter vervulling van een tussentijds opengevallen plaats is niet benoembaar tot lid van de eilandsraad hij die na de laatstgehouden periodieke verkiezing van de leden van de eilandsraad wegens handelen in strijd met artikel 16 van het lidmaatschap van de eilandsraad is vervallen verklaard.

Artikel 13

  • 1 De leden van de eilandsraad maken openbaar welke andere functies dan het lidmaatschap van de eilandsraad zij vervullen.

  • 2 De openbaarmaking vindt plaats terstond na benoeming tot lid van de eilandsraad of na aanvaarding van een andere functie en geschiedt zowel op elektronische wijze als door terinzagelegging van een opgave van de functies op het bestuurskantoor van het openbaar lichaam.

Artikel 14

  • 1 Een lid van de eilandsraad is niet tevens:

    • a. minister;

    • b. staatssecretaris;

    • c. lid van de Raad van State;

    • d. lid van de Algemene Rekenkamer;

    • e. Nationale ombudsman;

    • f. substituut-ombudsman als bedoeld in artikel 9, eerste lid, van de Wet Nationale ombudsman;

    • g. Rijksvertegenwoordiger;

    • h. gezaghebber;

    • i. eilandgedeputeerde;

    • j. lid van de gezamenlijke rekenkamer;

    • k. gezamenlijke ombudsman of lid van de gezamenlijke ombudscommissie;

    • l. ambtenaar, door of vanwege het bestuur van het openbaar lichaam aangesteld of daaraan ondergeschikt.

  • 2 In afwijking van het eerste lid, aanhef en onder i, kan een lid van de eilandsraad tevens eilandgedeputeerde zijn van het openbaar lichaam waar hij lid van de eilandsraad is gedurende het tijdvak dat:

    • a. aanvangt op de dag van de stemming voor de verkiezing van de leden van de eilandsraad en eindigt op het tijdstip waarop de eilandgedeputeerden ingevolge artikel 54, eerste lid, aftreden, of

    • b. aanvangt op het tijdstip van zijn benoeming tot eilandgedeputeerde en eindigt op het tijdstip met ingang waarvan de geloofsbrief van zijn opvolger als lid van de eilandsraad is goedgekeurd of waarop het centraal stembureau heeft beslist dat geen opvolger kan worden benoemd.

  • 3 Het lid van de eilandsraad, bedoeld in het tweede lid, onderdeel b, wordt geacht ontslag te nemen als lid van de eilandsraad met ingang van het tijdstip waarop hij zijn benoeming tot eilandgedeputeerde aanvaardt. Artikel X 6 van de Kieswet is van overeenkomstige toepassing.

  • 4 In afwijking van het eerste lid, aanhef en onder l, kan een lid van de eilandsraad tevens zijn:

    • a. ambtenaar van de burgerlijke stand;

    • b. vrijwilliger of ander persoon die uit hoofde van een wettelijke verplichting niet bij wijze van beroep hulpdiensten verricht;

    • c. ambtenaar werkzaam voor een school voor openbaar onderwijs.

Artikel 15

  • 1 Alvorens hun functie te kunnen uitoefenen, leggen de leden van de eilandsraad in de vergadering, in handen van de voorzitter, de volgende eed (verklaring en belofte) af:

    «Ik zweer (verklaar) dat ik, om tot lid van de eilandsraad benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd.

    Ik zweer (verklaar en beloof) dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen.

    Ik zweer (beloof) dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als lid van de eilandsraad naar eer en geweten zal vervullen.

    Zo waarlijk helpe mij God Almachtig!»

    (Dat verklaar en beloof ik!»)

  • 2 In plaats van in het Nederlands kan de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments of het Engels worden afgelegd.

  • 3 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «Mi ta hura (deklará) ku pa mi nombramentu den e kargo o funshon di miembro di konseho insular mi no a duna ni primintí, ni direkta- ni indirektamente, bou di ningun nòmber ni denominashon ni preteksto, ningun regalo ni fabor.

    Mi ta hura (deklará i primintí) ku mi no a risibí ni mi no a aseptá, ni lo mi no aseptá, ni direkta- ni indirektamente, ningun regalo ni ningun promesa di hasi algu o laga di hasi algu den e kargo o funshon en kuestion.

    Mi ta hura (primintí) ku lo mi ta fiel na Konstitushon, ku lo mi kumpli ku lei i ku lo mi kumpli ku mi obligashonnan komo miembro di konseho insular segun mi konsenshi i honor.

    Ku Dios Todopoderoso yudami!»

    (Esei mi ta deklará i primintí!»)

  • 4 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Engels wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «I swear (affirm) that I neither gave nor promised any gift or favour, either directly or indirectly, under any name or pretext whatsoever, in order to be appointed member of the island council.

    I swear (affirm and promise) that I have made no gift or promise, and shall accept no gift or promise, either directly or indirectly, in order to do or to omit to do anything in the course of my duties.

    I swear (promise) that I will bear allegiance to the Constitution, that I will observe the laws and that I will perform my duties as member of the island council in good faith.

    So help me God Almighty!

    (This I affirm and promise!)

Artikel 16

  • 1 Een lid van de eilandsraad mag niet:

    • a. als advocaat, procureur of adviseur in geschillen werkzaam zijn ten behoeve van het openbaar lichaam of het eilandsbestuur dan wel ten behoeve van de wederpartij van het openbaar lichaam of het eilandsbestuur;

    • b. als gemachtigde in geschillen werkzaam zijn ten behoeve van de wederpartij van het openbaar lichaam of het eilandsbestuur;

    • c. als vertegenwoordiger of adviseur werkzaam zijn ten behoeve van derden tot het met het openbaar lichaam aangaan van:

      • 1°. overeenkomsten als bedoeld in onderdeel d;

      • 2°. overeenkomsten tot het leveren van onroerende zaken aan het openbaar lichaam;

    • d. rechtstreeks of middellijk een overeenkomst aangaan betreffende:

      • 1°. het aannemen van werk ten behoeve van het openbaar lichaam;

      • 2°. het buiten dienstbetrekking tegen beloning verrichten van werkzaamheden ten behoeve van het openbaar lichaam;

      • 3°. het leveren van roerende zaken anders dan om niet aan het openbaar lichaam;

      • 4°. het verhuren van roerende zaken aan het openbaar lichaam;

      • 5°. het verwerven van betwiste vorderingen ten laste van het openbaar lichaam;

      • 6°. het van het openbaar lichaam onderhands verwerven van onroerende zaken of beperkte rechten waaraan deze zijn onderworpen;

      • 7°. het onderhands huren of pachten van het openbaar lichaam.

  • 2 Van het eerste lid, aanhef en onderdeel d, kan de Rijksvertegenwoordiger ontheffing verlenen.

  • 3 De eilandsraad stelt voor zijn leden een gedragscode vast.

Artikel 17

De eilandsraad stelt een reglement van orde voor zijn vergaderingen en andere werkzaamheden vast.

Artikel 18

  • 1 De eilandsraad vergadert zo vaak als hij daartoe heeft besloten.

  • 2 Voorts vergadert de eilandsraad indien de gezaghebber het nodig oordeelt of indien ten minste een vijfde van het aantal leden waaruit de eilandsraad bestaat schriftelijk, met opgave van redenen, daarom verzoekt.

Artikel 19

De eilandsraad vergadert na de periodieke verkiezing van zijn leden voor de eerste maal in nieuwe samenstelling op de dag met ingang waarvan de leden van de eilandsraad in oude samenstelling aftreden.

Artikel 20

  • 1 De gezaghebber roept de leden schriftelijk tot de vergadering op.

  • 2 Tegelijkertijd met de oproeping brengt de gezaghebber dag, tijdstip en plaats van de vergadering ter openbare kennis. De agenda en de daarbij behorende voorstellen met uitzondering van de informatie waarop een verplichting tot geheimhouding rust worden tegelijkertijd met de oproeping en op een bij de openbare kennisgeving aan te geven wijze ter inzage gelegd.

Artikel 21

  • 1 De vergadering van de eilandsraad wordt niet geopend voordat blijkens de presentielijst meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is.

  • 2 Indien ingevolge het eerste lid de vergadering niet kan worden geopend, belegt de gezaghebber, onder verwijzing naar dit artikel, opnieuw een vergadering tegen een tijdstip dat ten minste vierentwintig uur na het bezorgen van de oproeping is gelegen.

  • 3 Op de vergadering, bedoeld in het tweede lid, is het eerste lid niet van toepassing. De eilandsraad kan echter over andere aangelegenheden dan die waarvoor de ingevolge het eerste lid niet geopende vergadering was belegd alleen beraadslagen of besluiten, indien blijkens de presentielijst meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is.

Artikel 22

  • 1 De gezaghebber heeft het recht in de vergadering aan de beraadslaging deel te nemen.

  • 2 Een eilandgedeputeerde heeft toegang tot de vergaderingen en kan aan de beraadslaging deelnemen.

  • 3 Een eilandgedeputeerde kan door de eilandsraad worden uitgenodigd om ter vergadering aanwezig te zijn.

Artikel 23

De leden van het eilandsbestuur en andere personen die deelnemen aan de beraadslaging kunnen niet in rechte worden vervolgd of aangesproken voor dan wel worden verplicht in rechte getuigenis af te leggen als bedoeld in artikel 144, eerste lid, van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering BES over hetgeen zij in de vergadering van de eilandsraad hebben gezegd of aan de eilandsraad schriftelijk hebben overgelegd.

Artikel 24

  • 1 De vergadering van de eilandsraad wordt in het openbaar gehouden.

  • 2 De deuren worden gesloten, wanneer ten minste één vijfde van het aantal leden dat de presentielijst heeft getekend daarom verzoekt of de voorzitter het nodig oordeelt.

  • 3 De eilandsraad beslist vervolgens of met gesloten deuren zal worden vergaderd.

  • 4 De voorzitter kan vervolgens alsnog besluiten dat de vergadering in het openbaar wordt gehouden indien hij dit in het kader van het openbaar belang nodig acht.

  • 5 Indien met gesloten deuren wordt vergaderd, geldt een verplichting tot geheimhouding omtrent informatie die in die vergadering ter kennis van de aanwezigen komt. De verplichting duurt voort, totdat de eilandsraad haar opheft.

  • 6 Van een vergadering met gesloten deuren wordt een afzonderlijk verslag opgemaakt, dat niet openbaar wordt gemaakt tenzij de eilandsraad besluit de verplichting, bedoeld in het vijfde lid, op te heffen.

  • 7 De eilandsraad maakt de besluitenlijst van zijn vergaderingen terstond na de vaststelling daarvan openbaar op de in het openbaar lichaam gebruikelijke wijze. De eilandsraad laat de openbaarmaking achterwege in de gevallen waarin een verplichting tot geheimhouding geldt of wanneer openbaarmaking in strijd is met het openbaar belang.

Artikel 25

  • 1 In een besloten vergadering kan niet worden beraadslaagd of besloten over:

    • a. de toelating van nieuw benoemde leden;

    • b. de vaststelling en wijziging van de begroting en de vaststelling van de jaarrekening;

    • c. de invoering, wijziging en afschaffing van eilandbelastingen, en

    • d. de benoeming en het ontslag van eilandgedeputeerden.

  • 2 In een besloten vergadering kan geen besluit worden genomen over:

    • a. ontwerpen van eilandsverordeningen;

    • b. het doen van uitgaven, op de begroting niet voorkomende of de daarop uitgetrokken posten te boven gaande;

    • c. het aanwijzen van middelen tot dekking van zodanige uitgaven;

    • d. het geheel of gedeeltelijk vervreemden en het bezwaren van de eigendommen van het openbaar lichaam;

    • e. het onderhands verhuren, verpachten of in gebruik geven van eigendommen van het openbaar lichaam;

    • f. het onderhands gunnen of aanbesteden van werken of leveranties.

Artikel 27

  • 1 De voorzitter zorgt voor de handhaving van de orde in de vergadering en is bevoegd, wanneer die orde op enigerlei wijze door toehoorders wordt verstoord, deze en zo nodig andere toehoorders te doen vertrekken.

  • 2 Hij is bevoegd toehoorders die bij herhaling de orde in de vergadering verstoren voor ten hoogste drie maanden de toegang tot de vergadering te ontzeggen.

  • 3 Hij kan de eilandsraad voorstellen aan een lid dat door zijn gedragingen de geregelde gang van zaken belemmert, het verdere verblijf in de vergadering te ontzeggen. Over het voorstel wordt niet beraadslaagd. Na aanneming daarvan verlaat het lid de vergadering onmiddellijk. Zo nodig doet de voorzitter hem verwijderen. Bij herhaling van zijn gedrag kan het lid bovendien voor ten hoogste drie maanden de toegang tot de vergadering worden ontzegd.

Artikel 29

  • 1 Een lid van de eilandsraad neemt niet deel aan de beraadslaging en stemming over:

    • a. een aangelegenheid die hem rechtstreeks of middellijk persoonlijk aangaat of waarbij hij als vertegenwoordiger is betrokken;

    • b. de vaststelling of goedkeuring der rekening van een lichaam waaraan hij rekenplichtig is of tot welks bestuur hij behoort.

  • 2 Bij een schriftelijke stemming wordt onder het deelnemen aan de stemming verstaan het inleveren van een stembriefje.

  • 3 Een benoeming gaat iemand persoonlijk aan, wanneer hij behoort tot de personen tot wie de keuze door een voordracht of bij een herstemming is beperkt.

  • 4 Het eerste lid is niet van toepassing bij het besluit betreffende de toelating van de na periodieke verkiezing benoemde leden.

Artikel 30

  • 1 Een stemming is alleen geldig, indien meer dan de helft van het aantal leden dat zitting heeft en zich niet van deelneming aan de stemming moet onthouden, daaraan heeft deelgenomen.

  • 2 Het eerste lid is niet van toepassing:

    • a. ingeval opnieuw wordt gestemd over een voorstel of over een benoeming, voordracht of aanbeveling van een of meer personen ten aanzien van wie in een vorige vergadering een stemming op grond van dat lid niet geldig was;

    • b. in een vergadering als bedoeld in artikel 21, tweede lid, voor zover het betreft onderwerpen die in de daaraan voorafgaande, ingevolge artikel 21, eerste lid, niet geopende vergadering aan de orde waren gesteld.

Artikel 31

  • 1 Voor het tot stand komen van een beslissing bij stemming wordt de volstrekte meerderheid vereist van hen die een stem hebben uitgebracht.

  • 2 Bij een schriftelijke stemming wordt onder het uitbrengen van een stem verstaan het inleveren van een behoorlijk ingevuld stembriefje.

Artikel 32

  • 1 De stemming over personen voor het doen van benoemingen, voordrachten of aanbevelingen is geheim.

  • 2 Indien de stemmen staken over personen tot wie de keuze door een voordracht of bij een herstemming is beperkt, wordt in dezelfde vergadering een herstemming gehouden.

  • 3 Staken bij deze stemming de stemmen opnieuw, dan beslist terstond het lot.

Artikel 33

  • 1 De overige stemmingen geschieden bij hoofdelijke oproeping, indien de voorzitter of een van de leden dat verlangt. In dat geval geschieden zij mondeling.

  • 2 Bij hoofdelijke oproeping is ieder ter vergadering aanwezig lid dat zich niet van deelneming aan de stemming moet onthouden verplicht zijn stem voor of tegen uit te brengen.

  • 3 Indien over een voorstel geen stemming wordt gevraagd, is het aangenomen.

  • 4 Tenzij de vergadering voltallig is, wordt bij staking van stemmen het nemen van een beslissing uitgesteld tot een volgende vergadering, waarin de beraadslagingen kunnen worden heropend.

  • 5 Indien de stemmen staken in een voltallige vergadering of in een ingevolge het vierde lid opnieuw belegde vergadering, is het voorstel niet aangenomen.

  • 6 Onder een voltallige vergadering wordt verstaan een vergadering waarin alle leden waaruit de eilandsraad bestaat, voor zover zij zich niet van deelneming aan de stemming moesten onthouden, een stem hebben uitgebracht.

Artikel 34

  • 1 De stukken die van de eilandsraad uitgaan, worden door de gezaghebber ondertekend en door de eilandgriffier medeondertekend. Bij verhindering of ontstentenis van de gezaghebber worden de stukken die van de eilandsraad uitgaan ondertekend door degene die krachtens artikel 90 de gezaghebber als voorzitter van de eilandsraad vervangt.

  • 2 De eilandsraad kan de gezaghebber toestaan de ondertekening op te dragen aan de eilandgriffier of aan een of meer andere bij de griffie werkzame ambtenaren. In dat geval blijft medeondertekening achterwege.

Artikel 35

  • 1 De eilandsraad en elk van zijn leden hebben recht op ambtelijke bijstand.

  • 2 De in de eilandsraad vertegenwoordigde groeperingen hebben recht op ondersteuning.

  • 3 De eilandsraad stelt met betrekking tot de ambtelijke bijstand en de ondersteuning van de in de eilandsraad vertegenwoordigde groeperingen een eilandsverordening vast. De eilandsverordening bevat ten aanzien van de ondersteuning regels over de besteding en de verantwoording.

  • 4 De eilandsverordening behoeft de goedkeuring van de Rijksvertegenwoordiger.

Afdeling III. Het bestuurscollege

Artikel 36

  • 1 De gezaghebber en de eilandgedeputeerden vormen te zamen het bestuurscollege.

  • 2 De gezaghebber is voorzitter van het bestuurscollege.

Artikel 37

  • 1 De eilandsraad benoemt de eilandgedeputeerden. Artikel 32 is van toepassing op de stemming inzake de benoeming.

  • 2 De gezaghebber wordt geïnformeerd over de uitkomsten van de college-onderhandelingen. Hij wordt alsdan in de gelegenheid gesteld zijn opvattingen over voorstellen ten behoeve van het collegeprogramma kenbaar te maken.

Artikel 38

Het aantal eilandgedeputeerden bedraagt:

  • a. drie in het openbaar lichaam Bonaire;

  • b. twee in de openbare lichamen Sint Eustatius en Saba.

Artikel 39

  • 1 Voor de functie van eilandgedeputeerde gelden de vereisten voor het lidmaatschap van de eilandsraad, bedoeld in artikel 11.

  • 3 De eilandsraad kan voor de duur van een jaar ontheffing verlenen van het vereiste van ingezetenschap.

  • 4 Dezelfde persoon kan niet in meer dan één openbaar lichaam eilandgedeputeerde zijn.

Artikel 40

  • 1 Een eilandgedeputeerde is niet tevens:

    • a. minister;

    • b. staatssecretaris;

    • c. lid van de Raad van State;

    • d. lid van de Algemene Rekenkamer;

    • e. Nationale ombudsman;

    • f. substituut-ombudsman als bedoeld in artikel 9, eerste lid, van de Wet Nationale ombudsman;

    • g. Rijksvertegenwoordiger;

    • h. lid van een eilandsraad;

    • i. gezaghebber;

    • j. lid van de gezamenlijke rekenkamer;

    • k. gezamenlijke ombudsman of lid van de gezamenlijke ombudscommissie;

    • l. ambtenaar, door of vanwege het bestuur van een openbaar lichaam aangesteld of daaraan ondergeschikt;

    • m. ambtenaar, door of vanwege het Rijk aangesteld, tot wiens taak behoort het verrichten van werkzaamheden in het kader van het toezicht op het openbaar lichaam;

    • n. functionaris die krachtens de wet of een algemene maatregel van bestuur het bestuur van een openbaar lichaam van advies dient.

  • 2 In afwijking van het eerste lid, aanhef en onderdeel h, kan een eilandgedeputeerde tevens lid zijn van de eilandsraad van het openbaar lichaam waar hij eilandgedeputeerde is gedurende het tijdvak dat:

    • a. aanvangt op de dag van de stemming voor de verkiezing van de leden van de eilandsraad en eindigt op het tijdstip waarop de eilandgedeputeerden ingevolge artikel 54, eerste lid, aftreden, of

    • b. aanvangt op het tijdstip van zijn benoeming tot eilandgedeputeerde en eindigt op het tijdstip met ingang waarvan de goedkeuring van de geloofsbrief van zijn opvolger als lid van de eilandsraad onherroepelijk is geworden of waarop het centraal stembureau heeft beslist dat geen opvolger kan worden benoemd.

  • 3 De eilandgedeputeerde, bedoeld in het tweede lid, onderdeel b, wordt geacht ontslag te nemen als lid van de eilandsraad met ingang van het tijdstip waarop hij zijn benoeming tot eilandgedeputeerde aanvaardt. Artikel X 6 van de Kieswet is van overeenkomstige toepassing.

  • 4 In afwijking van het eerste lid, aanhef en onderdeel l, kan een eiland- gedeputeerde tevens zijn:

    • a. ambtenaar van de burgerlijke stand;

    • b. vrijwilliger of ander persoon die uit hoofde van een wettelijke verplichting niet bij wijze van beroep hulpdiensten verricht;

    • c. ambtenaar werkzaam voor een school voor openbaar onderwijs.

Artikel 41

  • 1 Bloed- of aanverwantschap tot en met de tweede graad of huwelijk mag niet bestaan tussen leden van het bestuurscollege.

  • 2 Voor de toepassing van het eerste lid wordt

    • a. een ongehuwd samenlevende gelijkgesteld met een echtgenoot

    • b. als ongehuwd tevens aangemerkt degene die duurzaam gescheiden leeft van zijn echtgenoot.

  • 3 In het tweede lid wordt verstaan onder ongehuwd samenlevende: de ongehuwde meerderjarige die met een andere ongehuwde meerderjarige een gezamenlijke huishouding voert, met uitzondering van bloedverwanten in de eerste graad

  • 4 In het derde lid wordt verstaan onder het voeren van een gezamenlijke huishouding de situatie waarin twee personen hun hoofdverblijf hebben in dezelfde woning en:

    • a. zij blijk geven zorg te dragen voor elkaar door middel van het leveren van een bijdrage in de kosten van de huishouding dan wel anderszins;

    • b. zij met elkaar gehuwd zijn geweest;

    • c. zij elkaars geregistreerde partner zijn geweest;

    • d. zij eerder met elkaar ongehuwd samenlevend zijn geweest, of

    • e. de man het kind van de vrouw heeft erkend.

Artikel 42

De benoeming van eilandgedeputeerden na de verkiezing van de leden van de eilandsraad vindt plaats in een vergadering van de eilandsraad in nieuwe samenstelling.

Artikel 43

In het geval van artikel 42 gaat de benoeming van degene die zijn benoeming tot eilandgedeputeerde heeft aangenomen, in op het tijdstip waarop ten minste de helft van het aantal eilandgedeputeerden zijn benoeming heeft aangenomen of, indien de aanneming van de benoeming op een later tijdstip plaatsvindt, op dat tijdstip.

Artikel 44

De benoeming ter vervulling van een plaats die tussentijds openvalt, geschiedt zo spoedig mogelijk.

Artikel 45

De benoemde eilandgedeputeerde deelt de eilandsraad uiterlijk op de tiende dag na de kennisgeving van zijn benoeming mee of hij de benoeming aanneemt. Indien deze termijn verstrijkt zonder mededeling, wordt de benoemde eilandgedeputeerde geacht de benoeming niet aan te nemen.

Artikel 46

Wanneer de benoeming niet is aangenomen, geschiedt zo spoedig mogelijk een nieuwe benoeming.

Artikel 47

  • 1 Alvorens hun functie te kunnen uitoefenen leggen de eilandgedeputeerden, in de vergadering van de eilandsraad, in handen van de voorzitter, de volgende eed (verklaring en belofte) af:

    «Ik zweer (verklaar) dat ik, om tot eilandgedeputeerde benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd.

    Ik zweer (verklaar en beloof) dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen.

    Ik zweer (beloof) dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als eilandgedeputeerde naar eer en geweten zal vervullen.

    Zo waarlijk helpe mij God Almachtig!»

    («Dat verklaar en beloof ik!»)

  • 2 In plaats van in het Nederlands kan de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments of het Engels worden afgelegd.

  • 3 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «Mi ta hura (deklará) ku pa mi nombramentu den e kargo o funshon di diputado, mi no a duna ni primintí, ni direkta- ni indirektamente, bou di ningun nòmber ni denominashon ni preteksto, ningun regalo ni fabor.

    Mi ta hura (deklará i primintí) ku mi no a risibí ni mi no a aseptá, ni lo mi no aseptá, ni direkta- ni indirektamente, ningun regalo ni ningun promesa di hasi algu o laga di hasi algu den e kargo o funshon en kuestion.

    Mi ta hura (primintí) ku lo mi ta fiel na Konstitushon, ku lo mi kumpli ku lei i ku lo mi kumpli ku mi obligashonnan komo diputado segun mi konsenshi i honor.

    Ku Dios Todopoderoso yudami!»

    (Esei mi ta deklará i primintí!»)

  • 4 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Engels wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «I swear (affirm) that I neither gave nor promised any gift or favour, either directly or indirectly, under any name or pretext whatsoever, in order to be appointed member of the island executive.

    I swear (affirm and promise) that I have made no gift or promise, and shall accept no gift or promise, either directly or indirectly, in order to do or to omit to do anything in the course of my duties.

    I swear (promise) that I will bear allegiance to the Constitution, that I will observe the laws and that I will perform my duties as member of the island executive in good faith.

    So help me God Almighty!

    (This I affirm and promise!)

Artikel 48

  • 1 Een eilandgedeputeerde vervult geen nevenfuncties waarvan de uitoefening ongewenst is met het oog op een goede vervulling van zijn functie als eilandgedeputeerde.

  • 2 Een eilandgedeputeerde meldt zijn voornemen tot aanvaarding van een nevenfunctie aan de eilandsraad.

  • 3 Een eilandgedeputeerde maakt zijn nevenfuncties openbaar. De openbaarmaking vindt plaats terstond na benoeming tot eilandgedeputeerde of aanvaarding van een nevenfunctie en geschiedt zowel op elektronische wijze als door terinzagelegging van een opgave van de functies op het bestuurskantoor van het openbaar lichaam.

  • 4 Een eilandgedeputeerde maakt tevens de inkomsten uit nevenfuncties openbaar. Openbaarmaking geschiedt zowel op elektronische wijze als door terinzagelegging op het bestuurskantoor uiterlijk op 1 april na het kalenderjaar waarin de inkomsten zijn genoten.

Artikel 49

  • 1 Een eilandgedeputeerde dient bij de Rijksvertegenwoordiger binnen dertig dagen na aanneming van zijn benoeming en binnen dertig dagen na zijn ontslag een schriftelijke verklaring in met:

    • a. een nauwkeurige omschrijving van de zakelijke belangen die hij en zijn echtgenoot hebben of beheren;

    • b. een nauwkeurige omschrijving van de onroerende zaken, roerende zaken, op geld waardeerbare rechten alsmede vorderingen en schulden van hem en zijn echtgenoot;

    • c. een nauwkeurige omschrijving van de aard van zijn nevenfuncties alsmede de functies van zijn echtgenoot;

    • d. de vermelding of aan de nevenfuncties inkomsten of voordelen in welke vorm dan ook, zijn verbonden en voorzover een geldelijke vergoeding daaraan is verbonden de omvang daarvan.

  • 3 Geen opgave hoeft te worden gedaan van belangen, zaken, met uitzondering van onroerende zaken, rechten, vorderingen en schulden, waarvan de waarde niet meer dan USD 11 175 bedraagt.

  • 4 De verklaring wordt door de eilandgedeputeerde ondertekend.

  • 5 Bij ministeriële regeling wordt voor de verklaring een model vastgesteld.

Artikel 50

De Rijksvertegenwoordiger bewaart de verklaringen, bedoeld in artikel 49, gedurende tien jaren, te rekenen vanaf het tijdstip waarop hij deze heeft ontvangen. Na afloop van deze termijn draagt hij zorg voor de vernietiging hiervan.

Artikel 51

De Rijksvertegenwoordiger en degenen die in zijn opdracht handelen zijn verplicht tot geheimhouding van de op grond van artikel 49 ontvangen verklaringen. Zij verstrekken de verklaringen of doen hierover slechts mededeling aan instanties die zijn belast met de opsporing en vervolging van strafbare feiten.

Artikel 52

Indien een eilandgedeputeerde de verklaring, bedoeld in artikel 49, niet tijdig bij de Rijksvertegenwoordiger indient, informeert deze onverwijld de eilandsraad.

Artikel 53

  • 2 De eilandsraad stelt voor de eilandgedeputeerden een gedragscode vast.

Artikel 54

  • 1 Na de verkiezing van de leden van de eilandsraad treden de eilandgedeputeerden af op het moment dat de eilandsraad ten minste de helft van het aantal eilandgedeputeerden heeft benoemd en deze benoemingen zijn aangenomen.

  • 2 Indien zoveel eilandgedeputeerden hun ontslag indienen of worden ontslagen dat niet ten minste de helft van het aantal eilandgedeputeerden in functie is, treedt de gezaghebber in de plaats van het bestuurscollege totdat dit wel het geval is.

Artikel 55

  • 1 Een eilandgedeputeerde kan te allen tijde ontslag nemen. Hij doet daarvan schriftelijk mededeling aan de eilandsraad.

  • 2 Behoudens het geval dat de eilandgedeputeerde onmiddellijk ontslag neemt, gaat het ontslag in met ingang van de dag, gelegen een maand na de dag waarop hij zijn ontslag heeft genomen of zoveel eerder als zijn opvolger de benoeming heeft aangenomen.

Artikel 56

  • 1 De eilandgedeputeerden genieten ten laste van het openbaar lichaam een bezoldiging, die bij of krachtens algemene maatregel van bestuur wordt geregeld.

  • 2 Bij de algemene maatregel van bestuur, bedoeld in het eerste lid, kunnen tevens regels worden gesteld betreffende tegemoetkoming in of vergoeding van bijzondere kosten en betreffende andere voorzieningen die verband houden met de vervulling van het ambt van eilandgedeputeerde.

  • 3 Buiten hetgeen hun bij of krachtens de wet is toegekend genieten de eilandgedeputeerden als zodanig geen inkomsten, in welke vorm ook, ten laste van het openbaar lichaam.

  • 4 De eilandgedeputeerden genieten geen vergoedingen, in welke vorm ook, voor werkzaamheden, verricht in nevenfuncties die zij vervullen uit hoofde van het ambt van eilandgedeputeerde ongeacht of die vergoedingen ten laste van het openbaar lichaam komen of niet. Indien deze vergoedingen worden uitgekeerd, worden zij gestort in de kas van het openbaar lichaam.

  • 5 Tot vergoedingen als bedoeld in het vierde lid, behoren inkomsten, onder welke benaming ook, uit nevenfuncties die de eilandgedeputeerde neerlegt bij beëindiging van het ambt.

  • 7 Bij algemene maatregel van bestuur worden regels gesteld over de wijze waarop de eilandgedeputeerde gegevens over de inkomsten, bedoeld in het zesde lid, verstrekt, en de gevolgen van het niet verstrekken van deze gegevens.

  • 8 De rijksbelastingdienst verstrekt Onze Minister ten behoeve van de verrekening de benodigde gegevens.

Artikel 57

  • 1 Indien degene wiens benoeming tot eilandgedeputeerde is ingegaan, een functie bekleedt als bedoeld in artikel 40, eerste lid, en het tweede of vierde lid van dat artikel niet van toepassing zijn, draagt hij er onverwijld zorg voor dat hij uit die functie wordt ontheven.

  • 2 De eilandsraad verleent hem ontslag indien hij dit nalaat.

  • 3 Het ontslag gaat in terstond na de bekendmaking van het ontslagbesluit.

  • 4 Indien de eilandsraad naar het oordeel van de gezaghebber ten onrechte nalaat ontslag te verlenen, wordt de eilandgedeputeerde door de gezaghebber van zijn betrekking vervallen verklaard.

  • 5 De werking van een besluit, inhoudende de vervallenverklaring, wordt opgeschort totdat de beroepstermijn is verstreken of, indien beroep is ingesteld, op het beroep is beslist. Gedurende deze periode is de eilandgedeputeerde in zijn betrekking geschorst.

Artikel 58

  • 1 Tegen een besluit van de gezaghebber als bedoeld in artikel 57, vierde lid, kan de eilandgedeputeerde beroep instellen bij het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Curaçao, Aruba, Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Artikel 59

  • 1 Indien een eilandgedeputeerde niet langer voldoet aan de vereisten voor de functie van eilandgedeputeerde, bedoeld in artikel 39, of een functie gaat bekleden als bedoeld in artikel 40, eerste lid, en het tweede of vierde lid van dat artikel niet van toepassing zijn, neemt hij onmiddellijk ontslag. Hij doet hiervan schriftelijk mededeling aan de eilandsraad.

Artikel 60

  • 1 Indien een uitspraak van de eilandsraad inhoudende de opzegging van zijn vertrouwen in een eilandgedeputeerde er niet toe leidt dat de betrokken eilandgedeputeerde onmiddellijk ontslag neemt, kan de eilandsraad besluiten tot ontslag. Artikel 32 is van toepassing op de stemming inzake het ontslag.

Artikel 61

De rechter treedt niet in de beoordeling van de gronden waarop de eilandsraad tot ontslag van een eilandgedeputeerde heeft besloten.

Artikel 62

Het bestuurscollege stelt een reglement van orde voor zijn vergaderingen en andere werkzaamheden vast, dat aan de eilandsraad wordt toegezonden.

Artikel 63

  • 1 De gezaghebber stelt, met inachtneming van hetgeen het bestuurscollege heeft bepaald, dag en plaats van de vergadering van het bestuurscollege en het tijdstip van de opening vast.

  • 2 De gezaghebber maakt dag en plaats van te houden openbare vergaderingen en het tijdstip van de opening bekend.

Artikel 64

  • 1 De gezaghebber bevordert de eenheid van het beleid van het bestuurscollege.

  • 2 De gezaghebber kan onderwerpen aan de agenda voor een vergadering van het bestuurscollege toevoegen.

  • 3 De gezaghebber kan ten aanzien van geagendeerde onderwerpen een eigen voorstel aan het bestuurscollege voorleggen.

Artikel 65

  • 1 De vergaderingen van het bestuurscollege worden met gesloten deuren gehouden, voor zover het bestuurscollege niet anders heeft bepaald.

  • 2 Het reglement van orde voor de vergaderingen kan regels geven omtrent de openbaarheid van de vergaderingen van het bestuurscollege.

Artikel 67

  • 1 In de vergadering van het bestuurscollege kan slechts worden beraadslaagd of besloten, indien ten minste de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is.

  • 2 Indien het vereiste aantal leden niet tegenwoordig is, belegt de gezaghebber, onder verwijzing naar dit artikel, opnieuw een vergadering.

  • 3 Op de vergadering, bedoeld in het tweede lid, is het eerste lid niet van toepassing. Het bestuurscollege kan echter over andere aangelegenheden dan die waarvoor de eerdere vergadering was belegd alleen beraadslagen of besluiten, indien ten minste de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is.

Artikel 68

De leden van het bestuurscollege en andere personen die deelnemen aan de beraadslaging kunnen niet in rechte worden vervolgd of aangesproken voor hetgeen zij in de vergadering van het bestuurscollege hebben gezegd of aan het bestuurscollege schriftelijk hebben overgelegd.

Artikel 69

De artikelen 29, eerste tot en met derde lid, en 31 zijn ten aanzien van de vergaderingen van het bestuurscollege van overeenkomstige toepassing.

Artikel 70

  • 1 Indien bij een stemming, anders dan over personen voor het doen van benoemingen, voordrachten of aanbevelingen, de stemmen staken, wordt opnieuw gestemd.

  • 2 Staken de stemmen andermaal over hetzelfde voorstel, dan beslist de stem van de voorzitter.

Artikel 71

  • 1 De stukken die van het bestuurscollege uitgaan, worden door de gezaghebber ondertekend en door de eilandsecretaris medeondertekend.

  • 2 Het bestuurscollege kan hem toestaan de ondertekening op te dragen aan een ander lid van het bestuurscollege, aan de eilandsecretaris of aan een of meer andere ambtenaren van het openbaar lichaam.

  • 3 De medeondertekening door de eilandsecretaris is niet van toepassing indien de ondertekening van stukken die van het bestuurscollege uitgaan ingevolge het tweede lid is opgedragen aan de eilandsecretaris of een of meer ambtenaren van het openbaar lichaam.

Artikel 72

  • 1 De eilandsraad kan regelen van welke beslissingen van het bestuurscollege aan de leden van de eilandsraad kennisgeving wordt gedaan. Daarbij kan de eilandsraad de gevallen bepalen waarin met terinzagelegging kan worden volstaan.

  • 2 Het bestuurscollege laat de kennisgeving of terinzagelegging achterwege voor zover deze in strijd is met het openbaar belang.

  • 3 Het bestuurscollege maakt de besluitenlijst van zijn vergaderingen terstond na de vaststelling daarvan openbaar op de in het openbaar lichaam gebruikelijke wijze. Het bestuurscollege laat de openbaarmaking achterwege in de gevallen waarin een verplichting tot geheimhouding geldt of wanneer openbaarmaking in strijd is met het openbaar belang.

Afdeling IV. De gezaghebber

Artikel 73

  • 1 De gezaghebber wordt bij koninklijk besluit op voordracht van Onze Minister benoemd en herbenoemd voor de tijd van zes jaar. Hij kan te allen tijde bij koninklijk besluit op voordracht van Onze Minister worden ontslagen.

  • 2 De Rijksvertegenwoordiger maakt voor elke door benoeming te vervullen plaats een met redenen omklede aanbeveling op. Alvorens zijn aanbeveling te doen verzoekt hij de eilandsraad, gehoord het bestuurscollege, zijn gevoelen kenbaar te maken met betrekking tot de aan de te benoemen gezaghebber te stellen eisen van bekwaamheid en geschiktheid.

  • 3 De eilandsraad kan uit zijn midden een vertrouwenscommissie instellen belast met de beoordeling van de op haar verzoek door de Rijksvertegenwoordiger daartoe geselecteerde kandidaten. De eilandsraad stelt het bestuurscollege in de gelegenheid een eilandgedeputeerde af te vaardigen die als adviseur aan de vertrouwenscommissie wordt toegevoegd. De vertrouwenscommissie brengt vertrouwelijk verslag uit van haar bevindingen aan de Rijksvertegenwoordiger.

  • 4 Onverminderd het bepaalde in het tweede en derde lid kunnen bij algemene maatregel van bestuur nadere regels worden gesteld omtrent de bij benoeming te volgen procedure.

  • 5 De beraadslagingen van de vertrouwenscommissie, bedoeld in het derde lid, vinden plaats met gesloten deuren. Van deze beraadslagingen wordt een afzonderlijk verslag gemaakt, dat niet openbaar is.

  • 6 Er geldt een geheimhoudingsplicht ten aanzien van:

    • a. de aanbeveling van de Rijksvertegenwoordiger, bedoeld in het tweede lid;

    • b. het verslag van de bevindingen van de vertrouwenscommissie, bedoeld in het derde lid;

    • c. de beraadslagingen van de vertrouwenscommissie en het verslag van de beraadslagingen, bedoeld in het vijfde lid.

  • 7 De rijksbelastingdienst verstrekt Onze Minister de benodigde gegevens inzake bestuurlijke boeten als bedoeld in hoofdstuk VIII, titel 4, van de Belastingwet BES voor zover deze boeten zijn opgelegd dan wel hadden kunnen worden opgelegd ter zake van feiten die zijn gebleken na de termijn om deze op te leggen.

  • 8 De Rijksvertegenwoordiger doet een voorstel tot herbenoeming. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen nadere regels worden gesteld over de wijze waarop de eilandsraad in verband daarmee zijn gevoelen omtrent het functioneren van de gezaghebber kenbaar kan maken aan de Rijksvertegenwoordiger.

Artikel 74

  • 1 De gezaghebber kan bij koninklijk besluit worden geschorst.

  • 2 Onze Minister kan, in afwachting van een besluit omtrent schorsing, bepalen dat de gezaghebber zijn functie niet uitoefent.

  • 3 Een besluit als bedoeld in het tweede lid vervalt, indien niet binnen een maand een besluit omtrent de schorsing is genomen.

Artikel 75

Voor de benoembaarheid tot gezaghebber is het Nederlanderschap vereist.

Artikel 76

Dezelfde persoon kan niet in meer dan een openbaar lichaam tot gezaghebber worden benoemd.

Artikel 77

  • 1 De gezaghebber legt ten overstaan van de eilandsraad in handen van de Rijksvertegenwoordiger de volgende eed (verklaring en belofte) af:

    «Ik zweer (verklaar) dat ik, om tot gezaghebber benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd.

    Ik zweer (verklaar en beloof) dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen.

    Ik zweer (beloof) dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als gezaghebber naar eer en geweten zal vervullen.

    Zo waarlijk helpe mij God Almachtig!»

    (Dat verklaar en beloof ik!»)

  • 2 In plaats van in het Nederlands kan de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments of het Engels worden afgelegd.

  • 3 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «Mi ta hura (deklará) ku pa mi nombramentu den e kargo o funshon di gezaghebber mi no a duna ni primintí, ni direkta- ni indirektamente, bou di ningun nòmber ni denominashon ni preteksto, ningun regalo ni fabor.

    Mi ta hura (deklará i primintí) ku mi no a risibí ni mi no a aseptá, ni lo mi no aseptá, ni direkta- ni indirektamente, ningun regalo ni ningun promesa di hasi algu o laga di hasi algu den e kargo o funshon en kuestion.

    Mi ta hura (primintí) ku lo mi ta fiel na Konstitushon, ku lo mi kumpli ku lei i ku lo mi kumpli ku mi obligashonnan komo gezaghebber segun mi konsenshi i honor.

    Ku Dios Todopoderoso yudami!»

    (Esei mi ta deklará i primintí!»)

  • 4 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Engels wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «I swear (affirm) that I neither gave nor promised any gift or favour, either directly or indirectly, under any name or pretext whatsoever, in order to be appointed Island Governor.

    I swear (affirm and promise) that I have made no gift or promise, and shall accept no gift or promise, either directly or indirectly, in order to do or to omit to do anything in the course of my duties.

    I swear (promise) that I will bear allegiance to the Constitution, that I will observe the laws and that I will perform my duties as Island Governor in good faith.

    So help me God Almighty!

    (This I affirm and promise!)

Artikel 78

  • 1 De gezaghebber geniet ten laste van het openbaar lichaam een bezoldiging, die bij of krachtens algemene maatregel van bestuur wordt geregeld.

  • 2 Bij de algemene maatregel van bestuur, bedoeld in het eerste lid, kunnen tevens regels worden gesteld betreffende tegemoetkoming in of vergoeding van bijzondere kosten en betreffende andere voorzieningen die verband houden met de vervulling van het ambt van gezaghebber.

  • 3 Buiten hetgeen hem bij of krachtens de wet is toegekend, geniet de gezaghebber als zodanig geen inkomsten, in welke vorm ook, ten laste van het openbaar lichaam.

  • 4 De gezaghebber geniet geen vergoedingen, in welke vorm ook, voor werkzaamheden, verricht in nevenfuncties welke hij vervult uit hoofde van het ambt van gezaghebber, ongeacht of die vergoedingen ten laste van het openbaar lichaam komen of niet. Indien deze vergoedingen worden uitgekeerd, worden zij gestort in de kas van het openbaar lichaam.

  • 5 Tot vergoedingen als bedoeld in het vierde lid, behoren inkomsten, onder welke benaming ook, uit nevenfuncties die de gezaghebber neerlegt bij beëindiging van het ambt.

  • 7 Bij algemene maatregel van bestuur worden regels gesteld over de wijze waarop de gezaghebber gegevens over de inkomsten, bedoeld in het zesde lid, verstrekt, en de gevolgen van het niet verstrekken van deze gegevens.

  • 8 De rijksbelastingdienst verstrekt Onze Minister ten behoeve van de verrekening de benodigde gegevens.

Artikel 79

  • 1 De gezaghebber vervult geen nevenfuncties waarvan de uitoefening ongewenst is met het oog op de goede vervulling van zijn ambt van gezaghebber of op de handhaving van zijn onpartijdigheid en onafhankelijkheid of van het vertrouwen daarin.

  • 2 De gezaghebber meldt zijn voornemen tot aanvaarding van een nevenfunctie, anders dan uit hoofde van zijn ambt van gezaghebber, aan de eilandsraad.

  • 3 De gezaghebber maakt nevenfuncties, anders dan uit hoofde van zijn ambt van gezaghebber, openbaar. De openbaarmaking vindt plaats terstond na benoeming tot gezaghebber of aanvaarding van een nevenfunctie en geschiedt zowel op elektronische wijze als door terinzaggelegging van een opgave van de functies op het bestuurskantoor van het openbaar lichaam.

  • 4 De gezaghebber maakt tevens de inkomsten uit de nevenfuncties, bedoeld in het derde lid, openbaar. Openbaarmaking geschiedt zowel op elektronische wijze als door terinzagelegging op het bestuurskantoor uiterlijk op 1 april na het kalenderjaar waarin de inkomsten zijn genoten.

Artikel 80

  • 1 De gezaghebber is niet tevens:

    • a. minister;

    • b. staatssecretaris;

    • c. lid van de Raad van State;

    • d. lid van de Algemene Rekenkamer;

    • e. Nationale ombudsman;

    • f. substituut-ombudsman als bedoeld in artikel 9, eerste lid, van de Wet Nationale ombudsman;

    • g. Rijksvertegenwoordiger;

    • h. lid van een eilandsraad;

    • i. eilandgedeputeerde;

    • j. lid van het kiescollege;

    • k. lid van de gezamenlijke rekenkamer;

    • l. gezamenlijke ombudsman of lid van de gezamenlijke ombudscommissie;

    • m. ambtenaar, door of vanwege het bestuur van een openbaar lichaam aangesteld of daaraan ondergeschikt;

    • n. ambtenaar, door of vanwege het Rijk aangesteld, tot wiens taak behoort het verrichten van werkzaamheden in het kader van het toezicht op het openbaar lichaam;

    • o. functionaris die krachtens de wet of een algemene maatregel van bestuur het bestuur van een openbaar lichaam van advies dient.

  • 2 In afwijking van het eerste lid, aanhef en onderdeel l, kan een gezaghebber tevens ambtenaar van de burgerlijke stand zijn.

Artikel 81

  • 1 Bloed- of aanverwantschap tot en met de tweede graad of huwelijk mag niet bestaan tussen de gezaghebber en een ander lid van het bestuurscollege.

Artikel 82

  • 2 De eilandsraad stelt voor de gezaghebber een gedragscode vast.

Artikel 83

De artikelen 49 tot en met 52 zijn van overeenkomstige toepassing op de gezaghebber, met dien verstande dat in artikel 49 voor «ontslag» wordt gelezen «ontslag onderscheidenlijk afloop van de benoemingstermijn» en dat in artikel 52 voor «eilandsraad» wordt gelezen «Onze Minister».

Artikel 84

Het ambt van gezaghebber ontheft van alle bij of krachtens de wet opgelegde verplichtingen tot het verrichten van persoonlijke diensten.

Artikel 85

  • 1 De gezaghebber heeft zijn werkelijke woonplaats in het openbaar lichaam.

  • 2 De Rijksvertegenwoordiger kan voor ten hoogste drie maanden ontheffing verlenen van de verplichting om de werkelijke woonplaats in het openbaar lichaam te hebben.

Artikel 86

  • 1 Indien de gezaghebber langer dan zes weken buiten het openbaar lichaam wenst te verblijven, behoeft hij daartoe de toestemming van de Rijksvertegenwoordiger. De toestemming mag alleen worden verleend indien het belang van het openbaar lichaam zich daartegen niet verzet.

Artikel 87

  • 1 Voor zover dit niet bij de wet is geschied, worden bij of krachtens algemene maatregel van bestuur ten aanzien van de gezaghebber regels vastgesteld betreffende:

    • a. benoeming, herbenoeming, schorsing, tijdelijk niet uitoefenen van zijn functie en ontslag;

    • b. het onderzoek naar de geschiktheid en bekwaamheid;

    • c. uitkering bij ontslag;

    • d. aanspraken in geval van ziekte;

    • e. bescherming bij de arbeid;

    • f. andere aangelegenheden, zijn rechtspositie betreffende, die regeling behoeven.

  • 2 Bij de regels betreffende de aangelegenheden, genoemd in het eerste lid, kunnen financiële voorzieningen worden getroffen die ten laste van het openbaar lichaam komen.

Artikel 88

  • 1 Alle aan de eilandsraad of aan het bestuurscollege gerichte stukken worden door of namens de gezaghebber geopend.

  • 2 Van de ontvangst van aan de eilandsraad gerichte stukken die niet terstond in de vergadering van de eilandsraad aan de orde worden gesteld, doet hij in de eerstvolgende vergadering van de eilandsraad mededeling.

Artikel 89

Bij koninklijk besluit wordt bepaald, welke de onderscheidingstekenen van de gezaghebber zijn en bij welke gelegenheden hij deze zal dragen.

Artikel 90

  • 1 Bij verhindering of ontstentenis van de gezaghebber wordt zijn ambt waargenomen door een door de Rijksvertegenwoordiger aangewezen waarnemend gezaghebber. De Rijksvertegenwoordiger kan voorts in de waarneming voorzien, indien hij dit in het belang van het openbaar lichaam nodig oordeelt.

  • 2 Alvorens tot de aanwijzing van een waarnemend gezaghebber over te gaan hoort de Rijksvertegenwoordiger de eilandsraad, tenzij gewichtige redenen zich daartegen verzetten.

  • 3 Hij die door de Rijksvertegenwoordiger met de waarneming van het ambt van gezaghebber is belast, legt in handen van de Rijksvertegenwoordiger een overeenkomstig artikel 77 luidende eed (verklaring en belofte) af.

Artikel 92

De toekenning van een vergoeding ten laste van het openbaar lichaam aan degene die met de waarneming van het ambt van gezaghebber is belast, wordt geregeld bij of krachtens algemene maatregel van bestuur.

Artikel 93

Ten aanzien van degene die met de waarneming van het ambt van gezaghebber is belast, zijn de artikelen 75 en 79 tot en met 82 van overeenkomstige toepassing.

Artikel 94

  • 1 De eilandsraad kan regelen van welke beslissingen van de gezaghebber aan de leden van de eilandsraad kennisgeving wordt gedaan. Daarbij kan de eilandsraad de gevallen bepalen waarin met terinzagelegging kan worden volstaan.

  • 2 De gezaghebber laat de kennisgeving of terinzagelegging achterwege voor zover deze in strijd is met het openbaar belang.

Afdeling IVa. Het kiescollege voor de Eerste Kamer

Artikel 94a

Het aantal leden van het kiescollege is in het openbaar lichaam Bonaire, in het openbaar lichaam Sint Eustatius en in het openbaar lichaam Saba gelijk aan het aantal leden van de eilandsraad van dat openbaar lichaam, bedoeld in artikel 9.

Artikel 94c

  • 1 Voor het lidmaatschap van het kiescollege is vereist dat men Nederlander en ingezetene van het openbaar lichaam is, de leeftijd van achttien jaar heeft bereikt en niet is uitgesloten van het kiesrecht.

Artikel 94d

Op het kiescollege en zijn leden zijn de artikelen 13, 14, eerste lid, aanhef en onder a tot en met h, j en k, 15, 16, derde lid, 17 tot en met 21, 22, eerste lid, 23 tot en met 31, 33, 34 en 88 van overeenkomstige toepassing, met dien verstande dat voor de toepassing van artikel 15 in plaats van «de eilandsraad», «koseho insular» en «the island council» telkens wordt gelezen «het kiescollege», «kolegio elektoral», onderscheidenlijk «the electoral committee».

Artikel 94e

Artikel 94f

  • 1 De eilandgriffier, bedoeld in artikel 130, of de vervanger van de eilandgriffier, bedoeld in artikel 133, eerste lid, staat het kiescollege bij de uitoefening van zijn taak terzijde.

Afdeling V. De gezamenlijke rekenkamer

Artikel 95

De eilandsraden stellen gezamenlijk bij eilandsverordening een gezamenlijke rekenkamer in.

Artikel 96

  • 1 De gezamenlijke rekenkamer bestaat uit drie leden.

  • 2 Elke eilandsraad benoemt één lid van de gezamenlijke rekenkamer voor de duur van zes jaar

  • 3 De eilandsraad kan voor het lid dat hij heeft benoemd een plaatsvervangend lid benoemen. Deze afdeling is op plaatsvervangende leden van overeenkomstige toepassing.

  • 4 De eilandsraad kan een lid herbenoemen.

  • 5 Voorafgaand aan de benoemingen, bedoeld in het tweede tot en met het vierde lid, pleegt de eilandsraad overleg met de gezamenlijke rekenkamer.

  • 6 Een lid van de gezamenlijke rekenkamer wordt door de eilandsraad die hem heeft benoemd, ontslagen:

    • a. op eigen verzoek;

    • b. bij de aanvaarding van een functie die onverenigbaar is met het lidmaatschap;

    • c. indien hij bij onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak wegens misdrijf is veroordeeld, dan wel hem bij zulk een uitspraak een maatregel is opgelegd die vrijheidsbeneming tot gevolg heeft;

    • d. indien hij bij onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak onder curatele is gesteld, in staat van faillissement is verklaard, surséance van betaling heeft verkregen of wegens schulden is gegijzeld.

  • 7 Een lid van de gezamenlijke rekenkamer kan door de eilandsraad die hem heeft benoemd, worden ontslagen:

    • a. indien hij door ziekte of gebreken blijvend ongeschikt is zijn functie te vervullen;

    • b. indien hij handelt in strijd met artikel 101.

Artikel 97

  • 1 De eilandsraad stelt een door hem benoemd lid van de gezamenlijke rekenkamer op non-actief indien:

    • a. hij zich in voorlopige hechtenis bevindt;

    • b. hij bij een nog niet onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak wegens misdrijf is veroordeeld, dan wel hem bij zulk een uitspraak een maatregel is opgelegd die vrijheidsbeneming tot gevolg heeft;

    • c. hij onder curatele is gesteld, in staat van faillissement is verklaard, surséance van betaling heeft verkregen of wegens schulden is gegijzeld ingevolge een nog niet onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak.

  • 2 De eilandsraad kan een door hem benoemd lid van de gezamenlijke rekenkamer op non-actief stellen, indien tegen dit lid een gerechtelijk onderzoek ter zake van een misdrijf wordt ingesteld of indien er een ander ernstig vermoeden is van het bestaan van feiten en omstandigheden die tot ontslag, anders dan op gronden, genoemd in artikel 96, zesde lid, onderdeel a, en zevende lid, onderdeel a, zouden kunnen leiden.

  • 3 De eilandsraad beëindigt de non-activiteit zodra de grond voor de maatregel is vervallen, met dien verstande dat in een geval als bedoeld in het tweede lid de non-activiteit in ieder geval eindigt na zes maanden. In dat geval kan de eilandsraad de maatregel telkens voor ten hoogste drie maanden verlengen.

Artikel 98

Artikel 13 is van overeenkomstige toepassing op de leden van de gezamenlijke rekenkamer.

Artikel 99

  • 1 Een lid van de gezamenlijke rekenkamer is niet tevens:

    • a. minister;

    • b. staatssecretaris;

    • c. lid van de Raad van State;

    • d. lid van de Algemene Rekenkamer;

    • e. Nationale ombudsman;

    • f. substituut-ombudsman als bedoeld in artikel 9, eerste lid, van de Wet Nationale ombudsman;

    • g. Rijksvertegenwoordiger;

    • h. lid van een eilandsraad;

    • i. gezaghebber;

    • j. eilandgedeputeerde;

    • k. lid van het kiescollege;

    • l. gezamenlijke ombudsman of lid van de gezamenlijke ombudscommissie;

    • m. lid van een commissie als bedoeld in de artikelen 117 en 118;

    • n. ambtenaar, door of vanwege het bestuur van een openbaar lichaam aangesteld of daaraan ondergeschikt;

    • o. ambtenaar, door of vanwege het Rijk aangesteld, tot wiens taak behoort het verrichten van werkzaamheden in het kader van het toezicht op een openbaar lichaam;

    • p. functionaris die krachtens de wet of een algemene maatregel van bestuur het bestuur van een openbaar lichaam van advies dient.

  • 2 In afwijking van het eerste lid, aanhef en onderdeel m, kan een lid van de gezamenlijke rekenkamer tevens zijn:

    • a. ambtenaar van de burgerlijke stand;

    • b. vrijwilliger of ander persoon die uit hoofde van een wettelijke verplichting niet bij wijze van beroep hulpdiensten verricht;

    • c. ambtenaar werkzaam voor een school voor openbaar onderwijs.

Artikel 100

  • 1 Alvorens zijn functie te kunnen uitoefenen, legt een lid van de gezamenlijke rekenkamer in de vergadering van de eilandsraad, die hem heeft benoemd, in handen van de voorzitter, de volgende eed (verklaring en belofte) af:

    «Ik zweer (verklaar) dat ik, om tot lid van de gezamenlijke rekenkamer benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd.

    Ik zweer (verklaar en beloof) dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen.

    Ik zweer (beloof) dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als lid van de gezamenlijke rekenkamer naar eer en geweten zal vervullen.

    Zo waarlijk helpe mij God Almachtig!»

    («Dat verklaar en beloof ik!»)

  • 2 In plaats van in het Nederlands kan de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments of het Engels worden afgelegd.

  • 3 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «Mi ta hura (deklará) ku pa mi nombramentu den e kargo o funshon di kontraloria general mi no a duna ni primintí, ni direkta- ni indirektamente, bou di ningun nòmber ni denominashon ni preteksto, ningun regalo ni fabor.

    Mi ta hura (deklará i primintí) ku mi no a risibí ni mi no a aseptá, ni lo mi no aseptá, ni direkta- ni indirektamente, ningun regalo ni ningun promesa di hasi algu o laga di hasi algu den e kargo o funshon en kuestion.

    Mi ta hura (primintí) ku lo mi ta fiel na Konstitushon, ku lo mi kumpli ku lei i ku lo mi kumpli ku mi obligashonnan komo kontraloria general segun mi konsenshi i honor.

    Ku Dios Todopoderoso yudami!»

    (Esei mi ta deklará i primintí!»)

  • 4 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Engels wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «I swear (affirm) that I neither gave nor promised any gift or favour, either directly or indirectly, under any name or pretext whatsoever, in order to be appointed Member of the court of audit.

    I swear (affirm and promise) that I have made no gift or promise, and shall accept no gift or promise, either directly or indirectly, in order to do or to omit to do anything in the course of my duties.

    I swear (promise) that I will bear allegiance to the Constitution, that I will observe the laws and that I will perform my duties as Member of the court of audit in good faith.

    So help me God Almighty!

    (This I affirm and promise!)

Artikel 102

  • 1 De gezamenlijke rekenkamer stelt een reglement van orde vast voor haar werkzaamheden en haar vergaderingen.

  • 2 De gezamenlijke rekenkamer zendt het reglement ter kennisneming aan de eilandsraden en maakt het bekend door plaatsing in de afkondigingsbladen van de openbare lichamen.

Artikel 103

De eilandsraden stellen, na overleg met de gezamenlijke rekenkamer, de gezamenlijke rekenkamer de nodige middelen ter beschikking voor een goede uitoefening van haar werkzaamheden.

Artikel 104

  • 1 De personen die werkzaamheden verrichten voor de gezamenlijke rekenkamer, zijn ter zake van die werkzaamheden uitsluitend verantwoording schuldig aan de gezamenlijke rekenkamer.

  • 2 Ambtenaren die werkzaamheden verrichten voor een orgaan van een openbaar lichaam kunnen niet tevens werkzaamheden verrichten voor de gezamenlijke rekenkamer.

Artikel 105

  • 1 In de eilandsverordening waarbij de gezamenlijke rekenkamer wordt ingesteld worden ten minste regels gesteld met betrekking tot:

    • a. het voorzitterschap van de gezamenlijke rekenkamer;

    • b. de vergoeding die de leden van de gezamenlijke rekenkamer voor hun werkzaamheden ontvangen en de tegemoetkoming in de kosten;

    • c. de ondersteuning van de gezamenlijke rekenkamer.

  • 2 De eilandsverordening behoeft de goedkeuring van de Rijksvertegenwoordiger.

Afdeling VI. De ombudsfunctie

§ 1. Algemene bepalingen

Artikel 106

Titel 9.2 van de Algemene wet bestuursrecht, met uitzondering van de artikelen 9:20 en 9:21, is van overeenkomstige toepassing op schriftelijke verzoeken om een onderzoek in te stellen naar de wijze waarop een bestuursorgaan van het openbaar lichaam zich in een bepaalde aangelegenheid heeft gedragen met dien verstande dat in artikel 9:36, eerste lid, voor «artikel 5.1 van de Wet open overheid» wordt gelezen: artikel 11 van de Wet openbaarheid van bestuur BES.

Artikel 107

  • 2 Een gezamenlijke ombudsman of gezamenlijke ombudscommissie kan slechts per 1 januari van enig jaar worden ingesteld. Indien de eilandsraden hiertoe besluiten, zenden zij het besluit tot instelling aan de Nationale ombudsman voor 1 juli van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de instelling ingaat.

  • 3 De instelling van een gezamenlijke ombudsman of gezamenlijke ombudscommissie kan slechts per 1 januari van enig jaar worden beëindigd. Indien de eilandsraden hiertoe besluiten, zenden zij het besluit tot beëindiging van de instelling aan de Nationale ombudsman voor 1 juli van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de instelling eindigt.

Artikel 108

Indien de eilandsraden een gezamenlijke ombudsman of een gezamenlijke ombudscommissie instellen met toepassing van de Wet gemeenschappelijke regelingen, zijn de in die wet ten aanzien van gemeenschappelijke organen opgenomen bepalingen slechts van toepassing voor zover de aard van de aan de gezamenlijke ombudsman of de gezamenlijke ombudscommissie opgedragen taken zich daartegen niet verzet.

§ 2. De gezamenlijke ombudsman

Artikel 109

  • 1 Indien de eilandsraden besluiten tot het instellen van een gezamenlijke ombudsman benoemen zij deze voor de duur van zes jaar.

  • 2 De eilandsraden benoemen een plaatsvervangend gezamenlijke ombudsman. Deze paragraaf is op de plaatsvervangend gezamenlijke ombudsman van overeenkomstige toepassing.

  • 3 De gezamenlijke ombudsman wordt door de eilandsraden ontslagen:

    • a. op eigen verzoek;

    • b. wanneer hij door ziekte of gebreken blijvend ongeschikt is zijn functie te vervullen;

    • c. bij de aanvaarding van een betrekking als bedoeld in artikel 110, eerste lid;

    • d. wanneer hij bij onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak wegens misdrijf is veroordeeld, dan wel hem bij zulk een uitspraak een maatregel is opgelegd die vrijheidsbeneming tot gevolg heeft;

    • e. indien hij bij onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak onder curatele is gesteld, in staat van faillissement is verklaard, hij surseance van betaling heeft verkregen of wegens schulden is gegijzeld;

    • f. indien hij naar het oordeel van de eilandsraden ernstig nadeel toebrengt aan het in hem gestelde vertrouwen.

  • 4 De eilandsraden stellen de gezamenlijke ombudsman op non-actief indien hij:

    • a. zich in voorlopige hechtenis bevindt;

    • b. bij een nog niet onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak wegens misdrijf is veroordeeld, dan wel hem bij zulk een uitspraak een maatregel is opgelegd die vrijheidsbeneming tot gevolg heeft;

    • c. onder curatele is gesteld, in staat van faillissement is verklaard, hij surseance van betaling heeft verkregen of wegens schulden is gegijzeld ingevolge een nog niet onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak.

Artikel 110

  • 1 De gezamenlijke ombudsman vervult geen betrekkingen waarvan de uitoefening ongewenst is met het oog op een goede vervulling van zijn ambt of op de handhaving van zijn onpartijdigheid en onafhankelijkheid of van het vertrouwen daarin.

  • 2 Artikel 13 is van overeenkomstige toepassing op de gezamenlijke ombudsman.

Artikel 111

  • 1 Alvorens zijn functie te kunnen uitoefenen, legt de gezamenlijke ombudsman in de vergadering van een bij zijn benoeming aan te wijzen eilandsraad, in handen van de voorzitter, de volgende eed (verklaring en belofte) af:

    «Ik zweer (verklaar) dat ik, om tot ombudsman benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd.

    Ik zweer (verklaar en beloof) dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen.

    Ik zweer (verklaar en beloof) dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als ombudsman naar eer en geweten zal vervullen.

    Zo waarlijk helpe mij God almachtig!»

    («Dat verklaar en beloof ik!»)

  • 2 In plaats van in het Nederlands kan de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments of het Engels worden afgelegd.

  • 3 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Papiaments wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «Mi ta hura (deklará) ku pa mi nombramentu den e kargo o funshon di ombudsman mi no a duna ni primintí, ni direkta- ni indirektamente, bou di ningun nòmber ni denominashon ni preteksto, ningun regalo ni fabor.

    Mi ta hura (deklará i primintí) ku mi no a risibí ni mi no a aseptá, ni lo mi no aseptá, ni direkta- ni indirektamente, ningun regalo ni ningun promesa di hasi algu o laga di hasi algu den e kargo o funshon en kuestion.

    Mi ta hura (primintí) ku lo mi ta fiel na Konstitushon, ku lo mi kumpli ku lei i ku lo mi kumpli ku mi obligashonnan komo ombudsman segun mi konsenshi i honor.

    Ku Dios Todopoderoso yudami!»

    (Esei mi ta deklará i primintí!»)

  • 4 Wanneer de eed (verklaring en belofte) in het Engels wordt afgelegd, luidt de tekst van de eed (verklaring en belofte) als volgt:

    «I swear (affirm) that I neither gave nor promised any gift or favour, either directly or indirectly, under any name or pretext whatsoever, in order to be appointed ombudsman.

    I swear (affirm and promise) that I have made no gift or promise, and shall accept no gift or promise, either directly or indirectly, in order to do or to omit to do anything in the course of my duties.

    I swear (promise) that I will bear allegiance to the Constitution, that I will observe the laws and that I will perform my duties as ombudsman in good faith.

    So help me God Almighty!

    (This I affirm and promise!)

Artikel 112

  • 1 Op voordracht van de gezamenlijke ombudsman benoemen de bestuurscolleges het personeel van de gezamenlijke ombudsman dat nodig is voor een goede uitoefening van zijn werkzaamheden.

  • 2 De gezamenlijke ombudsman ontvangt ter zake van de uitoefening van zijn werkzaamheden geen instructies, noch in het algemeen, noch voor een enkel geval.

  • 3 Het personeel van de gezamenlijke ombudsman verricht geen werkzaamheden voor een bestuursorgaan naar wiens gedraging de gezamenlijke ombudsman een onderzoek kan instellen.

  • 4 Het personeel van de gezamenlijke ombudsman is ter zake van de werkzaamheden die het voor de gezamenlijke ombudsman verricht, uitsluitend aan hem verantwoording schuldig.

Artikel 113

De gezamenlijke ombudsman zendt jaarlijks een verslag van zijn werkzaamheden aan de eilandsraden.

Artikel 114

De gezamenlijke ombudsman ontvangt een bij eilandsverordening van de eilandsraden vastgestelde vergoeding voor zijn werkzaamheden en een tegemoetkoming in de kosten.

§ 3. De gezamenlijke ombudscommissie

Artikel 115

  • 1 Indien de eilandsraden besluiten tot het instellen van een gezamenlijke ombudscommissie, stellen zij het aantal leden van de gezamenlijke ombudscommissie vast.

  • 2 De eilandsraden benoemen de leden van de gezamenlijke ombudscommissie voor de duur van zes jaar.

  • 3 De eilandsraden benoemen uit de leden de voorzitter en de plaatsvervangend voorzitter van de gezamenlijke ombudscommissie.

Artikel 116

  • 1 De gezamenlijke ombudscommissie zendt jaarlijks een verslag van zijn werkzaamheden aan de eilandsraden.

Afdeling VII. De commissies

Artikel 117

  • 1 De eilandsraad kan eilandsraadscommissies instellen die besluitvorming van de eilandsraad kunnen voorbereiden en met het bestuurscollege of de gezaghebber kunnen overleggen. Hij regelt daarbij de taken, de bevoegdheden, de samenstelling en de werkwijze, daaronder begrepen de wijze waarop de leden van de eilandsraad inzage hebben in stukken waaromtrent door een eilandsraadscommissie geheimhouding is opgelegd. Deze inzage kan slechts worden geweigerd voor zover zij in strijd is met het openbaar belang.

  • 2 De gezaghebber en de eilandgedeputeerden zijn geen lid van een eilandsraadscommissie.

  • 3 Bij de samenstelling van een eilandsraadscommissie zorgt de eilandsraad, voor zover het de benoeming betreft van leden van de eilandsraad, voor een evenwichtige vertegenwoordiging van de in de eilandsraad vertegenwoordigde groeperingen.

  • 4 Een lid van de eilandsraad is voorzitter van een eilandsraadscommissie.

  • 5 De artikelen 20 en 22 tot en met 24 zijn van overeenkomstige toepassing op een vergadering van een eilandsraadscommissie, met dien verstande dat in artikel 20 voor «gezaghebber» wordt gelezen «voorzitter van een eilandsraadscommissie».

Artikel 118

  • 1 De eilandsraad, het bestuurscollege of de gezaghebber kan andere commissies dan de commissies, bedoeld in artikel 117, eerste lid, instellen.

  • 2 De gezaghebber en de eilandgedeputeerden zijn geen lid van een door de eilandsraad ingestelde andere commissie. Leden van de eilandsraad zijn geen lid van een door het bestuurscollege of de gezaghebber ingestelde commissie.

  • 3 De eilandsraad, het bestuurscollege onderscheidenlijk de gezaghebber regelt ten aanzien van een door hem ingestelde andere commissie de openbaarheid van de vergaderingen. Artikel 24, vijfde en zesde lid, is van overeenkomstige toepassing op vergaderingen met gesloten deuren van een door de eilandsraad ingestelde andere commissie.

Afdeling VIIa. Geheimhouding

Artikel 119a

De eilandsraad, het bestuurscollege, de gezaghebber en een commissie als bedoeld in hoofdstuk III, afdeling VII, kunnen op grond van een belang, genoemd in artikel 11 van de Wet openbaarheid van bestuur BES, een verplichting tot geheimhouding opleggen ten aanzien van informatie die bij dat orgaan berust.

Artikel 119b

  • 1 De eilandsraad kan informatie ten aanzien waarvan krachtens artikel 24, vijfde lid, een verplichting tot geheimhouding geldt of zij een verplichting tot geheimhouding heeft opgelegd, verstrekken aan het bestuurscollege, de gezaghebber, de gezamenlijke rekenkamer en een commissie als bedoeld in hoofdstuk III, afdeling VII.

  • 2 Het bestuurscollege kan informatie ten aanzien waarvan hij een verplichting tot geheimhouding heeft opgelegd, verstrekken aan de eilandsraad, de gezamenlijke rekenkamer en een commissie als bedoeld in hoofdstuk III, afdeling VII.

  • 3 De gezaghebber kan informatie ten aanzien waarvan hij een verplichting tot geheimhouding heeft opgelegd, verstrekken aan de eilandsraad, het bestuurscollege, de gezamenlijke rekenkamer en een commissie als bedoeld in hoofdstuk III, afdeling VII.

  • 4 Een commissie als bedoeld in hoofdstuk III, afdeling VII, kan informatie ten aanzien waarvan zij een verplichting tot geheimhouding heeft opgelegd, verstrekken aan de eilandsraad, het bestuurscollege, de gezaghebber en de gezamenlijke rekenkamer.

  • 5 Indien het bestuurscollege of de gezaghebber overeenkomstig het tweede of derde lid informatie verstrekt aan een commissie waarin leden van de eilandsraad zitting hebben, verstrekt het bestuurscollege of de gezaghebber die informatie tevens aan de eilandsraad.

  • 6 Indien het bestuurscollege, de gezaghebber of een commissie overeenkomstig het tweede, derde of vierde lid informatie verstrekt aan de eilandsraad, kan de eilandsraad die informatie verstrekken aan anderen. De eilandsraad kan regels stellen over het verstrekken van informatie ten aanzien waarvan een verplichting tot geheimhouding is opgelegd door het bestuurscollege, de gezaghebber of een commissie en die tevens aan de eilandsraad is verstrekt.

Artikel 119c

  • 1 Een verplichting tot geheimhouding wordt vermeld op het stuk ten aanzien waarvan de geheimhouding geldt. Indien de geheimhouding geldt ten aanzien van informatie anders dan in schriftelijke vorm, wordt de verplichting op een passende wijze kenbaar gemaakt.

  • 2 Een verplichting tot geheimhouding wordt in acht genomen door allen die van de informatie kennis dragen.

  • 3 Een verplichting tot geheimhouding duurt voort totdat het orgaan dat de verplichting heeft opgelegd haar opheft. Indien de verplichting tot geheimhouding is opgelegd door een commissie, kan die verplichting tevens worden opgeheven door het orgaan dat de commissie heeft ingesteld.

  • 4 Indien informatie ten aanzien waarvan een verplichting tot geheimhouding geldt aan de eilandsraad is verstrekt, duurt die verplichting in afwijking van het derde lid voort totdat de eilandsraad haar opheft.

  • 5 Een lid van de eilandsraad of van een door de eilandsraad ingestelde commissie als bedoeld in hoofdstuk III, afdeling VII, dat in strijd handelt met het tweede lid kan bij besluit van de eilandsraad ten hoogste drie maanden worden uitgesloten van het ontvangen van informatie ten aanzien waarvan een verplichting tot geheimhouding geldt.

Afdeling VIII. Geldelijke voorzieningen ten behoeve van de leden van de eilandsraad en de commissies

Artikel 120

  • 1 De leden van de eilandsraad en de leden van de eilandsraad aan wie ingevolge artikel Ya 13 juncto artikel X 10 van de Kieswet ontslag is verleend wegens zwangerschap en bevalling of ziekte ontvangen een bij eilandsverordening van de eilandsraad vast te stellen vergoeding voor hun werkzaamheden en een tegemoetkoming in de kosten.

  • 2 De eilandsraad kan bij eilandsverordening regels stellen over de tegemoetkoming in of vergoeding van bijzondere kosten en over andere voorzieningen die verband houden met de vervulling van het lidmaatschap van de eilandsraad.

  • 3 Het eerste en tweede lid zijn niet van toepassing op een lid van de eilandsraad dat met inachtneming van artikel 14, tweede lid, tevens eilandgedeputeerde is.

  • 4 De eilandsverordeningen, bedoeld in het eerste en tweede lid, worden vastgesteld overeenkomstig bij of krachtens algemene maatregel van bestuur te stellen regels.

Artikel 121

  • 1 De leden van een door de eilandsraad, het bestuurscollege of de gezaghebber ingestelde commissie ontvangen, voor zover zij geen lid zijn van de eilandsraad of het bestuurscollege, een door de eilandsraad bij eilandsverordening vastgestelde vergoeding:

    • a. voor het bijwonen van vergaderingen van een commissie en

    • b. van reis- en verblijfkosten in verband met reizen binnen het openbaar lichaam.

  • 2 In bijzondere gevallen kan de eilandsraad bij eilandsverordening bepalen dat de leden van het dagelijks bestuur van een commissie als bedoeld in artikel 118, een vaste vergoeding voor hun werkzaamheden en een tegemoetkoming in de kosten ontvangen.

  • 3 Ten aanzien van de vergoeding, bedoeld in het eerste lid, onderdeel a, worden bij of krachtens algemene maatregel van bestuur nadere regels gesteld. Ten aanzien van de overige vergoedingen bedoeld in dit artikel kunnen bij of krachtens algemene maatregel van bestuur nadere regels worden gesteld.

Artikel 122

Aan de leden van de eilandsraad en de personen, genoemd in artikel 121, eerste lid, vindt vergoeding van reis- en verblijfkosten, gemaakt in verband met reizen buiten het grondgebied van het openbaar lichaam ter uitvoering van een beslissing van het eilandsbestuur, slechts plaats overeenkomstig door de eilandsraad bij eilandsverordening vastgestelde regels.

Artikel 123

  • 1 Buiten hetgeen hun bij of krachtens de wet is toegekend, ontvangen de leden van de eilandsraad en de van een door de eilandsraad, het bestuurscollege of de gezaghebber ingestelde commissie, als zodanig geen andere vergoedingen en tegemoetkomingen ten laste van het openbaar lichaam.

  • 2 Voordelen ten laste van het openbaar lichaam, anders dan in de vorm van vergoedingen en tegemoetkomingen, genieten zij slechts voor zover dat is bepaald bij of krachtens de wet dan wel bij eilandsverordening van de eilandsraad. De eilandsverordening behoeft de goedkeuring van de Rijksvertegenwoordiger.

Afdeling IX. De eilandsecretaris en de eilandgriffier

§ 2. De eilandsecretaris

Artikel 126

  • 1 Het bestuurscollege benoemt de eilandsecretaris. Hij is tevens bevoegd de eilandsecretaris te schorsen en te ontslaan.

  • 2 Een besluit houdende de benoeming, bevordering, schorsing of ontslag van de eilandsecretaris behoeft de goedkeuring van de Rijksvertegenwoordiger. De goedkeuring kan slechts worden onthouden wegens strijd met het recht of de regels, bedoeld in artikel 168, tweede lid.

Artikel 127

  • 1 De eilandsecretaris staat het bestuurscollege, de gezaghebber en de door hen ingestelde commissies bij de uitoefening van hun taak terzijde.

  • 2 Het bestuurscollege stelt in een instructie nadere regels over de taak en de bevoegdheden van de eilandsecretaris.

Artikel 128

De eilandsecretaris is in de vergadering van het bestuurscollege aanwezig.

Artikel 129

  • 1 Het bestuurscollege regelt de vervanging van de eilandsecretaris.

§ 3. De eilandgriffier

Artikel 130

De eilandsraad benoemt de eilandgriffier. Hij is tevens bevoegd de eilandgriffier te schorsen en te ontslaan.

Artikel 131

  • 1 De eilandgriffier staat de eilandsraad en de door de eilandsraad ingestelde commissies bij de uitoefening van hun taak terzijde.

  • 2 De eilandsraad stelt in een instructie nadere regels over de taak en de bevoegdheden van de eilandgriffier.

Artikel 133

  • 1 De eilandsraad regelt de vervanging van de eilandgriffier.

Artikel 134

  • 1 De eilandsraad kan regels stellen over de organisatie van de griffie.

  • 2 De eilandsraad is bevoegd de op de griffie werkzame ambtenaren te benoemen, te schorsen en te ontslaan.

Artikel 135

Een besluit houdende de benoeming, bevordering, schorsing of ontslag van de eilandgriffier en de op de griffie werkzame ambtenaren behoeft de goedkeuring van de Rijksvertegenwoordiger. De goedkeuring kan slechts worden onthouden wegens strijd met het recht of de regels die door de eilandsraad zijn vastgesteld voor benoeming, bevordering, schorsing en ontslag van de eilandgriffier en de op de griffie werkzame ambtenaren.

Hoofdstuk IV. De bevoegdheid van het eilandsbestuur

Afdeling I. Algemene bepalingen

§ 1. Inleidende bepalingen

Artikel 136

  • 1 De bevoegdheid tot regeling en bestuur inzake de huishouding van het openbaar lichaam wordt aan het eilandsbestuur overgelaten.

  • 2 Regeling en bestuur kunnen van het eilandsbestuur worden gevorderd bij of krachtens een andere dan deze wet of de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba ter verzekering van de uitvoering daarvan, met dien verstande dat het geven van aanwijzingen aan het eilandsbestuur en het aan het eilandsbestuur opleggen of in zijn plaats vaststellen van beslissingen, slechts kan geschieden indien de bevoegdheid daartoe bij de wet is toegekend.

  • 3 Onverminderd de artikelen 138, vijfde lid, en 213, vierde lid, worden de kosten, verbonden aan de uitvoering van het tweede lid, voor zover zij ten laste van de betrokken openbare lichamen blijven, door het Rijk aan hen vergoed.

Artikel 137

Bij of krachtens de wet kan zo nodig onderscheid worden gemaakt tussen de openbare lichamen.

Artikel 138

  • 1 In dit artikel wordt verstaan onder:

    • a. plan: een beslissing die een samenhangend geheel van op elkaar afgestemde keuzes bevat omtrent door het eilandsbestuur te nemen besluiten of te verrichten andere handelingen, ten einde een of meer doelstellingen te bereiken;

    • b. beleidsverslag: een schriftelijke rapportage betreffende het door het eilandsbestuur gevoerde beleid op een of meer beleidsterreinen dan wel op onderdelen daarvan en de samenhang daarbinnen of daartussen.

  • 2 Het vaststellen van een plan of een beleidsverslag en het ter voorbereiding daarvan volgen van een voorgeschreven procedure kan vanwege het Rijk van het eilandsbestuur slechts worden gevorderd in bij de wet te bepalen gevallen.

  • 3 Een verplichting als bedoeld in het tweede lid geldt voor ten hoogste vier jaren, tenzij de wet anders bepaalt.

  • 5 Het vaststellen van een plan of een beleidsverslag en het ter voorbereiding daarvan volgen van de voorgeschreven procedure wordt van een eilandsbestuur niet gevorderd of gevraagd, dan nadat is aangegeven hoe de financiële gevolgen ervan voor het openbaar lichaam worden gecompenseerd.

Artikel 139

  • 1 Het vaststellen van een plan of een beleidsverslag als bedoeld in artikel 138 en het ter voorbereiding daarvan volgen van een voorgeschreven procedure wordt alleen gevorderd, indien:

    • a. dit noodzakelijk is uit een oogpunt van afstemming tussen het beleid van het openbaar lichaam en het beleid van het Rijk, of

    • b. de ontwikkeling van beleid op een nieuw beleidsterrein dit noodzakelijk maakt.

  • 2 Het vaststellen van een plan of een beleidsverslag als bedoeld in artikel 138 en het ter voorbereiding daarvan volgen van een voorgeschreven procedure wordt niet gevorderd, indien:

    • a. het eilandsbestuur daardoor ontoelaatbaar beperkt wordt in zijn inhoudelijke of financiële beleidsruimte;

    • b. de bestuurslasten niet in redelijke verhouding staan tot de te verwachten baten of een aanzienlijk beslag leggen op de voor het betrokken beleidsterrein beschikbare middelen;

    • c. integratie met een bestaand plan of een bestaand beleidsverslag dan wel met de begroting of de jaarrekening en het jaarverslag, bedoeld in artikel 17, onderscheidenlijk artikel 28 van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba mogelijk is;

    • d. het bevorderen van de samenhang in het beleid in de openbare lichamen door onderlinge afstemming van onderdelen daarvan onmogelijk wordt;

    • e. het uitsluitend dient tot het verkrijgen van informatie.

  • 3 Indien in een voorstel van wet tot invoering of wijziging van bepalingen waarbij het vaststellen van een plan of een beleidsverslag als bedoeld in artikel 138 en het ter voorbereiding daarvan volgen van een voorgeschreven procedure wordt gevorderd, wordt afgeweken van het bepaalde bij of krachtens artikel 138 en dit artikel, wordt die afwijking gemotiveerd in de bij het voorstel behorende toelichting.

§ 2. Bestuursdwang

Artikel 140

  • 1 Het eilandsbestuur is bevoegd tot oplegging van een last onder bestuursdwang.

  • 2 De bevoegdheid tot oplegging van een last onder bestuursdwang wordt uitgeoefend door het bestuurscollege, indien de last dient tot handhaving van regels welke het eilandsbestuur uitvoert.

  • 3 De bevoegdheid tot oplegging van een last onder bestuursdwang wordt uitgeoefend door de gezaghebber, indien de last dient tot handhaving van regels welke hij uitvoert.

Artikel 141

  • 1 In geval van toepassing van artikel 231 kan de Rijksvertegenwoordiger een last onder bestuursdwang opleggen namens het eilandsbestuur en ten laste van het openbaar lichaam. Artikel 140, vierde en vijfde lid, zijn alsdan van overeenkomstige toepassing met dien verstande dat de machtiging, bedoeld in het vijfde lid, onderdeel a, wordt verleend door de Rijksvertegenwoordiger, het legitimatiebewijs, bedoeld in het vijfde lid, onderdeel b, wordt uitgegeven door de Rijksvertegenwoordiger en dat het schriftelijk verslag, bedoeld in het vijfde lid, onderdeel c, wordt toegezonden aan de Rijksvertegenwoordiger.