Bijlage
[Regeling vervallen per 01-02-2017]
Deze bijlage hoort bij het Besluit vaststelling beleidskader subsidiëring transparantie
over de kwaliteit van zorg
I. Inleiding en doel
[Regeling vervallen per 01-02-2017]
In de brief van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) van 2 maart
2015 aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal (Kamerstukken II, 32 620,
nr. 149) zijn beleidsdoelstellingen op het terrein van transparantie over de kwaliteit
van de zorg uiteengezet. Deze beogen de transparantie op het terrein van de kwaliteit
van zorg te bevorderen, te verbeteren dan wel het bestaande aanbod op dit gebied te
versterken, zodat de patiënt de benodigde informatie heeft en zelf kan meebeslissen
over de best passende behandeling. Om het belang van het bevorderen van transparantie
te onderstrepen, is 2015 betiteld als het Jaar van de Transparantie. Om de beleidsdoelstellingen
te realiseren, zijn door de Minister van VWS extra middelen beschikbaar gesteld waardoor
het mogelijk is om met een specifieke subsidie een impuls te geven aan de beoogde
transparantie. De doelstelling is om een onomkeerbare beweging op dit onderwerp in
gang te zetten met breed gedragen activiteiten waardoor de informatievoorziening over
de zorg en het zorgaanbod en over de kwaliteit daarvan op toegankelijke wijze beschikbaar
komt.
Subsidiëring op het terrein van VWS geschiedt op basis van de Kaderwet VWS subsidies. De subsidies worden verstrekt met inachtneming van de voorschriften van de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS. Daarin zijn de verplichtingen die over en weer tussen subsidieontvanger en subsidiegever
gelden, neergelegd.
In artikel 1.2 van de Kaderregeling staat dat subsidies worden verstrekt die passen binnen het beleid, genoemd in artikel 2 van de Kaderwet VWS-subsidies. Overeenkomstig artikel 1.3 kunnen die activiteiten en de voorwaarden waaronder subsidie kan worden verstrekt
in een ministeriële regeling of in een beleidsregel nader worden bepaald.
Onderhavige beleidsregels vormen het kader voor de subsidieverstrekking ten behoeve
van activiteiten die de transparantie op het terrein van zorg, het zorgaanbod en de
kwaliteit daarvan bevorderen of verbeteren. Op de verstrekking van de subsidies zijn
dus zowel de Kaderregeling als deze beleidsregels van toepassing.
Het terrein van de zorg is veelomvattend. Daarom worden in principe jaarlijks prioriteiten
benoemd waarvoor subsidies verstrekt kunnen worden. In deze beleidsregels wordt eerst
het algemene kader dat voor de totale subsidieperiode, te weten de jaren 2016 tot
2020, geldt, uiteengezet. Daarna volgt specifiek het beleid voor 2016.
II. Rol Kwaliteitsinstituut
[Regeling vervallen per 01-02-2017]
Het Kwaliteitsinstituut als onderdeel van Zorginstituut Nederland heeft met betrekking
tot transparantie over de kwaliteit van zorg een belangrijke rol. De taken van het
Kwaliteitsinstituut zijn beschreven in de artikelen 66a tot en met 66e van de Zorgverzekeringswet. Deze betreffen het bijhouden van een openbaar register waarin kwaliteitsstandaarden,
informatiestandaarden en meetinstrumenten worden opgenomen die voldoen aan de criteria
van een door het Kwaliteitsinstituut opgestelde toetsingskader, het opstellen van
een meerjaren agenda en het zorg dragen voor het verzamelen, samenvoegen en beschikbaar
maken van informatie over de kwaliteit van de verleende zorg. Voortvloeiend uit deze
taken heeft het Kwaliteitsinstituut de regie op het gebied van transparantie om zorgbreed
meer kwaliteitsgegevens en kwaliteitsinformatie beschikbaar en toegankelijk te maken
voor de patiënt. In dat kader vraagt het Kwaliteitsinstituut de subsidieaanvrager
om mee te werken aan tweemaandelijkse rapportages aan het Kwaliteitsinstituut ten
behoeve van beleidsmatige informatie, die inzicht geven in de vorderingen van het
project en daarmee ook van de vorderingen van de beleidsdoelstellingen.
De relevante partijen, patiënten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars werken samen
bij het vergroten van transparantie, ieder vanuit hun eigen perspectief. Het is de
rol van het Kwaliteitsinstituut om de samenwerking tussen de relevante partijen bij
het transparant maken van kwaliteitsinformatie te bevorderen. Het Kwaliteitsinstituut
heeft derhalve vanuit zijn wettelijke taken een regierol en is daardoor de meest aangewezen
organisatie om samen met deze drie partijen de transparantie een impuls te geven.
Gezien de wettelijke taken van het Kwaliteitsinstituut en de daaruit voortvloeiende
regierol op het gebied van transparantie over de kwaliteit van zorg is de verstrekking
van subsidies op basis van dit beleidskader gemandateerd aan Zorginstituut Nederland.
In 2015 zijn financiële middelen ter beschikking gesteld om een impuls te geven aan
de transparantie over de kwaliteit van de medisch specialistische zorg. De nadruk
ligt in 2016 op het thema 'Transparantie in de context van Samen beslissen’. Behandelaar
en patiënt beslissen samen welke zorg het beste past en maken daarvoor gebruik van
informatie over de (kwaliteit van) zorg. In onderdeel IV is dit verder uiteengezet.
Ter voorbereiding op een nadere, concretere invulling van deze thema’s heeft het Kwaliteitsinstituut
de regie genomen bij de invulling van deze beleidsprioriteiten. Het Kwaliteitsinstituut
heeft daartoe de desbetreffende sectoren verzocht om met suggesties te komen voor
lopende en nog op te starten activiteiten, die passen binnen de gekozen beleidsprioriteiten.
Aan de hand van deze suggesties is het specifieke beleid over 2016 nader geconcretiseerd.
Met deze werkwijze is voldoende afstemming met partijen gezocht en is een zeker draagvlak
gecreëerd dat kan bijdragen aan een succesvolle uitvoering en implementatie van de
te subsidiëren projecten.
III. Algemeen kader voor subsidiëring van Transparantie over de kwaliteit van zorg
[Regeling vervallen per 01-02-2017]
Welke activiteiten zijn subsidiabel
Projecten die een bijdrage leveren aan (een of meer van) de volgende resultaten met
betrekking tot de zorg, het zorgaanbod en de kwaliteit daarvan komen in aanmerking
voor subsidie:
-
° Het project leidt ertoe dat goed te begrijpen ondersteunende informatie voor de patiënt
beschikbaar is, die de keuze voor een behandeling en/of behandelaar vergemakkelijkt,
bijvoorbeeld door middel van patiëntversies van richtlijnen en keuzehulpen;
-
° Het project leidt tot betere vindbaarheid en bereikbaarheid van betrouwbare informatie
voor patiënt en zorgverlener.
Wat zijn de voorwaarden en verplichtingen
Projecten dienen te voldoen aan de volgende voorwaarden en verplichtingen:
-
° Wanneer door zorgaanbieders gegevens moeten worden verstrekt die noodzakelijk zijn
voor het te realiseren product door de subsidieaanvrager, dan moet dat met minimale
gevolgen voor administratieve lasten gepaard gaan. Het principe van eenmalig vastleggen
voor meervoudig gebruik is daarbij het uitgangspunt.
-
° In het kader van subsidies voor transparantie kan door meerdere partijen in verschillende
projecten aan dezelfde onderwerpen worden gewerkt. In dit soort situaties moeten subsidieaanvragers
bereid zijn om samenwerkingsafspraken te maken over onder andere inhoud, onderhoud
en de verantwoordelijkheden daarvoor.
-
° Uitgangspunt is dat de met de projectsubsidie en dus met publieke middelen verkregen
of ontwikkelde informatie, om niet voor iedereen toegankelijk en te gebruiken is.
Het eigenaarschap van de oorspronkelijke informatie berust bij degene die dit heeft
ontwikkeld. Voor afgeleide informatie is degene die de afgeleide informatie heeft
ontwikkeld, eigenaar.
-
° De projectactiviteiten of resultaten daarvan worden aantoonbaar duurzaam en bestendig
ingebed in het lange termijn beleid van de subsidieontvangende organisatie. Dat betekent
dat in het activiteitenplan moet worden aangegeven hoe de activiteiten of resultaten
na afronding van het project worden onderhouden.
-
° De projectresultaten worden bij publieksuitingen gepresenteerd als resultaten die
(mede) zijn behaald met behulp van de toegekende subsidie voor transparantie die door
Zorginstituut Nederland in mandaat is toegekend.
-
° De subsidieaanvrager werkt gedurende het project mee aan symposia, die in het kader
van de subsidies voor transparantie door het Kwaliteitsinstituut worden georganiseerd.
-
° Een subsidieaanvrager ontvangt niet elders subsidie voor hetzelfde project, opdat
dezelfde kostenposten niet meermaals gefinancierd worden.
-
° Aanvragen van een subsidie van meer dan € 1 miljoen komen niet in aanmerking.
Wie kunnen in aanmerking komen voor subsidie
Uit de definitie van projectsubsidie in artikel 1.1 van de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS vloeit voort dat de subsidieontvanger van een projectsubsidie een rechtspersoon of
een natuurlijk persoon moet zijn.
Organisaties die werkzaam zijn op het terrein van zorg kunnen in aanmerking komen
voor subsidie. Het hoeft niet per se te gaan om zorgaanbieders als zodanig. Omdat
draagvlak essentieel is voor het welslagen van transparantie richten deze subsidiebeleidsregels
zich op direct betrokken organisaties, die daar ieder vanuit hun eigen perspectief
belang bij hebben. Het gaat dan met name om organisaties die patiënten, zorgaanbieders
of zorgverzekeraars vertegenwoordigen of samenwerkingsverbanden daarvan. Naast organisaties
afzonderlijk kunnen ook samenwerkingsverbanden van organisaties subsidie aanvragen.
Hoogte en berekening van de subsidie
De subsidie op basis van deze beleidsregel is in principe aanvullend. Transparantie
over de kwaliteit van zorg kan tot het reguliere werkterrein en de verantwoordelijkheid
van de betrokken organisaties worden gerekend. Daarbij past een zekere inzet van eigen
middelen. Mede op basis hiervan en aan de hand van de aard van het project wordt beoordeeld
voor welk deel subsidiëring kan plaatsvinden.
De te verstrekken subsidie wordt op basis van werkelijk gemaakte kosten verstrekt
tot maximaal het verleende bedrag.
Afhankelijk van de hoogte van het subsidiebedrag is een van de arrangementen bedoeld
in artikel 1.5, onder a, c of d van de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS van toepassing. Bij deze arrangementen wordt rekening gehouden met de bijdragen van
derden en de begrote eigen bijdrage.
Projectsubsidies
De subsidies die verstrekt worden op grond van deze beleidsregels zijn aan te merken
als een projectsubsidie. De bepalingen uit de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS die op dat type subsidie betrekking hebben, zijn dus van toepassing. De maximale
duur van een project voor subsidies op grond van deze beleidsregels wordt gesteld
op twee jaar. Deze termijn is gekozen omdat de subsidie die partijen ontvangen is
bedoeld als een aansporing om tot versnelde beschikbaarheid van informatie over de
kwaliteit van zorg te komen. Het Kwaliteitsinstituut zal de subsidieaanvraag daarom
ook beoordelen op realistische termijnen. Na afloop van de gesubsidieerde projecten
werken partijen met eigen mensen en middelen verder aan de verbetering en de vergroting
van transparantie.
IV. Activiteiten en criteria voor 2016
[Regeling vervallen per 01-02-2017]
Het thema voor 2016 is: ‘Transparantie in de context van Samen beslissen’ op het terrein
van de geestelijke gezondheidszorg, huisartsenzorg en medisch-specialistische zorg.
Samen beslissen
Uitgangspunt voor het thema is de brief van 29 oktober 2015 aan de Voorzitter van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal (Kamerstukken II, 31 765 nr. 169), waarin kwaliteit
van zorg is geplaatst in de context van Samen beslissen: behandelaar en patiënt bepalen
samen welke zorg het beste past. Inzicht in kwaliteit en beschikbaarheid van behandelopties
is daarbij van belang.
Meer concreet gelden voor het thema Samen beslissen de volgende beleidsprioriteiten:
-
° Samen beslissen in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) in aanvulling op de Agenda
voor gepast gebruik en transparantie in de ggz’ (Kamerstukken II, 25 424, nr. 292),
waarbij voor mensen met psychische problemen en hun naasten actuele, volledige en
betrouwbare informatie wordt ontsloten in de vorm van zorgstandaarden en kwaliteitsgegevens.
-
° ‘3 goede vragen’ (www.3goedevragen.nl) in de huisartsenpraktijk ten behoeve van Samen
beslissen, waarbij naar verwachting de resultaten van de gesubsidieerde projecten
uit 2015 op het gebied van medisch specialistische zorg kunnen worden gebruikt voor
verwijzingen vanuit de eerste naar de tweede lijn.
-
° Projecten die gericht zijn op het benutten van resultaten die bereikt zijn in het
Jaar van de Transparantie.
Deze beleidsprioriteiten zijn aan de hand van het verkennende onderzoek dat het Kwaliteitsinstituut
heeft verricht, nader uitgewerkt. In aanvulling op het algemeen kader onder III dienen
projecten voor 2016 te voldoen aan de volgende criteria:
-
° Projecten vinden plaats in (of in samenwerking met) de ggz, huisartsenzorg en/of medisch-specialistische
zorg;
-
° Het project draagt bij aan het benutten van bestaande (keuzeondersteunende) informatie
in het proces van Samen beslissen;
-
° Het project versterkt de gidsfunctie van de (huis)arts naar goede zorg voor de patiënt,
daarbij gebruik makend van beschikbare en indien nodig aangepaste informatie;
-
° Het project wordt uitgevoerd op landelijke schaal of is daarvoor in potentie geschikt;
-
° Uit het activiteitenplan blijkt dat de projectaanvraag altijd een samenwerking is
tussen minimaal een vertegenwoordiging van de betrokkenen bij het proces van samen
beslissen: zorgverleners en patiënten.
Niet subsidiabel zijn:
-
° Projecten die gericht zijn op een verlenging van- of aanvulling op activiteiten, die
in het kader van het Jaar van de Transparantie gaande zijn;
-
° Projecten die gericht zijn op het uitvoeren van verbeterprojecten, die het resultaat
zijn van de invitational conferences uit het Jaar van de Transparantie;
-
° (Wetenschappelijk) onderzoek;
-
° Projecten die betrekking hebben op het versterken van randvoorwaardelijke onderwerpen
zoals kwaliteitsregistraties;
-
° Projecten die primair gericht zijn op het ontwikkelen van indicatoren voor kwaliteit
van zorg;
-
° Projecten die primair gericht zijn op opleiding of scholing.
Subsidieplafond en verdelingsmaatstaf
Het subsidieplafond voor het verstrekken van subsidies ten behoeve van de transparantie
activiteiten bedraagt € 5 miljoen. Het ingevolge het subsidieplafond beschikbare bedrag
wordt verdeeld via een tendersysteem. Dit betekent dat aan de aanvragen die naar verwachting
meer geschikt zijn om bij te dragen aan de doelstelling van de subsidieverstrekking,
voorrang wordt gegeven. In verband met deze verdelingsregel is het noodzakelijk dat
de aanvragen voor een bepaald tijdstip moeten zijn ontvangen. Daarna wordt op grond
van de navolgende, kwalitatieve, criteria de rangorde bepaald waarbij geldt dat naarmate
aan meer criteria wordt voldaan, aanvragen meer kans hebben met voorrang te worden
gehonoreerd. Hierbij geldt dat de afzonderlijke criteria even zwaar wegen en dat de
afzonderlijke criteria beoordeeld worden op een 5-puntsschaal:
-
° Het project maakt duidelijk op welke wijze het resultaat verankerd kan worden in de
opleiding of nascholing van zorgverleners;
-
° Het project helpt kennis ontwikkelen en verspreiden over methodieken die Samen Beslissen
succesvol inbedden in de zorg (zorgpad). Succesfactoren voor dit inbedden zijn bijvoorbeeld:
-
• dat het proces zich voltrekt op verschillende domeinen tegelijkertijd (organisatie,
financiering, patiënten en zorgverleners);
-
• dat de betrokkenheid van zorgverzekeraars wordt gestimuleerd door Samen beslissen
onderdeel te laten zijn van (gesprekken over) zorginkoop;
-
• dat er één vindplaats is voor alle actuele producten die nodig zijn voor Samen beslissen.
-
° Het project draagt bij aan Samen Beslissen in de situatie waarin sprake is van meerdere
aandoeningen tegelijkertijd (multi-morbiditeit) of als de keuze voor niet-behandelen
een reële optie is. Het project brengt daarmee de beweging van aandoeninggerichte
zorg naar persoonsgerichte zorg op gang;
-
° Het project draagt bij aan het verbinden van sectoren en daarmee aan het versterken
van de communicatie tussen sectoren;
-
° Het project draagt eraan bij dat de resultaten van het proces van Samen beslissen
in de ene sector ook kunnen worden gebruikt in een andere sector. Het draagt bij aan
eenheid van taal tussen sectoren;
-
° Het project maakt inzichtelijk hoe het project bijdraagt aan het stroomlijnen, verbinden
of verminderen van dubbele of elkaar overlappende activiteiten (bijvoorbeeld werken
aan één in plaats van aan verschillende keuzehulpen voor dezelfde aandoening). Projecten
die meer rendement halen uit datgene wat er al is hebben een voordeel;
-
° Het project sluit aan bij al lopende activiteiten die raken aan Samen beslissen, zoals
de Handreiking Gezamenlijke Besluitvorming en de Samenwerkingsovereenkomst Anders
leren werken van het Nederlands Huisartsen Genootschap, InEen en Zorginstituut Nederland).
De aanvraagdatum is gesteld op 15 juli 2016. Aanvragen die na deze datum worden ontvangen,
worden buiten beschouwing gelaten bij deze tender.
Als blijkt dat het subsidieplafond na de tender nog niet is overschreden, wordt het
resterende bedrag verdeeld op volgorde van binnenkomst van de aanvragen. Het gaat
hierbij dan om na 15 juli 2016 ingediende aanvragen, die moeten voldoen aan de criteria
uit onderdeel III en IV. De kwalitatieve criteria uit onderdeel IV zijn hierbij niet
relevant.
De datum van ontvangst van de complete aanvraag is bepalend bij het hanteren van deze verdeelregel.
Indien meerdere aanvragen op een dag binnen komen, wordt de onderlinge rangschikking
overeenkomstig artikel 2.3 van de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS door middel van loting vastgesteld.
V. Regeldrukgevolgen
[Regeling vervallen per 01-02-2017]
Door het uitvoeren van de processtappen, zoals die onder onderdeel II van onderhavige
beleidsregels zijn omschreven blijft de regeldruk voor de subsidieaanvrager beperkt.
Daarnaast staat in de onderdelen III en IV van onderhavige beleidsregels een heldere
set criteria waaraan de subsidieaanvraag moet voldoen, zodat de subsidieaanvrager
op voorhand weet of hij in aanmerking komt voor het verkrijgen van subsidie. De eisen
die worden gesteld aan de aanvraag voor de verlening en voor de vaststelling zijn
geregeld in de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS zodat deze eisen overeenkomen met wat gebruikelijk is. In deze beleidsregels wordt
vanuit de regierol van het Kwaliteitsinstituut aanvullend gevraagd om mee te werken
aan relevante symposia over transparantie en wordt medewerking aan een tweemaandelijkse
uitvraag van beleidsinformatie gevraagd. Dit kan tot beperkte aanvullende regeldruk
voor subsidieaanvragers leiden.
VI. Procedure
[Regeling vervallen per 01-02-2017]
De algemene procedure voor het verstrekken van een projectsubsidie is vastgelegd in
de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS. Deze is te raadplegen via www.wetten.nl.
Aanvragen kunnen worden ingediend bij Zorginstituut Nederland.
Op de website van Zorginstituut Nederland is het modelaanvraagformulier beschikbaar.
