Aanwijzing politiestrafbeschikking inzake eenvoudige diefstal en verduistering

[Regeling vervallen per 01-01-2012.]
Geraadpleegd op 28-03-2024.
Geldend van 01-07-2011 t/m 31-12-2011

Aanwijzing politiestrafbeschikking inzake eenvoudige diefstal en verduistering

Achtergrond

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

De strafbeschikkingsbevoegdheid in het Besluit OM-afdoening (Stb. 2007, nr. 255) is een doeltreffende en doelmatige justitiële aanpak van eenvoudige misdrijven, die veel voorkomen, gemakkelijk te bewijzen zijn en ten aanzien waarvan de besluitvorming met betrekking tot de afdoening in de praktijk is gestandaardiseerd. De mogelijkheid tot het uitvaardigen van een politiestrafbeschikking voor het in artikel 3.3, aanhef en onder a, van het Besluit OM-afdoening aangewezen misdrijf is wettelijk beperkt tot de meerderjarige verdachte. Ten aanzien van minderjarigen geldt immers een andere wijze van rechtspleging die meer de mogelijkheid biedt specifiek in te gaan op de bijzondere omstandigheden van het geval. Bij het vaststellen van de passende reactie ten aanzien van minderjarigen wordt derhalve sterk geïndividualiseerd. In deze aanwijzing wordt onder politie mede begrepen de Koninklijke Marechaussee.

Samenvatting

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Deze aanwijzing heeft betrekking op het toepassen van de politiestrafbeschikking inzake eenvoudige winkeldiefstal en -verduistering ten aanzien van uitsluitend een strafrechtelijk meerderjarige verdachte.

Opsporing

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

1. Algemeen

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Indien niet aan de onder punt 2 vermelde voorwaarden wordt voldaan, wordt van het uitvaardigen van een politiestrafbeschikking afgezien en dient een volledig proces-verbaal te worden opgemaakt en aan het OM te worden gezonden.

2. Voorwaarden voor het uitvaardigen van de politiestrafbeschikking

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Alvorens een politiestrafbeschikking kan worden uitgevaardigd, dient aan een aantal voorwaarden te zijn voldaan.

b. Teruggave goed/vergoeding schade

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Het goed moet zijn teruggegeven dan wel de schade moet zijn vergoed. Indien sprake is van inbeslagneming, dan mag, ook al zou zijn voldaan aan de nadere voorwaarden, geen politiestrafbschikking worden uitgevaardigd en moet een proces-verbaal worden opgemaakt en ingezonden. Als de hulpofficier van justitie een eindbeslissing over het beslag heeft genomen, wordt dit als afgehandeld beschouwd en kan de zaak als ‘zaak zonder beslag’ bij het CJIB worden aangeboden.1

c. Heterdaad/bekennende verdachte

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Uit het oogpunt van rechtswaarborgen en rechtszekerheid zal geen enkele twijfel mogen bestaan over de betrokkenheid van de verdachte bij de winkeldiefstal/verduistering. Om elke twijfel uit te sluiten zal er sprake moeten zijn van ontdekking op heterdaad, alsmede van een bekennende verdachte.

d. Eenvoudige winkeldiefstal/verduistering

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Zoals hierboven aangegeven, heeft de regeling alleen betrekking op eenvoudige zaken. Dit brengt met zich mee dat geen sprake mag zijn van meerdere gepleegde winkeldiefstallen/-verduisteringen (strooptocht), mededaders, enige vorm van geweld of bedreiging, diefstal met enige vorm van raffinement, of andere min of meer gelijktijdig gepleegde delicten. In al deze gevallen zal een proces-verbaal moeten worden opgemaakt en ingezonden.

e. Er mag geen sprake zijn van specifieke recidive binnen een periode van vijf jaar na datum van aantekening in het HKS (HerKenningsSysteem)

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

In het kader van deze aanwijzing is van recidive sprake in geval van aantekening in HKS van enige vorm van een eerder gepleegde diefstal, verduistering of heling (derhalve de artikelen 310, 311, 321, 416 en 417bis WvSr). In die gevallen kan derhalve geen politiestrafbeschikking worden uitgevaardigd. De specifieke recidive wordt bezien over een periode van vijf jaar na datum van aantekening in HKS. Het spreekt voor zich dat eveneens van het uitvaardigen van een politiestrafbeschikking wordt afgezien indien de politie op andere wijze kennis draagt van een eerdere veroordeling, transactie of strafbeschikking voor diefstal, verduistering of heling, binnen een periode van vijf jaar voorafgaande aan het gepleegde feit.

f. Waarde goed

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Een politiestrafbeschikking is alleen mogelijk indien het gestolene een waarde heeft tot een maximum van € 120,-. Het streven is erop gericht elke aangehouden winkeldief overal in Nederland te confronteren met een overheidsreactie. Gelet hierop kan alleen in gevallen van werkelijk zeer geringe waarde worden afgezien van het uitvaardigen van een strafbeschikking. Behoudens deze gevallen dient van een politiesepot te worden afgezien. Is aan de bovengenoemde voorwaarden voldaan, dan kan een politiestrafbeschikking worden uitgevaardigd. De tarieven voor de politiestrafbeschikking zijn weergegeven in de Tekstenbundel voor misdrijven, overtredingen en Muldergedragingen. De tarieven voor de OM-strafbeschikking en de eis ter zitting zijn vastgelegd in de richtlijnen voor strafvordering eenvoudige diefstal en -verduistering.

3. Procedurele vereisten

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Tijdens en na het uitvaardigen van een politiestrafbeschikking dienen de volgende vereisten in acht te worden genomen.

3.1. Beperking bevoegdheid

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Artikel 3.2, lid 1 van het Besluit OM-afdoening beperkt de bevoegdheid tot het uitvaardigen van een strafbeschikking tot de in dit artikel genoemde hulpofficieren van justitie. De bevoegdheid is beperkt tot deze functionarissen omdat discussie met de verdachte nooit geheel kan worden uitgesloten en een goede afweging bij de toepassing van deze bevoegdheid essentieel is (zie eveneens de Regeling hulpofficieren van justitie 2008).

3.2. Betaling strafbeschikking

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Het is in principe niet mogelijk om direct bij de politie te betalen. De gegevens, die betrekking hebben op het uitvaardigen van de strafbeschikking, dienen op de gebruikelijke wijze verwerkt te worden, waarna door tussenkomst van het CJIB, een strafbeschikking wordt verzonden.

Als bijzonder geval, als bedoeld in artikel 3a lid 1 van het Besluit tenuitvoerlegging geldboeten, wordt aangemerkt, de betaling van de politiestrafbeschikking door verdachten die buiten Nederland wonen. In deze gevallen kan de betaling plaatsvinden op een aangewezen plaats van betaling, als bedoeld in artikel 3a lid 2 van het Besluit tenuitvoerlegging geldboeten.

De in een dergelijk geval geïnde gelden worden op de in het korps gebruikelijke wijze geregistreerd voor afdracht aan het CJIB. Tevens dient het geldboetebedrag en de datum van betaling te worden geregistreerd in HKS.

De zaken waarin sprake is van een mislukte executie, worden op de gebruikelijke wijze verder verwerkt en door tussenkomst van het CJIB ingezonden aan het OM.

4. Controle en administratieve verantwoording

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

De mogelijkheid om een politiestrafbeschikking uit te vaardigen houdt in dat de politie een gedegen registratie voert van de betreffende zaken.

Gegevens zijn immers noodzakelijk ten behoeve van:

  • a. het alsnog inzenden van het proces-verbaal, indien tegen de strafbeschikking verzet wordt gedaan of de executie mislukt;

  • b. de mogelijkheid van controle c.q. toetsing door het OM op het gebruik van de verleende bevoegdheid;

  • c. de registratie in het HKS;

  • d. de registratie in de justitiële documentatie;

  • e. een eventuele toepassing van artikel 12 WvSv;

  • f. de positie van de benadeelde.

Ad a:. vastleggen en bewaren van gegevens

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Het onder a gestelde brengt met zich dat in ieder geval die gegevens dienen te worden vastgelegd en bewaard die nodig zijn voor het uiteindelijke bewijs van de zaak, te weten de persoonsgegevens van betrokkene, alsmede een toedracht van het gebeurde. Mede gelet op het hierna volgende, betekent dit dat de politie altijd een (verkort) proces-verbaal zal moeten opmaken.

Ad b:. controle door het OM

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Op grond van artikel 3.7 van het Besluit OM-afdoening dient de opsporingsambtenaar aantekening te houden van elke zaak waarin hij van zijn strafbeschikkingsbevoegdheid gebruik heeft gemaakt. Daarnaast heeft de officier van justitie, hoofd van het arrondissementsparket, de bevoegdheid periodiek rapport in te winnen. Teneinde aan dit laatste uitvoering te kunnen geven, dient aantekening te worden gehouden van de volgende gegevens:

  • het aantal zaken waarin een strafbeschikking is uitgevaardigd en waarin de opgelegde geldboete is voldaan. Dit is vast te stellen aan de hand van het verkorte proces-verbaal;

  • het aantal en de aard van de klachten dat ter zake van het gebruik van de strafbeschikkingsbevoegdheid is ontvangen, alsmede de wijze waarop op de klachten is gereageerd;

  • een overzicht van deze gegevens dient ter beschikking te worden gesteld voor elk overleg tussen OM en politie (c.q. Koninklijke Marechaussee) over de wijze waarop de strafbeschikkingsbevoegdheid wordt uitgeoefend, en verder op elk gewenst moment. Een dergelijk overleg dient ten minste eenmaal per jaar te worden gehouden.

Voor het vaststellen van recidive door het OM, met het oog op het strafvorderingsbeleid, is juiste registratie in de justitiële documentatie van belang. Nu ook de politie gegevens zal aanleveren in de justitiële documentatie (zoals hierna is beschreven onder d), is steekproefsgewijze controle door het OM hierop in de justitiële documentatie aangewezen. Controle door het OM zou bijvoorbeeld kunnen plaatsvinden door aan de hand van overzichtslijsten met betaalde politiestrafbeschikkingen bij de justitiële documentatie na te vragen of inderdaad meldingen zijn binnengekomen.

Ad c:. registratie in het HKS

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Registratie in het HKS blijft van belang voor het vaststellen van specifieke recidive. Gegevens kunnen alleen in het HKS worden opgenomen indien een proces-verbaal is opgemaakt. Hiervoor kan het verkorte proces-verbaal dienen. Alvorens registratie kan plaatsvinden, dienen de persoonsgegevens bij de gemeentelijke basisadministratie (Gba) te zijn gecontroleerd en verwerkt.

Ad d:. registratie in de justitiële documentatie

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

Artikel 5 van het Besluit registratie justitiële gegevens regelt dat uitgevaardigde politiestrafbeschikkingen (met uitzondering van de met betrekking tot overtredingen uitgevaardigde strafbeschikkingen waarin een geldboete wordt opgelegd die minder dan € 100 beloopt) moeten worden opgenomen in de justitiële documentatie. Het Besluit justitiële gegevens legt de politie de verplichting op de uitgevaardigde politiestrafbeschikkingen te melden aan de justitiële documentatiedienst te Almelo.

Bij de melding dienen de volgende gegevens te worden opgegeven:

personalia van de verdachte:

  • naam

  • voorna(a)m(en) voluit

  • geboortedatum

  • geboorteplaats- gegevens van het korps

  • pleegplaats van het feit

  • pleegdatum van het feit

  • nummer van het proces-verbaal

  • aanduiding van het wetsartikel

  • datum waarop de betaling is ontvangen (bij directe betaling)

  • geldboetebedrag

  • aanduiding politiestrafbeschikking

Indien verzet tegen de strafbeschikking wordt gedaan of indien sprake is van mislukte executie, zendt de politie het proces-verbaal naar het CJIB dat het proces-verbaal doorzendt naar het OM. Het OM verzorgt dan de mededeling aan de justitiële documentatiedienst.

Ad e:. toepassing artikel 12 Sv en positie van het slachtoffer

[Regeling vervallen per 01-01-2012]

In geval van winkeldiefstal en/of -verduistering is de voorwaarde dat het gestolen goed moet zijn teruggegeven of de schade moet zijn vergoed alvorens een strafbeschikking kan worden uitgevaardigd. Het lijkt dan ook reëel om te veronderstellen dat de benadeelde in de praktijk zelden of nooit van de mogelijkheid van beklag gebruik zal maken. Toch moet de mogelijkheid niet uitgesloten worden geacht dat een winkelier, pas nadat de strafbeschikking is uitgevaardigd, merkt dat er toch nog schade is veroorzaakt. In die gevallen heeft hij de mogelijkheid beklag te doen. Mede met het oog hierop is het van belang over voldoende gegevens te kunnen beschikken. In verband met het informeren van slachtoffers is de aanwijzing slachtofferzorg van toepassing. Concreet betekent dit dat de politie in geval van een politiestrafbeschikking het slachtoffer moet vragen of hij op de hoogte wil worden gehouden van het verloop van de zaak. Bij een bevestigend antwoord dient relevante informatie te worden verstrekt, zoals het uitvaardigen van een politiestrafbeschikking. Indien de strafbeschikking niet wordt uitgevaardigd, dient het OM in kennis te worden gesteld van de wens van het slachtoffer om op de hoogte te worden gehouden van het verloop van de zaak.

  1. Zie de Aanwijzing Inbeslagneming (art. 94 WvSv). ^ [1]
Naar boven