No. 447
Ik heb de eer te verwijzen naar de besprekingen welke hebben plaats gehad tussen vertegenwoordigers
van onze beide Regeringen met betrekking tot een Memorandum van Overeenkomst betreffende
het Offshore Procurement Programma van de Verenigde Staten in Nederland. Deze besprekingen
hebben geleid tot overeenstemming ten aanzien van een Memorandum van Overeenkomst
dat als volgt luidt:
„Dit Memorandum geeft bepaalde beginselen en richtlijnen, welke, zoals de Nederlandse
Regering en de Regering van de Verenigde Staten van Amerika zijn overeengekomen, zullen
gelden ten aanzien van het Offshore Procurement Programma van de Verenigde Staten
in Nederland.
-
„1.
Omvang en doel van het Offshore Procurement Programma
„Het is de bedoeling van de Regering van de Verenigde Staten om binnen het offshore
procurement programma in landen, welke deel nemen aan het Programma tot Wederzijdse
Hulpverlening, een programma van militaire aanschaffingen uit te voeren van die soorten
materialen, diensten, voorraden en uitrusting, welke geschikt zijn voor aanschaffing
voor militaire doeleinden van de Verenigde Staten en welke nodig zijn hetzij voor
het militaire hulpprogramma voor wederzijdse veiligheid of voor het rechtstreeks gebruik
door de strijdkrachten van de Verenigde Staten. De omvang van dit programma in Nederland
is afhankelijk van de mogelijkheid voor de Regering van de Verenigde Staten om opdrachten
te plaatsen tegen redelijke prijzen en met bevredigende levertijden. Het is de bedoeling,
dat de uitvoering van dit programma wezenlijk zal bijdragen tot het gezamenlijke productievermogen
voor defensie-doeleinden van de naties, welke lid zijn van de NAVO en de EDG en tegelijkertijd
de middelen zal verschaffen tot verhoging van de dollarverdiensten van deze landen.
„De Regering van de Verenigde Staten zal het offshore procurement programma uitvoeren
in overeenstemming met de wetten van de Verenigde Staten, welke de militaire aankopen
regelen en met het Wederzijdse Veiligheids Programma. Het is tevens de bedoeling van
de Verenigde Staten, dat het offshore procurement programma in Nederland zal worden
uitgevoerd ter bevordering van de beginselen, uiteengezet in paragraaf 516 (A) van
de “Mutual Security Act” van 1951, zoals gewijzigd, de “Mutual Defense Assistance
Control Act” van 1951 en art. II (3) van de Overeenkomst tot Economische Samenwerking
tussen de Nederlandse Regering en de Regering van de Verenigde Staten van Amerika,
ondertekend te 's-Gravenhage op 2 Juli 1948, zoals gewijzigd.
-
„2.
Intergouvernementele coördinatie
„Het aankoopprogramma van de Regering van de Verenigde Staten van militaire goederen
in Nederland zal gecoördineerd worden met het defensieprogramma van de Nederlandse
Regering, naarmate dit zich ontwikkelt. Daarvoor in aanmerking komende ambtenaren
van de beide Regeringen zullen geregeld overleg plegen teneinde productievraagstukken
en het tot uitvoering brengen van aanbevelingen voor de aankoop van goederen, benodigd
door de Regering van de Verenigde Staten, te bestuderen. Beide Regeringen zullen naar
behoefte geregeld inlichtingen uitwisselen ten aanzien van aankoopplannen, productiefaciliteiten
in Nederland en van de vooruitgang bij het bereiken van productie-doeleinden in Nederland.
„Afschriften of uittreksels van contracten, afgesloten met Nederlandse particuliere
contractanten, zullen door de Regering van de Verenigde Staten aan de Nederlandse
Regering worden verstrekt.
-
„3.
De plaatsing van contracten door “Contracting Officers”
„Het is wel verstaan, dat offshore procurement contracten namens de Regering van de
Verenigde Staten geplaatst en geadministreerd zullen worden door zgn. “contracting
officers” van de Militaire Departementen van de Verenigde Staten.
-
„4.
Partijen bij contracten
„De “contracting officers” van de Verenigde Staten kunnen contracten afsluiten met
de Nederlandse Regering of rechtstreeks met particulieren, vennootschappen of andere
rechtspersonen. De Nederlandse Regering geeft er de voorkeur aan, dat de Regering
van de Verenigde Staten rechtstreeks contracteert met particulieren, vennootschappen
of andere rechtspersonen.
-
„5.
Contract bijstand
„De Nederlandse Regering zal, op verzoek van de “contracting officer”, bijstand verlenen
bij de keuze van contractanten, en technische inlichtingen betreffende mogelijke sub-contractanten
en zal de Regering van de Verenigde Staten en individuele contractanten, voorzover
noodzakelijk en dienstig, behulpzaam zijn bij het administreren en het uitvoeren van
offshore procurement contracten.
-
„6.
Verschaffing van uitrusting, materialen en arbeidskrachten
„De Nederlandse Regering zal aan offshore procurement contractanten en hun sub-contractanten
voorrang verlenen voor het verkrijgen van uitrusting, materialen, arbeidskrachten
en diensten, gelijk die welke verleend wordt aan contractanten, die soortgelijke contracten
met de Nederlandse Regering hebben gesloten.
-
„7.
Beveiliging
„Wanneer aankoopcontracten door de Regering van de Verenigde Staten bij de Nederlandse
Regering worden geplaatst, zal al het gerubriceerd materiaal, met inbegrip van inlichtingen,
door de ene Regering aan de andere Regering verstrekt, door de ontvangende Regering
een rubricering worden gegeven, die aan de stukken in wezen de zelfde graad van beveiliging
verschaft als die, verleend door de Regering die de stukken verstrekt; zij zullen
door de ontvangende Regering worden behandeld zoals haar eigen gerubriceerde stukken
van de zelfde rubriceringsgraad. De ontvangende Regering zal van zodanig materiaal
geen gebruik maken, of toestemming tot gebruik geven, voor andere dan militaire doeleinden
en zij zal dergelijk materiaal niet openbaar maken, of toestemming tot openbaarmaking
geven aan een ander land zonder de toestemming van de Regering waarvan het materiaal
afkomstig is.
„In geval van contracten gesloten tussen de Regeringen, die het mededelen van zeer
geheime inlichtingen met zich brengen, zal de Nederlandse Regering, indien de “contracting
officer” daarom verzoekt, de Regering van de Verenigde Staten behulpzaam zijn bij
het handhaven van verboden zones overeenkomstig de Nederlandse wet op verboden plaatsen
(Wet Bescherming Staatsgeheimen).
„Wanneer aankoopcontracten door de Regering van de Verenigde Staten worden geplaatst
bij particulieren, vennootschappen of andere rechtspersonen, zullen veiligheidsmaatregelen
voor gerubriceerd materiaal worden getroffen, gelijk aan die, omschreven in het vorige
lid. Voorafgaand aan de plaatsing van het contract zal de “contracting officer” de
toekomstige producent en de Nederlandse Regering in kennis stellen van de veiligheidsrubricering
van het contract. Gerubriceerd materiaal van de Regering van de Verenigde Staten,
benodigd door een Nederlandse contractant, zal aan het daarvoor in aanmerking komende
Ministerie van de Nederlandse Regering worden afgeleverd ter doorzending aan de contractant.
Zodanig materiaal zal, voorafgaand aan de doorzending, van de Nederlandse Regering
een veiligheidsrubricering ontvangen, die aan de stukken in wezen de zelfde graad
van veiligheid zal verschaffen als die, toegekend door de Regering van de Verenigde
Staten en op het tijdstip van doorzending zal de Nederlandse Regering de contractant
ervan in kennis stellen, dat het gerubriceerde materiaal, dat aan haar is geleverd,
ook gerubriceerd materiaal van de Nederlandse Regering is en onderworpen is aan de
bepalingen van de Wet Bescherming Staatsgeheimen. De Nederlandse Regering verplicht
zich tot het doen nakomen van de veiligheidseisen en verplichtingen welke aan de particuliere
Nederlandse contractanten in het bezit van dergelijk gerubriceerd materiaal worden
opgelegd.
„Teneinde een voldoende bescherming van gerubriceerde inlichtingen en materiaal te
verzekeren, zal het daarvoor in aanmerking komende Ministerie van de Nederlandse Regering,
desgevraagd een veiligheidsonderzoek instellen ten aanzien van elke toekomstige Nederlandse
contractant met de Regering van de Verenigde Staten, op een zelfde wijze als dergelijke
onderzoeken geschieden in gevallen van defensie-aankopen door de Nederlandse Regering;
aan de Regering van de Verenigde Staten zal een uit een dergelijk onderzoek voortvloeiende
aanbeveling worden gedaan.
„Er zullen door de Nederlandse Regering geen kosten worden berekend voor diensten,
verricht door haar veiligheidsdiensten.
-
„8.
Keuring
„Een keuring van alle materialen, voorraden, uitrusting en diensten, door de Regering
van de Verenigde Staten in Nederland aangekocht of verworven, hetzij van de Nederlandse
Regering, hetzij van Nederlandse producenten en leveranciers, zal worden uitgevoerd
door vertegenwoordigers van de Nederlandse Regering indien de Regering van de Verenigde
Staten daarom verzoekt. In dergelijke gevallen zal de Nederlandse Regering tegenover
de Regering van de Verenigde Staten verklaren, dat de producten voldoen aan alle specificaties
en andere technische eisen van het contract. In de regel zal de keuring niet worden
gedupliceerd. Voor verificatie-doeleinden zal de vertegenwoordiger van de Regering
van de Verenigde Staten het recht hebben, tegenwoordig te zijn bij alle door controleurs
van de Nederlandse Regering uitgevoerde keuringen en de keuringsverslagen van de Nederlandse
Regering na te gaan. De vertegenwoordigers van de Regering van de Verenigde Staten
zullen het recht hebben, onafhankelijke keuringen en verificaties uit te voeren en,
voorzover mogelijk, zullen dergelijke keuringen plaats vinden gezamenlijk met Nederlandse
controleurs. In de regel zullen door de Nederlandse Regering geen kosten voor keuringsdiensten
worden berekend, in het bijzonder ten aanzien van goederen, vervaardigd voor levering
aan landen, die lid zijn van de NAVO of de EDG. In geen geval zullen kosten berekend
worden voor keuringsdiensten in verband met goederen, aangekocht door de Regering
van de Verenigde Staten voor levering aan de Nederlandse Regering. Mocht de Nederlandse
Regering het nodig achten, kosten in rekening te brengen voor keuringsdiensten in
verband met materialen, voorraden, uitrustingen of diensten, aangekocht of verworven
onder een contract tussen de Regering van de Verenigde Staten en de Nederlandse Regering,
dan zullen dergelijke keuringskosten worden begrepen in de voorgestelde contractprijs,
die aan de Regering van de Verenigde Staten wordt geoffreerd. Mocht de Nederlandse
Regering het nodig achten, kosten te berekenen voor keuringsdiensten in verband met
aankopen door de Verenigde Staten rechtstreeks geplaatst bij particuliere contractanten
in Nederland, dan zullen de onderscheidene Regeringen een contract sluiten teneinde
dergelijke kosten te dekken. In geen geval zullen de keuringskosten de werkelijke
daarvoor door de Nederlandse Regering gemaakte kosten te boven gaan.
-
„9.
Credietvoorzieningen
„Het is wel verstaan, dat de Nederlandse Regering Nederlandse contractanten, die produceren
voor het offshore procurement programma van de Verenigde Staten, behulpzaam zal zijn
bij het verschaffen van een behandeling betreffende handelsbankprioriteiten gelijk
aan die, welke worden verleend aan Nederlandse ondernemingen die voor de Nederlandse
defensie en voor de export werken.
-
,,10.
Vergunningen
„De Nederlandse Regering zal het verlenen en verkrijgen vergemakkelijken van alle
noodzakelijke vergunningen met inbegrip van deviezen-, uitvoer- en invoervergunningen,
vereist in verband met enig offshore procurement contract, in Nederland geplaatst.
„De Nederlandse Regering zal ook het verkrijgen en verlenen van dergelijke vergunningen
vergemakkelijken in verband met offshore procurement contracten door de Regering van
de Verenigde Staten in andere NAVO of EDG landen geplaatst, tenzij een dergelijk ander
land na een desbetreffend verzoek in gebreke blijft, wederkerige behandeling te verlenen
met betrekking tot vergunningen, die nodig mochten zijn in verband met in Nederland
geplaatste offshore procurement contracten.
-
„11.
Belastingen
„De bepalingen van de Overeenkomst tussen de Nederlandse Regering en de Regering van
de Verenigde Staten, gedagtekend 7 Maart 1952, zijn van toepassing op dit programma,
evenals de overeengekomen procedures die krachtens die Overeenkomst door vertegenwoordigers
van de beide Regeringen zijn uitgewerkt. De beide Regeringen kunnen van tijd tot tijd
naargelang de noodzaak daartoe zich voordoet, overleg plegen ten aanzien van verdere
uitvoering van die Overeenkomst.
-
„12.
Standaard contractclausules
„De beide Regeringen hebben standaard clausules goedgekeurd voor gebruik in tussen
hen gesloten contracten, waar zulks dienstig is. Andere clausules kunnen in individuele
contracten worden opgenomen, met inbegrip van, maar niet beperkt tot, clausules voor
glijdende prijzen, vooruitbetaling en betaling in termijnen, waar toepasselijk.
-
„13.
Bescherming van eigendom en personeel van de Verenigde Staten
„Overeenkomstig de bestaande wetten en gewoonten in Nederland zullen alle belangen
van de Regering van de Verenigde Staten bij eigendom, geleverd of verkregen door middel
van offshore procurement contracten in Nederland, vrij zijn van wettelijke aansprakelijkheid
of rechtsvordering. Op de zelfde wijze wordt de Regering van de Verenigde Staten beschermd
tegen rechtsgedingen of andere vormen van wettelijke aansprakelijkheid in Nederland
betreffende enige aangelegenheid die uit een offshore procurement contract zal kunnen
ontstaan.
“Contracting officers” en ander gemachtigd aankooppersoneel, in Nederland verblijvend
in verband met het offshore procurement programma en wier namen naar behoren aan de
Nederlandse Regering zijn medegedeeld, zullen de voorrechten en immuniteiten verleend
worden, die zijn uiteengezet in de leden (b) en (c) van Bijlage E van het Verdrag
tot Wederzijdse Hulpverlening inzake Verdediging tussen de Verenigde Staten en Nederland,
ondertekend te Washington op 27 Januari 1950, met dien verstande dat bij het in werking
treden tussen de Verenigde Staten en Nederland van de NAVO Overeenkomst betreffende
de Rechtspositie van de Strijdkrachten, de rechtspositie van deze “contracting officers”
en ander bevoegd aankooppersoneel zal worden herzien in het licht van die overeenkomst,
van andere bestaande overeenkomsten welke tussen de Regeringen van kracht mochten
zijn en van andere passende overwegingen.
-
,,14.
Bestemming der goederen
„Het vaststellen van specificaties en andere eisen van bepaalde offshore procurement
contracten kan de voorlopige aanduiding vereisen van het land dat de te vervaardigen
goederen zal ontvangen. Het is niettemin wel verstaan dat, tenzij in een bijzonder
geval tussen de twee Regeringen uitdrukkelijk anders is overeengekomen, de Verenigde
Staten een dergelijke eerdere vaststelling en aanduiding van het land dat de te vervaardigen
goederen uiteindelijk zal ontvangen, later kunnen wijzigen.
-
„15.
Contractbepalingen
„Voorzover de wetten van de Verenigde Staten het gebruik van een contract verbieden,
waarbij betaling is gebaseerd op de kostprijs plus een percentage van die kostprijs,
wordt overeengekomen, dat een dergelijk systeem van betalingsvaststelling niet toegepast
zal worden in contracten, die tussen de Regering van de Verenigde Staten en hetzij
particuliere contractanten, hetzij de Nederlandse Regering zullen worden gesloten.
Bovendien verklaart de Nederlandse Regering, dat zij geen gebruik zal maken van het
soort contracten, waarin betaling wordt vastgesteld op basis van kostprijs plus een
percentage van de kostprijs, in sub-contracten krachtens enig contract tussen de Regering
van de Verenigde Staten en de Nederlandse Regering gesloten.
„Ter informatie van de aankoop-officier van de Verenigde Staten verklaart de Nederlandse
Regering, dat er in Nederland geen wet bestaat die inhouding van overwinst toestaat,
gelijk aan de “Renegotiation Act” van de Verenigde Staten. De beide Regeringen kunnen
in contracten tussen hen gesloten overeenkomen, dat bepalingen worden opgenomen, die
de omvang van winst van subcontractanten beperken. In dergelijke gevallen zal de Nederlandse
Regering alle winsten, terugbetaald door dergelijke sub-contractanten, aan de Regering
van de Verenigde Statten overdragen. Procedures voor de vaststelling en het terugvorderen
van winsten zullen door de twee Regeringen worden overeengekomen.
-
„16.
Kennisgeving van sub-contracten
„Ten aanzien van contracten, aangegaan tussen de Regeringen van Nederland en de Verenigde
Staten, zal de Nederlandse Regering aan de “contracting officers” van de Verenigde
Staten die inlichtingen verschaffen, waarom mocht worden verzocht, betreffende de
plaatsing van sub-contracten en aankooporders door de Nederlandse Regering onder zulke
tussen de Regeringen gesloten contracten.
-
„17.
Winstuitsluitingsclausule
„Het is de bedoeling, dat op offshore procurement contracten, aangegaan tussen de
Regering van de Verenigde Staten en de Nederlandse Regering, door de Nederlandse Regering
geen winst van welke aard - daaronder begrepen winsten voortvloeiende uit wisselkoersschommelingen
- zal worden gemaakt. De Nederlandse Regering stemt erin toe, vóór 31 December 1954
of eventueel op een latere tussen de twee Regeringen overeen te komen datum, vast
te stellen of zij dergelijke winst heeft gemaakt, in welk geval, of in geval de Regering
van de Verenigde Staten vóór die datum van oordeel is dat dergelijke winst kan zijn
gemaakt, de Nederlandse Regering erin toestemt, met de Regering van de Verenigde Staten
besprekingen te openen teneinde het bestaan en het bedrag van een dergelijke winst
vast te stellen. Tijdens die besprekingen zal de Regering van de Verenigde Staten
inzage mogen nemen van die documenten en boekhoudingsgegevens, welke nodig mochten
blijken om de feiten vast te stellen. Voor de berekening van de winsten waarvan hier
sprake is, zullen de contracten als één geheel worden genomen en zal rekening worden
gehouden met de stijging van kosten, die voor de Nederlandse Regering mochten zijn
voortgevloeid uit de contracten tengevolge van een schommeling van wisselkoersen.
Indien als resultaat van de besprekingen tussen beide Regeringen wordt vastgesteld,
dat door de Nederlandse Regering op de gezamenlijke contracten een netto-winst is
gemaakt, zal zij het bedrag van die winst aan de Regering van de Verenigde Staten
terugbetalen overeenkomstig voorzieningen en procedures, die tussen de twee Regeringen
zullen worden overeengekomen.
„Dit artikel zal niet zo worden uitgelegd, dat het op enige wijze die winstterugbetalingsbepalingen,
die in individuele contracten zijn vervat, aantast.”
Tevens werd overeenstemming bereikt ten aanzien van de standaard clausules bedoeld
in artikel 12 van het Memorandum van Overeenkomst, welke zijn opgenomen in een model-contract.
Een specimen van dit contract is bij deze Nota gevoegd als Bijlage No. 1.
Deze Nota en Uwer Excellentie's bevestigend antwoord zullen ten aanzien van deze aangelegenheid
een overeenkomst vormen welke in werking zal treden op de datum waarop aan de Amerikaanse
Ambassade wordt medegedeeld, dat de in Nederland grondwettelijk vereiste goedkeuring
is verkregen. Inmiddels stel ik voor dat de partijen bij deze Overeenkomst haar bepalingen
zullen toepassen met ingang van de datum van Uwer Excellentie's antwoord.
Indien een van onze Regeringen deze Overeenkomst mocht wensen te wijzigen of te beëindigen,
zullen de beide Regeringen overleg plegen teneinde de gevolgen onder ogen te zien
welke een dergelijke wijziging of beëindiging zou kunnen hebben voor krachtens deze
Overeenkomst afgesloten contracten. Een dergelijk overleg zal plaats vinden onverminderd
de verplichtingen en aansprakelijkheden welke op dat ogenblik krachtens de bepalingen
van deze Overeenkomst mochten zijn ontstaan.
Gelief, Excellentie, de hernieuwde verzekering van mijn bijzondere hoogachting te
aanvaarden.
(w.g.) H. FREEMAN MATTHEWS
Specimen van model-contract.