Memorandum van overeenstemming tussen het Directoraat-Generaal Belastingdienst van
Nederland en de afdeling diensten van de bevoegde authoriteit van de belastingdienst
van Canada voor de uitvoering van gelijktijdige boekenonderzoeken van 20 september
2005, nr. DGB2006/2895M.
Het Directoraat-Generaal Belastingdienst van Nederland en de Afdeling Diensten van
de Bevoegde Autoriteit van de Belastingdienst van Canada (de Ondertekenaars),
Uit hoofde van artikel 26 van de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden
en Canada tot het vermijden van dubbele belasting en het voorkomen van het ontgaan
van belasting met betrekking tot belastingen naar het inkomen, met Protocol, ondertekend
te ’s-Gravenhage op 27 maart 1986, zoals gewijzigd bij het Protocol van 4 maart 1993
en bij het Protocol van 25 augustus 1997 (hierna te noemen ‘de Overeenkomst’),
En gelet op
het Memorandum van Overeenstemming inzake de aanwezigheid van belastingambtenaren
van de ene staat op het grondgebied van de andere staat, ondertekend op 17 november
1997 (hierna te noemen ‘het Memorandum van Overeenstemming inzake de aanwezigheid
van belastingambtenaren’),
Teneinde een model te verstrekken voor de uitvoering van gelijktijdige boekenonderzoeken,
Zijn het volgende overeengekomen:
Begripsbepaling en wettelijke grondslag
Voor de toepassing van dit Memorandum wordt onder de uitdrukking ‘gelijktijdig boekenonderzoek’
verstaan een regeling tussen de Ondertekenaars om gelijktijdig en zelfstandig, ieder
op het eigen grondgebied, de belastingzaken van een belastingplichtige of een groep
belastingplichtigen te onderzoeken waarin zij een gezamenlijk of verbonden belang
hebben, met het doel de daarmee verkregen van belang zijnde inlichtingen uit te wisselen.
Voor de toepassing van dit Memorandum van Overeenstemming zijn de bevoegde autoriteiten
voor de uitwisseling van inlichtingen (hierna te noemen ‘de bevoegde autoriteiten’):
-
– In Nederland: de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst/Economische Controledienst,
Postbus 1603, 2003 BR Haarlem, Nederland.
-
– In Canada: de Competent Authority Services Division, Canada Customs and Revenue Agency,
344 Slater Street, 5th Floor, Ottawa, Ontario, Canada, K1A 0L5.
De gelijktijdige boekenonderzoeken worden uitgevoerd ingevolge artikel 26 van de Overeenkomst
tussen Nederland en Canada met betrekking tot belastingen naar het inkomen. De openbaarmaking
van inlichtingen die worden uitgewisseld op basis van dit Memorandum van Overeenstemming
inzake gelijktijdig boekenonderzoeken is onderworpen aan de bepalingen van de Overeenkomst
waarnaar in het voorgaande wordt verwezen en dient uitsluitend ten behoeve van de
belastingheffing. De uitwisseling van inlichtingen die op verzoek dan wel spontaan
voortvloeit uit dergelijke onderzoeken, geschiedt via de bevoegde autoriteiten.
Doelstellingen
De voornaamste doelstelling van het gelijktijdige boekenonderzoek is het correct vaststellen
van de schuld van de belastingplichtige en het faciliteren van de uitwisseling van
inlichtingen, onder andere in gevallen waarin:
-
– duidelijke technieken of patronen voor het vermijden of ontgaan van belastingen met
inbegrip van schijntransacties, gecontroleerde financieringsregelingen, prijsmanipulaties,
kostenverdelingen of constructies voor het ontgaan van belastingen worden geïdentificeerd;
-
– niet opgegeven inkomsten, witwassen, smeergelden, omkoopsommen, onrechtmatige betalingen
en dergelijke worden vermoed;
-
– transacties met belastingparadijzen en constructies voor het vermijden of ontgaan
van belastingen waarbij belastingparadijzen zijn betrokken, worden geïdentificeerd;
-
– kosten worden toegedeeld of doorbelast en winsten worden verdeeld tussen belastingplichtigen
in verschillende rechtsgebieden of meer in het algemeen vraagstukken betreffende verrekenprijzen
aan de orde zijn;
-
– multinationale bedrijfspraktijken, complexe transacties, fiscale controlevraagstukken
en trends in het niet voldoen aan fiscale verplichtingen worden geïdentificeerd die
specifiek kunnen zijn voor een bedrijfstak of bedrijfstakken;
-
– winstverdelingsmethoden worden gebruikt op bijzondere terreinen zoals wereldwijde
handel en nieuwe financiële instrumenten.
Gelijktijdige boekenonderzoeken zijn niet bedoeld ter vervanging van de regeling voor
onderling overleg als voorzien in artikel 25 van de Overeenkomst.
Selectie van zaken en onderzoeksprocedure
De selectieprocedure verloopt als volgt:
1. Elke bevoegde autoriteit wijst zelfstandig de belastingplichtigen aan voor een
gelijktijdig boekenonderzoek.
2. Elke bevoegde autoriteit stelt de andere bevoegde autoriteit in kennis van de door
haar gekozen zaken, die mogelijk voor gelijktijdige boekenonderzoeken in aanmerking
komen, aan de hand van de in het volgende omschreven selectiecriteria. Voorzover mogelijk
geeft de bevoegde autoriteit de reden voor de keuze en verstrekt de inlichtingen die
tot het voorstel hebben geleid, tezamen met overige relevante inlichtingen alsmede
de beperkende voorwaarden die van toepassing zijn op de zaken waarvoor gelijktijdige
boekenonderzoeken worden voorgesteld.
3. Elke bevoegde autoriteit bepaalt of zij wenst deel te nemen aan een bepaald gelijktijdig
boekenonderzoek.
4. De bevoegde autoriteit die is verzocht aan een gelijktijdig boekenonderzoek deel
te nemen, beraadt zich over de ontvangen inlichtingen in samenhang met informatie
uit eigen bronnen. De bevoegde autoriteit bericht de andere bevoegde autoriteit schriftelijk
over de instemming dan wel weigering aan een bepaald gelijktijdig boekenonderzoek
deel te nemen, zo spoedig mogelijk onder vermelding van de desbetreffende belastingplichtige(n),
belastingen en belastingjaren. Alvorens dit schriftelijk te bevestigen, tracht de
bevoegde autoriteit alle inlichtingen te verkrijgen teneinde een besluit te kunnen
nemen.
De bevoegde autoriteit geeft aan welke vertegenwoordiger uit hoofde van zijn functie
verantwoordelijk is voor de aansturing en coördinatie van het onderzoek. De bevoegde
autoriteit die het voorstel doet, geeft tevens schriftelijk aan welke vertegenwoordiger
het onderzoek leidt.
Daarna kunnen de bevoegde autoriteiten een verzoek tot uitwisseling van inlichtingen
bij elkaar indienen of spontaan inlichtingen aan elkaar verstrekken ingevolge en in
overeenstemming met de Overeenkomst.
5. De functionele vertegenwoordigers dragen zorg voor de praktische kanten van het
gelijktijdige boekenonderzoek (tijdschema, de te onderzoeken tijdvakken, de bevoegde
autoriteit die de functionele verantwoordelijkheid draagt voor de coördinatie van
het onderzoek). Indien nodig mogen belastingambtenaren van de ene Staat in de andere
Staat aanwezig zijn, overeenkomstig het Memorandum van Overeenstemming inzake de aanwezigheid
van belastingambtenaren.
6. Een eerste vereiste en derhalve essentiële voorwaarde voor de selectie is dat de
belastingjaren moeten openstaan voor boekenonderzoek in beide Staten die belang hebben
bij een gelijktijdig boekenonderzoek ten aanzien van een bepaalde belastingplichtige
of bepaalde belastingplichtigen.
7. Elke bevoegde autoriteit kan door middel van een verklaring gericht aan de andere
bevoegde autoriteit aangeven dat zij, alvorens de betreffende inlichtingen in overeenstemming
met artikel 26 van de Overeenkomst te verstrekken, haar ingezetenen of onderdanen
hiervan in kennis stelt.
Criteria voor de selectie van zaken
Elke zaak die geselecteerd wordt voor een gelijktijdig boekenonderzoek betreft in
het algemeen een belastingplichtige of belastingplichtigen met gemeenschappelijke
belangen in beide Staten. De factoren die in aanmerking worden genomen bij de selectie
van een zaak voor gelijktijdig boekenonderzoek omvatten onder andere:
-
– aanwijzingen voor belastingvermijding en -ontwijking;
-
– aanwijzingen voor substantiële niet-naleving van de belastingwetgeving in de deelnemende
Staten;
-
– aanwijzingen voor manipulatie met betrekking tot verrekenprijzen die mogelijk nadelig
zijn voor de deelnemende Staten;
-
– aanwijzingen voor andere vormen van internationale belastingontwijking die, indien
hiertegen succesvol wordt opgetreden, extra belastingopbrengsten voor de deelnemende
Staten kunnen opleveren;
-
– aanwijzingen dat de economische positie van een belastingplichtige of daarmee verbonden
belastingplichtigen gedurende een bepaalde periode aanmerkelijk slechter is dan verwacht
zou mogen worden, bijvoorbeeld:
-
• de economische prestatie wordt niet op een juiste wijze weerspiegeld in de opbrengsten
indien afgezet tegen de omzet, het balanstotaal, etc.;
-
• gevallen waarin de belastingplichtige voortdurend verlies lijdt, met name op de lange
termijn;
-
• gevallen waarin de belastingplichtige, ongeacht de rentabiliteit, over de betreffende
periode weinig of geen belasting heeft betaald;
-
– de aanwezigheid van transacties waarbij belastingparadijzen zijn betrokken;
-
– situaties waarin de bevoegde autoriteiten het in het belang van beide belastingdiensten
achten de naleving van de belastingplicht op internationaal niveau te stimuleren.
Personeel
De onderzoeken zullen binnen het kader van de nationale wetgeving en praktijk afzonderlijk
worden uitgevoerd door functionarissen van de belastingautoriteiten van elke Staat
onder gebruikmaking van de beschikbare voorzieningen inzake de uitwisseling van gegevens.
De verantwoordelijkheden worden duidelijk afgebakend. Er vindt geen uitwisseling van
personeel plaats, maar de aanwezigheid van belastingambtenaren van de andere Staat
kan met het oog op de doeltreffendheid van het onderzoek gerechtvaardigd zijn, overeenkomstig
het Memorandum van Overeenstemming inzake de aanwezigheid van belastingambtenaren.
Planning van het gelijktijdige boekenonderzoek
Alvorens met het gelijktijdige boekenonderzoek te beginnen, bestuderen de belastingambtenaren
die verantwoordelijk zijn voor de zaak tezamen met hun collega's van de andere Staat
de gemeenschappelijke onderzoeksplannen, mogelijke kwesties die dienen te worden uitgewerkt
en streefdata. Het kan dienstig zijn coördinerende bijeenkomsten te houden ten behoeve
van de planning en het nauwgezet volgen van het verloop van het gelijktijdige boekenonderzoek.
Uitvoering van het gelijktijdige boekenonderzoek
Een gelijktijdig boekenonderzoek vereist samenwerking tussen belastingdienstmedewerkers
gevestigd in verschillende Staten die gelijktijdig maar zelfstandig de belastingplichtige(n)
binnen hun rechtsgebied onderzoeken. Zij stemmen hun werkschema’s zo goed mogelijk
op elkaar af.
Staken van het gelijktijdige boekenonderzoek
Indien een van de bevoegde autoriteiten vaststelt dat het niet langer nuttig is een
gelijktijdig boekenonderzoek voort te zetten, kan zij zich terugtrekken door de andere
bevoegde autoriteit daarvan in kennis te stellen.
Afronding van het gelijktijdige boekenonderzoek
Het gelijktijdige boekenonderzoek wordt afgerond na afstemming en overleg tussen de
bevoegde autoriteiten. Op kwesties op het gebied van dubbele belasting die rijzen
naar aanleiding van het onderzoek, is uitsluitend de regeling voor onderling overleg
van artikel 25 van de Overeenkomst van toepassing.
Dit Memorandum van Overeenstemming is getekend in tweevoud in de Engelse en de Nederlandse
taal. Dit Memorandum kan te allen tijde worden gewijzigd in overleg tussen Ondertekenaars.
Over dit Memorandum is overeenstemming bereikt op 20 september 2005.
Dhr. H. van der Vlist
Voor het Directoraat-Generaal Belastingdienst van Nederland.
Dhr. J. Gauvreau
Voor de Canada Customs and Revenue Agency.