Luchtvaartverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden, ten behoeve van Curaçao, en de Republiek Panama, Panama-Stad, 11-04-2015

Geraadpleegd op 16-04-2024.
Geldend van 01-10-2016 t/m heden

Luchtvaartverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden, ten behoeve van Curaçao, en de Republiek Panama

Authentiek : EN

Air transport Agreement between the Kingdom of the Netherlands, in respect of Curaçao, and the Republic of Panama

The Kingdom of the Netherlands, in respect of Curaçao,

and

the Republic of Panama (hereinafter, “the Parties”);

Being Parties to the Convention on International Civil Aviation, opened for signature at Chicago on 7 December 1944;

Desiring to promote an international aviation system based on competition among airlines in the marketplace with minimum government interference and regulation;

Desiring to facilitate the expansion of international air services opportunities;

Recognising that efficient and competitive international air services enhance trade, welfare of consumers, and economic growth;

Desiring to make it possible for airlines to offer the travelling public a variety of service options at the lowest prices that are not discriminatory and do not represent abuse of a dominant position, and wishing to encourage individual airlines to develop and implement innovative and competitive prices; and

Desiring to ensure the highest degree of safety and security in international air services and reaffirming their grave concern about acts or threats against the security of aircraft, which jeopardise the safety of persons or property, adversely affect the operation of air services, and undermine public confidence in the safety of civil aviation;

Have agreed as follows:

Article 1. Definitions

For the purposes of this Agreement, unless otherwise stated, the term:

  • a) “agreed services” means scheduled air services on the routes specified in this Agreement for the transport of passengers and cargo, including mail, separately or in combination;

  • b) “air service”, “international air service” and “airline” shall have the meanings respectively assigned to them in Article 96 of the Convention;

  • c) “air transportation” means the public carriage by aircraft of passengers, baggage, cargo and mail, separately or in combination, for remuneration or hire;

  • d) “aeronautical authorities” means, in the case of the Republic of Panama, the Civil Aeronautical Authority; in the case of the Kingdom of the Netherlands, in respect of Curaçao, the Minister of Traffic, Transport and Urban Planning of Curaçao; or in both cases any other authority or person empowered to perform the functions now exercised by the said authorities;

  • e) “Agreement” means this Agreement, its Annexes, and any amendments thereto;

  • f) “capacity” means the amount(s) of services provided under the Agreement, usually measured in the number of flights (frequencies) or seats or tons of cargo offered in a market (city pair, or country-to-country) or on a route during a specific period, such as daily, weekly, seasonally or annually;

  • g) “change of aircraft” means the operation of one of the agreed services by a designated airline in such a way that one or more sectors of the Specified Route are flown by a different aircraft;

  • h) “Convention” means the Convention on International Civil Aviation opened for signature at Chicago on 7 December 1944, and includes any Annex adopted under Article 90 of that Convention, and any amendment of the Annexes or the Convention under Articles 90 and 94, insofar as such Annexes and amendments have become effective for both Parties;

  • i) “designated airline” means an airline which has been designated and authorised in accordance with Article 3 of this Agreement;

  • j) “domestic air transportation” means air transportation in which passengers, baggage, cargo and mail which are taken on board in the territory of a Party and which are destined to another point in that same territory;

  • k) “ICAO” means the International Civil Aviation Organisation;

  • l) “tariffs” means the prices to be charged for the carriage of passengers and cargo and the conditions under which those prices apply, but excluding remuneration and conditions for the carriage of mail;

  • m) “territory” in relation to either Party shall be deemed to be the land area, territorial waters adjacent thereto and includes the air space above these areas under the sovereignty, suzerainty, protection or mandate of the Party;

  • n) “user charge” means a charge imposed on airlines for the provision of airport, air navigation, or aviation security facilities or services including related services and facilities.

Article 2. Grant of rights

  • 1 Each Party grants to the other Party the rights specified in this Agreement for the purpose of operating international air services on the routes specified in the Route Schedule.

  • 2 Subject to the provisions of this Agreement, the airline(s) designated by each Party shall enjoy the following rights:

    • a) the right to fly without landing across the territory of the other Party;

    • b) the right to make stops in the territory of the other Party for non-traffic purposes;

    • c) the rights otherwise specified in this Agreement.

  • 3 The airlines of each Party, other than those designated under Article 3 (Designation and Authorization) of this Agreement, shall also enjoy the rights specified in paragraphs 2 a) and b) of this Article.

  • 4 Nothing in paragraph 2 of this Article shall be deemed to confer on the designated airline(s) of one Party the right of taking on board, in the territory of the other Party, passengers, cargo and mail for remuneration and destined for another point in the territory of the other Party.

Article 3. Designation and Authorization

  • 1 Each Party shall have the right to designate in writing through diplomatic channels to the other Party as many airlines as it wishes to operate the agreed services and to withdraw or alter such designations.

  • 2 On receipt of such a designation, and of applications from the designated airline, in the form and manner prescribed for operating authorizations and technical permissions, each Party shall grant the appropriate operating authorizations with minimum procedural delay, provided that:

    • a) the designated airline has its principal place of business in the territory of the designating Party;

    • b) the Party designating the airline has and maintains effective regulatory control of the airline;

    • c) the Party designating the airline is in compliance with the provisions set forth in Article 8 (Safety) and Article 9 (Aviation Security); and

    • d) the designated airline is qualified to meet other conditions prescribed under the laws and regulations normally applied to the operation of international air transport services by the Party receiving the designation.

  • 3 On receipt of the operating authorization of paragraph 2 of this Article, a designated airline may at any time begin to operate the agreed services for which it is so designated, provided that the airline complies with the applicable provisions of this Agreement.

Article 4. Withholding, revocation and limitation of authorization

  • 1 The aeronautical authorities of each Party shall have the right to withhold the authorizations referred to in Article 3 (Designation and Authorization) of this Agreement with respect to an airline designated by the other Party, and to revoke, suspend or impose conditions on such authorizations, temporarily or permanently:

    • a) in the event that they are not satisfied that the designated airline has its principal place of business in the territory of the designating Party;

    • b) in the event that they are not satisfied that the Party designating the airline has and maintains effective regulatory control of the airline;

    • c) in the event of failure of the Party designating the airline to comply with the provisions set forth in Article 8 (Safety) and Article 9 (Aviation Security); and

    • d) in the event of failure that such designated airline is qualified to meet other conditions prescribed under the laws and regulations normally applied to the operation of international air transport services by the Party receiving the designation.

  • 2 Unless immediate action is essential to prevent infringement of the laws and regulations referred to above or unless safety or security requires action in accordance with the provisions of Article 8 (Safety) or Article 9 (Aviation Security), the rights enumerated in paragraph 1 of this Article shall be exercised only after consultations between the aeronautical authorities in conformity with Article 28 (Consultations) of this Agreement.

Article 5. Application of laws and regulations

  • 1 The laws and regulations of one Party governing entry into and departure from its territory of aircraft engaged in international air services, or the operation and navigation of such aircraft while within its territory, shall be applied to aircraft of the designated airline of the other Party.

  • 2 The laws and regulations of one Party relating to the entry into, stay in and departure from its territory of passengers, crew and cargo including mail such as those regarding immigration, customs, currency and health and quarantine shall apply to passengers, crew, cargo and mail carried by the aircraft of the designated airline of the other Party while they are within the said territory.

  • 3 Neither Party shall give preference to its own or any other airline over a designated airline of the other Party engaged in similar international air transportation in the application of its immigration, customs, quarantine and similar regulations.

Article 6. Direct transit

Baggage and cargo in direct transit shall be exempt from customs duties and other similar taxes.

Article 7. Recognition of Certificates and Licences

  • 1 Certificates of airworthiness, certificates of competency and licences issued or rendered valid by one Party and still in force shall be recognised as valid by the other Party for the purpose of operating the agreed services on the specific routes, provided that the requirements under which such certificates and licences were issued or rendered valid are in conformity with the minimum standards established under the Convention.

  • 2 If the privileges or conditions of the licences or certificates referred to in paragraph 1 above, issued by the aeronautical authorities of one Party to any person or designated airline or in respect of an aircraft used in the operation of the agreed services, should permit a difference from the minimum standards established under the Convention, and which difference has been filed with the ICAO, the other Party may request consultations between the aeronautical authorities with a view to clarifying the practice in question.

  • 3 Each Party reserves the right, however, to refuse to recognise for the purpose of flights above or landing within its own territory, certificates of competency and licences granted to its own nationals by the other Party.

Article 8. Safety

  • 1 Each Party may request consultations at any time concerning the safety standards maintained by the other Party in areas relating to aeronautical facilities, flight crew, aircraft and the operation of aircraft. Such consultations shall take place within thirty (30) days of that request.

  • 2 If, following such consultations, one Party finds that the other Party does not effectively maintain and administer safety standards in these areas that are at least equal to the minimum standards established at that time pursuant to the Convention, the other Party shall be notified of such findings and of the steps considered necessary to conform with these minimum standards. The other Party shall then take appropriate corrective action within an agreed time period. Failure by the other Party to take appropriate corrective action within fifteen (15) days, or such other period as may be agreed, may be grounds for withholding, revoking, suspending or imposing conditions on the authorizations of the designated airlines of the other Party.

  • 3 Pursuant to Article 16 of the Convention and not withstanding the obligations mentioned in Article 33 of the Convention, it is further agreed that, any aircraft operated by, or under lease agreement, on behalf of an airline or airlines of one Party, on services to or from the territory of the other Party, may, while within the territory of the other Party, be the subject of an examination by the authorized representatives of the other Party, on board and around the aircraft to check both the validity of the aircraft documents and those of its crew and the apparent condition of the aircraft and its equipment (in this Article called “ramp inspection”), provided this does not cause unreasonable delay in the operation of the aircraft. Notwithstanding the obligations mentioned in Article 33 of the Convention, the purpose of this search is to verify the validity of the relevant aircraft documentation, the licensing of its crew, and that the aircraft equipment and the condition of the aircraft conform to the Standards established at that time pursuant to the Convention.

  • 4 When urgent action is essential to ensure the safety of an airline operation, each Party reserves the right to immediately suspend or vary the operating authorization of an airline or airlines of the other Party.

  • 5 Any action by one Party in accordance with paragraph 4 above shall be discontinued once the basis for the taking of that action ceases to exist.

  • 6 With reference to paragraph 2 of this Article, if it is determined that one Party remains in non-compliance with ICAO Standards when the agreed time period has lapsed, the Secretary General of ICAO should be advised thereof. The latter should also be advised of the subsequent satisfactory resolution of the situation.

Article 9. Aviation Security

  • 2 The Parties shall provide upon request all necessary assistance to each other to prevent acts of unlawful seizure of civil aircraft and other unlawful acts against the safety of such aircraft, their passengers and crew, airports and air navigation facilities, and any other threat to the security of civil aviation.

  • 3 The Parties shall, in their mutual relations, act in conformity with the aviation security provisions established by ICAO and designated as Annexes to the Convention, to the extent that such security provisions are applicable to the Parties. Each Party shall require that operators of aircraft of their registry or operators of aircraft who have their principal place of business or permanent residence in their territory and the operators of airports in their territory act in conformity with such aviation security provisions. Each Party shall, upon request, notify the other Party of any difference between its national regulations and practices and the aviation security standards of the Annexes referred to in this paragraph. Either Party may request immediate consultations with the other Party at any time to discuss any such differences.

  • 4 Each Party agrees that such operators of aircraft may be required to observe the aviation security provisions referred to in paragraph 3 above required by the other Party for entry into, departure from, or while within, the territory of that other Party. Each Party shall ensure that adequate measures are effectively applied within its territory to protect the aircraft and to inspect passengers, crew, carry-on items, baggage, cargo and aircraft stores prior to and during boarding or loading. Each Party shall also act favourably upon any request from the other Party for reasonable special security measures to meet a particular threat.

  • 5 When an incident or threat of an incident of unlawful seizure of civil aircraft or other unlawful acts against the safety of such aircraft, their passengers and crew, airports or air navigation facilities occurs, the Parties shall assist each other by facilitating communications and other appropriate measures intended to terminate rapidly and safely such incident or threat thereof.

  • 6 Each Party shall have the right, within sixty (60) days following notice or such shorter period as may be agreed between the aeronautical authorities, for its aeronautical authorities to conduct an assessment in the territory of the other Party of the security measures being carried out, or planned to be carried out, by aircraft operators in respect of flights arriving from, or departing to the territory of the first Party. The administrative arrangements for the conduct of such assessments shall be agreed between the aeronautical authorities and implemented without delay so as to ensure that assessments will be conducted expeditiously.

  • 7 When a Party has reasonable grounds to believe that the other Party has departed from the provisions of this Article, the first Party may request consultations. Such consultations shall start within fifteen (15) days of receipt of such a request from either Party. Failure to reach a satisfactory agreement within fifteen (15) days from the start of consultations shall constitute grounds for withholding, revoking, suspending or imposing conditions on the authorizations of the airline or airlines designated by the other Party. When justified by an emergency, or to prevent further non-compliance with the provisions of this Article, the first Party may take interim action prior to the expiry of fifteen (15) days.

Article 10. Inadmissible and undocumented passengers and deportees

  • 1 Each Party agrees to establish effective border controls.

  • 2 In this regard, each Party agrees to implement the Standards and Recommended Practices of Annex 9 (Facilitation) to the Convention concerning inadmissible and undocumented passengers and deportees in order to enhance cooperation to combat illegal migration.

  • 3 Pursuant to the objectives above, each Party agrees to issue, or to accept, as the case may be, the letter relating to “fraudulent, falsified or counterfeit travel documents or genuine documents presented by imposters” set out in Appendix 9 b) to Annex 9, when taking action under relevant paragraphs of Chapter 3 of the Annex regarding the seizure of fraudulent, falsified or counterfeit travel documents.

Article 11. User charges

  • 1 User charges that may be imposed by the competent charging authorities or bodies of each Party on the airlines of the other Party shall be just, reasonable, not unjustly discriminatory, and equitably apportioned among categories of users. In any event, any such user charges shall be assessed on the airlines of the other Party on terms not less favourable than the most favourable terms available to any other airline at the time the charges are assessed.

  • 2 User charges imposed on the airlines of the other Party may reflect, but shall not exceed, the full cost to the competent charging authorities or bodies of providing the appropriate airport, airport environmental, air navigation, and aviation security facilities and services at the airport or within the airport system. Such full costs may include a reasonable return on assets, after depreciation. Facilities and services for which charges are made shall be provided on an efficient and economic basis.

  • 3 Each Party shall encourage consultations between the competent charging authorities or bodies in its territory and the airlines using the services and facilities, and shall encourage the competent authorities or bodies and the airlines to exchange such information as may be necessary to permit an accurate review of the reasonableness of the charges in accordance with the principles in paragraphs 1 and 2. Each Party shall encourage the competent charging authorities to provide users with reasonable notice of any proposal for changes in user charges to enable users to express their views before changes are made.

  • 4 Neither Party shall be held, in dispute resolution procedures pursuant to Article 29 (Settlement of disputes), to be in breach of a provision of this Article, unless:

    • a) it fails to undertake a review of the charge or practice that is the subject of complaint by the other Party within a reasonable amount of time; or

    • b) following such a review it fails to take all steps within its power to remedy any charge or practice that is inconsistent with this Article.

  • 5 Airports, airways, air traffic control and air navigation services, aviation security, and other related facilities and services that are provided in the territory of one Party shall be available for use by the airlines of the other Party on terms no less favourable than the most favourable terms available to any airline engaged in similar international air services at the time arrangements for use are made.

Article 12. Customs duties

  • 1 Each Party shall on the basis of reciprocity exempt a designated airline of the other Party to the fullest extent possible under its national law from import restrictions, customs duties, excise taxes, inspection fees and other national duties and charges not based on the cost of services provided on arrival, on aircraft, fuel, lubricating oils, consumable technical supplies, spare parts including engines, regular aircraft equipment, aircraft stores and other items such as printed ticket stock, air waybills, any printed material which bears the insignia of the company printed thereon and usual publicity material distributed free of charge by that designated airline intended for use or used solely in connection with the operation or servicing of aircraft of the designated airline of such other Party operating the agreed services.

  • 2 The exemptions granted by this Article shall apply to the items referred to in paragraph 1:

    • a) introduced into the territory of the Party by or on behalf of the designated airline of the other Party;

    • b) retained on board aircraft of the designated airline of one Party upon arrival in or leaving the territory of the other Party; or

    • c) taken on board aircraft of the designated airline of one Party in the territory of the other Party and intended for use in operating the agreed services;

    whether or not such items are used or consumed wholly within the territory of the Party granting the exemption, provided the ownership of such items is not transferred in the territory of the said Party.

  • 3 The regular airborne equipment, as well as the materials and supplies normally retained on board the aircraft of a designated airline of either Party, may be unloaded in the territory of the other Party only with the approval of the customs authorities of that territory. In such case, they may be placed under the supervision of the said authorities up to such time as they are re-exported or otherwise disposed of in accordance with customs regulations.

Article 13. Taxation

  • 1 Profits from the operation of the aircraft of a designated airline in international traffic shall be taxable only in the territory of the Party in which the place of effective management of that airline is situated.

  • 2 Capital represented by aircraft operated in international traffic by a designated airline and by movable property pertaining to the operation of such aircraft shall be taxable only in the territory of the Party in which the place of effective management of the airline is situated.

  • 3 Where a special agreement for the avoidance of double taxation with respect to taxes on income and on capital exists between the Parties, the provisions of the latter shall prevail.

Article 14. Fair competition

Each designated airline shall have a fair opportunity to operate the routes specified in the Agreement.

Article 15. Capacity

  • 1 Each Party shall allow each designated airline to determine the frequency and capacity of the international air transportation it offers based on commercial considerations of the marketplace.

  • 2 Neither Party shall unilaterally limit the volume of traffic, frequency, or regularity of service, or the aircraft type or types operated by the designated airlines of the other Party, except as may be required for customs, technical, operational, or environmental reasons under uniform conditions consistent with Article 15 of the Convention.

  • 3 Neither Party shall impose on the other Party's designated airlines a first refusal requirement, uplift ratio, no-objection fee, or any other requirement with respect to the capacity, frequency or traffic which would be inconsistent with the purposes of this Agreement.

  • 4 Neither Party shall require the filing of schedules, programmes for charter flights, or operational plans by airlines of the other Party for approval, except as may be required on a non-discriminatory basis to enforce uniform conditions as foreseen by paragraph 2 of this Article or as may be specifically authorized in an Annex to this Agreement. If a Party requires filings for information purposes, it shall minimize the administrative burdens of filing requirements and procedures on air transportation intermediaries and on designated airlines of the other Party.

Article 16. Tariffs

  • 1 The Parties agree to give particular attention to tariffs which may be objectionable because they appear unreasonably discriminatory, unduly high or restrictive because of the abuse of a dominant position, artificially low because of direct or indirect subsidy or support, or “predatory”.

  • 2 Each Party may require notification or filing of tariffs proposed by the designated airline(s) of the other Party for carriage to or from its territory. Such notification or filing may be required not more than thirty (30) days before the proposed date of introduction. In special cases, this period may be reduced.

  • 3 Neither Party shall take unilateral action to prevent the inauguration of a proposed tariff or the continuation of an effective tariff of a designated airline of either Party for carriage between the territories of the Parties.

  • 4 Approval of tariffs consequent upon the provisions of paragraph 3 above may be given expressly by either Party to the airline(s) filing the tariffs. Where either Party believes that a tariff falls within the categories described in paragraph 1 above, such Party shall give notice of dissatisfaction to the other Party as soon as possible and at least within thirty (30) days of the date of notification or filing of the tariff, and may avail itself of the consultation procedures set out in paragraph 5 below. However, unless both Parties have agreed in writing to disapprove the tariffs concerned under those procedures, the tariffs shall be considered approved.

  • 5 Each Party may request consultation regarding any tariff of an airline of either Party for services covered by this Agreement, including where the tariff concerned has been subject to a notice of dissatisfaction. Such consultations shall be held not later than thirty (30) days after receipt of the request. The Parties shall cooperate in securing information necessary for reasoned resolution of the issues. If the Parties reach agreement with respect to a tariff for which notice of dissatisfaction has been given, each Party shall use its best efforts to put that agreement into effect but if no agreement is reached the tariff in question shall go into or continue in effect.

Article 17. Safeguards

  • 1 The Parties agree that the following airline practices may be regarded as possible unfair competitive practices which may merit closer examination:

    • a) charging fares and rates on routes at levels which are, in the aggregate, insufficient to cover the costs of providing the services to which they relate;

    • b) the addition of excessive capacity or frequency of service;

    • c) the practices in question are sustained rather than temporary;

    • d) the practices in question have a serious economic effect on, or cause significant damage to, another airline;

    • e) the practices in question reflect an apparent intent or have the probable effect, of crippling, excluding or driving another airline from the market; and

    • f) behaviour indicating an abuse of dominant position on the route.

  • 2 If the aeronautical authorities of one Party consider that an operation or operations intended or conducted by the designated airline of the other Party may constitute unfair competitive behaviour in accordance with the indicators listed in paragraph 1 of this Article, they may request consultation in accordance with Article 28 (Consultations) of this Agreement with a view to resolving the problem. Any such request shall be accompanied by notice of the reasons for the request, and the consultation shall begin within fifteen (15) days after receipt of the request.

  • 3 If the Parties fail to reach a resolution of the problem through consultations, either Party may invoke the dispute resolution mechanism under Article 29 (Settlement of disputes) of this Agreement to resolve the dispute.

Article 18. Currency conversion and remittance of earnings

Each Party shall permit airline(s) of the other Party to convert and transmit abroad to the airline(s) choice of State, on demand, all local revenues from the sale of air transport services and associated activities directly linked to air transport in excess of sums locally disbursed, with conversion and remittance permitted promptly without restrictions, discrimination or taxation in respect thereof at the rate of exchange applicable as of the date of the request for conversion and remittance.

Article 19. Sale and marketing of air service products

  • 1 Each Party shall accord airlines of the other Party the right to sell and market international air services and related products in its territory (directly or through agents or other intermediaries of the airline's choice), including the right to establish offices, both on-line and off-line.

  • 2 Each airline shall have the right to sell transportation in the currency of that territory or, at its discretion, in freely convertible currencies of other countries, and any person shall be free to purchase such transportation in currencies accepted by that airline.

Article 20. Non-national personnel and access to local services

Each Party shall permit designated airlines of the other Party to:

  • a) bring in to its territory and maintain non-national employees who perform managerial, commercial, technical, operational and other specialist duties which are required for the provision of air transport services, consistent with the laws and regulations of the receiving Party concerning entry, residence and employment; and

  • b) use the services and personnel of any other organization, company or airline operating in its territory and authorized to provide such services.

Article 21. Change of aircraft

On any international segment or segments of the agreed routes, a designated airline may perform international air transportation without any limitation as to change, at any point on the route, in type or number of aircraft operated, provided that the transportation beyond such point is a continuation of the transportation from the territory of the Party that has designated the airline and, in the inbound direction, the transportation to the territory of the Party that has designated the airline is a continuation of the transportation from beyond such point.

Article 22. Ground handling

  • 1 Each Party shall authorize airline(s) of the other Party, at each airline's choice, to:

    • a) perform its own ground handling services (“self-handling”);

    • b) handle another or other air carrier(s);

    • c) join with others in forming a service-providing entity; and/or

    • d) select among competing service providers.

  • 2 An air carrier is permitted to choose freely from among the alternatives available and to combine or change its option, except where this is demonstrably impractical and also where constrained by relevant safety and security considerations, and, with the exception of self-handling in a) above, by the scale of airport operations being too small to sustain competitive providers.

  • 3 Parties shall always be required to take the necessary measures to ensure reasonable cost-based pricing and fair and equal treatment for air carrier(s) of the other Party.

Article 23. Cooperative arrangements

  • 1 In operating or holding out the authorized services on the agreed routes, any designated airline of one Party may enter into cooperative marketing arrangements such as joint venture, blocked space or code sharing arrangements, with:

    • a) an airline or airlines of either Party;

    • b) an airline or airlines of a third country; and

    • c) a surface transportation provider of any country,

    provided that all airlines in such arrangements 1) hold the appropriate authority and 2) meet the requirements normally applied to such arrangements.

  • 2 The Parties agree to take the necessary action to ensure that consumers are fully informed and protected with respect to code shared flights operating to or from their territory and that, as a minimum, passengers be provided with the necessary information in the following ways:

    • a) orally and, if possible, in writing at the time of booking;

    • b) in written form, on the ticket itself and/or (if not possible), on the itinerary document accompanying the ticket or on any other document replacing the ticket, such as a written confirmation, including information on whom to contact in case of a problem and a clear indication of which airline is responsible in case of damage or accident; and

    • c) orally again, by the airline's ground staff at all stages of the journey.

  • 3 The airlines are required to file for approval any proposed cooperative arrangement with the aeronautical authorities of both Parties at least thirty (30) days before its proposed introduction.

Article 24. Leasing

  • 1 Either Party may prevent the use of leased aircraft for services under this Agreement which does not comply with Articles 8 (Safety) and 9 (Aviation Security).

  • 2 Subject to paragraph 1 above, the designated airlines of each Party may use aircraft leased from other airlines, provided all participants in such arrangements hold the appropriate authority and meet the requirements applied to such arrangements.

Article 25. Intermodal services

Notwithstanding any other provision of this Agreement, airlines and indirect providers of cargo transportation of both Parties shall be permitted, without restriction, to employ in connection with international air transportation any surface transportation for cargo to or from any points in the territories of the Parties or in third countries, including transport to and from all airports with customs facilities, and including, where applicable, the right to transport cargo in bond under applicable laws and regulations. Such cargo, whether moving by surface or by air, shall have access to airport customs processing and facilities. Airlines may elect to perform their own surface transportation or to provide it through arrangements with other surface carriers, including surface transportation operated by other airlines and indirect providers of cargo transportation.

Such intermodal cargo services may be offered at a single, through price for the air and surface transportation combined, provided that shippers are not misled as to the facts concerning such transportation.

Article 26. Statistics

The aeronautical authorities of both Parties shall supply each other, on request, with periodic statistics or other similar information relating to the traffic carried on the agreed services.

Article 27. Approval of schedules

  • 1 The designated airline of each Party shall submit its envisaged flight schedules for approval to the aeronautical authorities of the other Party at least fifteen (15) days prior to the start of the operation of the agreed services. The same procedure shall apply to any modification thereof.

  • 2 For supplementary flights which the designated airline of one Party wishes to operate on the agreed services outside the approved timetable, that airline must request prior permission from the aeronautical authorities of the other Party. Such requests shall usually be submitted at least two (2) working days prior to the operation of such flights.

Article 28. Consultations

  • 1 Either Party may, at any time, request consultation on the interpretation, application, implementation or amendment of this Agreement or compliance with this Agreement.

  • 2 Such consultations which may be through discussion or by correspondence shall begin within a period of sixty (60) days from the date the other Party receives a written request, unless otherwise agreed by the Parties.

Article 29. Settlement of disputes

  • 1 Any dispute arising between the Parties relating to the interpretation or application of this Agreement the Parties shall in the first place endeavour to settle it by consultations and negotiation.

  • 2 If the Parties fail to reach a settlement through consultations, the dispute may, at the request of either Party, be submitted to arbitration in accordance with the procedures set forth below.

  • 3 Arbitration shall be by a tribunal of three arbitrators, one to be named by each Party and the third to be agreed upon by the two arbitrators so chosen, provided that the third such arbitrator shall not be a national of either Party. Each Party shall designate an arbitrator within a period of sixty (60) days from the date of receipt by either Party from the other Party of a diplomatic note requesting arbitration of the dispute, and the third arbitrator shall be agreed upon within a further period of sixty (60) days. If either of the Parties fails to designate its own arbitrator within the period of sixty (60) days or if the third arbitrator is not agreed on within the period indicated, the President of the Council of ICAO may be requested by either Party to appoint an arbitrator or arbitrators. If the President is of the same nationality as one of the Parties, the most senior Vice President who is not disqualified on that ground shall make the appointment.

  • 4 The arbitration tribunal shall determine its own procedure.

  • 5 The decision of the tribunal shall be binding on the Parties.

  • 6 Each Party shall bear the costs of the arbitrator appointed by it. The other costs of the tribunal shall be shared equally by the Parties, including any expenses incurred by the President of the Council of ICAO in implementing the procedures in paragraph 3 of this Article.

  • 7 If and so long as either Party fails to comply with any decision given under paragraph 3 of this Article, the other Party may limit, withhold or revoke any rights or privileges which it has granted by virtue of this Agreement to the Party in default or to the designated airline or airlines in default.

Article 30. Amendments

  • 1 Either Party may at any time request consultation with the other Party for the purpose of amending the present Agreement or its Annexes. Such consultation shall begin within a period of sixty (60) days from the date of receipt of such request. Such consultations may be conducted through discussion or by correspondence.

  • 2 Any amendment of this Agreement shall be agreed upon by the Parties and shall come into force on the date on which the Parties have informed each other in writing of the completion of the respective constitutional requirements.

Article 31. Multilateral agreements

If both Parties become parties to a multilateral agreement that addresses matters covered by this Agreement, they shall consult to determine whether this Agreement should be revised to take into account the multilateral agreement.

Article 32. Termination

Either Party may, at any time, give notice in writing, through diplomatic channels, to the other Party of its decision to terminate this Agreement. Such notice shall be simultaneously communicated to ICAO. This Agreement shall terminate at midnight twelve months after the date of receipt of the notice by the other Party, unless the notice is withdrawn by agreement before the end of this period. In the absence of acknowledgement of receipt by the other Party, the notice shall be deemed to have been received fourteen (14) days after receipt of the notice by ICAO.

Article 33. Registration with ICAO

This Agreement and any amendment thereto shall be registered with the International Civil Aviation Organization.

Article 34. Applicability of the Agreement

As regards the Kingdom of the Netherlands this Agreement shall apply to Curaçao only.

Article 35. Entry into force

This Agreement shall enter into force on the first day of the second month following the date of the last written notification, through diplomatic channels, by which the Parties shall have notified each other that all necessary internal procedures for entry into force of this Agreement have been completed.

IN WITNESS WHEREOF, the undersigned, being duly authorized thereto by their respective Governments, have signed this Agreement.

DONE in duplicate at Panama City, on this 11th day of April 2015, in the English, Dutch and Spanish languages, each version being equally authentic. In case of divergence in the interpretation of this Agreement, the English version shall prevail.

For the Kingdom of the Netherlands, in respect of Curaçao:

JOSÉ M.N. JARDIM

For the Republic of Panama:

ISABEL DE SAINT MALO DE ALVARADO

Annex I. Route Schedules

  • A. Routes to be operated by the designated airline (or airlines) of Panama:

    • 1. From points behind Party A via Party A and intermediate points to any point or points in Party B and beyond.

    • 2. For all-cargo service(s), between Party B and any point or points.

  • B. Routes to be operated by the designated airline (or airlines) Curaçao:

    • 1. From points behind Party B via Party B and intermediate points to any point or points in Party A and beyond.

    • 2. For all-cargo service(s), between Party A and any point or points.

Section 2 Operational flexibility

The designated airlines of either Party may, on any or all flights and at its option:

  • 1. operate flights in either or both directions;

  • 2. combine different flight numbers within one aircraft operation;

  • 3. serve intermediate and beyond points in the territories of the Parties on the routes in any combination and in any order;

  • 4. omit stops at any point or points;

  • 5. transfer traffic (including code sharing operations) from any of its aircraft to any of its other aircraft at any point on the routes; and

  • 6. serve points behind any point in its territory with or without change of aircraft or flight number and may hold out and advertise such services to the public as through services, without directional or geographic limitation and without loss of any right to carry traffic otherwise permissible under the present Agreement, provided that, (with the exception of all-cargo services) the service serves a point in the territory of the Party designating the airlines.

Annex II. Non-scheduled/Charter operations

  • 1. The designated airlines of one Party shall, in accordance with the terms of their designation and of the Route Schedule at Annex I, be entitled to perform international non-scheduled air transportation to and from any point or points in the territory of the other Party, either directly or with stop-overs en route, for one-way or round trip carriage of any traffic to or from a point or points in the territory of the Party which has designated the airline. Multi-destination charters shall also be permitted. In addition, designate airlines of one Party may operate charters with traffic originating in or destined for the territory of the other Party.

  • 2. Each designate airline performing air transportation under this provision shall comply with such laws, regulations and rules of the Party in whose territory the traffic originates, whether on a one-way or round trip basis, as that Party now or hereafter specifies shall be applicable to such transportation.

Annex III. Air cargo services

Every designated airline when engaged in the international transport of air cargo

  • a) shall be accorded non-discriminatory treatment with respect to access to facilities for cargo clearance, handling, storage, and facilitation;

  • b) may use and/or operate directly other modes of transport;

  • c) may use leased aircraft, provided that such operation complies with the safety and security standards applied to other aircraft of designated airlines;

  • d) may enter into cooperative arrangements with other air carriers including, but not limited to, code sharing, blocked spaced, and interlining; and

  • e) may determine its own cargo tariffs which shall be required to be filed with the aeronautical authorities of either Party.

In addition to the rights granted in paragraph a) above, every designated airline when engaged in all cargo transportation as scheduled or non-scheduled services may provide such services to and from the territory of each Party, without restriction as to frequency, capacity, routing, type of aircraft, and origin or destination of cargo.

Authentiek : NL

Luchtvaartverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden, ten behoeve van Curaçao, en de Republiek Panama

Het Koninkrijk der Nederlanden, ten behoeve van Curaçao,

en

de Republiek Panama (hierna te noemen „de partijen”);

Partij zijnde bij het Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart, opengesteld voor ondertekening te Chicago op 7 december 1944;

Geleid door de wens een internationaal luchtvaartstelsel te bevorderen dat gebaseerd is op mededinging tussen luchtvaartmaatschappijen met een minimum aan overheidsbemoeienis en -regulering;

Geleid door de wens de uitbreiding van de mogelijkheden voor het internationaal luchtvervoer te bevorderen;

Erkennende dat doelmatige en concurrerende internationale luchtdiensten handel, consumentenwelzijn en economische groei stimuleren;

Geleid door de wens luchtvaartmaatschappijen in de gelegenheid te stellen reizigers diverse mogelijkheden voor luchtdiensten aan te bieden tegen de laagste prijzen die niet discriminatoir zijn en die niet het gevolg zijn van misbruik van een dominante positie, en geleid door de wens individuele luchtvaartmaatschappijen aan te moedigen innovatieve en concurrerende prijzen te ontwikkelen en in te voeren; en

Geleid door de wens de hoogste mate van veiligheid en beveiliging in de internationale burgerluchtvaart te waarborgen en opnieuw hun grote zorg uitsprekend over gedragingen of bedreigingen gericht tegen de veiligheid van luchtvaartuigen, die de veiligheid van mensen of goederen in gevaar brengen, de exploitatie van luchtdiensten nadelig beïnvloeden en het vertrouwen van de bevolking in de veiligheid van de burgerluchtvaart ondermijnen;

Zijn het volgende overeengekomen:

Artikel 1. Begripsomschrijvingen

Voor de toepassing van dit Verdrag, tenzij anders is bepaald:

  • a. wordt onder „overeengekomen diensten” verstaan de geregelde luchtdiensten op de routes omschreven in dit Verdrag voor het vervoer van passagiers en vracht, met inbegrip van post, afzonderlijk of gecombineerd;

  • b. hebben „luchtdienst”, „internationale luchtdienst” en „luchtvaartmaatschappij” de betekenis die daaraan in artikel 96 van het Verdrag van Chicago respectievelijk wordt toegekend;

  • c. wordt onder „luchtvervoer” verstaan het openbaar vervoer per luchtvaartuig van passagiers, bagage, vracht en post, afzonderlijk of gecombineerd, tegen vergoeding of beloning;

  • d. wordt onder „luchtvaartautoriteiten” verstaan, wat de Republiek Panama betreft, de Burgerluchtvaartautoriteit en wat het Koninkrijk der Nederlanden, ten behoeve van Curaçao, betreft, de minister van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning van Curaçao; of in beide gevallen elke persoon of instantie die bevoegd is de functies te vervullen die thans worden vervuld door de genoemde autoriteiten;

  • e. wordt onder „Verdrag” verstaan dit Verdrag, de Bijlagen daarbij en alle wijzigingen daarvan;

  • f. wordt onder „capaciteit” verstaan het aantal diensten dat uit hoofde van het Verdrag wordt geleverd, gewoonlijk gemeten als het aantal vluchten (frequenties) of stoelen of ton vracht die op een markt worden aangeboden (stedenpaar of land naar land) of op een route gedurende een specifiek tijdvak, bijvoorbeeld dagelijks, wekelijks, in een bepaald seizoen of jaarlijks;

  • g. wordt onder „verandering van luchtvaartuig” verstaan zodanige exploitatie van een van de overeengekomen diensten door een aangewezen luchtvaartmaatschappij dat op een of meer zones van de omschreven route wordt gevlogen met verschillende luchtvaartuigen;

  • h. wordt onder „het Verdrag van Chicago” verstaan het Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart, op 7 december 1944 te Chicago voor ondertekening opengesteld, met inbegrip van alle overeenkomstig artikel 90 van dat verdrag aangenomen bijlagen en alle wijzigingen van de bijlagen of van het verdrag ingevolge de artikelen 90 en 94 daarvan, voor zover deze bijlagen en wijzigingen in werking zijn getreden voor beide partijen;

  • i. wordt onder „aangewezen luchtvaartmaatschappij” verstaan een luchtvaartmaatschappij die is aangewezen en gemachtigd overeenkomstig artikel 3 van dit Verdrag;

  • j. wordt onder „binnenlands luchtvervoer” verstaan luchtvervoer waarbij passagiers, bagage, vracht en post worden opgenomen op het grondgebied van een partij en bestemd zijn voor een ander punt op hetzelfde grondgebied;

  • k. wordt onder „ICAO” verstaan de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie;

  • l. wordt onder „tarieven” verstaan de prijzen die in rekening worden gebracht voor het vervoer van passagiers en vracht en de voorwaarden waaronder deze prijzen van toepassing zijn, evenwel met uitzondering van de vergoedingen en voorwaarden voor het vervoeren van post;

  • m. wordt onder „grondgebied” in relatie tot elk van de partijen verstaan het landgebied en de daaraan grenzende territoriale wateren, met inbegrip van het luchtruim boven deze gebieden, die onder de soevereiniteit, de suzereiniteit, de bescherming of het mandaat van de partij vallen;

  • n. wordt onder „gebruikersheffing” verstaan een heffing opgelegd aan luchtvaartmaatschappijen voor de levering van luchthaven-, luchtnavigatie- of luchtvaartbeveiligingsvoorzieningen of -diensten met inbegrip van daarmee verband houdende diensten en voorzieningen.

Artikel 2. Verlening van rechten

  • 1 Elke partij verleent de andere partij de in dit Verdrag omschreven rechten ten behoeve van de exploitatie van internationale luchtdiensten op de routes die omschreven zijn in de Routetabel.

  • 2 Onverminderd de bepalingen van dit Verdrag geniet(en) de door elke partij aangewezen luchtvaartmaatschappij(en) de volgende rechten:

    • a. het recht zonder te landen over het grondgebied van de andere partij te vliegen;

    • b. het recht op het grondgebied van de andere partij te landen anders dan voor verkeersdoeleinden;

    • c. de rechten die elders zijn omschreven in dit Verdrag.

  • 3 De luchtvaartmaatschappijen van elke partij, anders dan die aangewezen uit hoofde van artikel 3 (Aanwijzing en verlening van vergunningen) van dit Verdrag, genieten eveneens de rechten die omschreven zijn in het tweede lid, onderdelen a) en b), van dit artikel.

  • 4 Geen van de bepalingen in het tweede lid van dit artikel wordt geacht de aangewezen luchtvaartmaatschappij(en) van de ene partij het recht te geven op het grondgebied van de andere partij tegen vergoeding passagiers, vracht en post op te nemen bestemd voor een ander punt op het grondgebied van die andere partij.

Artikel 3. Aanwijzing en verlening van vergunningen

  • 1 Elke partij heeft het recht door middel van een schriftelijke kennisgeving aan de andere partij langs diplomatieke weg zo veel luchtvaartmaatschappijen als zij wenst aan te wijzen voor het verrichten van de overeengekomen diensten en deze aanwijzingen in te trekken of te wijzigen.

  • 2 Na ontvangst van een dergelijke aanwijzing en van aanvragen van de aangewezen luchtvaartmaatschappij, in de vorm en op de wijze die is voorgeschreven voor exploitatievergunningen en technische vergunningen, verleent elke partij de desbetreffende exploitatievergunningen met een zo gering mogelijke procedurele vertraging, mits:

    • a. de aangewezen luchtvaartmaatschappij haar voornaamste plaats van bedrijfsuitoefening heeft op het grondgebied van de aanwijzende partij;

    • b. de partij die de luchtvaartmaatschappij aanwijst daadwerkelijk beschikt over regelgeving en controleert of de luchtvaartmaatschappij deze naleeft;

    • c. de partij die de luchtvaartmaatschappij aanwijst de in artikel 8 (Veiligheid) en artikel 9 (Beveiliging van de luchtvaart) vervatte normen naleeft; en

    • d. de aangewezen luchtvaartmaatschappij in staat is te voldoen aan de in de wetten en voorschriften gestelde voorwaarden die de partij die de aanwijzing ontvangt gewoonlijk toepast op de exploitatie van internationale luchtdiensten.

  • 3 Na ontvangst van de in het tweede lid van dit artikel bedoelde exploitatievergunning, kan een aangewezen luchtvaartmaatschappij op elk moment een aanvang maken met de exploitatie van de overeengekomen diensten waarvoor zij is aangewezen, mits zij de toepasselijke bepalingen van dit Verdrag naleeft.

Artikel 4. Weigering, intrekking en beperking van vergunningen

  • 1 De luchtvaartautoriteiten van elke partij hebben het recht de in artikel 3 (Aanwijzing en verlening van vergunningen) van dit Verdrag vermelde vergunningen voor een door de andere partij aangewezen luchtvaartmaatschappij te weigeren, en deze in te trekken, op te schorten of hieraan voorwaarden te verbinden, hetzij tijdelijk, hetzij permanent:

    • a. wanneer zij er niet van overtuigd zijn dat de aangewezen luchtvaartmaatschappij haar voornaamste plaats van bedrijfsuitoefening heeft op het grondgebied van de aanwijzende partij;

    • b. wanneer zij er niet van overtuigd zijn dat de partij die de luchtvaartmaatschappij aanwijst daadwerkelijk beschikt over regelgeving en controleert of de luchtvaartmaatschappij deze naleeft;

    • c. wanneer de partij die de luchtvaartmaatschappij aanwijst de in artikel 8 (Veiligheid) en artikel 9 (Beveiliging van de luchtvaart) vervatte bepalingen niet naleeft; en

    • d. wanneer de aangewezen luchtvaartmaatschappij niet in staat is te voldoen aan de in de wetten en voorschriften gestelde voorwaarden die de partij die de aanwijzing ontvangt gewoonlijk toepast op de exploitatie van internationale luchtdiensten.

  • 2 Tenzij onmiddellijk ingrijpen van wezenlijk belang is ter voorkoming van inbreuken op de bovengenoemde wetten en voorschriften of tenzij de veiligheid of beveiliging maatregelen vereist in overeenstemming met de bepalingen van artikel 8 (Veiligheid) of artikel 9 (Beveiliging van de luchtvaart), worden de in het eerste lid van dit artikel vastgestelde rechten slechts uitgeoefend na overleg tussen de luchtvaartautoriteiten overeenkomstig artikel 28 (Overleg) van dit Verdrag.

Artikel 5. Toepassing van wetten en voorschriften

  • 1 De wetten en voorschriften van de ene partij die van toepassing zijn op de binnenkomst op of het vertrek uit haar grondgebied van voor internationale luchtdiensten ingezette luchtvaartuigen, of met betrekking tot de exploitatie van en het vliegen met deze luchtvaartuigen binnen haar grondgebied, zijn van toepassing op luchtvaartuigen van de aangewezen luchtvaartmaatschappij van de andere partij.

  • 2 De wetten en voorschriften van de ene partij die van toepassing zijn op binnenkomst op, verblijf op of vertrek uit haar grondgebied van passagiers, bemanning en vracht, met inbegrip van post, zoals voorschriften met betrekking tot immigratie, douane, valuta, gezondheid en quarantaine zijn van toepassing op de passagiers, bemanning, vracht en post vervoerd door de luchtvaartuigen van de aangewezen luchtvaartmaatschappij van de andere partij wanneer zij zich op het betreffende grondgebied bevinden.

  • 3 Geen van de partijen begunstigt haar eigen of een andere luchtvaartmaatschappij ten opzichte van een aangewezen luchtvaartmaatschappij van de andere partij die soortgelijk internationaal luchtvervoer verricht bij de toepassing van haar voorschriften inzake immigratie, douane, quarantaine en soortgelijke voorschriften.

Artikel 6. Directe transit

Bagage en vracht in directe transit zijn vrijgesteld van douanerechten en andere vergelijkbare rechten.

Artikel 7. Erkenning van certificaten en vergunningen

  • 1 Bewijzen van luchtwaardigheid, bewijzen van bevoegdheid en vergunningen die door de ene partij zijn uitgereikt of geldig zijn verklaard en nog van kracht zijn, worden door de andere partij als geldig erkend voor de exploitatie van de overeengekomen diensten op de omschreven routes, mits de eisen op grond waarvan deze bewijzen en vergunningen werden uitgereikt of geldig verklaard in overeenstemming zijn met de minimumnormen vastgesteld in het Verdrag van Chicago.

  • 2 Indien de voorrechten of voorwaarden van de in het eerste lid van dit artikel bedoelde vergunningen of bewijzen, afgegeven door de luchtvaartautoriteiten van een partij aan een persoon of aangewezen luchtvaartmaatschappij of voor een luchtvaartuig dat gebruikt wordt voor de exploitatie van de overeengekomen diensten, een afwijking toestaan van de krachtens het Verdrag van Chicago vastgestelde minimumnormen, welke afwijking is geregistreerd bij de ICAO, kan de andere partij verzoeken om overleg tussen de luchtvaartautoriteiten teneinde helderheid te verschaffen over het gebruik in kwestie.

  • 3 Elke partij behoudt zich evenwel het recht voor om voor vluchten boven of landingen op haar grondgebied te weigeren bewijzen van bevoegdheid en vergunningen te erkennen die aan haar eigen onderdanen zijn verstrekt door de andere partij.

Artikel 8. Veiligheid

  • 1 Elke partij kan te allen tijde verzoeken om overleg over de veiligheidsnormen die door de andere partij worden gehandhaafd op gebieden die betrekking hebben op luchtvaartvoorzieningen, bemanning, luchtvaartuigen en de exploitatie van luchtvaartuigen. Dergelijk overleg vindt plaats binnen dertig (30) dagen na dat verzoek.

  • 2 Indien na dergelijk overleg een partij oordeelt dat de andere partij op deze gebieden niet op doeltreffende wijze veiligheidsnormen handhaaft en toepast die ten minste gelijk zijn aan de minimumnormen die op dat moment uit hoofde van het Verdrag van Chicago zijn vastgesteld, stelt de eerstgenoemde partij de andere partij in kennis van dit oordeel en de noodzakelijk geachte stappen om te voldoen aan die minimumnormen. De andere partij neemt vervolgens passende corrigerende maatregelen binnen een overeengekomen termijn. Indien de andere partij nalaat binnen vijftien (15) dagen, of binnen een andere termijn als kan zijn overeengekomen, passende corrigerende maatregelen te nemen, kan dit aanleiding zijn voor het weigeren, intrekken, opschorten of opleggen van voorwaarden ten aanzien van de vergunningen van de aangewezen luchtvaartmaatschappijen van de andere partij.

  • 3 Ingevolge artikel 16 van het Verdrag van Chicago en onverminderd de verplichtingen genoemd in artikel 33 van het Verdrag van Chicago wordt voorts overeengekomen dat elk luchtvaartuig dat door of, op grond van een leaseovereenkomst, namens een luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen van de ene partij wordt geëxploiteerd op diensten naar of van het grondgebied van de andere partij, terwijl het zich op het grondgebied van de andere partij bevindt, mag worden onderworpen aan een inspectie door de bevoegde vertegenwoordigers van de andere partij, aan boord en rond het luchtvaartuig om zowel de geldigheid van de documenten van het luchtvaartuig als die van zijn bemanning en de kennelijke toestand van het luchtvaartuig en zijn uitrusting te controleren (in dit artikel „platforminspectie” genoemd), mits dit niet leidt tot onredelijke vertraging bij de exploitatie van het luchtvaartuig. Onverminderd de verplichtingen bedoeld in artikel 33 van het Verdrag van Chicago wordt met deze inspectie beoogd de geldigheid van de relevante documenten van het luchtvaartuig en die van de bemanning te controleren en te controleren of de uitrusting en de toestand van het luchtvaartuig voldoen aan de normen die op dat tijdstip uit hoofde van het Verdrag van Chicago waren vastgesteld.

  • 4 Wanneer onverwijld ingrijpen essentieel is voor de veiligheid van een vlucht door de luchtvaartmaatschappij, behoudt elke partij zich het recht voor de exploitatievergunning van een luchtvaartmaatschappij of van luchtvaartmaatschappijen van de andere partij onmiddellijk op te schorten of daarvan af te wijken.

  • 5 Een maatregel door een partij in overeenstemming met het vierde lid van dit artikel wordt opgeschort, zodra de aanleiding voor het nemen van die maatregel ophoudt te bestaan.

  • 6 Onder verwijzing naar het tweede lid van dit artikel, dient, indien wordt vastgesteld dat een partij nadat de afgesproken termijn is verstreken nog steeds niet voldoet aan de ICAO-normen, de secretaris-generaal van de ICAO daarvan in kennis te worden gesteld. De secretaris-generaal dient tevens in kennis te worden gesteld wanneer vervolgens tot een bevredigende oplossing van de situatie is gekomen.

Artikel 9. Beveiliging van de luchtvaart

  • 2 De partijen verlenen elkaar op verzoek alle nodige bijstand ter voorkoming van gedragingen van het wederrechtelijk in zijn macht brengen van burgerluchtvaartuigen en andere wederrechtelijke gedragingen gericht tegen de veiligheid van deze luchtvaartuigen, zijn passagiers en bemanning, luchthavens en luchtvaartvoorzieningen, alsmede elke andere bedreiging voor de veiligheid van de burgerluchtvaart.

  • 3 De partijen handelen, in hun onderlinge betrekkingen, in overeenstemming met de bepalingen inzake beveiliging van de luchtvaart vastgesteld door de ICAO en aangeduid als Bijlagen bij het Verdrag van Chicago, voor zover deze bepalingen van toepassing zijn op de partijen. Elke partij verlangt dat exploitanten van luchtvaartuigen die in hun land geregistreerd zijn of die op hun grondgebied hun voornaamste plaats van bedrijfsuitoefening hebben of zijn gevestigd en de exploitanten van luchthavens op hun grondgebied handelen in overeenstemming met deze bepalingen inzake de beveiliging van de luchtvaart. Elke partij stelt de andere partij op verzoek in kennis van verschillen tussen haar nationale voorschriften en praktijken en de normen inzake de beveiliging van de luchtvaart van de Bijlagen waarnaar in dit lid wordt verwezen. Elk van de partijen kan te allen tijde verzoeken om onmiddellijk overleg met de andere partij over dergelijke verschillen.

  • 4 Elke partij stemt ermee in dat van deze exploitanten van luchtvaartuigen kan worden verlangd dat deze de in het derde lid van dit artikel bedoelde bepalingen inzake beveiliging van de luchtvaart in acht nemen die door de andere partij zijn voorgeschreven voor binnenkomst op, vertrek uit en verblijf op het grondgebied van die andere partij. Elke partij waarborgt dat op haar grondgebied adequate maatregelen op doeltreffende wijze worden uitgevoerd om de luchtvaartuigen te beschermen en dat passagiers, bemanning, handbagage, bagage, vracht en proviand vóór en tijdens het aan boord gaan of het laden aan controles worden onderworpen. Elke partij neemt tevens elk verzoek van de andere partij binnen redelijke grenzen bijzondere veiligheidsmaatregelen te nemen om een specifieke dreiging het hoofd te bieden, in welwillende overweging.

  • 5 Wanneer een incident van het wederrechtelijk in zijn macht brengen van een burgerluchtvaartuig of andere wederrechtelijke gedragingen tegen de veiligheid van een dergelijk burgerluchtvaartuig, zijn passagiers en bemanning, luchthavens of luchtvaartvoorzieningen plaatsvindt of dreigt plaats te vinden, verlenen de partijen elkaar bijstand door het vergemakkelijken van de communicatie en andere passende maatregelen teneinde snel en veilig een einde te maken aan een dergelijk incident of dergelijke dreiging.

  • 6 Elke partij heeft het recht binnen zestig (60) dagen na een kennisgeving, of binnen een kortere termijn die de luchtvaartautoriteiten overeen kunnen komen, haar luchtvaartautoriteiten op het grondgebied van de andere partij onderzoek te laten doen naar de veiligheidsmaatregelen die worden uitgevoerd of die volgens plan zullen worden uitgevoerd, door luchtvaartmaatschappijen ten aanzien van vluchten afkomstig van of vertrekkend naar het grondgebied van de eerstgenoemde partij. De administratieve regelingen voor het uitvoeren van dergelijke onderzoeken worden overeengekomen tussen de luchtvaartautoriteiten en worden zonder vertraging uitgevoerd teneinde te waarborgen dat de onderzoeken voortvarend worden uitgevoerd.

  • 7 Wanneer een partij redelijke gronden heeft om aan te nemen dat de andere partij is afgeweken van de bepalingen in dit artikel, kan de eerstgenoemde partij verzoeken om overleg. Dergelijk overleg vangt aan binnen vijftien (15) dagen na de ontvangst van een dergelijk verzoek van een van de partijen. Indien zij er niet in slagen binnen vijftien (15) dagen na aanvang van dergelijk overleg tot een bevredigende oplossing te komen, vormt dit een grond voor het weigeren, intrekken, opschorten of opleggen van voorwaarden ten aanzien van de vergunningen van de luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen die door de andere partij is of zijn aangewezen. Indien zulks gerechtvaardigd is vanwege een noodgeval of om verdere inbreuken op de bepalingen van dit artikel te voorkomen, kan de eerstgenoemde partij voor het verstrijken van vijftien (15) dagen tussentijdse maatregelen nemen.

Artikel 10. Passagiers die niet worden toegelaten, passagiers zonder documenten en personen die worden uitgezet

  • 1 Elke partij stemt ermee in doeltreffende grenscontroles in te stellen.

  • 2 In dit verband stemt elke partij ermee in de Normen en Aanbevolen Werkwijzen te implementeren van Bijlage 9 (Facilitatie) bij het Verdrag van Chicago inzake passagiers die niet worden toegelaten, passagiers zonder documenten en personen die worden uitgezet teneinde samenwerking bij de bestrijding van illegale migratie te bevorderen.

  • 3 Uit hoofde van bovengenoemde doelstellingen stemt elke partij ermee in de brief met betrekking tot „frauduleuze, vervalste of nagemaakte reisdocumenten of echte documenten die door bedriegers worden overgelegd”, zoals vervat in Aanhangsel 9 b) bij Bijlage 9, af te geven of te aanvaarden, al naargelang van het geval, wanneer maatregelen worden genomen uit hoofde van de betreffende leden van hoofdstuk 3 van de Bijlage met betrekking tot het in beslag nemen van frauduleuze, vervalste of nagemaakte reisdocumenten.

Artikel 11. Gebruikersheffingen

  • 1 Gebruikersheffingen die aan de luchtvaartmaatschappijen van een partij kunnen worden opgelegd door de bevoegde inningsautoriteiten of -lichamen van de andere partij dienen juist, rechtvaardig en niet onredelijk discriminatoir te zijn en naar billijkheid te worden verdeeld tussen de categorieën gebruikers. In alle gevallen worden deze gebruikersheffingen opgelegd aan de luchtvaartmaatschappijen van de andere partij onder voorwaarden die niet minder gunstig zijn dan de gunstigste voorwaarden die op het tijdstip waarop de heffingen worden opgelegd gelden voor een andere luchtvaartmaatschappij.

  • 2 Gebruikersheffingen die worden opgelegd aan de luchtvaartmaatschappijen van de andere partij mogen overeenkomen met, maar niet hoger zijn dan, de volledige kosten voor de bevoegde inningsautoriteiten of -lichamen van het verstrekken van passende voorzieningen en diensten op het gebied van luchthaven, luchthavenmilieu, luchtvaart en beveiliging van de luchtvaart op de luchthaven of binnen het luchthavensysteem. Deze volledige kosten kunnen een redelijk rendement op vermogensbestanddelen omvatten, na afschrijving. Voorzieningen en diensten waarvoor heffingen worden opgelegd, worden op efficiënte en economische wijze verstrekt.

  • 3 Elke partij moedigt overleg aan tussen de bevoegde inningsautoriteiten of -lichamen op haar grondgebied en de luchtvaartmaatschappijen die gebruikmaken van de diensten en voorzieningen, en moedigt de bevoegde autoriteiten of -lichamen en de luchtvaartmaatschappijen aan de informatie uit te wisselen die nodig kan zijn voor accurate toetsing van de redelijkheid van de heffingen in overeenstemming met de beginselen van het eerste en tweede lid. Elke partij moedigt de bevoegde inningsautoriteiten aan de gebruikers binnen een redelijke termijn in kennis te stellen van voorstellen tot wijziging van gebruikersheffingen, zodat de gebruikers hun mening kenbaar kunnen maken voordat de wijzigingen plaatsvinden.

  • 4 Geen van de partijen wordt bij procedures voor de regeling van geschillen uit hoofde van artikel 29 (Regeling van geschillen) geacht inbreuk te maken op een bepaling van dit artikel, tenzij:

    • a. zij nalaat de heffing of praktijk waarop een klacht van de andere partij betrekking heeft binnen een redelijke termijn te toetsen; of

    • b. zij na deze toetsing nalaat alle maatregelen te nemen die in haar vermogen liggen om een heffing of praktijk die onverenigbaar is met dit artikel ongedaan te maken.

  • 5 Luchthavens, luchtwegen en luchtverkeersdiensten, beveiliging van de luchtvaart en andere daarmee verband houdende diensten en voorzieningen die worden geleverd op het grondgebied van de ene partij zijn beschikbaar voor gebruik door de luchtvaartmaatschappijen van de andere partij onder voorwaarden die niet minder gunstig zijn dan de gunstigste voorwaarden die op het tijdstip waarop de afspraken voor gebruik worden gemaakt gelden voor andere luchtvaartmaatschappijen die vergelijkbare internationale luchtdiensten uitvoeren.

Artikel 12. Douanerechten

  • 1 Elke partij stelt op basis van wederkerigheid de aangewezen luchtvaartmaatschappijen van de andere partij in de ruimst mogelijke mate die haar nationale wetgeving toestaat vrij van importbeperkingen, douanerechten, accijnzen, inspectiekosten en andere nationale rechten en lasten, die niet gebaseerd zijn op de kosten van de bij aankomst verleende diensten, op luchtvaartuigen, brandstof, smeermiddelen, technische verbruiksvoorraden, reserveonderdelen met inbegrip van motoren, normale uitrustingsstukken, proviand en andere artikelen zoals voorraden gedrukte tickets, luchtvrachtbrieven en drukwerk waarop het embleem van de maatschappij voorkomt en gebruikelijk reclamemateriaal dat door die aangewezen luchtvaartmaatschappij gratis wordt verspreid en bestemd is voor gebruik of uitsluitend is gebruikt in verband met de exploitatie of het onderhoud van luchtvaartuigen van de aangewezen luchtvaartmaatschappij van deze andere partij die de overeengekomen diensten uitvoert.

  • 2 De in dit artikel toegekende vrijstellingen zijn van toepassing op de in het eerste lid genoemde goederen:

    • a. die door of namens de aangewezen luchtvaartmaatschappij van de andere partij op het grondgebied van de partij zijn binnengebracht;

    • b. die bij aankomst op of vertrek uit het grondgebied van de andere partij aan boord van het luchtvaartuig van de aangewezen luchtvaartmaatschappij van een partij blijven; of

    • c. die aan boord worden genomen van het luchtvaartuig van de aangewezen luchtvaartmaatschappij van een partij op het grondgebied van de andere partij en die bestemd zijn voor gebruik tijdens de exploitatie van de overeengekomen diensten;

    ongeacht of dergelijke goederen geheel worden gebruikt of verbruikt op het grondgebied van de partij die de vrijstelling verleent, mits de eigendom van dergelijke goederen niet op het grondgebied van genoemde partij wordt overgedragen.

  • 3 Normale uitrustingsstukken alsmede de materialen en voorraden die normaal gesproken aan boord van het luchtvaartuig van een aangewezen luchtvaartmaatschappij van een partij blijven, mogen op het grondgebied van de andere partij slechts worden uitgeladen met toestemming van de douaneautoriteiten van dat grondgebied. In een dergelijk geval kunnen deze goederen onder toezicht van genoemde autoriteiten worden geplaatst totdat ze weer worden uitgevoerd of overeenkomstig de douanevoorschriften een andere bestemming hebben gekregen.

Artikel 13. Belastingheffing

  • 1 Voordelen uit de exploitatie van de luchtvaartuigen van een aangewezen luchtvaartmaatschappij in internationaal verkeer zijn slechts belastbaar op het grondgebied van de partij waar de plaats van de werkelijke leiding van deze luchtvaartmaatschappij is gelegen.

  • 2 Vermogen bestaande uit luchtvaartuigen die in internationaal verkeer worden geëxploiteerd door een aangewezen luchtvaartmaatschappij alsmede uit roerende zaken die worden gebruikt bij de exploitatie van deze luchtvaartuigen, is slechts belastbaar op het grondgebied van partij waar de plaats van de werkelijke leiding van de luchtvaartmaatschappij is gelegen.

  • 3 Indien er tussen de partijen een bijzonder verdrag is gesloten tot het vermijden van dubbele belasting met betrekking tot belastingen naar het inkomen en naar het vermogen, hebben de bepalingen van dat verdrag voorrang.

Artikel 14. Eerlijke concurrentie

Elke aangewezen luchtvaartmaatschappij wordt op eerlijke wijze in de gelegenheid gesteld de in dit Verdrag omschreven routes te exploiteren.

Artikel 15. Capaciteit

  • 1 Elke partij staat toe dat elke aangewezen luchtvaartmaatschappij de frequentie en capaciteit van het internationale luchtvervoer dat zij aanbiedt bepaalt op basis van commerciële marktoverwegingen.

  • 2 Geen van de partijen beperkt eenzijdig de omvang van het verkeer, de frequentie of regelmaat van een dienst, of het type of de typen door de aangewezen luchtvaartmaatschappijen van de andere partij geëxploiteerde luchtvaartuigen, tenzij dit nodig mocht zijn vanwege redenen op het gebied van douane, techniek, exploitatie of milieu uit hoofde van uniforme voorwaarden die in overeenstemming zijn met artikel 15 van het Verdrag van Chicago.

  • 3 Geen van de partijen legt de aangewezen luchtvaartmaatschappijen van de andere partij een verplichting tot voorrangsverlening, proportionele beperkingen, een vergoeding wegens afzien van bezwaar of enige andere verplichting ten aanzien van capaciteit, frequentie of verkeer op die niet zou stroken met de doelstellingen van dit Verdrag.

  • 4 Geen van de partijen eist dat tabellen, programma’s voor chartervluchten of exploitatieplannen door luchtvaartmaatschappijen van de andere partij ter goedkeuring worden ingediend, tenzij dit op basis van non-discriminatie kan worden vereist ten behoeve van de tenuitvoerlegging van de uniforme voorwaarden als voorzien in het tweede lid van dit artikel of wanneer dit specifiek wordt toegestaan in een Bijlage bij dit Verdrag. Wanneer een partij indiening vereist ten behoeve van informatie, beperkt zij de administratieve belasting ten gevolge van voorschriften en procedures inzake indiening voor tussenpersonen voor luchtvervoer en voor de aangewezen luchtvaartmaatschappijen van de andere partij tot een minimum.

Artikel 16. Tarieven

  • 1 De partijen komen overeen bijzondere aandacht te besteden aan tarieven die op bezwaren kunnen stuiten omdat ze beschouwd worden als onredelijk discriminatoir, onredelijk hoog of restrictief als gevolg van misbruik van een dominante positie, kunstmatig laag als gevolg van rechtstreekse of onrechtstreekse subsidie of steun, of als afbraakprijzen.

  • 2 Elke partij kan verlangen dat de aangewezen luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen van de andere partij kennis geeft of geven van de tarieven voor vervoer van of naar haar grondgebied of deze indient of indienen. Een dergelijke kennisgeving of indiening kan ten hoogste dertig (30) dagen voor de voorgestelde datum van ingang worden verlangd. In bijzondere gevallen kan deze termijn worden verkort.

  • 3 Geen van de partijen neemt eenzijdige maatregelen ter voorkoming van de invoering of handhaving van een tarief dat wordt voorgesteld of berekend door een aangewezen luchtvaartmaatschappij van elk van de partijen voor vervoer tussen de grondgebieden van de partijen.

  • 4 Goedkeuring van de tarieven overeenkomstig de bepalingen van het derde lid van dit artikel kan door elk van de partijen uitdrukkelijk worden gegeven aan de luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen die de tarieven indient of indienen. Indien een van de partijen van mening is dat een tarief in een van de in het eerste lid van dit artikel omschreven categorieën valt, doet deze partij zo snel mogelijk, maar in ieder geval binnen dertig (30) dagen na de datum van kennisgeving of indiening van het tarief, een kennisgeving van ongenoegen toekomen aan de andere partij en kan zij gebruikmaken van de in het vijfde lid van dit artikel genoemde overlegprocedure. Tenzij beide partijen schriftelijk zijn overeengekomen dat de betreffende tarieven ingevolge deze procedure worden afgekeurd, worden de tarieven evenwel geacht te zijn goedgekeurd.

  • 5 Elke partij kan verzoeken om overleg over elk tarief van een luchtvaartmaatschappij van elk van de partijen voor diensten die onder dit Verdrag vallen, ook indien het betreffende tarief het onderwerp van een kennisgeving van ongenoegen is geweest. Dergelijk overleg vindt plaats uiterlijk dertig (30) dagen na de ontvangst van het verzoek. De partijen werken samen om de informatie te verzamelen die nodig is voor een onderbouwde oplossing van de kwestie. Indien de partijen overeenstemming bereiken ten aanzien van een tarief waarover een kennisgeving van ongenoegen is gedaan, stelt elke partij al het mogelijke in het werk om hetgeen is overeengekomen daadwerkelijk na te leven. Indien er echter geen overeenstemming wordt bereikt, wordt het betreffende tarief ingevoerd of gehandhaafd.

Artikel 17. Waarborgen

  • 1 De partijen komen overeen dat de volgende handelwijzen van luchtvaartmaatschappijen beschouwd kunnen worden als mogelijk oneerlijke concurrentiepraktijken die aan een nader onderzoek onderworpen kunnen worden:

    • a. er worden prijzen of kosten berekend op een niveau dat, alles bij elkaar genomen, ontoereikend is om de kosten van het verlenen van de diensten waarop zij betrekking hebben te dekken;

    • b. er vindt een buitensporige uitbreiding van de capaciteit of de frequentie van de vluchten plaats;

    • c. de bedoelde praktijken hebben eerder een blijvend dan een tijdelijk karakter;

    • d. de bedoelde praktijken hebben ernstige economische gevolgen voor of berokkenen aanzienlijke schade aan een andere luchtvaartmaatschappij;

    • e. de bedoelde praktijken geven blijk van de kennelijke intentie een andere luchtvaartmaatschappij te ontwrichten, buiten te sluiten of uit de markt te verdrijven, of hebben dit hoogstwaarschijnlijk tot gevolg; en

    • f. er is sprake van gedragingen die duiden op misbruik van een dominante positie op de route.

  • 2 Indien de luchtvaartautoriteiten van de ene partij van mening zijn dat de door de aangewezen luchtvaartmaatschappij van de andere partij beoogde of uitgevoerde operatie(s) oneerlijke concurrentie zou(den) kunnen vormen overeenkomstig de in het eerste lid van dit artikel opgesomde indicatoren, kunnen zij verzoeken om overleg in overeenstemming met artikel 28 (Overleg) van dit Verdrag om tot een oplossing van het probleem te komen. Een dergelijk verzoek gaat vergezeld van een kennisgeving met de redenen voor het verzoek en het overleg vangt aan binnen vijftien (15) dagen na ontvangst van het verzoek.

  • 3 Indien de partijen er niet in slagen door middel van overleg tot een oplossing van het probleem te komen, kan elk van de partijen een beroep doen op de geschillenregeling uit hoofde van artikel 29 (Regeling van geschillen) van dit Verdrag teneinde het geschil te beslechten.

Artikel 18. Omwisseling van valuta en overmaking van inkomsten

Elke partij staat de luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen van de andere partij op verzoek toe het na aftrek van plaatselijke uitgaven overblijvende bedrag van de plaatselijk verkregen inkomsten uit de verkoop van luchtvervoerdiensten en daarmee samenhangende activiteiten die rechtstreeks verband houden met luchtvervoer te wisselen en naar de door de luchtvaartmaatschappij gekozen staat over te maken, waarbij conversie en overmaking onverwijld worden toegestaan zonder hieraan beperkingen te stellen, zonder discriminatie en zonder daarover belastingen te heffen, tegen de wisselkoers die van toepassing is op de datum waarop het verzoek tot conversie en overmaking is gedaan.

Artikel 19. Verkoop en marketing van producten voor de luchtvaart

  • 1 Elke partij verleent de luchtvaartmaatschappijen van de andere partij het recht internationale luchtdiensten en daarmee samenhangende producten op haar grondgebied te verkopen en op de markt te brengen (rechtstreeks of via agenten of andere tussenpersonen naar keuze van de luchtvaartmaatschappij), met inbegrip van het recht zowel online als offline kantoren te vestigen.

  • 2 Elke luchtvaartmaatschappij heeft het recht vervoer te verkopen in de valuta van dat gebied of, naar haar goeddunken, in vrij omwisselbare valuta van andere landen en het staat elke persoon vrij dit vervoer te kopen in de door deze luchtvaartmaatschappij aanvaarde valuta.

Artikel 20. Personeel dat geen onderdaan is en toegang tot lokale diensten

Elke partij staat de aangewezen luchtvaartmaatschappijen van de andere partij toe:

  • a. medewerkers die geen onderdaan zijn te zenden naar en te doen verblijven op haar grondgebied voor het uitvoeren van leidinggevende, commerciële, technische, operationele en andere specialistische taken die nodig zijn voor het verzorgen van luchtvervoer, in overeenstemming met de wet- en regelgeving van de ontvangende partij inzake binnenkomst, verblijf en werk; en

  • b. gebruik te maken van de diensten en het personeel van een andere organisatie, onderneming of luchtvaartmaatschappij die werkzaam is op haar grondgebied en gemachtigd is dergelijke diensten te verlenen.

Artikel 21. Verandering van luchtvaartuig

Op elk internationaal deel van de overeengekomen routes kan een aangewezen luchtvaartmaatschappij internationaal luchtvervoer verzorgen zonder beperkingen ten aanzien van verandering, op elk punt van de route, van het type of aantal ingezette luchtvaartuigen, met dien verstande dat het vervoer voorbij dat punt een voortzetting is van het vervoer vanuit het grondgebied van de partij die de luchtvaartmaatschappij heeft aangewezen, en bij binnenkomende vluchten het vervoer naar het grondgebied van de partij die de luchtvaartmaatschappij heeft aangewezen een voortzetting is van het vervoer voorbij dat punt.

Artikel 22. Gronddiensten

  • 1 Elke partij staat de luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen van de andere partij toe naar eigen keuze:

    • a. haar eigen gronddiensten te verrichten („self-handling”);

    • b. de afhandeling voor een andere luchtvaartmaatschappij of andere luchtvaartmaatschappijen te verrichten:

    • c. samen met andere een dienstverlenende entiteit op te richten; en/of

    • d. een keuze te maken uit concurrerende dienstverleners.

  • 2 Het is een luchtvaartmaatschappij toegestaan vrijelijk te kiezen uit de beschikbare alternatieven en deze te combineren of te veranderen, behalve wanneer dit aantoonbaar onpraktisch is en wanneer hieraan beperkingen worden gesteld vanwege de relevante veiligheids- en beveiligingsoverwegingen en, uitgezonderd de onder a) genoemde self-handling, vanwege het feit dat de schaal van de afhandeling op de luchthaven te gering is voor concurrerende aanbieders.

  • 3 Van de partijen wordt altijd verlangd dat zij de nodige maatregelen treffen om een redelijke op kosten gebaseerde prijsstelling en een eerlijke en gelijke behandeling van de luchtvaartmaatschappij(en) van de andere partij te waarborgen.

Artikel 23. Samenwerkingsovereenkomsten

  • 1 Bij de exploitatie of het onderhouden van de toegestane diensten op de overeengekomen routes kan elke aangewezen luchtvaartmaatschappij van een partij samenwerkingsovereenkomsten op het gebied van de verkoop aangaan, zoals joint ventures, onderling vast af te nemen plaatsen of code-sharing met:

    • a. en luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen van een van de partijen;

    • b. een luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen van een derde land; en

    • c. een aanbieder van vervoer over land en/of water van elk land,

    op voorwaarde dat alle luchtvaartmaatschappijen die aan een dergelijke overeenkomst deelnemen 1) de vereiste bevoegdheden hebben en 2) voldoen aan de eisen die gewoonlijk op dergelijke overeenkomsten van toepassing zijn.

  • 2 De partijen komen overeen de noodzakelijke maatregelen te nemen om te waarborgen dat consumenten volledig op de hoogte en beschermd zijn met betrekking tot vluchten met een gedeelde vluchtcode van of naar hun grondgebied en dat de passagiers ten minste worden voorzien van de noodzakelijke informatie op een van de volgende wijzen:

    • a. mondeling en, indien mogelijk, schriftelijk op het moment van boeken;

    • b. schriftelijk, op het ticket zelf en/of (indien dat niet mogelijk is) op de routebeschrijving bij het ticket of op een ander document dat het ticket vervangt zoals een schriftelijke bevestiging, met inbegrip van informatie over met wie contact kan worden opgenomen in geval van problemen en een duidelijke indicatie van welke luchtvaartmaatschappij verantwoordelijk is bij schade of een ongeval; en

    • c. wederom mondeling, door het grondpersoneel van de luchtvaartmaatschappij tijdens alle stadia van de reis.

  • 3 De luchtvaartmaatschappijen zijn verplicht elke voorgestelde samenwerkingsovereenkomst ten minste dertig (30) dagen voor de voorgestelde ingang ervan in te dienen bij de luchtvaartautoriteiten van beide partijen.

Artikel 24. Leasen

  • 1 Elk van de partijen mag beletten dat gebruik wordt gemaakt van geleasede luchtvaartuigen voor de diensten die onder dit Verdrag vallen die niet voldoen aan de artikelen 8 (Veiligheid) en 9 (Beveiliging van de luchtvaart).

  • 2 Onverminderd het eerste lid van dit artikel, mogen de aangewezen luchtvaartmaatschappijen van elke partij van andere luchtvaartmaatschappijen geleasede luchtvaartuigen gebruiken, op voorwaarde dat alle deelnemers aan dergelijke overeenkomsten over de vereiste bevoegdheden beschikken en voldoen aan de eisen die op dergelijke overeenkomsten van toepassing zijn

Artikel 25. Intermodale vervoersdiensten

Niettegenstaande de andere bepalingen van dit Verdrag, is het luchtvaartmaatschappijen en indirecte aanbieders van vrachtvervoer van beide partijen onverminderd toegestaan ten behoeve van internationaal luchtvervoer gebruik te maken van vervoer over land en/of water voor vracht naar of vanaf punten op de grondgebieden van de partijen of in derde landen, met inbegrip van vervoer naar en vanaf alle luchthavens met douanevoorzieningen en waar van toepassing met inbegrip van het recht vracht onder douanetoezicht met inachtneming van de toepasselijke wetten en voorschriften te vervoeren. Deze vracht, ongeacht of deze over land en/of water of door de lucht wordt vervoerd, wordt toegelaten tot de douaneafhandeling en douanevoorzieningen op de luchthaven. Luchtvaartmaatschappijen kunnen ervoor kiezen zelf hun vervoer over land en/of water te verrichten of door middel van regelingen met andere vervoerders over land en/of water, met inbegrip van vervoer over land en/of water geëxploiteerd door andere luchtvaartmaatschappijen en indirecte aanbieders van vrachtvervoer.

Deze intermodale vrachtdiensten kunnen worden aangeboden tegen een allesomvattend tarief voor het vervoer door de lucht en over land en/of zee tezamen, mits de vervoerders niet worden misleid ten aanzien van de feiten aangaande dergelijk vervoer.

Artikel 26. Statistieken

De luchtvaartautoriteiten van beide partijen voorzien elkaar, op verzoek, van periodieke statistische gegevens of soortgelijke informatie over het verkeer op de overeengekomen diensten.

Artikel 27. Goedkeuring van schema’s

  • 1 De aangewezen luchtvaartmaatschappij van een partij dient haar voorgenomen vluchtschema’s ten minste vijftien (15) dagen voor aanvang van de exploitatie van de overeengekomen diensten ter goedkeuring in bij de luchtvaartautoriteiten van de andere partij. Dezelfde procedure is van toepassing bij eventuele wijzigingen daarvan.

  • 2 Voor extra vluchten die de aangewezen luchtvaartmaatschappij van een partij wenst uit te voeren op de overeengekomen diensten buiten de goedgekeurde dienstregeling, dient deze luchtvaartmaatschappij vooraf toestemming te vragen van de luchtvaartautoriteiten van de andere partij. Dergelijke verzoeken worden gewoonlijk ten minste twee (2) werkdagen voor het uitvoeren van dergelijke vluchten ingediend.

Artikel 28. Overleg

  • 1 Elke partij mag te allen tijde verzoeken om overleg over de uitlegging, toepassing, tenuitvoerlegging of wijziging van dit Verdrag of over de naleving van dit Verdrag.

  • 2 Dergelijk overleg, dat door middel van besprekingen of briefwisseling kan plaatsvinden, vangt aan binnen een termijn van zestig (60) dagen na de datum van ontvangst van een schriftelijk verzoek door de andere partij, tenzij de partijen anders overeenkomen.

Artikel 29. Regeling van geschillen

  • 1 Elk geschil dat tussen de partijen mocht ontstaan met betrekking tot de uitlegging of toepassing van dit Verdrag, trachten de partijen in de eerste plaats te regelen door middel van overleg en onderhandelingen.

  • 2 Indien de partijen er niet in slagen het geschil door middel van overleg te beslechten, kan het, op verzoek van een van de partijen, aan arbitrage worden onderworpen in overeenstemming met de hieronder vervatte procedure.

  • 3 De arbitrage wordt uitgevoerd door een gerecht van drie scheidsmannen, van wie er een door elke partij wordt benoemd, waarna over de derde overeenstemming dient te worden bereikt door de twee aldus gekozen scheidsmannen, mits deze derde scheidsman geen onderdaan is van een van de partijen. Elke partij wijst een scheidsman aan binnen een termijn van zestig (60) dagen na de datum waarop de ene partij van de andere partij een diplomatieke nota heeft ontvangen waarin om een scheidsrechterlijke regeling van het geschil wordt verzocht, en over de derde scheidsman dient overeenstemming te worden bereikt binnen een volgende termijn van zestig (60) dagen. Indien een van de partijen verzuimt haar eigen scheidsman aan te wijzen binnen de termijn van zestig (60) dagen of indien binnen de aangegeven termijn van zestig (60) dagen geen overeenstemming is bereikt omtrent de derde scheidsman, kan de Voorzitter van de Raad van de ICAO door een van de partijen worden verzocht een scheidsman of scheidsmannen te benoemen. Indien de Voorzitter de nationaliteit van een van de partijen bezit, dient de Vicevoorzitter met de hoogste anciënniteit die niet op deze grond is uitgesloten de benoeming te verrichten.

  • 4 Het scheidsgerecht stelt zijn eigen procedureregels vast.

  • 5 De uitspraak van het scheidsgerecht is bindend voor de partijen.

  • 6 Elke partij draagt de kosten van de door haar benoemde scheidsman. De overige kosten van het scheidsgerecht worden in gelijke delen gedragen door de partijen, met inbegrip van de kosten gemaakt door de Voorzitter van de Raad van de ICAO bij het implementeren van de in het derde lid van dit artikel genoemde procedures.

  • 7 Indien en zo lang een van de partijen niet voldoet aan een uit hoofde van het derde lid van dit artikel genomen besluit, kan de andere partij alle rechten of voorrechten die zij uit hoofde van dit Verdrag heeft toegekend aan de in gebreke blijvende partij, luchtvaartmaatschappij of luchtvaartmaatschappijen beperken, weigeren of intrekken.

Artikel 30. Wijzigingen

  • 1 Elke partij kan te allen tijde verzoeken om overleg met de andere partij ten behoeve van het wijzigen van dit Verdrag of de Bijlagen daarbij. Dergelijk overleg vangt aan binnen een termijn van zestig (60) dagen na de datum van ontvangst van het verzoek. Dit overleg kan zowel door middel van besprekingen als door middel van een briefwisseling worden gevoerd.

  • 2 Wijzigingen van dit Verdrag worden door de partijen overeengekomen en worden van kracht op de datum waarop de partijen elkaar schriftelijk ervan in kennis hebben gesteld dat aan hun onderscheiden constitutionele vereisten is voldaan.

Artikel 31. Multilaterale verdragen

Indien beide partijen partij worden bij een multilateraal verdrag ter zake van aangelegenheden die onder dit Verdrag vallen, plegen ze overleg om vast te stellen of dit Verdrag rekening houdend met het multilaterale verdrag herzien dient te worden.

Artikel 32. Beëindiging

Elk van de partijen kan te allen tijde de andere partij langs diplomatieke weg schriftelijk in kennis stellen van haar besluit dit Verdrag te beëindigen. Deze kennisgeving wordt tegelijkertijd toegezonden aan de ICAO. Dit Verdrag treedt twaalf maanden na de datum waarop de kennisgeving door de andere partij is ontvangen om 12 uur 's nachts buiten werking, tenzij de kennisgeving vóór het verstrijken van deze termijn met wederzijdse instemming wordt ingetrokken. Indien de andere partij nalaat de ontvangst te bevestigen, wordt de kennisgeving geacht te zijn ontvangen veertien (14) dagen na de ontvangst van de kennisgeving door de ICAO.

Artikel 33. Registratie bij de ICAO

Dit Verdrag en eventuele wijzigingen daarvan worden geregistreerd bij de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie.

Artikel 34. Toepasselijkheid van het Verdrag

Wat het Koninkrijk der Nederlanden betreft, is dit Verdrag uitsluitend van toepassing op Curaçao.

Artikel 35. Inwerkingtreding

Dit Verdrag treedt in werking op de eerste dag van de tweede maand na de datum van de laatste kennisgeving langs diplomatieke weg waarin de partijen elkaar ervan in kennis hebben gesteld dat alle vereiste interne procedures voor de inwerkingtreding van dit Verdrag zijn voltooid.

TEN BLIJKE WAARVAN de ondergetekenden, daartoe naar behoren gemachtigd door hun respectieve regeringen, dit Verdrag hebben ondertekend.

GEDAAN in tweevoud te Panama-Stad op 11 april 2015, in de Engelse, de Nederlandse en de Spaanse taal, zijnde alle teksten gelijkelijk authentiek. In geval van verschil in interpretatie van dit Verdrag is de Engelse tekst doorslaggevend.

Voor het Koninkrijk der Nederlanden, ten behoeve van Curaçao:

JOSÉ M.N. JARDIM

Voor de Republiek Panama:

ISABEL DE SAINT MALO DE ALVARADO

Bijlage I. Routetabel

  • A. Routes te exploiteren door de luchtvaartmaatschappij (of luchtvaartmaatschappijen) aangewezen door Panama:

    • 1. Van punten achter partij A via partij A en tussenliggende punten naar een punt of punten in partij B en verder.

    • 2. Voor vrachtdiensten, tussen partij B en elk punt of alle punten.

  • B. Routes te exploiteren door de luchtvaartmaatschappij (of luchtvaartmaatschappijen) aangewezen door Curaçao:

    • 1. Van punten achter partij B via partij B en tussenliggende punten naar een punt of punten in partij A en verder.

    • 2. Voor vrachtdiensten, tussen partij A en elk punt of alle punten.

Afdeling 2 Operationele flexibiliteit

De aangewezen luchtvaartmaatschappijen van elk van de partijen kunnen tijdens een of alle vluchten, naar eigen goeddunken:

  • 1. vluchten exploiteren in een of beide richtingen;

  • 2. verschillende vluchtnummers in een vlucht combineren;

  • 3. tussenliggende en verder gelegen punten op het grondgebied van de partijen op de routes aandoen, in elke combinatie en in elke volgorde;

  • 4. landingen op een of alle punten overslaan;

  • 5. verkeer (met inbegrip van code-sharing vluchten) van een van hun luchtvaartuigen overbrengen naar een ander van hun luchtvaartuigen op elk punt op de routes; en

  • 6. punten aandoen achter elk punt op haar grondgebied met of zonder verandering van luchtvaartuig of vluchtnummer en mogen met deze diensten adverteren en deze aanbevelen als doorgaande diensten, zonder geografische of richtingsbeperkingen en zonder verlies van enig recht om anderszins uit hoofde van dit Verdrag toegestaan vervoer te verrichten, met dien verstande dat (met uitzondering van vrachtvluchten) de dienst een punt moet aandoen op het grondgebied van de partij die de luchtvaartmaatschappij aanwijst.

Bijlage II. Niet-geregelde vluchten/chartervluchten

  • 1. De aangewezen luchtvaartmaatschappijen van de ene partij hebben het recht, in overeenstemming met de voorwaarden van hun aanwijzing en van de Routetabel in Bijlage I, internationale niet-geregelde vluchten uit te voeren van en naar een punt of punten op het grondgebied van de andere partij, hetzij rechtstreeks, hetzij met stopovers onderweg, voor alle verkeer op enkele reizen of retourvluchten naar of van een punt of punten op het grondgebied van de partij die de luchtvaartmaatschappij heeft aangewezen. Chartervluchten met meerdere bestemmingen zijn eveneens toegestaan. Daarnaast kunnen de aangewezen luchtvaartmaatschappijen van de ene partij chartervluchten exploiteren met verkeer afkomstig uit of bestemd voor het grondgebied van de andere partij.

  • 2. Elke luchtvaartmaatschappij die uit hoofde van deze bepaling luchtvervoer verzorgt houdt zich aan de wetten, regelgeving en regels die de partij van wier grondgebied het verkeer afkomstig is, ongeacht of het een enkele reis of retourvlucht betreft, op dergelijk vervoer van toepassing heeft verklaard of zal verklaren.

Bijlage III. Luchtvrachtdiensten

Elke aangewezen luchtvaartmaatschappij die internationaal vervoer van luchtvracht verzorgt:

  • a. krijgt een niet-discriminatoire behandeling met betrekking tot toegang tot voorzieningen voor inklaring van vracht, afhandeling, opslag en facilitatie;

  • b. mag gebruikmaken van andere vervoerswijzen en/of deze rechtstreeks exploiteren;

  • c. mag gebruikmaken van geleasede luchtvaartuigen, mits een dergelijke exploitatie voldoet aan de veiligheids- en beveiligingsnormen die van toepassing zijn op andere luchtvaartuigen van aangewezen luchtvaartmaatschappijen;

  • d. mag samenwerkingsovereenkomsten aangaan met andere luchtvaartmaatschappijen inzake, maar niet beperkt tot, code-sharing, onderling vast af te nemen plaatsen en interlining; en

  • e. mag haar eigen vrachttarieven vaststellen die dienen te worden ingediend bij de luchtvaartautoriteiten van een van de partijen.

Naast de onder onderdeel a) toegekende rechten mag elke aangewezen luchtvaartmaatschappij die vrachtvervoer als geregelde of ongeregelde dienst uitvoert dergelijke diensten aanbieden naar en van het grondgebied van elke partij, zonder beperkingen met betrekking tot frequentie, capaciteit, route, type luchtvaartuig en oorsprong of bestemming van de vracht.

Naar boven