Bijlage Themabesluit Subsidiethema ‘2014 – Online interventies ter bevordering van
de arbeidsparticipatie van mensen met een gezondheidsbeperking’
[Regeling vervallen per 10-09-2022]
Aanleiding en context van het subsidiethema
[Regeling vervallen per 10-09-2022]
Online interventies krijgen in de gezondheidszorg een steeds belangrijkere rol. Er
wordt vaak naar verwezen met de term ‘E-health’. E-health wordt ingezet ter vervanging,
vereenvoudiging en verbetering van bestaande zorg. En niet zonder reden. Diverse overzichtstudies
laten zien dat deze benadering veelbelovend is. Veel online interventies blijken zelfs
even effectief als reguliere face-to-face interventies. Online interventies kunnen
daarmee bijdragen aan betaalbare en toegankelijke zorg van hoge kwaliteit, en aan
meer zelfredzaamheid van de persoon waarop de interventie gericht is.
Binnen de zorg zijn online interventies vooral gericht op het bevorderen van de gezondheid
(veelal behandeling/therapie), de omgang met de gezondheidssituatie, of op preventie.
Het onderwerp arbeidsparticipatie komt nauwelijks in online zorginterventies aan de
orde. In eerste instantie lijkt dit wellicht logisch: ‘gezondheid en werk zijn toch
immers verschillende terreinen’. Echter, zeker de laatste jaren is er een groeiend
inzicht dat werk en (de beleving van) gezondheid elkaar positief beïnvloeden. Meer
aandacht voor arbeidsparticipatie in online zorginterventies zou een logisch volgende
stap zijn.
Op het terrein van sociale zekerheid wordt online dienstverlening nog weinig ingezet.
Een uitzondering geldt voor personen met een WW-uitkering. UWV maakt in de dienstverlening
aan WW-ers onderscheid tussen basis- en intensieve dienstverlening. Bij intensieve
dienstverlening is er face-to-face contact met Adviseurs Werk (gecombineerd met online
dienstverlening). Slechts een klein deel van alle WW’ers krijgt deze vorm van dienstverlening.
De meerderheid van WW-ers krijgt basisdienstverlening: zij maken enkel gebruik van
het online kanaal en hebben geen face-to-face contact met een Adviseur. Online dienstverlening
voor WW-ers is relatief nieuw en daardoor nog volop in ontwikkeling. Daar staat tegenover
dat de dienstverlening zich wel richt op werkhervatting of in ieder geval op het verkleinen
van de afstand tot de arbeidsmarkt – in tegenstelling tot de meeste online interventies
in de gezondheidszorg.
UWV stelt onderzoekssubsidie ter beschikking met als doel de bevordering van werkbehoud,
re-integratie of arbeidsparticipatie van personen met een langdurige ziekte of handicap. Met de onderzoekssubsidie wil UWV een stimulans geven aan ontwikkelingen op dit
gebied. We constateren op het gebied van bevorderen van arbeidsparticipatie een belangrijk
hiaat. De ervaringen met online interventies in de gezondheidszorg worden zeer beperkt
benut op het terrein van arbeidsparticipatie. Tegelijk is er daar wel een sterke behoefte
aan doelmatige, betaalbare en toegankelijke interventies die de zelfredzaamheid van
mensen stimuleren. Ook aan interventies die inspelen op de samenhang tussen werken
en (ervaren) gezondheid lijkt behoefte te zijn, zeker in een maatschappij waarin het
belangrijk gevonden wordt dat iedereen naar vermogen participeert via betaald werk.
Gezien de positieve resultaten in de gezondheidszorg is het waarschijnlijk dat online
interventies op het gebied van arbeidsparticipatie – mits goed doordacht en uitgevoerd
– op een vergelijkbare wijze gunstig bijdragen aan snellere en meer gerichte ondersteuning.
Het gaat hierbij niet primair om het bevorderen van de gezondheid, (hoewel onderzoek
laat zien dat het verrichten van werk gezondheidsbevorderend kan zijn), maar om het
bevorderen van arbeidsdeelname.
Doelstelling van het subsidiethema
[Regeling vervallen per 10-09-2022]
UWV stelt onderzoekssubsidie beschikbaar om een impuls te geven aan online interventies
gericht op arbeidsparticipatie. Hiermee wil UWV bijdragen aan inzichten hoe online
interventies de arbeidsparticipatie van mensen met een gezondheids- en/of arbeidsbeperking
kan bevorderen (doel 1). Het is de bedoeling om de (theoretische) inzichten en uitkomsten
ook uiteindelijk te gaan gebruiken in de praktijk. De vertaling van onderzoeksresultaten
naar- en de benutting van onderzoeksresultaten in de praktijk gaat niet vanzelf. UWV
vraagt vandaar specifiek aandacht in het onderzoek voor het creëren van een ‘voedingsbodem’
om de afstand tussen onderzoeksinzichten en dagelijkse praktijk zo goed mogelijk te
overbruggen (doel 2).
Gezien de eerder geschetste kennishiaten, zou onderzoek binnen dit subsidiethema zich
bijvoorbeeld kunnen richten op de beantwoording van de volgende vragen:
-
• Welke bestaande (nationale en internationale) online interventies bieden mogelijkheden
om de arbeidsparticipatie van mensen met een gezondheids-/ arbeidsbeperking te bevorderen?
-
• Welke online interventies zijn geïndiceerd voor welke subgroepen?
-
• Hoe ziet een (hypothetische) best practice online interventie ter bevordering van arbeidsparticipatie (voor bepaalde subgroepen)
eruit?
-
• Wat zijn de randvoorwaarden om online interventies in theorie en in de praktijk succesvol
te laten zijn in het stimuleren van werkhervatting?
Het gaat bij dit subsidiethema specifiek om online interventies gericht op re-integratie in of behoud van arbeid. Onder mensen met een gezondheids- en/of arbeidsbeperking vallen bijvoorbeeld de
mensen in de WIA, de Ziektewet en de Wajong, evenals personen met een WWB-uitkering die kampen met gezondheids-/arbeidsbeperkingen.
Na afronding van de onderzoeken die voortkomen uit het voorliggende subsidiethema,
bekijkt UWV op basis van de uitkomsten of er onderzoekssubsidie beschikbaar gesteld
zal worden voor een vervolgfase. Daarin zou het vaststellen van de (kosten-)effectiviteit
van enkele online (model)interventies een doelstelling kunnen zijn.
