B. het verlenen en genieten van gastvrijheid in kader van samenkomsten
[Regeling vervallen per 01-02-2012]
Het verlenen en genieten van gastvrijheid is in zekere mate toegestaan – en slechts
dan – in het kader van samenkomsten (congressen, symposia, cursussen etc.). Dit geldt
zowel voor de samenkomst van wetenschappelijke aard (bijeenkomst) als voor de samenkomst
van verkoopbevorderende aard (manifestatie).
Ingevolge artikel 1, eerste lid, onder aaa van de Geneesmiddelenwet wordt onder bijeenkomst verstaan: een georganiseerde samenkomst van beroepsbeoefenaren
als bedoeld in artikel 82, onder a, die kennelijk uitsluitend tot doel heeft hun wetenschappelijke kennis en kunde op
het gebied van de geneeskunst, de farmacie, de tandheelkunst of de verloskunst te
bevorderen. Ingevolge artikel 1, eerste lid onder bbb van de Geneesmiddelenwet wordt onder manifestatie verstaan: een georganiseerde samenkomst van beroepsbeoefenaren
als bedoeld in artikel 82, onder a, die tot doel heeft het voorschrijven of ter hand stellen van geneesmiddelen te bevorderen.
Onder het verlenen van gastvrijheid wordt ingevolge artikel 1, eerste lid onder ccc van de Geneesmiddelenwet verstaan de vergoeding van kosten van deelname aan een bijeenkomst of manifestatie
of in de daaraan verbonden reis- en verblijfkosten dan wel het niet in rekening brengen
van zodanige kosten. Vergoeding van andere kosten of het voor rekening nemen van andere
kosten is niet toegestaan.
Ingevolge de artikelen 1, eerste lid onder zz, tweede lid en 94 van de Geneesmiddelenwet en de artikelen 94 en 95 van richtlijn 2001/83/EG, zijn voor de beoordeling van de vraag of de verleende/genoten gastvrijheid in het
kader van een samenkomst acceptabel is, vier criteria van belang:
-
– De gastvrijheid dient binnen redelijke perken te blijven.
-
– De gastvrijheid is ondergeschikt aan het hoofddoel van de samenkomst.
-
– De gastvrijheid mag zich niet uitstrekken tot anderen dan beroepsbeoefenaren.
-
– Heeft de samenkomst een wetenschappelijk karakter of niet, met andere woorden is
de samenkomst een bijeenkomst of een manifestatie.
Voor de kwalificatie van een bepaalde ‘samenkomst’ als een bijeenkomst dan wel een
manifestatie wordt uitgegaan van het principe dat de inhoud relevant is, en niet de
organisator. Van een wetenschappelijke bijeenkomst is sprake in de volgende drie gevallen.
-
– De inhoud van de bijeenkomst is door een wetenschappelijke vereniging of een van de
farmaceutische industrie onafhankelijke en door de betrokken beroepsgroep erkende
instantie als wetenschappelijk aangemerkt.
-
– De organisatie is in handen van een samenwerkingsverband van beroepsbeoefenaren, wetenschappelijke
organisaties of andere van de farmaceutische industrie onafhankelijke groeperingen
of instanties.
Hierbij moet aan de volgende twee voorwaarden zijn voldaan:
-
a. de organisator bepaalt, geheel onafhankelijk van het betrokken bedrijf, de inhoud
van het programma op basis van de onafhankelijke behoefte van beroepsbeoefenaren,
de keuze van de sprekers tijdens de bijeenkomst, de keuze van de locatie de duur van
de samenkomst, en voor wie de samenkomst openstaat.
-
b. indien een spreker banden heeft met het bedrijf, dient de objectiviteit van de presentatie
te worden getoetst door de desbetreffende (wetenschappelijke) vereniging van beroepsbeoefenaren.
-
– De organisatie is in handen of vindt plaats in opdracht van een bedrijf, en de bijeenkomst
is door de Stichting Code Geneesmiddelenreclame (CGR), overeenkomstig de Gedragscode
Geneesmiddelenreclame, preventief beoordeeld op inhoud en op de vraag of de te verlenen
gastvrijheid binnen redelijke perken blijft. Kort gezegd houdt dit in dat voor wat
betreft de inhoud de objectiviteit van de presentaties voldoende gewaarborgd dient
te zijn en het programma voorziet in een onafhankelijke informatiebehoefte van beroepsbeoefenaren.
Daarnaast geldt nog de eis dat banden tussen de sprekers en de farmaceutische industrie
vooraf bekend dienen te worden gemaakt en dat artsenbezoekers en andere vertegenwoordigers
van het bedrijf (dat gastvrijheid biedt bij een bijeenkomst) slechts in die hoedanigheid
aanwezig mogen zijn indien zij als zodanig herkenbaar zijn, bijvoorbeeld door het
dragen van badges (transparantie). Daarnaast moet in het kader van dezelfde transparantie
duidelijk zijn wie verantwoordelijk is voor de aanwezige materialen en stands.
Tot slot geldt de algemene eis dat de gastvrijheid ondergeschikt dient te zijn aan
het hoofddoel. Hierbij speelt met name het evenwicht in tijdsbesteding tussen het
wetenschappelijke programma en de overige onderdelen een essentiële rol.
Valt een samenkomst in één van de drie hierboven genoemde categorieën en is ook aan
de twee overig genoemde eisen voldaan, dan wordt de samenkomst gekwalificeerd als
bijeenkomst. Aangenomen wordt dat voor deze samenkomsten de gastvrijheid binnen redelijke
perken blijft in de volgende twee gevallen:
-
– de voor rekening van het bedrijf komende kosten van die gastvrijheid per beroepsbeoefenaar
en per therapeutische klasse niet meer bedragen dan € 500,– per keer en € 1.500,–
per jaar, waarbij voor het maximum van € 1.500,– per jaar ook de bedragen die reeds
ontvangen zijn voor andere bijeenkomsten georganiseerd door derden voor dezelfde therapeutische
klasse worden meegeteld.
-
– de beroepsbeoefenaar tenminste 50% van alle kosten, zoals de reis, de verblijf- en
de inschrijvingskosten die te maken hebben met zijn bezoek aan de wetenschappelijke
bijeenkomst, zelf draagt. Het spreekt voor zich dat een transparante en valide afrekening
daaraan ten grondslag dient te liggen, en dat de kosten reëel dienen te zijn.
-
– Wanneer een bijeenkomst door een bedrijf zelf wordt georganiseerd, geldt deze ‘50%-optie’
alleen wanneer een onafhankelijke organisatie het wetenschappelijke karakter heeft
vastgesteld.
-
– Wanneer die goedkeuring er niet is, gelden de maximumbedragen zoals genoemd onder
het eerste bolletje, óók wanneer de CGR de inhoud en de te verlenen gastvrijheid preventief
heeft beoordeeld.
Als een samenkomst niet onder één van de drie hierboven genoemde categorieën valt,
wordt deze gekwalificeerd als een manifestatie. Bij deze samenkomsten wordt aangenomen
dat de gastvrijheid binnen redelijke perken blijft en dat deze ondergeschikt is aan
het hoofddoel, wanneer de voor rekening van het bedrijf komende kosten van die gastvrijheid
per beroepsbeoefenaar en per therapeutische klasse niet meer bedragen dan € 50,– per
keer en € 150,– per jaar. Hiervoor gelden dezelfde bedragen die ook gelden voor het
verlenen en ontvangen van geschenken.
De vorenstaande eisen ten aanzien van het verlenen en ontvangen van gastvrijheid gelden
niet alleen voor samenkomsten die direct of indirect door farmaceutische bedrijven
worden georganiseerd, maar ook voor samenkomsten die direct of indirect door farmaceutische
bedrijven worden gesponsord.